การประยุกต์หลักการกาลัญญูในชีวิตประจำวัน : หน้า 173/252

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นอย่างดี (ธัมมัญญู) มีความเข้าใจในนัยที่พระองค์หมายถึง และน้อมนำมา ประพฤติปฏิบัติอย่างจริงจัง (อัตถัญญู) ทั้งยังสามารถประเมินคุณธรรมที่เกิดจากการฝึกนั้นได้ (อัตตัญญู) และเข้มงวดกวดขันในการรับปัจจัย 4 ซึ่งทำให้นิสัยดีๆ เกิดขึ้นมา ความเจริญก้าวหน้าก็ยิ่งมีมากขึ้น (มัตตัญญู) และตอกย้ำด้วยการบริหารเวลา คือการนำเวลาไปใช้ศึกษาทั้งปริยัติและปฏิบัติให้เข้มข้นขึ้น (กาลัญญู) เมื่อทำได้อย่างนี้ กาย วาจา ใจ ของท่านก็ยิ่งมีความบริสุทธิ์บริบูรณ์ คุณธรรมความดีงามมีแต่จะก้าวหน้า คุณวิเศษและความหลุดพ้นจากอาสวะกิเลสย่อมเกิดขึ้นแก่พระภิกษุนั้นสักวันหนึ่งอย่างแน่นอน เพราะเหตุนั้น พระภิกษุจึงได้ชื่อว่าทำตัวของท่านให้เป็นที่พึ่งให้กับตนเองได้อย่างสมบูรณ์ 7.8 บทสรุปของการเป็นกาลัญญู จากรายละเอียดที่ได้ศึกษามา พอจะสรุปในเบื้องต้นได้ว่า พระภิกษุผู้จะเป็นกาลัญญูได้ จะต้อง 1. เห็นคุณค่าของเวลา สามารถบริหารเวลาที่มี ให้เกิดประโยชน์กับตนเองได้สูงสุด 2. สามารถจัดสรรเวลาตามลำดับความสำคัญ โดยต้องแบ่งเพื่อทำงานสำคัญที่สุดของชีวิตก่อน 4 ประการ คือ การเรียน การสอบถาม การนั่งสมาธิทำความเพียร และการหลีกออกเร้น เพื่อปฏิบัติธรรมให้ ต่อเนื่อง เมื่อพระภิกษุฝึกได้อย่างนี้แล้ว พระองค์จึงจะทรงรับรองว่า “ภิกษุเป็นธัมมัญญู อัตถัญญู อัตตัญญู มัตตัญญู กาลัญญู ด้วยประการฉะนี้ 7.9 กาลัญญูกับวิถีชีวิตของฆราวาส สำหรับฆราวาสผู้ครองเรือน ก็ควรนำหลักการจากกาลัญญมาใช้ในชีวิตประจำวัน โดยหลักการ บริหารเวลาในเบื้องต้นก็คงคล้ายๆ กับของพระภิกษุเช่นกัน คือเริ่มจากการมองเห็นคุณค่าของเวลาที่มีว่า สำคัญ และต้องใช้ให้เกิดประโยชน์กับตนเองให้ได้มากที่สุด เมื่อมีแนวคิดอย่างนั้น จะทำให้เวลาที่มีอยู่ถูกใช้ไปกับเรื่องที่สำคัญที่สุดก่อนเสมอ เช่นเดียวกับหลัก การบริหารเวลาในทางโลก ที่มักจะใช้วิธีแบ่งภารกิจการงานที่ต้องทำออกเป็น 4 รูปแบบ คือ 1. ภารกิจที่สำคัญ และต้องทำเร่งด่วน เช่น ภารกิจฉุกเฉินทั้งหลาย หรืองานเฉพาะหน้าสำคัญที่ จําเป็นต้องรีบทําอย่างเร่งด่วน เป็นต้น 162 DOU แม่บทการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา