หน้าหนังสือทั้งหมด

ความสัมพันธ์ของชาดกในคัมภีร์และภาพสลักหิน
15
ความสัมพันธ์ของชาดกในคัมภีร์และภาพสลักหิน
…าย อังคุตตรนิกาย และบางคัมภีร์ในทุกทุกนิกาย เช่น สุตตันฺบาต ธรรมบท ชาดก เทวทัศ ฯลฯ คา เป็นตำแหน่งและพระวินัยปิฎก (เว้นคัมภีร์ปริวาร) 2. ยุคอรต่อระหว่างยุคตันต์กับยุคอธิธรรม ได้แก่ ปฏิสัณฑ์ภาวาภานรและนิทเทส 3. ยุค…
บทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างชาดกในคัมภีร์กับชาดกในภาพสลักหิน โดยแบ่งออกเป็นสองกลุ่ม กรณีศึกษาทั้งสองกลุ่มอธิบายถึงการใช้คาถาชาดก vs. อรรถาคาถาดก ในการอธิบายเนื้อหา ตัวอย่างที่นำเสนอมีการแบ่งกลุ่ม
ธรรมาภิบาลและจารีตภาษาบาลีในประเทศไทย
5
ธรรมาภิบาลและจารีตภาษาบาลีในประเทศไทย
…ี้ส่วนมากจารีตข้อความที่มาจาก พระไตรปิฎก ที่พบมากที่สุดคือจารีตคาถา เ ธ มุมา ซึ่งเป็นคาถาที่ ปรากฏในพระวินัยปิฎก มหาวรรค เช่น จารีต เ ธ มุมา (พบ. 2), จารีต เ ธ มุมา 1 (ระเบียงด้านขวาของพระปูมเจดีย์), จารีต เ ธ มุ…
บทความนี้นำเสนอความสำคัญของจารีตภาษาบาลีในประเทศไทย โดยเฉพาะความเก่าแก่ที่มีมาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 11-12 ซึ่งจารีตเหล่านี้ส่วนมากมาจากพระไตรปิฎก เช่น คาถาเ ธ มุมาและข้อความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับพระพุท
ธรรมสารวารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 6 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวบรวมที่ 11) ปี 2563
10
ธรรมสารวารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 6 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวบรวมที่ 11) ปี 2563
… “จาริกพระเจ้าโกลก” เกิดขึ้นในยุคสมียเดียวกันนั้น สามารถศึกษา 10 「摩訶僧祇律」(makasogiritsu) เป็นคัมภีร์พระวินัยปิฎกของนิกายนิยมมหาสงมกิณี (摩訶僧祇部 makasogibu 或 大宗部 daishubu) ซึ่งเป็นหนึ่งในพระพุทธศาสนายุคแยกนิยาม
ในบทความนี้ได้กล่าวถึงการประชุมและทำสมาธิร่วมกัน แม้จะมีการอรรถาธิบายแตกต่างในเรื่องสมมติเทพ แต่ที่สำคัญคือการปรับเปลี่ยนความหมายเพื่อป้องกันการแตกแยก โดยอ้างอิงถึงการศึกษาใน "มหาสงมกิณีปิฎก" ซึ่งเป็น
ธรรมวาร วิวาสวิชาการวารวิหารพระพุทธศาสนา
22
ธรรมวาร วิวาสวิชาการวารวิหารพระพุทธศาสนา
…่ไมได้กล่าวถึงอิจฉานรกโดยตรง23 แต่กล่าวถึง ภิกษุผู้ทำสงฆ์ให้แตกแยกกันจะต้องไปนรกมหากใหม่ตลอดกัลป์ ในพระวินัยปิฎก สังฆเภทกว่าว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ดูก่อนอุบาลี ภิกษุผู้ลากษงมั ประกอบด้วยองค์ 5 ย่อมเป็นผู้…
บทความนี้กล่าวถึงประเด็นสำคัญในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับศีลของพระภิกษุและผลของการบิดเบือนหลักธรรม โดยมีการอ้างอิงถึงพระไตรปิฎกที่ระบุว่า ภิกษุผู้ยุยงให้เกิดความแตกแยกในสงฆ์จะต้องถูกลงโทษในนรกตลอดกัลป์ การ
การวิจัยในสังคมศาสตร์และคัมภีร์พระพุทธศาสนา
7
การวิจัยในสังคมศาสตร์และคัมภีร์พระพุทธศาสนา
… มัชฌิมีนิก สังยุคตินิก ยังคตตินิก และบางคัมภีร์ในขุกทนิกาย เช่น สุตตนิวาส ธรรมบท ชาดก เป็นต้น ๆ และพระวินัยปิฎก (วินัยคัมภีร์โบราณ) ข. ยุคอรต่อระหว่างยุคต้นกับยุคอธรรม ได้แก่ ปฏิสัธิมาภรณ์ และ
บทความนี้นำเสนอการวิจัยในด้านสังคมวิทยาและเชิงค้ำ โดยอธิบายเกี่ยวกับการแบ่งประเภทการวิจัยข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับพระไตรปิฎกและอรรถกถา จากนั้นยังได้กล่าวถึงยุคต่างๆ ของคัมภีร์ในพุทธศาสนา โดยใช้ข้อมูลการว
ฤทธาธรรม วาสาระวิชชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 1 ปี 2559
8
ฤทธาธรรม วาสาระวิชชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 1 ปี 2559
…ของนิกายอื่นในพระพุทธศาสนานอกเหนือจากเถรวาท ที่เรียกว่า “อาคาม” (Agama) และโดยนัยเดียวกันนี้ คัมภีร์พระวินัยปิฎกของเถราวาทก็มี
บทความนี้สำรวจพัฒนาการของคัมภีร์ในพระพุทธศาสนา โดยแบ่งยุคเป็น 4 ยุค ได้แก่ ยุคอธรรมห, ยุคครอบตระ, ยุครถกถา และยุคภูภา รวมถึงวิธีการวิจัยในแนวนาบที่อิงจากคัมภีร์ในระดับชั้นเดียวกัน เน้นการเปรียบเทียบระ
ธัมมจักกัปปวัตนสูตรในองค์ความรู้พุทธศาสนา
14
ธัมมจักกัปปวัตนสูตรในองค์ความรู้พุทธศาสนา
…1 (SN V: 420-424) ของพระไตรปิฎกษเป็น “ธัมมจักกัปปวัตนสูตร” ที่รู้จักกันโดยทั่วไป เช่นเดียวกันที่พบในพระวินัยปิฎก มหาวรรค (C1) และบทแปลภาษาทิเบต (B4) ๒. สังยุคตอคาม Tsa a han ching (雜阿含經) 379 (T2: 103c-104b) เป็…
เนื้อหาเกี่ยวกับธัมมจักกัปปวัตนสูตรซึ่งพบในพระไตรปิฎกและคัมภีร์ต่างๆ เช่น วินัยปิฎกและบทแปลภาษาทิเบต รวมถึงเอกสารที่ปรากฏในหลายภาษา เช่น ภาษาจีนโบราณและภาษาสันสกฤต โดยเฉพาะในคัมภีร์ที่มีโครงสร้างเนื้อ
การแปลพระสูตรและพระวินัยปิฏกในเถรวาท
16
การแปลพระสูตรและพระวินัยปิฏกในเถรวาท
…ปิฏกของนิกายเถรวาท22 กลุ่ม C คัมภีร์พระวินัยปิฏกของฝ่ายเถรวาทและนิกายอื่น ๆ รวม 6 คัมภีร์ได้แก่ 1. พระวินัยปิฎกมหาวรรค (Vin I: 10-14) เป็น "ฉมมนัจักปวัตนสูตร" ที่มี เนื้อหาเหมือนกับที่ปรากฏในสังยุตตนิกาย (A1) แต…
…ะวินัยปิฏกที่มีอยู่ในคัมภีร์ต่าง ๆ ทั้งภาษาบาลีและภาษาจีน มีการนำเสนอข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหาในพระวินัยปิฎกมหาวรรคและพระสูตรต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนต่าง ๆ ที่มีความคล้ายคลึงกันกับสังยุตตกถาหรือพระสูตรอ…
การวิเคราะห์เนื้อหาจากพระวินัยปิฎกและคำอธิบายพระพุทธประวัติ
17
การวิเคราะห์เนื้อหาจากพระวินัยปิฎกและคำอธิบายพระพุทธประวัติ
shih (根本說一切有部毘那耶破僧事) 6 (T24: 127b-128c) เนื้อหาที่ปรากฎในนี้มีลักษณะโครงสร้างเนื้อหาที่คล้ายกับพระวินัยปิฎกของเถรวาท (C1) มหาสกะ (C2) ธรรมคุปตะ (C3) คื อ มีส่วนของเนื้อหาที่อยู่ใน “อนัตลักษณะสูตร”ปรากฏอยู่ด้…
เนื้อหาที่นำเสนอมีการเปรียบเทียบและวิเคราะห์โครงสร้างของพระวินัยปิฎกเถรวาทและรายงานอธิบายของคัมภีร์เช่น มหาวัตถุและลิติวาสตระ โดยเน้นถึงจุดสำคัญ เช่น หลักการของหนทางสาย…
โครงสร้างอริยสัจ 4 และ ทิมจักกัปวัตนสูตร
22
โครงสร้างอริยสัจ 4 และ ทิมจักกัปวัตนสูตร
…ตาม “ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค” นั้นปรากฏใน “คัมภีร์ยุคต้น” ซึ่งเป็นคัมภีร์พระสุตตันตปิฎก (A1, B4) และพระวินัยปิฎก (C1) ของเถรวาท รวมถึงพระวินัยปฏิกูลของนิกายมหาศาละ (C2) และมหาสงสารกะ (C3) โดยมีรายละเอียดดังต่อไปน…
บทความนี้สำรวจโครงสร้างเนื้อหาของทิมจักกัปวัตนสูตรที่แบ่งตามการวิเคราะห์ของ Prof. Shoson Miyamoto โดยแยกออกเป็น 2 รูปแบบคือ โครงสร้างดั้งเดิมที่ครอบคลุมการเว้นห่างจากหนทางสุดโต่งและอริยสัจ 4 และโครงสร
การวิเคราะห์สิกขาบทในพระวินัย
20
การวิเคราะห์สิกขาบทในพระวินัย
เราาจะเห็นได้อย่างชัดเจนจากตารางว่า ในสิกขาบท 7 หมวดแรก นอกจากหมวดปาจิตต์แล้ว พระวินัยปิฎกทุกนิยามมีจำนวนสิกขาขบใน 6 หมวดที่เหลือเท่ากันหมด ส่วนหมวดปาจิตต์มีจำนวนสิกขาขบที่บางนิยามมีความต่าง…
การวิเคราะห์สิกขาบทในพระวินัยแบ่งออกเป็น 7 หมวด โดยมีทั้งความคล้ายคลึงและความแตกต่างในจำนวนและลำดับข้อของสิกขาบท ซึ่งพบว่าหมวดปาจิตต์เป็นหมวดที่มีการแตกต่างอย่างเด่นชัด และมีการศึกษาจาก Hirakawa (2000
ธรรมาธารา: โศกนาฏกรรมของสติปัญญาและความประพฤติในพระพุทธศาสนา
17
ธรรมาธารา: โศกนาฏกรรมของสติปัญญาและความประพฤติในพระพุทธศาสนา
…มิรนี้คือ Vinaya-vibhanga (วินายวิภังค์) มีเนื้อว่า ด้วยสังกาขบของพระภิษุ หรือเทียบได้กับมหาวินัยของพระวินัยปิฎกฉบใดยี่
บทความนี้สำรวจความหมายและการตีความคาถาที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจของบุตรช่างไม้ที่มีต่อบิดาของเขา แสดงให้เห็นถึงเรื่องราวที่สอนเกี่ยวกับการเลือกมิตรและการใช้ปัญญาอย่างมีสติ โดยคาถาแสดงให้เห็นถึงผลกระท
การวิเคราะห์คฎรรรมและความเสมอภาคทางเพศในพระพุทธศาสนา
5
การวิเคราะห์คฎรรรมและความเสมอภาคทางเพศในพระพุทธศาสนา
…ญัติเรื่องคฎรรรม 8 ปรากฏในพระวินัยทั้งสิ้น 6 ฉบับ ของนิยายต่าง ๆ คือ ฉบับลือของเณรวา นอกจากนั้นยังมีพระวินัยปิฎกอีก 5 ฉบับที่ปรากฏในพระไตรภูมิภาษาจีนเล่มที่ 22 - 24 ซึ่งประกอบด้วยพระวินัยปิฎกของนิยายมหาสักขะ (僧律)…
บทความนี้สำรวจถึงคฎรรรมในพระพุทธศาสนาและความเสมอภาคทางเพศ โดยเฉพาะความสงสัยเกี่ยวกับคฎรรรมว่าเป็นบัญญัติของพระพุทธเจ้าหรือไม่ และว่ามีผลต่อความไม่เสมอภาคทางเพศหรือเปล่า ในการวิเคราะห์นี้ ผู้เขียนได้อ้
การวิเคราะห์คุณธรรมในพระพุทธศาสนา
8
การวิเคราะห์คุณธรรมในพระพุทธศาสนา
…ิจัยของนักวิชาการปัจจุบัน ในนครไตรปิฎกเนื้อหาเกี่ยวกับคุณธรรม 8 อยู่ 3 แห่ง คือ มหาวงศ์และจุฬาวรรคในพระวินัยปิฎก และ โคตมสูตร ในพระสัตตัตต์ปิฎก อังคุตตรนิยาย อัฐกนิบาต และเมเนอที่เกี่ยวข้องในอรรถกถาอีก 2 แห่งที่จ…
บทความนี้กล่าวถึงคุณธรรม 8 ประการในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการวิเคราะห์คุณธรรมจากพระสูตรและวินัย ด้วยการอ้างอิงจากนครไตรปิฎก เช่น มหาวงศ์และจุฬาวรรค เพื่อเข้าใจถึงการปฏิบัติตนต่อภิกษุ ผู้มีอายุ 100 ปีตามห
การห้ามภิษุธรรมตามพรรษาและผลกระทบ
15
การห้ามภิษุธรรมตามพรรษาและผลกระทบ
…จ้าทรงปฏิสอไม่ให้ภิษุทธรรมไว้กัน ตามอายุพรรษานั้น เกิดจากแรงกดดันของภิษุสงฆ์ เมื่อสอบดูจากหลักฐานใน พระวินัยปิฎกพบว่าไม่เคยมีเหตุการณ์ที่ภิษุไปปราบลงพระพุทธเจ้าว่าภิษุทธรรม ไม่มาราคให้วัด และก็ให้พระพุทธเจ้ารับบั…
…ิ่มเติมเกี่ยวกับการให้วุธแก่ภิษุที่มีอายุพรรษาต่างกันและการปฏิบัติของภิษุในกรณีต่างๆ ตามที่ระบุไว้ในพระวินัยปิฎก. มีการแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการเคารพและเกียรติภูมิของภิษุในหลักการปฏิบัติ.
การเสด็จจำพรรษาของพระพุทธเจ้า
12
การเสด็จจำพรรษาของพระพุทธเจ้า
…พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ นิโครธารามนั้น พวกเจ้าคากะและโกละทะทะลายกันเรืองน้ำ เหตุการณ์ที่ 2 ในพระวินัยปิฎก ภิกษุขึ้นภกกล่าวเกี่ยวกับกบำเนินกิจกุญนี้ว่า หลังจากที่พระนางปชาบดีโคดมมีลูกขอชแล้ว พระนางยังได้ถาม…
พระพุทธเจ้าเสด็จไปจำพรรษาที่นครธารามประมาณปีที่ 5 และ 15 หลังพุทธสมัย โดยมีการอธิบายถึงการเดินทางและการโปรดพระเจ้าสุทโธนมหาราช พร้อมด้วยภิกษุ 1,500 รูป ณ วัดนิโครธารามในกรุงกบิลพัตร เหตุการณ์นี้เป็นส่