อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา : หน้า 189/442

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 189 [สังคหคาถา] พวกปุถุชนก็ดี พระโสดาบันบุคคลก็ดี และพระสกทาคามีบุคคลก็ดี ย่อมไม่ได้ (คือไม่สงเคราะห์เข้า) ในชั้นสุทธาวาส แม้โดยประการทั้งปวง ฯ พระอริยเจ้า ทั้งหลาย ก็ย่อมไม่ได้ในอสัญญภูมิ และ อบายภูมิ, พระอริยาเจ้าทั้งหลายก็ดี และ ผู้มิใช่พระอริยาเจ้าก็ดี ย่อมได้ในสถานที่ เหลือทั้งหลาย ฯ นี้เป็นหมวด ๔ แห่งภูมิในอธิการนี้ ฯ [ปฏิสนธิ ๔ ] ชื่อว่าปฏิสนธิ มี ๔ อย่าง คืออบายปฏิสนธิ ปฏิสนธิในบาย ๑ กามสุคติปฏิสนธิ ปฏิสนธิในกามสุคติ ๑ รูปาวจรปฏิสนธิ ปฏิสนธิใน ชั้นรูปาวจร ๑ อรูปาวจรปฏิสนธิ ปฏิสนธิในชั้นอรูปวจร ๑ ฯ 0 0 บรรดาปฏิสนธิ ๔ อย่างเหล่านั้น สันตีรณจิตที่สหรคตด้วยอุเบกขา ฝ่ายอกุศลวิบาก เป็นปฏิสนธิในขณะที่หยั่งลงในภูมิแห่งอบาย ถัดจาก ปฏิสนธินั้นไป ก็เป็นภวังค์ ในที่สุดแห่งภวังค์ ก็เป็นอันเคลื่อนขาดไป ฯ อันนี้ชื่อว่าอบายปฏิสนธิอย่างหนึ่ง ฯ ส่วนสันตีรณจิตที่สหรคตด้วยอุเบกขาฝ่ายกุศลวิบาก ย่อมเป็น ไปแก่พวกมนุษย์ พวกสัตว์ผู้บอดแต่กำเนิดเป็นต้น พวกเทวาผู้ อาศัยอยู่บนภาคพื้น และพวกวินิปาติกาสูร ด้วยอำนาจแห่งปฏิสนธิ