หน้าหนังสือทั้งหมด

การสำรวมใจและผลกระทบจากอนุพยัญชนะ
42
การสำรวมใจและผลกระทบจากอนุพยัญชนะ
…สิ่งที่ ปรารถนาไว้ มีใจที่ซัดส่ายอยู่เรื่อยไป ดังที่พระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ได้แสดง พระธรรมเทศนาไว้ว่า “ถ้าขาดความสำรวมก็เป็นโทษ ใจก็เป็นโทษ เป็นโทษเป็นอย่างไร? อภิชฌาเขาก็บังคับใจ เดี๋ยวก็ดี…
เนื้อหาเน้นการสำรวมใจไม่ให้ถูกอนุพยัญชนะและกิเลสเข้าครอบงำ โดยยกกล่าวถึงข้อสอนจากพระพุทธองค์เรื่องอภิชฌาและโทมนัสซึ่งส่งผลต่อความทุกข์ใจ ใจที่ไม่สำรวมย่อมมีโอกาสเผชิญกับความทุกข์หลายรูปแบบ การพิจารณาแ
การฝึกสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
51
การฝึกสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
…นประโยชน์อย่างสูงสุด ในการทำพระนิพพานให้แจ้ง สมดังที่พระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ได้แสดงพระธรรมเทศนา ไว้ว่า “เมื่อมีสติไม่เลินเล่อไม่เผลอตัวแล้ว ก็ตั้งอยู่ในความไม่ประมาทในธรรม ทั้งหลาย เมื่อไม่ป…
…ัมปชัญญะในทุกกิจกรรมของพระภิกษุ เพื่อไม่ให้ตกเป็นทาสของกิเลส เช่น ความโกรธและความหลงมัวเมา โดยอิงจากพระธรรมเทศนาของพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ซึ่งได้ให้คติตัวอย่างจากพระมหาปุสสเทวเถระที่มีการฝึกสติอย่างต่อเ…
ขั้นตอนที่ 4: การประกอบเนืองๆ ซึ่งความเป็นผู้ตื่นอยู่
56
ขั้นตอนที่ 4: การประกอบเนืองๆ ซึ่งความเป็นผู้ตื่นอยู่
…ก้าวหน้า หมายถึง ที่ตั้งอยู่ของใจ มีตำแหน่ง ณ กลางกาย เหนือสะดือขึ้นมา 2 นิ้วมือ (หนังสือพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระ สังฆคุณ, พระภาวนาวิริยคุณ (เผด็จ ทัตตชีโว), หน้า 114) "ภาวนาสูตร, อังคุตตรนิกาย สัตตกนิบาต, …
ในขั้นตอนที่ 4 การประกอบเนืองๆ ซึ่งความเป็นผู้ตื่นอยู่ มีความสำคัญต่อการทำสมาธิ ซึ่งนักปฏิบัติธรรมต้องกลับใจสู่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 และสั่งสมชั่วโมงหยุด เพื่อให้ใจหลุดพ้นจากกิเลส การฝึกให้สำเร็จนั้นต้
ขั้นตอนที่ 5 และ 6 ในการฝึกจิตตามหลักพระพุทธศาสนา
57
ขั้นตอนที่ 5 และ 6 ในการฝึกจิตตามหลักพระพุทธศาสนา
…า ซึ่งในทางปฏิบัติจะหมายความ ว่า ต้องมีสติตั้งมั่นอยู่ที่ศูนย์กลางกายที่เดียวให้ได้ในทุกอิริยาบถ ดังพระธรรมเทศนาที่พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) แสดงไว้ว่า “เราต้องเป็นคนไม่เผลอสติเลย เอาสตินิ่งอยู่ศูนย์กลางดว…
ในขั้นตอนที่ 5 เราจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับการประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ โดยทำให้มีสติอยู่ที่ศูนย์กลางกายในทุกอิริยาบถ ทำให้จิตใจสงบและมั่นคง ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสนอแนวทางให้กับเราว่าต้องฝึกรักษาจิตใจ
การปฏิบัติธรรมเพื่อบรรลุความหลุดพ้น
68
การปฏิบัติธรรมเพื่อบรรลุความหลุดพ้น
…รัสถึงวิธีการฝึกตนเองให้เป็นธัมมัญญบุคคล ไว้ดังนี้ ภาวนาวิริยคุณ, พระ, (เผด็จ ทัตตชีโว), พระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ, (กรุงเทพฯ : นฤมิต โซล เพรส), 2546, หน้า 233 บทที่ 3 ขั้ น ต อ น ที่ 1 ธั ม มั ญ ญ DO…
ในบทนี้มีการพูดถึงการเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อญายธรรมและการปฏิบัติชอบตามธรรมวินัย เพื่อให้หลุดพ้นจากทุกข์และบรรลุธรรมขั้นต่างๆ。พระอริยบุคคล 4 คู่ 8 จำพวก เป็นบุคคลที่บรรลุธรรมตามลำดับ การปฏิบัติตามธัมมัญญูส
ความหมายของอัตถัญญูในพุทธศาสนา
84
ความหมายของอัตถัญญูในพุทธศาสนา
…หัวข้อธรรมต่างๆ ที่เรียนรู้มา สามารถจะนำมายืนยันซึ่งกันและกัน ว่านัยที่เราเข้าใจนั้นยังคงถูกต้องตาม พระธรรมคำสอนของพระองค์หรือไม่ อย่างไร ดังนั้นพระภิกษุจะต้องเป็นธัมมัญญโดยการศึกษาพระไตรปิฎกซึ่งเป็นคำสอนของ…
อัตถัญญูหมายถึงความสามารถในการเข้าใจนัยและคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การฝึกปฏิบัติต้องมีพื้นฐานความรู้จากคำสอนในพระไตรปิฎก เพื่อไม่ให้หลงผิดในการตีความธรรมะ พระภิกษุต้องศึกษาคำสอนอย่างรอบคอบ และฝึกปฏ
เรื่องราวของพระองคุลิมาลและพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
86
เรื่องราวของพระองคุลิมาลและพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…งคำว่าหยุดที่แท้จริง ที่พระพุทธองค์หมายถึง นั่นคือการหยุดใจ จนท่านบรรลุเป็นพระอรหันต์ได้ในที่สุด ดังพระธรรมเทศนาของ พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ที่กล่าวถึงคำว่าหยุดในทางปฏิบัติ ว่า “กระแสพระโอษฐ์ของพระบรมศาส…
เรื่องราวนี้เล่าว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงโปรดโจรองคุลิมาล ซึ่งเป็นโจรที่ฆ่าคนจำนวนมาก โดยมีการสนทนาที่สำคัญเกี่ยวกับคำว่า "หยุด" ซึ่งมีความหมายแตกต่างกันระหว่างองคุลิมาลและพระองค์ องคุลิมาลเกิดการสำนึ
การประเมินคุณธรรมในทางจิตภาวนา
106
การประเมินคุณธรรมในทางจิตภาวนา
…กา เป็นต้น ฉันใดก็ฉันนั้น หากต้องการวัดคุณธรรมหรือประเมินคุณธรรม ที่เกิดขึ้นจากการฝึกฝนอบรมตนเอง ตามพระธรรมวินัย ก็ต้องอาศัยหลักธรรม 6 ประการ ที่ทรงตรัสไว้ในอัตตัญญูเป็นตัววัด ธรรม 6 ประการ ได้แก่ ศรัทธา ศีล…
บทความนี้นำเสนอการประเมินคุณธรรมในทางจิตภาวนา โดยเน้นการใช้ธรรม 6 ประการ ได้แก่ ศรัทธา ศีล สุตะ จาคะ ปัญญา และปฏิภาณ ซึ่งจำเป็นในการวัดคุณธรรม และการบรรลุอรหัตผลของพระลกุณฏกภัททิยะที่มีการสังเกตและประ
การสละอารมณ์และปัญญาในพระธรรม
112
การสละอารมณ์และปัญญาในพระธรรม
…ุผล โดยอาศัยความรู้เดิมที่มีอยู่เป็น เตวิชชสูตร, ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค, มก. เล่ม 12 ข้อ 383 หน้า 272 พระธรรมเทศนาพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร), เรื่อง "ภัตตานุโมทนากถา”, 9 พฤษภาคม 2497, หน้า 358 ปรมัตถ์ แปลว่า …
บทความนี้กล่าวถึงการสละอารมณ์ที่ไม่ดีเช่น โลภ โกรธ หลง เพื่อให้จิตใจผ่องใสและมีสมาธิ พร้อมด้วยการพัฒนาปัญญาที่มี 3 ระดับ คือ จินตมยปัญญาที่เกิดจากการคิดและพิจารณา โดยยกตัวอย่างจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพ
การประเมินศีลในทางธรรมปฏิบัติ
118
การประเมินศีลในทางธรรมปฏิบัติ
3. การประเมินศีลในทางธรรมปฏิบัติ ให้พิจารณาจากการ “เข้าถึงดวงศีลภายใน” ซึ่งหมายถึง “อธิศีล” ดังพระธรรมเทศนาของพระมงคลเทพมุนีที่ว่า “ศีลเป็นดวงใสอยู่ในกลางดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ ดวงธรรมที่ทำ ให้เป็…
การประเมินศีลในทางธรรมปฏิบัติสามารถทำได้โดยการพิจารณาถึงการเข้าถึงดวงศีลภายใน ซึ่งเป็นศีลที่มีความบริสุทธิ์และสามารถมองเห็นได้ในศูนย์กลางกายมนุษย์ สำหรับฆราวาสนั้น สามารถประเมินได้จากความผ่องใสของใจ แ
กลุ่มบุคคลที่มีอิทธิพลต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
182
กลุ่มบุคคลที่มีอิทธิพลต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
…ุทธเจ้า จึงเสด็จเข้าไปเฝ้าพร้อมด้วยพราหมณ์คหบดีชาวมคธ 120,000 คน ครั้งนั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรมเทศนา เมื่อจบลงพระเจ้าพิมพิสาร พร้อมเหล่า พราหมณ์คหบดีชาวมคธ 110,000 คน ได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน ส…
…ที่ต่างกันทำให้มีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการเผยแผ่ศาสนา อย่างกรณีพระเจ้าพิมพิสาร ที่ได้มีโอกาสเข้าฟังพระธรรมเทศนาและช่วยพัฒนาการเผยแผ่ในแคว้นมคธ ซึ่งเป็นหนึ่งในราชอาณาจักรที่มีอิทธิพลในสมัยพุทธกาลในด้านต่างๆ …
เรื่องอุบาสก 5 คน
207
เรื่องอุบาสก 5 คน
…ติโดยลำดับ แม้กาลนี้ ก็ย่อมฟังธรรมโดยเคารพ เป็นดังเทียบเคียงมนต์อยู่” ภายหลังพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแสดงพระธรรมเทศนาจบแล้ว อุบาสกผู้ฟังธรรมโดยเคารพนั้น ตั้ง อยู่ในโสดาปัตติผล เรียบเรียงจาก “เรื่องอุบาสก 5 คน”, อ…
…่างกันซึ่งส่งผลต่อการฟังธรรมในปัจจุบัน. ผลสุดท้ายคือ อุบาสกผู้ฟังธรรมจบลงด้วยการเข้าถึงโสดาปัตติผล พระธรรมเทศนาเสร็จสิ้นเรียบร้อยที่ dmc.tv
การประเมินตัวเองของพระภิกษุ
219
การประเมินตัวเองของพระภิกษุ
…าของภิกษุเห็นปานนี้แล ไม่บริสุทธิ์ ส่วนภิกษุใดแล เป็นผู้มีความคิดอย่างนี้ แสดงธรรมแก่ชนเหล่าอื่นว่า พระธรรมอันพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ดีแล้ว เป็นข้อปฏิบัติอันผู้บรรลุ จะพึงเห็นเองไม่ประกอบด้วยกาล ควรเรียกให…
พระภิกษุควรให้ความสำคัญกับการสอนและการประเมินตัวเองควบคู่กัน หลักการประเมินตัวเองมี 3 แนวทาง ได้แก่ การใช้องค์แห่งธรรมกถึกเพื่อตรวจสอบเนื้อหาธรรมะที่แสดง และการตรวจสอบลักษณะการแสดงธรรมว่าบริสุทธิ์หรือ
ธัมมัญญูกับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์
233
ธัมมัญญูกับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์
…ั้งวินัยและข้อปลีกย่อยที่เป็นรายละเอียดอื่นๆ อีกมากมาย” เหมือนที่พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ได้แสดงพระธรรมเทศนาไว้ว่า “ศีลของภิกษุนะ เป็น อปริยันตปาริสุทธิศีล (คือ) ไม่มีที่สุด ศีลของภิกษุ ไม่มีที่สุด ศีลขอ…
การฝึกฝนในเรื่องใดก็ตามยากที่จะสำเร็จได้ถ้าไม่มีความรู้พื้นฐาน ตัวอย่างการค้าที่ประสบความสำเร็จไม่สามารถเกิดขึ้นได้หากไม่มีความรู้ด้านการค้า ในทำนองเดียวกันการที่พระภิกษุจะสามารถปฏิบัติตนตามพระปาฏิโมก
การปฏิบัติของกุลบุตรผู้มีศรัทธา
248
การปฏิบัติของกุลบุตรผู้มีศรัทธา
…มประทีปในที่ มืด ด้วยหวังว่าผู้มีตาดีจักเห็นรูปทั้งหลายได้ ฉะนั้น ข้าพระองค์นี้ขอถึงพระโคดมผู้เจริญ พระธรรม และ พระภิกษุสงฆ์ว่าเป็นสรณะขอท่านพระโคดมจงทรงจำข้าพระองค์ว่าเป็นอุบาสกผู้ถึงสรณะตลอดชีวิตตั้งแต่วัน…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างผู้ที่มีศรัทธาและผู้ที่ไม่มีในแง่ของการปฏิบัติในธรรมะ โดยเน้นถึงคุณสมบัติของกุลบุตรที่มีศรัทธา เช่น การไม่โอ้อวด การรู้จักประมาณในโภชนะ และการมีความเพียรในการเจริญภ
บรรณานุกรมพระพุทธศาสตร์และธรรมะ
252
บรรณานุกรมพระพุทธศาสตร์และธรรมะ
…ม, กรุงเทพฯ : โรง พิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2527. 11. ภาวนาวิริยคุณ, พระ(เผด็จ ทัตตชีโว), พระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ กรุงเทพฯ : นฤมิต โซล (เพรส),2546. 12. ภาวนาวิริยคุณ,พระ(เผด็จ ทัตตชีโว), พระแท้, กรุง…
บรรณานุกรมนี้ประกอบด้วยข้อมูลเอกสารสำคัญที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสตร์และธรรมะซึ่งมีประโยชน์ต่อการศึกษาและวิจัย อาทิเช่น หนังสือโดยมเหสีลักธาิ่นที่ได้แก่ มหามกุฏราชวิทยาลัย, พระสูตรและอรรถกถาแปล, หรือพ
ที่มาของสามัญญผลสูตรและอนันตริยกรรม
31
ที่มาของสามัญญผลสูตรและอนันตริยกรรม
…างแจ้ง ทรงรู้สึกซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณของพระพุทธองค์เป็นล้นพ้น จึงได้ทรงขอถึงพระผู้มี พระภาคเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ เป็นสรณะตลอดพระชนม์ชีพ ทั้งหมดนี้คือที่มาของสามัญญผลสูตร กิจกรรม หลังจากนักศึกษาได้ศึกษา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาที่มาของสามัญญผลสูตร และความเข้าใจในอนันตริยกรรม ซึ่งคือกรรมหนักในศาสนาพุทธที่ห้ามทำ พระเจ้าอชาตศัตรูได้ตระเวนหาความจริงจนได้พบพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และทรงค้นพบคำตอบที่สมบูรณ์แบบ
การขบวนเสด็จสู่สวนอัมพวัน
39
การขบวนเสด็จสู่สวนอัมพวัน
…สัมพุทธเจ้าก็จักเลือก แสดงธรรมให้สมควรแก่อุปนิสัยแห่งการเข้าถึงธรรมของมหาชนนั้น ถ้าเป็นเช่นนั้นแล้ว พระธรรมเทศนา ของพระพุทธองค์ก็จักเป็นประโยชน์แก่มหาชนทั้งปวงที่ตามเสด็จ คิดดังนี้แล้ว หมอชีวกโกมารภัจจ์จึงให…
…สัมมาสัมพุทธเจ้าแสดงธรรมอย่างเหมาะสมกับอุปนิสัยของคน การจัดขบวนเป็นกลยุทธ์ที่มีทั้งปกป้องและส่งเสริมพระธรรมเทศนา
การเผชิญหน้าภายใต้กามในชีวิตฆราวาสและนักบวช
82
การเผชิญหน้าภายใต้กามในชีวิตฆราวาสและนักบวช
… ไม่ต้องกังวลด้วยเรื่องการทำมาหากินแบบฆราวาสทำให้สามารถทุ่มเทเวลาและชีวิตเพื่อการศึกษาและปฏิบัติ ตามพระธรรมวินัยได้โดยบริบูรณ์ กรณีเช่นนี้ย่อมเอื้ออำนวยให้พระภิกษุห่างไกลจากกามคุณได้มากทีเดียว ซึ่งจะยังผลให้…
บทความนี้นำเสนอการเผชิญหน้ากันของคนในสังคมที่ถูกกำหนดโดยกามซึ่งเป็นพลังแห่งบาปอกุศล การแข่งขันและความไม่บริสุทธิ์สร้างปัญหาให้กับชีวิตฆราวาส แต่กลับสร้างโอกาสที่ดีกว่าให้กับนักบวชที่มีโอกาสรักษาพรหมจร
การละเมิดสิกขาบทและการหลอกลวงในพระภิกษุ
89
การละเมิดสิกขาบทและการหลอกลวงในพระภิกษุ
…ัยต่างๆ มากมาย พวกที่สาม ชอบแสร้งทำตนให้ทายกเลื่อมใส ด้วยอิริยาบถที่แสดงว่าตนเป็นพระภิกษุที่เคร่งใน พระธรรมวินัย ทายกจึงพากันน้อมนำสักการะมาถวายมากมาย 2. ลปนา หมายถึง พูดพิรี้พิไร ได้แก่ การพูดประจบเลียบเคีย…
…ดษเพื่อดึงดูดการถวายจากทายก, การกล่าวคำพูดเพื่อลวงหลอกว่าตนมีคุณวิเศษ, และการแสดงอาการเป็นผู้เคร่งในพระธรรมวินัยเพื่อดึงดูดให้ทายกมาถวาย สิ่งเหล่านี้ทั้งหมดส่งผลให้เกิดการละเมิดสิกขาบทอย่างชัดเจน และทำให้สิ่…