การเพิ่มพูนคุณธรรมในพระพุทธศาสนา : หน้า 96/188

www.kalyanamitra.org เพราะได้ประเมินแล้วว่า ตนเองมีคุณธรรมมากน้อยเพียง ใด ขั้นตอนต่อไปจึงเป็นการเพิ่มพูนคุณธรรม ที่จะเป็นรากฐาน ในการบรรลุธรรมขั้นสูงและเป็นเครื่องมือในการประหัตประหาร กิเลส คือ เพิ่มพูนสติและปัญญา ด้วยวิธีการง่ายๆ โดยการรู้จัก ควบคุมความต้องการของตนเองในการบริโภคใช้สอยปัจจัย ๔ ให้พอดีและพอเหมาะแก่ชีวิตการสร้างบารมีของพระภิกษุ ไม่ให้ เกิดเป็นความอยาก หรือตกเป็นทาสของความอยาก พระสัมมา สัมพุทธเจ้าทรงเน้นไปที่การรับปัจจัย ๔ เพราะเป็นการควบคุม และป้องกันตั้งแต่ต้น ไม่ให้เผลอใช้ปัจจัย ๔ เกินความจำเป็น จนกลายเป็นความอยากที่เป็นกิเลส เมื่อฝึกสติปัญญาในเรื่องการรับปัจจัย ๔ ได้ ก็ย่อมเป็นพื้น ฐานของสติปัญญายิ่งๆ ขึ้นไปที่จะสามารถเข้าใจธรรมะที่ลึกซึ้ง ได้ ดังนั้น พระภิกษุที่ฝึกตนเองจนสามารถประมาณในการรับ ปัจจัย ๔ ได้อย่างพอดีและพอเหมาะ ในที่สุดก็จะรู้จักประมาณ ได้ในทุกเรื่อง จึงได้ชื่อว่าเป็น ผู้รู้จักประมาณ คือ มัตตัญญู ๕) กาลัญญู คือ เป็นผู้รู้จักกาล พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงการฝึกฝนอบรมตนให้ เป็นกาลัญญูไว้ว่า พุทธภารกิจเร่งสร้างครู ๔๒ ความรู้ประมาณ รากฐานความมั่นคงของพระพุทธศาสนา