หน้าหนังสือทั้งหมด

ชื่อและความหมายของอันตราภพในพระพุทธศาสนา
19
ชื่อและความหมายของอันตราภพในพระพุทธศาสนา
…ะห์ถึงที่มาของชื่อ่างๆ เหล่านี้ของอันตราภจะพบว่ามีความเกี่ยวข้องกับพุทธวจน์ หรือพระสูตรที่ฝ่ายที่มมีมติสนับสนุนอันตราภพยามาอ้าง เพื่อแสดงให้เห็นถึงการมีอยู่ของสัตว์ที่อยู่ในพระระหว่างความตายกับการเกิดใหม…
บทความนี้กล่าวถึงชื่อและความหมายของอันตราภพตามที่ท่านวุฒิพนุก์ได้อธิบายในอธิรรมโกลและการตีความคำว่าอันตราภพจากหลักฐานในพระสูตร นอกจากนี้ยังมีการวิเคราะห์ว่าชื่อเหล่านี้มีความเกี่ยวข้องอย่างไรกับพุทธวจ
คำสอนเกี่ยวกับอันตรภาพในพระพุทธศาสนา
22
คำสอนเกี่ยวกับอันตรภาพในพระพุทธศาสนา
…ของการเกิด” (form of rebirth) “สภาวะการ ดำรงอยู่” (state of existence) หรือ “ชีวิต” (life)43 ซึ่งตามมติของนิยาย สวรรคติวาท “bhava” หรือ “ภาพ” ถูกแบ่งออกเป็น 4 ช่วงเวลา44 ได้แก่ 1) มรณภาพหมายถึง ช่วงเวลาท…
บทความนี้มีการกล่าวถึงคำสอนที่สำคัญในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับ 'อันตราพ' หรือช่วงเวลาระหว่างมรณภาพจนถึงการเกิดใหม่ โดยสามารถแบ่งออกเป็น 7 ประเภท หรือ 5 ภพ และการอธิบายความหมายของคำว่า 'antara' และ 'bhava'
แนวคิดเรื่องอัตภาพหลังความตายในคัมภีร์อภิธรรม
43
แนวคิดเรื่องอัตภาพหลังความตายในคัมภีร์อภิธรรม
…ของการวิภาวะ แนวคิดที่เป็นพื้นฐานของความขัดแย้ง และวิธีการที่ฝ่ายสนับสนุนและปฏิเสธนำไปสู่การสนับสนุนมติของฝ่ายตน โดยวิเคราะห์จากประเด็นการโต้งในอ้างอิงพระสูตร ซึ่งเป็นของของชื่อด่างๆ ของอัตภาพภาพ และการโ…
…ของการวิภาวะ แนวคิดที่เป็นพื้นฐานของความขัดแย้ง และวิธีการที่ฝ่ายสนับสนุนและปฏิเสธนำไปสู่การสนับสนุนมติของฝ่ายตน โดยวิเคราะห์จากประเด็นการโต้งในอ้างอิงพระสูตร ซึ่งทำให้เราทราบถึงลักษณะพิเศษต่างๆ ของอัตภา…
ธรรมวารว วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 7 ฉบับที่ 2
46
ธรรมวารว วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 7 ฉบับที่ 2
…a (สังยุตตนิกาย) SN-a Samyuttanikāya-atthakathā (อรรถกถาสังยุตตนิกาย) Sm Sammatyanikāyāsāstra* (สมมติยานิยาศาสตร์) T Taishō Shinshū Daizōkyō 大正新修大藏經 (คัมภีร์จีน ฉบับไทโชซินูโดโชเกียว) TatSid T…
วารสารธรรมวารวเผยแพร่ข้อมูลวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 7 ฉบับที่ 2 เน้นการศึกษาวรรณกรรมบาลีและรายละเอียดของกลุ่มวรรณกรรมต่างๆ อย่างสมบูรณ์ เช่น พาลี Text Society และ Taishō Shinshū Daizōkyō ซึ่งมีควา
การศึกษาเกี่ยวกับนิกายสรวาสติวาท
5
การศึกษาเกี่ยวกับนิกายสรวาสติวาท
…ไปจะสำรวจรายชื่อทั้งหลายที่กล่าวมาแล้วข้างต้นในหลักฐานต่าง ๆ (เสียงอรรถ คำจากหน้าที่แล้ว) 2 คำว่า มติธรรม คือ คำสอนหลักของนิยยต่าง ๆ หรืออาจเรียกว่า หัวข้อธรรมหลักของนิยต่าง ๆ ซึ่งเป็นคำที่ให้การวิวาทล…
…ิ่งนิกายสรวาสติวาท ซึ่งมีคำเรียกที่แตกต่างกันตามบริบทและตำนาน รวมถึงการอภิปรายเกี่ยวกับคำสอนหลักหรือมติธรรมที่เป็นหัวข้อสำคัญที่พัฒนามาจากนิกายต่าง ๆ ตั้งแต่อดีต นอกจากนี้ ยังมีการวิเคราะห์ความหมายและการ…
ธรรมาธาร วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา
12
ธรรมาธาร วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา
ธรรมาธาร วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 4 ปี 2560 ได้สัมผัสใกล้ชิดกับมติธรรมและการเผยแผ่ของนิยายมหาสังฆ์ ซึ่งเป็นองค์สงฆ์ที่แข็งแกร่งมากในเมืองภูราด ดังนั้นนิยายสงวาสติวาทจ…
วารสารธรรมาธารเสนอแนวทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในเขตภูราด เน้นการสร้างเสริมความเข้าใจในหลักอภิธรรมปรัชญา โดยมีการวิเคราะห์การแสดงออกและความเข้มแข็งของสังฆ์ในบริบทต่างๆ และสำรวจการตีความ 'สรรพสิ่งมีอยู่'
วิภัชยาวธีนในพระพุทธศาสนา
18
วิภัชยาวธีนในพระพุทธศาสนา
…่ปุ่นเป็นผู้นิยมว่า คะนิชิมะ จิเนน (赤沼智善) และคิเมะระ ไทเคน (木村泰貞) เป็นผู้นุ่งบูเก๊ะในการค้นคว้าวิจัยมติธรรมของวิภัชยาวธีน (แบ่ง論者) ที่ปรากฏอยู่ในคัมภีร์อภิธรรมมหาวิภาษาฯ 24 Akanuma (1925); Kimura (1968:…
บทความนี้สำรวจคำว่า 'วิภัชยาวธีน' ซึ่งเป็นชื่อเรียกกลุ่มสงฆ์ที่ปรากฏในศิลาจารึกและมีนักวิชาการชาวญี่ปุ่นทำการศึกษา นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงคัมภีร์อภิธรรมมหาวิภาษาฯ ที่รวบรวมคำบรรยายเกี่ยวกับพระธรรมจำนว
การสำรวจคัมภีร์อธิษฐานและการแปลคัมภีร์ในประวัติศาสตร์
19
การสำรวจคัมภีร์อธิษฐานและการแปลคัมภีร์ในประวัติศาสตร์
…ันธของทั้ง 3 ส่วนนี้ Sasaki (2007) ได้ ค้นคว้าโดยทำการเทียบเคียงทั้ง 3 ส่วนอย่างละเอียด จึงตั้งข้อสมมติฐานขึ้นมา 3 ข้อ โดยมองว่าจำนวน S, B เป็นสายเดียวกัน และที่สำคัญคือ ประเด็นการตกหล่นของคำอรรถาธิบายใน…
…วียนจั้ง จากปี 656-659 ที่เกี่ยวข้องกับความสัมพันธ์ของการอรรถาธิบายในสามส่วน โดย Sasaki ได้ตั้งข้อสมมติฐานเกี่ยวกับการสร้างอรรถาธิบายที่สูญหายและความเข้าใจในชีวประวัติของพระมหาเทวะ รวมถึงวัตร 5 ประการ.
การสำรวจเหตุวาทในจิตเทวสรวาสติวาท
21
การสำรวจเหตุวาทในจิตเทวสรวาสติวาท
…วาท (Hetuvāda) เหตุวาท ก็เป็นชื่อหนึ่งของจิตเทวสรวาสติวาท มีปฏภูมิในคัมภีร์กถาวัตถุอรรถกถา ที่แสดงมติธรรมโตยังกับฝ่ายสรวา ที่ โดยจะนำมิติธรรมเหล่านี้สอบทานกับคัมภีร์ทางฝ่ายเหนือว่ามีความสัมพันธ์กันหรือ…
ในบทนี้จะสำรวจและวิเคราะห์เกี่ยวกับเหตุวาท ซึ่งเป็นหนึ่งในหัวข้อสำคัญในจิตเทวสรวาสติวาท โดยจะมีการพูดถึงสถานะและความสัมพันธ์ของมันในคัมภีร์กถาวัตถุอรรถกถา รวมถึงการเปรียบเทียบกับคัมภีร์ทางฝ่ายเหนือว่า
นิโรธสมาบัติและพระกุมารลาดะ
26
นิโรธสมาบัติและพระกุมารลาดะ
…่านิโรธสมาบัติเป็นการสืบศัณติของจิตที่จะละเอียดสุขุม แต่ทางเหตุว่าว่าไม่มีจิตในนิโรธสมาบัติ ดังนั้น มติธรรมห เหตุว่าว่าและมติธรรมของพวกไววกะที่ประกฎในคัมภีร์อรรถธรรม มหาวีรอาไม่สดคล้องกัน 36 กระแสความเ…
บทความนี้หวังที่จะสำรวจแนวคิดเกี่ยวกับนิโรธสมาบัติและบทบาทของพระกุมารลาดะ โดยเน้นที่การศึกษาจิตในสภาวะนิโรธสมาบัติและความสัมพันธ์กับทฤษฎีในคัมภีร์อรรถธรรมมหาวีรอและอรรถธรรมโกศาคยะ นักวิชาการมีความเห็น
ธรรมนารา
4
ธรรมนารา
… มีการเรียกขานแตกต่างกันออกไปตามชื่อพื้นที่ที่นับนั่นแผ่ อยู่บ้าง ตามชื่อผู้นำที่เป็นอาจารย์บ้าง ตามมติธรรมที่นิยม ความเป็นนิยาม ณ์ ต่างๆ บ้าง ในกรณีหลัง หนึ่งในนั้นคือ นิยาม สรวติติว่า ซึ่งตั้งชื่อด้วยก…
บทความนี้จัดทำขึ้นเพื่อสำรวจและวิเคราะห์เรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับมติธรรมในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะเมื่อมีการแตกนิกายภายในอินเดีย ในบทความนี้มีการถอดความและเรียบเรียงจากบทค…
การปฏิรูปฐานพระพุทธศาสนาดั้งเดิม
5
การปฏิรูปฐานพระพุทธศาสนาดั้งเดิม
…รุโมทกา (Muruntaka) และ 一切言部 ซึ่งอาจเป็นชื่อของนิยายมาแต่เดิม ทว่า ภายหลังได้มีการ จัดระบบเนื้อหาของมติธรรมน่าจะเป็นเฉพาะตนที่โดดเด่น ทำให้ทั้ง ฝ่ายตนเองและฝ่ายอื่นเรียกว่า “สรวาสติวาทา” หรือไม่ ในำดับถั…
…รเรียกตัวเองในหลายชื่อ เช่น เหตุต่าวิน วิภัชยาบอลิน และ มรุโมทกา บทนี้จะมีการสำรวจและศึกษาเนื้อหาของมติธรรมที่จัดระบบและชื่อที่โดดเด่นในประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา
การกำเนิดสราวสดิวาว
6
การกำเนิดสราวสดิวาว
…นิดนิยายสราวสดิวาว (1)”5 ซึ่งได้กล่าวไว้ในตอนก่อน ข้อ ง) เหตุวาต (Hetuvāda) เป็นประเด็นเกี่ยวกับมติธรรมของนิยายเหตุวาที่ปรากฏในคัมภีร์ กถาวัตถุและกถาวัตถุอรรถภา ได้้นำเสนอธรรมไปแล้ว 5 หัวข้อ ได้แ…
บทความนี้เป็นตอนต่อจากบทความก่อนหน้าเรื่องการกำเนิดนิยายสราวสดิวาว ซึ่งจะกล่าวถึงมติธรรมของเหตุวาตในคัมภีร์กถาวัตถุและกถาวัตถุอรรถภา โดยนำเสนอหัวข้อที่มีความสำคัญในอดีต 5 หัวข้อ รวมถึง…
ความเข้าใจเกี่ยวกับอริยสัจในคัมภีร์
9
ความเข้าใจเกี่ยวกับอริยสัจในคัมภีร์
…่กล่าวว่า อริยสัจ 4 มีเพียงอริยสัจที่เป็นปรมัตถะที่เหลืออนันต์คือ ทุกข์ สุมฑุธิธร 3 อริยสัจนี้เป็นสมมติสัจจะ จงคล้ายว่าจะได้การปรับเปลี่ยนไป ซึ่งในประเด็นนี้ เป็นประเด็นนี้เข้าใจได้ยาก หวังว่าจะมีนักวิชา…
บทความนี้สำรวจความคิดเห็นเกี่ยวกับอริยสัจในคัมภีร์ต่างๆ โดยเน้นว่าอริยสัจมีเพียง 3 ประการที่เกี่ยวข้องกับความทุกข์และความไม่เที่ยง พร้อมชี้ให้เห็นว่าแนวคิดเหล่านี้อาจมีการปรับเปลี่ยนได้ในอนาคต ทั้งนี้
การวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา
11
การวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา
…ตุ 18, อินทรีย์ 22 มีสภาวะ ดังนั้น ความคิดเห็นของนิยายเหตุวามในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา จึงตรงข้ามกับมติธรรมของนิยายสรรพสิวะ มติธรรมของนิยายเหตุวามที่ปรากฏอยู่ในคัมภีร์ กถาวัตถุและ 16 SN I: 135. 1…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา ที่พูดถึงทุกข์ว่าเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจริง และธรรมอื่นๆที่ถูกมองว่าไม่เกี่ยวข้องกับเหตุ ผลของทุกข์ ผลกระทบจากแต่ละมุมมอง แล้วเปรียบเทียบความค
ธรรมบท: วรรณวัตถุทางพระธรรมา ฉบับที่ 5 ปี 2560
20
ธรรมบท: วรรณวัตถุทางพระธรรมา ฉบับที่ 5 ปี 2560
…ดี อนาคต ปัจจุบัน อสังตะ และบุคคลมีอยู่จริงในฐานะ ที่เป็นชูใจ (ธรรมที่ควรรู้) ซึ่งมีความใกล้เคียงกับมติธรรมของนิยาย สรวาสติตามาก หากพิจารณาจากต้นฉบับบาลี และเมื่อนำมาเทียบเรื่องราวการแตกนิกายในคัมภีร์ของ…
บทความนี้กล่าวถึงวรรณกรรมพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการแตกนิกายและแนวคิดเกี่ยวกับนิกายวาสุงีรีย์ ซึ่งแยกตัวออกจากสรวาสติกาน การศึกษาแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างนิกายและแนวทางการตีความที่นักวิชาการเสนอเ
ความหมายของสรวาสติวาท
22
ความหมายของสรวาสติวาท
…a) หมายถึง กาล มี 3 อย่าง และ องค์ตะ มี 3 อย่าง รวมทั้งหมด 6 อย่าง นี่เป็นธรรมที่มีอยู่ ผู้ที่กล่าว มติธรรมข้างต้น จึงมีชื่อเรียกว่าสรวาสติวาท หากพิจารณาจากการตีความข้างต้นของคําว่า “สรวาสติ” วามี ความหม…
…ค์ประกอบ 6 ชนิด โดยแบ่งเป็นกาล 3 อย่าง และองค์ตะ 3 อย่าง รวมถึงการเปรียบเทียบกับนิยายวาสตฺีรียะที่มีมติธรรมคล้ายคลึงกัน ด้วยการกลับไปอ้างถึงชื่อเดิมที่อาจจะไม่ถูกใช้ ทำให้ผู้อ่านเห็นภาพรวมของมติธรรมนี้แล…
ธรรมสฤา: วารสารวิชาการพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 5 ปี 2560
26
ธรรมสฤา: วารสารวิชาการพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 5 ปี 2560
…ิดขึ้นแล้วจากพระมัยติละผู้เดินทางไปเผยแพร่แต่ก็ยังมีคณะที่แย้งกับทัศนะที่เห็นว่า “สรรพสิ่งเป็นสิ่งสมมติ ไม่มีอยู่อยจริง” หลังจากนั้น นิยายสุวาสติวามที่อยู่ ณ แคว้นมุสสวาสติวาม ก็มีชื่อเรียกขานว่า “มุสสว…
…วามรู้ใหม่ในพระพุทธศาสนาโดยเฉพาะในแง่มุมที่มีการถกเถียงและแย้งกับทัศนะที่เห็นว่า “สรรพสิ่งเป็นสิ่งสมมติ ไม่มีอยู่อยจริง”
การฝึกตนและความอดทนในพระพุทธศาสนา
31
การฝึกตนและความอดทนในพระพุทธศาสนา
…้ประกาศวีรธรรมที่สุด พุทธวจนในธรรมนบท คาถาที่ 321 ---------------------------------- ทนุด นยนุติ สมติ danto vai samitim yati ทนุต ราชาธิฏิ dântam rājādhirohati | ทนุต เส…
บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการฝึกตนและการอดทนต่อคำร้องเดือดในหลักธรรมของพระพุทธเจ้า โดยยกตัวอย่างคาถาที่เน้นถึงความสำคัญของการเป็นผู้ฝึกตนและความอดทนอย่างแท้จริง ผู้ที่สามารถอดกลั้นได้ถือเป็นผู้ที่มีอ
ตำนานพระธาตุทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
9
ตำนานพระธาตุทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
…เกิดเป็นมนุษย์ และจะได้กลับไปอยู่ในเทพบุตรสณะอีกครั้ง เมื่อได้พุทธพฤกษ์ดังนั้นแล้ว พญานาจาจามีความดีมติอย่างยิ่ง และปรารถนาให้พระพุทธองค์ทรงประทับรอยพระบาทไว้ ณ ที่แห่งนี้ เพื่อคนเองจะได้สักการะบูชาหลังจ…
เนื้อหานี้เล่าถึงตำนานของพระธาตุในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตั้งแต่การประทับรอยพระบาทที่แม่น้ำโขงโดยพระพุทธองค์ พร้อมกับความปรารถนาของพญานาคราช แสดงถึงความสำคัญทางด้านศาสนาและเอกลักษณ์ของสถานที่ เช่น พระธ