ฤทธาธรรม วาสาระวิชชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 1 ปี 2559 : หน้า 8/33

ฤทธาธรรม วาสาระวิชชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 1 ปี 2559 นิทเทส ค. ยุคอธรรมห ได้แก่ พระอธิธรรมปฏิกุ ง. ยุคครอบตระหว่างยุคอธรรมหกับยุคอรรถกถา ได้แก่ เปรียกโบทย เนติปกรณ์ มินิทปัญหา ง. ยุครถกถา ได้แก่ คัมภีร์อรรถกถา และคัมภีร์สูติธรรมร๎^8 ฉ. ยุคภูภา ได้แก่ คัมภีร์ภูภา อนุภูภา และปกรณ์วิธเส 2. การวิจัยในแนวนาบ (Horizontal) คือ การวิจัยคัมภีร์โดยยึดถือเอาคัมภีร์ในระดับชั้นเดียวกัน กล่าวคือ เมื่อสิ่งที่เราต้องการศึกษานั้นเกิดความไม่ชัดเจนในคัมภีร์ ที่จารึกไว้ในภาษาหนึ่ง เราอาศับบริบทแวดล้อมในการศึกษาเทียบเคียงกับคัมภีร์ชั้นเดียวกันที่จารึกไว้ในภาษาขอื่น แทนที่จะหาคำตอบจากคัมภีร์ชั้นร่อนลงไป ซึ่งการวิจัยในแนวราบนี้ อาจกินความกว้างไปถึงการเทียบเคียงกันระหว่างคัมภีร์ของนิยายต่าง ๆ ในพระพุทธศาสนาด้วย อาทิ หากทำการศึกษาในระดับคัมภีร์ชั้น “พระไตรปิฎก” โดยมุ่งเน้นไปที่คัมภีร์พระสูตรต้นฉบับของฝ่ายหินยาน เราจะพบว่ามีคัมภีร์ในชั้นนี้อยู่ 2 ฝ่ายใหญ่ ๆ คือ คัมภีร์พระสูตรต้นฉบับของฝ่ายเถรวาท ที่เรียกว่า “นิคาย” (Nikāya) และคัมภีร์พระสูตรต้นฉบับของนิกายอื่นในพระพุทธศาสนานอกเหนือจากเถรวาท ที่เรียกว่า “อาคาม” (Agama) และโดยนัยเดียวกันนี้ คัมภีร์พระวินัยปิฎกของเถราวาทก็มี