หน้าหนังสือทั้งหมด

ศีลและธรรมในพระไตรปิฎก
24
ศีลและธรรมในพระไตรปิฎก
…หรือเพื่อนพรหมจรรย์อยู่ในฐานะ เป็นครู รูปใดรูปหนึ่ง ย่อมแสดงธรรมแก่ภิกษุ ความปราโมทย์ย่อมเกิดแก่เธอ ผู้รู้อรรถ รู้ธรรม เมื่อปราโมทย์ ปีติย่อมเกิดเมื่อใจมีปีติ กาย ย่อมสงบ ผู้มีกาย สงบ ย่อมเสวยความสุข เมื่อม…
บุคคลที่มีศีลย่อมไม่เดือดร้อนใจ และทำให้จิตสงบได้ตามลำดับ การรักษาศีลบริสุทธิ์ถือเป็นเสมือนบันไดที่นำไปสู่สมาธิและธรรมเบื้องสูง การศึกษาธรรมะ ฟังธรรม และปฏิบัติธรรมสร้างความปราโมทย์ ทำให้เกิดปีติและทำ
การตรึกตรองและปัญญาในพระพุทธศาสนา
25
การตรึกตรองและปัญญาในพระพุทธศาสนา
อีกอย่างหนึ่ง เธอตรึกตาม ตรองตาม เพ่งตามธรรม ตามที่ได้ฟัง ตามที่ได้ เรียน มาด้วยใจ เธอเป็นผู้รู้อรรถและเป็นผู้รู้ธรรมในธรรมนั้น โดยประการที่ภิกษุ ตรึกตาม ตรองตาม เพ่งตามธรรมตามที่ได้ฟัง ตามที่ได้เ…
ในบทนี้กล่าวถึงการตรึกตรองและปัญญาในพระพุทธศาสนา โดยเน้นว่าเมื่อปริยัติธรรมได้รับการเรียนรู้และตรึกตรองจากใจ จะนำไปสู่ความปราโมทย์และปีติ การมีสมาธิและความสุข เมื่อพระภิกษุทั้งหลายร่วมมือกันอย่างปรองด
ความเข้าใจเกี่ยวกับความเป็นปฏิกูลของอาหารในร่างกาย
119
ความเข้าใจเกี่ยวกับความเป็นปฏิกูลของอาหารในร่างกาย
นี่ไม่รวมอาหารที่เราได้บริโภคไว้ในชาติก่อน ๆ ผู้รู้จึงกล่าวอุปมาไว้ว่า ท้องของเราเหมือน มหาสมุทรประจำร่างกาย การบริโภคจึงเป็นสิ่งที่น่าเกลียด ดังกล่าวม…
เนื้อหานี้เน้นการพิจารณาความเป็นปฏิกูลของอาหารที่เราเข้าไปบริโภค ซึ่งก่อให้เกิดส่วนประกอบที่ไม่สะอาดในร่างกาย มีการเน้นย้ำว่าท้องของเราคล้ายมหาสมุทรที่จะต้องรับสิ่งสกปรกต่าง ๆ อาหารที่เรากินเข้าไปจะมี
ความสงบสุขและอริยมรรค 8
201
ความสงบสุขและอริยมรรค 8
…อใดมีหน้าที่อย่างไร รวมเรียกว่า ไตรปริวัฏ ทวาทสาการ แปลว่า 3 รอบ 12 อาการ หมายถึง ญาณ 3 ในอริยสัจ 4 ผู้รู้อริยสัจ 4 ที่เรียกว่ารู้จริง รู้แล้วพ้นทุกข์ได้ ต้องรู้ประกอบด้วยญาณ 3 อาการ 12 นี้ ที่คนสามัญรู้นั้…
การที่ความสงบสุขอันเกิดจากการตัดกิเลสได้เป็นไปยั่งยืน คือ นิพพาน ซึ่งหมายถึงความดับทุกข์ ควบคู่กับกระบวนการของอริยมรรค 8 ที่นำไปสู่ความดับทุกข์ ทุกกิจในอริยสัจ 4 มีความสำคัญ ไม่เพียงแค่ความรู้ทั่วไป แ
อวิชชาและการทำดี-ชั่วในพระพุทธศาสนา
220
อวิชชาและการทำดี-ชั่วในพระพุทธศาสนา
(2) อวิชชาเป็นปัจจัยให้ทำชั่ว ความชั่วนี้มีทั้งความชั่วทางกาย ทางวาจา และทางใจ โดยเริ่มต้นมาจากความชั่วทางใจเป็นพื้นฐาน โดยมีอวิชชาเป็นปัจจัย เพราะไม่รู้จึงทำชั่ว ทั้ง ทางกาย วาจา และใจ อวิชชาเป็นปัจจ
…สารวัฏ ในมุมมองของพระอรหันต์ การมีบุญสวรรค์ไม่ถือเป็นสิ่งที่ดี เพราะพวกเขาได้ละบุญและบาปแล้ว จึงคือ ผู้รู้และเข้าใจในวัฏสงสาร ดังนั้น สังขารหรือเจตนาทางกาย ทางวาจา ทางจิตจึงเป็นปัจจัยนำมาซึ่งวิญญาณที่รับรู้…
แนวคิดการบำเพ็ญบารมี
32
แนวคิดการบำเพ็ญบารมี
…งในอนาคตกาลภายภาค เบื้องหน้า ทำอยู่เช่นนี้ซ้ำแล้วซ้ำอีกถึง ๔ อสงไขย ୯ คำว่า อสงไขย แปลว่า นับไม่ได้ ผู้รู้ได้อุปมาไว้ว่า ฝนตก ครั้งใหญ่ในจักรวาล ตกต่อเนื่องกันไม่ได้หยุดตลอด ๓ ปี จํานวนหยาดนํ้าฝนที่ตกทั่วจั…
พระโพธิสัตว์มีความปรารถนาอันยิ่งใหญ่ที่จะช่วยสรรพสัตว์ให้พ้นจากทุกข์ โดยบำเพ็ญบารมีและประกาศความตั้งใจของท่านให้มหาชนได้รับรู้ ท่านได้อุทิศชีวิตและแรงกายเพื่อเป็นพระพุทธเจ้าในอนาคต ผ่านการฝึกฝนอย่างต่
ธรรมะเพื่อประช: การบำเพ็ญบารมี
38
ธรรมะเพื่อประช: การบำเพ็ญบารมี
…วคิด การบำเพ็ญบารมี(๔) พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเข้าถึง และเป็นอันหนึ่งอัน เดียวกับกายธรรมอรหัต ทรงเป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ผู้บริสุทธิ์ หลุดพ้นแล้วจากอาสวกิเลส กิจที่จะทำยิ่งกว่านี้ไม่มีอีกแล้ว ในฐานะที่…
บทความนี้พูดถึงการบำเพ็ญบารมีตามหลักธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งมุ่งเน้นการสร้างความบริสุทธิ์ในกาย วาจา ใจ และการรู้แจ้งในภายใน เพื่อเข้าใกล้พระธรรมกายและบรรลุเป้าหมายของชีวิต เราต้องใช้เวลาอย่างมี
ธรรมะเพื่อประชา: เวสสันดรชาดก ตอน ที่ 6 (ชีวิต นักบวช)
143
ธรรมะเพื่อประชา: เวสสันดรชาดก ตอน ที่ 6 (ชีวิต นักบวช)
…คล้ายอย่างนั้น จึงไม่ควรประมาท จึงเร่งทำ ความเพียร เพื่อไปให้ถึงจุดหมายปลายทางของชีวิต เช่นเดียวกับ ผู้รู้หรือพระอรหันต์ทั้งหลายในกาลก่อน ครั้งหนึ่งนางอมิตตตาปนาได้กล่าวกับชูชกว่า “คนขลาดยังไม่ทันถึงสนามรบ …
ในตอนที่ 6 ของเวสสันดรชาดกกล่าวถึงชีวิตที่ผ่านไปอย่างรวดเร็วและเปรียบเทียบกับหยาดน้ำค้าง ชีวิตของเราเป็นสิ่งที่สั้นนัก ดังนั้นไม่ควรประมาท แต่ควรเร่งทำความดีเพื่อไปให้ถึงจุดหมายในชีวิต หนึ่งในนักบวช ส
เดินตามทางของบัณฑิต: การเอาชนะความตระหนี่
265
เดินตามทางของบัณฑิต: การเอาชนะความตระหนี่
…อยๆ นำมาเล่าให้ได้รับฟังกันเพื่อเป็นอุทาหรณ์สอนใจ และเป็นกำลัง ใจที่จะบำเพ็ญบุญบารมีให้ยิ่งๆ ขึ้นไป ผู้รู้ได้เปรียบทานกับการรบว่า เสมอกัน เราจะต้องรบ กับกิเลส คือ ความตระหนี่ในใจตลอดทั้งชาติ จะพักรบไม่ได้ ต…
เรื่องราวของท่านเศรษฐีที่ตัดสินใจอำลาภรรยาและลูกเพื่อออกบวชเป็นดาบสในป่าหิมพานต์ ท่านบำเพ็ญสมาธิภาวนาและใช้ชีวิตอย่างมีความสุขจนแก่ตัว ทั้งนี้เป็นการต่อสู้กับความตระหนี่ภายในใจ เรื่องราวนี้สอนให้ผู้คน
ธรร ประช มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ๑ (ศุภนิมิต)
337
ธรร ประช มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ๑ (ศุภนิมิต)
…เป็นอย่างดี ทำให้ปราศจากภัยทั้งภายนอกและภายใน ถึงกระนั้นพระเจ้าวิเทหราชก็ยังทรงใฝ่พระทัยที่จะแสวงหา ผู้รู้บัณฑิตนักปราชญ์ ผู้เชี่ยวชาญในการต่างๆ มาช่วยกันทำนุ บำรุงบ้านเมืองให้เจริญรุ่งเรืองยิ่งๆ ขึ้นไป
เรื่องราวเกี่ยวกับมโหสถบัณฑิตเป็นภพชาติที่สำคัญสำหรับนักสร้างบารมี ในเมืองมิถิลานคร พระเจ้าวิเทหราชปกครองด้วยทศพิธราชธรรม พร้อมทีมปุโรหิตที่มีความรู้และความสามารถสูง การบริหารจัดการทำให้ประชาชนมีความส
การกระทำและผลสัมพันธ์ในธรรมะ
343
การกระทำและผลสัมพันธ์ในธรรมะ
…ม่ฉลาด คร่ำครวญอยู่ ไปสู่นรกอัน ร้ายกาจ คนมีปัญญาเท่านั้นประเสริฐกว่า คนโง่ถึงมียศก็หา ประเสริฐไม่” ผู้รู้ได้กล่าวอุปมาไว้ว่ามีปัญญาเหมือนมีทรัพย์อยู่นับแสน เพราะปัญญาเป็นอริยทรัพย์อันประเสริฐ ช่วยให้เราสาม…
ในยุคโลกาภิวัฒน์ การกระทำของเราสามารถส่งผลต่อคนรอบข้างและโลก ความดีแม้เพียงเล็กน้อยสามารถขยายไปทั่วโลก การฝึกฝนใจให้บริสุทธิ์จะช่วยให้เกิดสันติสุข และในขุททกนิกาย ชาดก ยังสอนว่าปัญญาเป็นอริยทรัพย์อันป
ธรรมะเพื่อประช: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๕ (พิสูจน์ ชายชู้)
368
ธรรมะเพื่อประช: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๕ (พิสูจน์ ชายชู้)
…งได้ ความรู้หรือ ปัญญาชนิดนี้ สามารถปิดนรก เปิดสวรรค์และนิพพานให้กับตัว เองได้ คนมีสติปัญญาอย่างนี้ ผู้รู้ทั้งหลายท่านเรียกว่ามีปัญญา พ้นทุกข์ สำหรับเรื่องมโหสถบัณฑิตผู้มีสติปัญญาเป็นเลิศนั้น ครั้งนี้จะได้น…
เรื่องราวของมโหสถบัณฑิตที่มีปัญญาเป็นเลิศ แสดงความสามารถในการตัดสินปัญหา เขาเป็นชายหนุ่มเตี้ยแคระชื่อโคฬกาฬที่มีความรักในนางทีมตาลา โดยยอมทำงานให้กับบิดามารดาของนางโดยไม่หวังผลตอบแทน จากความรักและความ
ธรรมะเพื่อประชา: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๘ (แก้ปมปริศนา)
393
ธรรมะเพื่อประชา: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๘ (แก้ปมปริศนา)
…างไสวอยู่ในดวงจิตตลอดเวลาทั้งหลับทั้งตื่น และเพราะตื่น จากอวิชชาที่มาปิดบังดวงปัญญาไว้ จึงเป็นพุทธะ ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานตลอดกาล แสงสว่างแห่งปัญญานั้นนับได้ว่าสว่างกว่าความสว่างใดๆ ในโลก และจักรวาล ผู้ป…
ในบทความนี้จะพูดถึงมโหสถบัณฑิต ซึ่งเป็นตัวอย่างที่ดีในการพัฒนาปัญญาและการตื่นรู้ นักปฏิบัติจะสามารถเข้าถึงปัญญาญาณที่สามารถสอนตัวเองและช่วยให้มีชีวิตที่มีคุณภาพ ไม่ประมาทในชีวิต เพื่อหลีกเลี่ยงอบายภูม
ปัญญาประเสริฐกว่าทรัพย์ ในธรรมะเพื่อประช
440
ปัญญาประเสริฐกว่าทรัพย์ ในธรรมะเพื่อประช
… ประเสริฐอย่าง แท้จริง สิริเป็นที่ใคร่ของพวกคนเขลา คนเขลาใคร่สิริ ยินดีใน โภคสมบัติ ก็ความรู้ของท่านผู้รู้ทั้งหลาย ใครๆ ไม่สามารถ เปรียบด้วยอุปมาใดๆ ได้ คนมีสิริย่อมไม่ล่วงเลยคนมีปัญญาใน กาลไหนๆ ผู้รู้ผู้มี…
ในบทนี้กล่าวถึงเหตุการณ์ที่มโหสถบัณฑิตแสดงภูมิภาคปัญญาที่ยอดเยี่ยม ทำให้เสนกะบัณฑิตหมดคำโต้แย้ง พระเจ้าวิเทหราชทรงชื่นชมและมอบทรัพย์สมบัติแก่เขา นักปราชญ์ในสมัยก่อนสรรเสริญปัญญาว่ามีค่ามากกว่าทรัพย์สม
ธรรมะเพื่อประช - มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ๗
468
ธรรมะเพื่อประช - มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ๗
ธรรมะเพื่อประช มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ๗ (ความจริงปรากฏ) ๔๖๗ ถึงคนอื่น ผู้รู้กล่าวว่า ลาภสักการะทำให้คนตามืดบอด ลาภ- สักการะ หรือผลประโยชน์ทำให้แตกแยกกันได้ ที่เคยเป็นเพื่อน รัก…
ในตอนนี้กล่าวถึงความเสื่อมเสียจากลาภสักการะ ที่มักทำให้ผู้คนกลายเป็นศัตรู แม้กระทั่งผู้มีปัญญายังถูกกลั่นแกล้ง มโหสถต้องหลบหนีจากการถูกใส่ร้ายในฐานะโจร และแม้จะมีการพิสูจน์ความจริง แต่พระราชาก็ยังไม่เ
ธรระพี ประช - มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑๙ (แก้ปัญหาเทพ)
484
ธรระพี ประช - มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑๙ (แก้ปัญหาเทพ)
…ัญหาเทพ) ៤៨៣ มีค่าโบราณกล่าวไว้ว่า อันความรู้วิทยาเหมือนอาวุธ ประเสริฐสุดซ่อนใส่ไว้ในฝัก หมายถึงว่า ผู้รู้ท่านรู้จักเก็บภูมิรู้ ไม่แสดงพร่ำเพรื่อ เหมือนมีดที่ลับคมดีแล้วเก็บไว้ในฝัก การมี วิชาความรู้มากเป็น…
ในบทเรียนนี้กล่าวถึงการใช้ความรู้และศิลป์อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเน้นถึงคุณธรรมของบัณฑิตที่ไม่แสวงหาความสุขจากความทุกข์ของคนอื่น และสามารถรักษาความสงบใจในทุกสถานการณ์ การใช้โอกาสในยามวิกฤติคือคุณสมบัติท
ธรรมะเพื่อประช - มโหสถบัณฑิต ตอนที่ 20 (อย่าบอก ความลับแก่ใคร)
492
ธรรมะเพื่อประช - มโหสถบัณฑิต ตอนที่ 20 (อย่าบอก ความลับแก่ใคร)
…นผลร้ายถึงชีวิต แม้ความลับไม่มีในโลก แต่ เมื่อยังไม่ถึงเวลา ก็ไม่ควรบอกใคร ให้รู้ไว้เฉพาะตนเท่านั้น ผู้รู้ได้สอนไว้ว่ามิตรเทียมไม่ควรจะให้รู้เหตุสำคัญอันลึกลับ ถึงเป็นมิตรแท้ แต่เป็นคนโง่ หรือมีปัญญาแต่ประพ…
ในบทนี้ได้เสนอให้รู้ถึงความสำคัญของการเก็บความลับไว้เป็นความรู้ส่วนตัว และการเปิดเผยอาจนำมาซึ่งผลร้าย โดยเฉพาะในกรณีของมโหสถบัณฑิต ที่แสดงให้เห็นถึงบทเรียนจากการเกี่ยวข้องกับอาจารย์ทั้งสี่ ที่มีมารยาท
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘
36
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘
…ปัสสนา [๒๔] กรณียมตุถกุสเลน, สกฺโก อุชู จ สุทชู จ ยนต์ สนฺนํ ปท์ อภิสเมจจ สุวโจ จสส มุท อันติมานิติ ผู้รู้สันตบท (บทอันสงบ) พึงกระทำสิกขา ๓ หมวดใด, ผู้ฉลาดใน ประโยชน์ ควรกระทำสิกขา ๓ หมวดนั้น ผู้ฉลาดในประโย…
คาถาธรรมบทนี้อธิบายถึงความสำคัญของจิตที่มั่นคงและปัญญาในการเข้าใจพระสัทธรรม โดยระบุว่าความกลัวไม่มีแก่ผู้มีจิตใจที่ปราศจากราคะและโทสะ และควรฝึกฝนสิกขาเพื่อความรู้และสันติสุข ของผู้ประพฤติธรรม สามารถทำ
คาถาธรรมบท JHMIAO-๘
37
คาถาธรรมบท JHMIAO-๘
คาถาธรรมบท JHMIAO-๘ (๓๗) กุมภูปม์ กายมิท วิทิตวา นครูปม จิตฺตมิท เกตุวา โยเธถ มาร์ ปญฺญาวุเธน ชิตญฺจ รกฺเข อนิเวสิโน สิยา (บัณฑิต) รู้จักกายนี้ อันเปรียบด้วยหม้อ, กั้นจิต อันเปรียบด้วย นคร, พึงรบมารด้
คาถาธรรมบทนี้สอนเกี่ยวกับการเข้าใจความจริงของกายและจิต โดยเปรียบกายกับหม้อและจิตกับนคร ผู้รู้ควรใช้ปัญญาเป็นอาวุธในการต่อสู้กับมารและรักษาความชนะ พระปูติคัตตติสสเถระเตือนว่ากายจะต้องคืนสู่แผ่นด…
ความสำคัญของพราหมณ์ในธรรม
183
ความสำคัญของพราหมณ์ในธรรม
…จฉนฺติ ชานโตติ ในกาลใด พราหมณ์เป็นผู้ถึงฝั่งในธรรม ๒ ใน กาลนั้น กิเลสเครื่องประกอบทั้งปวงของพราหมณ์ ผู้รู้อยู่ ย่อมถึงความตั้งอยู่ไม่ได้ เรื่องมาร ยสฺส ปาร์ อย่าร์ วา ปาราปาร์ น วิชฺชติ วีตททร์ วิสัยุตต์ ตม…
ข้อความนี้พูดถึงความสำคัญของพราหมณ์ในการเข้าถึงธรรม โดยระบุว่าพราหมณ์ผู้รู้และมีความเข้าใจในธรรมจะสามารถหลุดพ้นจากกิเลสและความกระวนกระวายได้ โดยมีการเน้นย้ำถึงสภาพที่พราหมณ์จะ…