ข้อความต้นฉบับในหน้า
ธรรมธารา
วรรณวิชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 4 ปี 2560
ในลำดับต่อไป จะสำรวจชื่อที่เรียกว่า วิภัชยาวธีน
ก) วิภัชยาวธีน (แบ่งกล่าว)
"วิภัชยาวธีน" เป็นชื่อเรียกขานของกลุ่มสงฆ์ที่ปรากฏอยู่ในศิลาจารึกจำนวนหนึ่ง มีนักวิชาการชาวญี่ปุ่นเป็นผู้นิยมว่า คะนิชิมะ จิเนน (赤沼智善) และคิเมะระ ไทเคน (木村泰貞) เป็นผู้นุ่งบูเก๊ะในการค้นคว้าวิจัยมติธรรมของวิภัชยาวธีน (แบ่ง論者) ที่ปรากฏอยู่ในคัมภีร์อภิธรรมมหาวิภาษาฯ
24 Akanuma (1925); Kimura (1968: 280)
คัมภีร์อภิธรรมมหาวิภาษาฯ เป็นคัมภีร์ที่รวบรวมคำบรรยายคัมภีร์ฐานปลงเหลือมั้งปัจจุบันเพียงแค่พากย์จีน มีทั้งหมด 3 ล้านคำ ดังนี้
(1) 荼婆沙論 (Vibhāsāśāstra* เรียกว่าว่า S) 14 ผู โดย Sitapaṇi หรือ Śitapaṇi แปลโดย สังสมภัณฑธรรมนันทิน พุทธธัษฎา และ สมฤทธิ (Min-chih) ในปีศตวรรษกาศ 383 นอกจากนั้นในบันทึก เปิด元释録 กล่าวเพิ่มเติมจากข้างต้นว่า สังสมภัณฑ์ได้รับคำบรรยาย 般若波羅蜜多 (Vibhāsāśāstra) ที่แปลโดย สังสมภัณฑระและคณะ มาชำระไม่ดีอีกครั้ง (開元释錄, T55: 620c14-16). ในอรรถาธิบายของ道安(Tao-an) ได้กล่าวว่า สังสมภู (僧伽院) ทงจาเล ท่องคัมภีร์นี้ออกมา โดยมี ท่านธรรมนันทินบันทึกเป็นภาษาสันสกฤต พุทธธัษฎาแปล และ สมฤทธิ์ บันทึกคำแปลจีนอีกทอด (出三藏記集, T55: 73c36), จากบันทึกต่างๆ ที่กล่าวมาข้างต้น พบว่ามีข้อก็ว่าท่านสังสม-ภัทระ และท่านสังมณฑติ เป็นบุคคลคนเดียวกันหรือไม่
(2) 阿毘曇民波沙論 (Abhidharmavibhāsāśāstra*) เรียกว่าย่อว่า B) 60 ผู แปลโดย พุทธวรมัน, ดำทร (Tao-t'ai) และคณะ ในระหว่างปี คริสต์ศักราช 437-439 (出三藏記集合, T55:11b29-c5; 开元释録, T55:521b14-17) ในคำานุกรมคัมภีร์นี้มีว่าไว้ว่า ดำทรได้ค้านคำจากแปลบาง ตะวันตกของ Pamiร มีจำนวน 100,000 คำ โดยร่วมกับพุทธวรมันและ