หน้าหนังสือทั้งหมด

มัตตัญญูและธรรมวินัย
250
มัตตัญญูและธรรมวินัย
4. มัตตัญญู ก็ภิกษุเป็นมัตตัญญูอย่างไร ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมรู้จักประมาณในการรับ จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และคิล…
บทความนี้อธิบายถึงคุณลักษณะของภิกษุในธรรมวินัย ได้แก่ มัตตัญญู ซึ่งหมายถึงการรู้จักประมาณในการรับสิ่งต่างๆ กาลัญญู ที่หมายถึงการรู้จักกาลในการปฏิบัติ และปริสัญญาท…
บทที่ 6 ขั้นตอนที่ 4 มัตตัญญู
127
บทที่ 6 ขั้นตอนที่ 4 มัตตัญญู
บทที่ 6 ขั้นตอนที่ 4 มัตตัญญู จากการศึกษาในบทที่ผ่านมา ตั้งแต่ความเป็น ธัมมัญญู อัตถัญญู และอัตตัญญู ทำให้เราพอจะ มองเห็นภาพวิธีก…
บทนี้กล่าวถึงขั้นตอนที่ 4 ในการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่คำว่า 'มัตตัญญู' ซึ่งหมายถึงการรู้จักประมาณในการรับสิ่งต่างๆ เช่น จีวรและบิณฑบาต ทั้งนี้ พระภิกษุควรเริ่มต้นการฝึกจ…
ความหมายของมัตตัญญูและการฝึกฝน
148
ความหมายของมัตตัญญูและการฝึกฝน
6.10 บทสรุปของการเป็นมัตตัญญู เราจึงอาจสรุปสำหรับเรื่องมัตตัญญูได้ว่า พระภิกษุที่จะฝึกให้ตนเองเป็นผู้รู้จักประมาณในการรับ ได้นั้น…
บทความนี้สรุปเกี่ยวกับการฝึกฝนของพระภิกษุในเรื่องมัตตัญญู ซึ่งหมายถึงการรู้จักประมาณในการรับปัจจัย 4 โดยพระภิกษุจะต้องบริหารควบคุมปัจจัยทั้ง 4 และใช้ปัจจัยเห…
การประยุกต์หลักการกาลัญญูในชีวิตประจำวัน
173
การประยุกต์หลักการกาลัญญูในชีวิตประจำวัน
…ญู) และเข้มงวดกวดขันในการรับปัจจัย 4 ซึ่งทำให้นิสัยดีๆ เกิดขึ้นมา ความเจริญก้าวหน้าก็ยิ่งมีมากขึ้น (มัตตัญญู) และตอกย้ำด้วยการบริหารเวลา คือการนำเวลาไปใช้ศึกษาทั้งปริยัติและปฏิบัติให้เข้มข้นขึ้น (กาลัญญู) เมื…
…ทั้งในชีวิตของพระภิกษุและฆราวาส พระภิกษุต้องมีคุณธรรม 5 ประการ ได้แก่ ธัมมัญญู, อัตถัญญู, อัตตัญญู, มัตตัญญู, และกาลัญญู เพื่อพัฒนาตนเองและเป็นที่พึ่งที่ดี ส่วนฆราวาสก็สามารถนำหลักการนี้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน เ…
ธรรมราชาแห่งพระราชาจักรพรรดิ
169
ธรรมราชาแห่งพระราชาจักรพรรดิ
…ด้ องคคุณ ๕ ประการ คือ พระราชาจักรพรรดิทรงเป็นอัตถัญญู รู้เนื้อความ หรือผล ธัมมัญญู รู้ธรรมหรือเหตุ มัตตัญญู รู้ประมาณ กาลัญญู รู้กาลเวลา ปริสัญญู รู้ บริษัท ตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประกอบด้วยธรรม ๕ ประการ…
พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสถึงพระราชาจักรพรรดิที่ตั้งอยู่ในธรรม ทำให้พระราชาเป็นธรรมราชา ซึ่งมีความเคารพต่อธรรม มีธรรมเป็นธงและตราในการปกครอง พระองค์ทรงจัดการรักษาความสงบสุข โดยธรรมทั้ง 5 ประการ เป็นส่ว
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
77
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
…ผู้รอบรู้อรรถ คือกระแสความ และผล ประวัติ ธัมมัญญู เป็นผู้รอบรู้ธรรม คือสันทันในพากย์คำ และเหตุการณ์ มัตตัญญู เป็นผู้รู้จัก ประมาณ คือความพอดีแห่งกิจและบุคคล กาลัญญู เป็นผู้รอบรู้กาลสมัยที่สมควรประกอบกิจให้ สบ…
… กรมพระยาวชิรญาณวโรรส และคุณสมบัติของพระบรมโอรสาธิราชตามหลักการ 5 ประการ ได้แก่ อัตถัญญู, ธัมมัญญู, มัตตัญญู, กาลัญญู และ ปริสัญญู ซึ่งช่วยให้สามารถบริหารราชการได้อย่างมีประสิทธิภาพ แม้ว่าจะอยู่ที่ไกลหรือในพร…
ปริสัญญในพระพุทธศาสนา
179
ปริสัญญในพระพุทธศาสนา
…่ละวัน เพื่อทำกิจที่สำคัญที่สุด 4 ประการ ย่อมเรียกพระภิกษุนั้น ได้ว่าเป็นธัมมัญญู อัตถัญญู อัตตัญญู มัตตัญญู และกาลัญญู และเมื่อฝึกทั้ง 5 ขั้นตอนนั้นได้ ก็ยังกล่าวได้ อีกว่า ท่านสามารถเป็นกัลยาณมิตรให้กับตนเอ…
บทที่ 8 กล่าวถึงขั้นตอนที่ 6 ของการเป็นปริสัญญาที่พระภิกษุต้องฝึกอบรมตนเองให้เป็นกัลยาณมิตร ฝึกตามวิธีการ 5 ขั้นตอนในธัมมัญญสูตร การฝึกนี้ทำให้พระภิกษุรู้จักบริษัทต่างๆ และมีความเข้าใจในธรรมะของพระสัม
การฝึกฝนเพื่อเป็นปริสัญญูในพระพุทธศาสนา
178
การฝึกฝนเพื่อเป็นปริสัญญูในพระพุทธศาสนา
…ององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและได้ฝึกฝนอบรมตนเอง มามากจนได้ชื่อว่าเป็นธัมมัญญู อัตถัญญู อัตตัญญู มัตตัญญู และกาลัญญู อัน เป็นการทำหน้าที่กัลยาณมิตรอันยอดเยี่ยมให้กับตนเองแล้วหน้าที่ที่สำคัญในลำดับต่อ ไปคือ…
ในบทนี้แสดงให้เห็นความสำคัญของการเป็นปริสัญญูในฐานะกัลยาณมิตรที่สามารถสอนและเผยแผ่ธรรมะให้ผู้อื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเน้นการเข้าใจในวัฒนธรรมและกลุ่มบุคคล 4 กลุ่ม ได้แก่ กษัตริย์ พราหมณ์ คฤหบดี แล
การใช้มัตตัญญูเพื่อสุขภาพและวิถีชีวิตที่ดี
150
การใช้มัตตัญญูเพื่อสุขภาพและวิถีชีวิตที่ดี
…ุขภาพให้แข็งแรง เช่น ต้องหมั่นออกกำลังกายเป็น ประจำ หรือตรวจสุขภาพประจำปี เป็นต้น การนำความรู้เรื่องมัตตัญญูมาปรับใช้ก็เพื่อเกื้อกูลต่อการใช้ชีวิตในทางโลกและเกื้อกูลต่อการฝึกฝน อบรมตนเองให้เพียบพร้อมด้วยคุณงา…
บทความนี้พูดถึงการใช้มัตตัญญูในการดูแลสุขภาพ โดยการออกกำลังกายและตรวจสุขภาพเป็นประจำ เพื่อสร้างนิสัยดี ๆ ที่สนับสนุนการฝึกอบรมตนเ…
ปัจจัย 4 และมัตตัญญูในพุทธศาสนา
128
ปัจจัย 4 และมัตตัญญูในพุทธศาสนา
…างนี้ คือปัจจัย 4 ที่เรารู้จักกันดี ได้แก่ เครื่องนุ่งห่ม อาหาร ที่อยู่อาศัย และยารักษาโรค ดังนั้น “มัตตัญญู” จึงหมายถึง ความเป็นผู้รู้จักพอดี พอควร และพอประมาณ ในการรับปัจจัย 4 และสิ่งที่เนื่องด้วยปัจจัย 4 ส…
บทความนี้พูดถึงความหมายของคำว่า 'บิณฑบาต', 'เสนาสนะ', และ 'คิลานปัจจัยเภสัชบริขาร' รวมถึงปัจจัย 4 ที่จำเป็นในการดำรงชีวิต เช่น เสื้อผ้า อาหาร ที่อยู่อาศัย และยารักษาโรค ความสำคัญของปัจจัยเหล่านี้ที่พร
หน้า11
124
บทที่ 6 ขั้นตอนที่ 4 มัตตัญญู บทที่ 6 ขั้ น ต อ น ที่ 4 มัตตัญญู DOU 113
ความสัมพันธ์ของคณกโมคคัลลานสูตร กับธัมมัญญูสูตร
231
ความสัมพันธ์ของคณกโมคคัลลานสูตร กับธัมมัญญูสูตร
…ตามธรรมที่ตนเข้าใจ เรียกว่า อัตตัญญู รู้จักประมาณในการรับปัจจัย 4 เพื่อใช้ในการฝึกฝนตัวเอง เรียกว่า มัตตัญญู จนมาถึงรู้จักแบ่งเวลาในการศึกษาธรรมะและการทำภาวนา เรียกว่า กาลัญญู ธรรมทั้ง 5 ประการแรก ตั้งแต่ธัมม…
บทที่ 10 ของหนังสือเรื่อง 'การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา' กล่าวถึงความสัมพันธ์ของคณกโมคคัลลานสูตรและธัมมัญญูสูตรในการพัฒนาตนเองให้บรรลุถึงพระนิพพาน โดยนำเสนอวิธีการฝึกฝนพระภิกษุให้มีคุณธรรมภายในใจ ผ่านการศ
หลักการรับปัจจัย 4 และความสันโดษ
144
หลักการรับปัจจัย 4 และความสันโดษ
…ณพระ (เผด็จ ทตตชีโว), พระแท้, (กรุงเทพฯ : มูลนิธิธรรมกาย, 2540), หน้า 176 บทที่ 6 ขั้ น ต อ น ที่ 4 มัตตัญญู DOU 133
หลักการรับปัจจัย 4 จากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าชี้ให้เห็นความสำคัญของความสันโดษ โดยพระมหากัสสปเป็นตัวอย่างที่แสดงถึงการยินดีในปัจจัยต่างๆ ตามเหตุปัจจัย ชี้แนะแนวทางการรับปัจจัยอย่างมีสติและเห็นโทษของการแสวง
ความสำคัญของปัจจัย 4 ในการดำเนินชีวิตของพระภิกษุ
126
ความสำคัญของปัจจัย 4 ในการดำเนินชีวิตของพระภิกษุ
…ื่อฝึกฝนอบรมตนเอง 5. เพื่อให้นักศึกษาเห็นแนวทางการใช้งาน และประโยชน์อื่นๆ ที่ฆราวาสจะพึงได้ จากการนำมัตตัญญูไปปรับใช้เพื่อฝึกการบริหารปัจจัย 4 ของตนเอง บทที่ 6 ขั้ น ต อ น ที่ 4 มัตตัญญู DOU 115
แนวคิดเกี่ยวกับปัจจัย 4 ที่เป็นพื้นฐานในการดำรงชีวิตของพระภิกษุมีความสำคัญต่อการพัฒนาคุณธรรมและการฝึกฝนตนเอง โดยการรู้จักประมาณในการรับปัจจัย 4 จะเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญในการพัฒนาคุณธรรมและสนับสนุนการสร้
ความสำคัญของปัจจัย 4 ในชีวิตและการบำบัดทุกข์
130
ความสำคัญของปัจจัย 4 ในชีวิตและการบำบัดทุกข์
…ตามปกติได้ 'ปาสาทิกสูตร, ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค, มก. เล่ม 15 ข้อ 133 หน้า 275 บทที่ 6 ขั้ น ต อ น ที่ 4 มัตตัญญู DOU 119
เนื้อหานี้กล่าวถึงวัตถุประสงค์ของการใช้ปัจจัย 4 ได้แก่ บิณฑบาต (อาหาร) เสนาสนะ (ที่อยู่อาศัย) และคิลานปัจจัยเภสัชบริขาร (ยารักษาโรค) โดยยกตัวอย่างการบรรเทาความลำบากและเวทนา ทั้งในด้านร่างกายและจิตใจที
ความรู้ประมาณในพระพุทธศาสนา
110
ความรู้ประมาณในพระพุทธศาสนา
…ักเผยแผ่ที่ไม่ใช่พระอรหันต์ พระองค์ก็ทรง กำชับว่า แม้ยังปราบกิเลสได้ไม่หมด ก็ต้องฝึกควบคุมกิเลสด้วย มัตตัญญู คือเป็นผู้รู้จักประมาณในการรับ ดังนั้น ไม่ว่าจะเป็นช่วงต้นพุทธกาล หรือช่วงที่พระพุทธ ศาสนามีความเจร…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของความรู้ประมาณในพระพุทธศาสนา การใช้ปัจจัย 4 อย่างมีสติและความจำเป็นในชีวิต พระพุทธองค์สอนให้พระภิกษุทุกองค์รู้จักประมาณในการบริโภคอาหารเพื่อไม่ให้เป็นภาระแก่ญาติโยม การวางร
การรู้จักตนเองและการเป็นกัลยาณมิตร
60
การรู้จักตนเองและการเป็นกัลยาณมิตร
… เพราะระหว่างการทำหน้าที่กัลยาณมิตร มีทั้งปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้นโดยที่ เราไม่ได้คาดคิดมาก่อน 4. มัตตัญญู รู้จักประมาณ บริหารตนเองได้ ตั้งแต่เรื่องความเป็นอยู่ ดำรงตนสมฐานะ ไม่ใช้จ่ายเกิน รายได้ รู้จักประม…
เนื้อหาเกี่ยวกับการรู้จักตนเองและคุณสมบัติที่กัลยาณมิตรควรมี เช่น สติสัมปชัญญะ ความรู้ประมาณ การรู้จักกาลและการวางตัวในสังคม รวมไปถึงการวิเคราะห์ความเป็นคนของผู้อื่น การทำหน้าที่กัลยาณมิตรเพื่อช่วยเหล
บทสรุปและแนวทางในการศึกษาธรรมะ
6
บทสรุปและแนวทางในการศึกษาธรรมะ
…ระเมินตนเอง 105 5.7 การประเมินเปรียบเทียบ 110 117 5.8 บทสรุปของการเป็นอัตตัญญู บทที่ 6 ขั้นตอนที่ 4 มัตตัญญู 113 6.1 คําแปล และ ความหมาย 116 6.2 ความสำคัญของปัจจัย 4 ที่มีต่อชีวิต 117 6.3 พุทธานุญาตเกี่ยวกับป…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาธรรมะในแง่มุมต่างๆ รวมถึงธัมมัญญู, อัตถัญญู, และอัตตัญญู โดยมีการอธิบายถึงความหมายและวิธีการฝึกฝนในแต่ละขั้นตอน เพื่อเสริมสร้างคุณธรรมและความรู้ในชีวิตประจำวัน สำหรับฆราวาสที่ต้
ธัมมัญญูสูตร: การฝึกฝนเพื่อความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์
249
ธัมมัญญูสูตร: การฝึกฝนเพื่อความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์
…กษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็นธัมมัญญู รู้จักธรรม 1 อัตถัญญู รู้จักอรรถ 1 อัตตัญญู รู้จักตน 1 มัตตัญญู รู้จักประมาณ 1 กาลัญญู รู้จักกาล 1 ปริสัญญู รู้จักบริษัท 1 บุคคลปโรปรัญญู รู้จักเลือกคบคน 1 1. ธัมม…
ธัมมัญญูสูตรว่าด้วยการฝึกฝนและพัฒนาตนเองเพื่อเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ประกอบด้วยธรรม 7 ประการ ซึ่งภิกษุต้องรู้จักธรรม อัตถะ และตน รู้จักกาลและสังคม เพื่อให้บรรลุถึงความเป็นมนุษย์ที่มีคุณธรรม โดยเนื้อหาจะกล
เรื่องพระเจ้าอุเทน
146
เรื่องพระเจ้าอุเทน
…ียบเรียงจาก เรื่องพระเจ้าอุเทน, พระวินัยปิฎก จุลวรรค, มก. เล่ม 9 หน้า 522 บทที่ 6 ขั้ น ต อ น ที่ 4 มัตตัญญู DOU 135
เรื่องราวเกี่ยวกับพระเจ้าอุเทนและพระมเหสีที่เข้าไปหาและกราบท่านพระอานนท์ ท่านพระอานนท์ได้รับจีวร 500 ผืนจากพระมเหสี และอธิบายว่าจะแจกให้แก่ภิกษุหรือนำไปใช้ในทางที่ต่างกันจนกระทั่งกลายเป็นผ้าดาดเพดานแล