หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี: จิตและฌาน
5
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: จิตและฌาน
…บอกุศลจิต ๒๐ และกิริยาจิต ๑๑ กามาวจรจิต จบบริบูรณ์ ฯ จิตทั้ง ๕ นี้ คือ ปฐมฌานกุศลจิต ประกอบด้วยวิตก วิจาร สุข และเอกัคคตา ๑ ทุติยฌานกุศลจิต ประกอบด้วยวิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตา ๑ ตติยฌานกุศลจิต ประกอบด้วยส…
…ฌานกุศลจิต, ตติยฌานกุศลจิต, ปัญจฌานกุศลจิต และรูปาวจรกุศลจิตโดยแสดงให้เห็นถึงลักษณะต่างๆ เช่น วิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคตา รวมถึงอุเบกขาในแต่ละฌานที่มีความแตกต่างกันในการประกอบสร้างจิต.
รายนามเจ้าภาพ ฉบับเดือนกันยายน
120
รายนามเจ้าภาพ ฉบับเดือนกันยายน
…รุมม ณ ภิญโญมาน นนทร์ • กัลยภัทรามพรณ์ แยมกลิ่น • กัลกาญสนิท ธนธนาล • กัลยามด-ลาวัณย์-มัลลิกา-วิจาร-วิไล จิฬาพล • กัลนภาทิพย์ ยืนมัณฑะริส และครอบครัว • กัลนภียา อุ่นอาษา • กัลมิลี-ขวัญา เกิดมา,…
…ร่วมสนับสนุนการให้ธรรมทานจำนวนมาก ซึ่งรวมถึงกัลยภัทรุมม ณ ภิญโญมาน นนทร์ และกัลยามด-ลาวัณย์-มัลลิกา-วิจาร-วิไล จิฬาพล รวมทั้งกลุ่มต่างๆ เช่น กลุ่มแก้วกลางใจ กลุ่มประตูน้ำ และคณะบุคคลที่ได้มีส่วนร่วมในการสร…
ทางลัดในการเข้าถึงธรรม
110
ทางลัดในการเข้าถึงธรรม
…มาธิ” ซึ่งได้แก่ ๑. วัดทก หมายถึง ความคิด หรืออื่นเพื่อสร้างจิตใจให้กับอารมณ์ เช่น การนึกดวงแก้ว ๒. วิจาร หมายถึง การพิจารณา การผูกจิตใจให้กับอารมณ์ โดยไม่ให้ความยินดียินร้าย เช่น การมองดวงแก้วที่สิงสิง ๆ …
การฝึกสมาธิเป็นเรื่องยากสำหรับหลายคน แต่มีขั้นตอนที่เรียกว่า องค์แห่งสมาธิ ซึ่งรวมถึงการนึกดวงแก้ว การพิจารณา และความรู้สึกอิ่มเอิบและสงบ. โดยเฉพาะการนึกถึงบุญที่ทำในอดีตสามารถช่วยให้จิตใจเข้าถึงธรรมไ
การปฏิบัติที่นำไปสู่ความสงบใจ
147
การปฏิบัติที่นำไปสู่ความสงบใจ
…ี่เรียกว่า วิถก คำนี้ไม่ได้แปลว่า วิถกจริง หากหมายถึง การที่เราตรีกะลึกถึงคำว่าด่าอย่างใดอย่างหนึ่ง วิจาร คือ ทำให้ต่อเนื่องกันไป กระทั่งเอาชนะนิรวนได้ ระดับหนึ่ง ก็คือสติวิชชนะแล้ว มีสุขเป็นรางวัล กระทั่ง…
…รไม่ติดในนิสิตและอารมณ์ต่างๆ การสร้างฐานที่มั่นคงในใจ และการดำเนินวิถกิจปรากฏการณ์ที่สำคัญเช่น วิถก วิจาร ที่ช่วยให้เกิดความรู้สึกเป็นสุข ทั้งนี้ผู้ปฏิบัติอาจมีการเห็นภาพลวงตาหรือประสบการณ์ที่ไม่เป็นจริง ซ…
สมาธิ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง
22
สมาธิ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง
…มวินัย สงัดแล้วจากกาม อกุศลทั้งหลายเข้าถึง ปฐมฌาน ความเพ่งที่หนึ่ง ประกอบด้วย องค์ ๕ ประการคือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา สงบวิตก วิจาร ได้แล้ว เข้าถึง “ทุติยฌาน” ความเพ่งที่ ๒ ประกอบด้วย “ปีติ” และ “สุข…
บทเทศนานี้กล่าวถึงสมาธิในสองระดับ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง โดยอธิบายลักษณะและวิธีการเข้าถึงสมาธิตามคำสอนของพระพุทธเจ้า หลวงพ่อวัดปากน้ำสรุปสมาธิเบื้องต่ำว่าจำเป็นต้องสละอารมณ์ทั้ง 5 และเข้าใจว
องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
121
องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
องค์ 5 คือวิตก (ความตรึกหรือคิด) วิจาร (ความตรองหรือพิจารณา) ปีติ (ความอิ่มใจ) สุข (ความสบายใจ) และเอกัคคตา (ความมีอารมณ์เป็นหนึ่ง หรือสมา…
บทความนี้ครอบคลุมการศึกษาองค์ 5 ในการปฏิบัติฌาน ซึ่งประกอบด้วยวิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคคตา. องค์เหล่านี้ช่วยสร้างสมาธิและความตั้งมั่นในการปฏิบัติจนสามารถบรรลุถึงทุติยฌ…
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
123
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
…่า นี่อะไร รูปพรรณสัณฐานเป็นอย่างนี้ ไม่เคยพบเห็นมาก่อน จึงตรึกดู (ปักจิตลงสู่อารมณ์ฌาน) ครั้นแล้ว “วิจาร ก็เกิดขึ้นเต็มวิตก คือพิจารณาตรวจตราดูรอบกายมนุษย์ละเอียด ตรวจตราดูทั่วแล้วก็เกิด “ปีติ” ปลื้มอก ปล…
เอกัคคตาในสมาธิและฌานเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยที่สมาธิเบื้องสูงนำไปสู่การเข้าถึงปฐมฌานและทุติยฌาน กายมนุษย์ละเอียดหรือกายฝันมีบทบาทในการเข้าฌาน โดยการทำจิตใจให้หยุดนิ่ง เริ่มจากสมาธิเบื้องต่ำจนถ
วิจารและปีติในสมาธิ
41
วิจารและปีติในสมาธิ
2) วิจาร คือ การประคองจิตให้มั่นอยู่ในอารมณ์ที่เพ่ง และในขณะเดียวกันก็ขจัดวิจิกิจฉานิวรณ์ คือ ความที่จิตเกิด…
เนื้อหานี้พูดถึงการทำสมาธิผ่านการวิจารและปีติ โดยวิจารหมายถึงการประคองจิตไม่ให้ลังเล และปีติคือความรู้สึกปลาบปลื้มจากการทำสมาธิ อธิบายความ…
นรกและสวรรค์ในพระพุทธศาสนา
84
นรกและสวรรค์ในพระพุทธศาสนา
…ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน และจตุตถฌานก็แยกออกไปอีกเป็นปัญจมฌาน ฌานที่ 1 มีองค์ฌาน 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา ฌานที่ 2 มีองค์ฌาน 4 คือ วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา ฌานที่ 3 มีองค์ฌาน 3 คือ ปีติ สุ…
เนื้อหาเกี่ยวกับนรกและสวรรค์ในพระพุทธศาสนาแบ่งออกเป็น 7 ชั้นของนรก ซึ่งแต่ละชั้นเกิดจากกรรมที่แตกต่างกัน ตามจำนวนการทำบาป ที่มีตั้งแต่การทำบาปเพียงอย่างเดียวถึง 7 อย่าง ในทางกลับกันมีการอธิบายถึง 6 ชั
อภิธมฺมตฺถสงฺคห - หน้าที่ 6
6
อภิธมฺมตฺถสงฺคห - หน้าที่ 6
…มฺมตฺถสงฺคหฎีกา - หน้าที่ 6 อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาล หน้าที่ 6 กฎเมนนวุฒิวิธ์ จิตต์ เอกวีสสต์ โหติ ฯ วิตก วิจาร ปีติ สุเขกคฺคตาสหิต ปฐมชฺฌานโสตาปัตติมคฺคจิตต์ วิจาร ปีติ สุเข กคฺคตาสหิต ทุติยฌานโสตาปัตติมคฺคจิตฺ…
เนื้อหานี้นำเสนอเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลิยา โดยมีการอธิบายเกี่ยวกับการฝึกจิตในฌานต่างๆ การพัฒนาจิตในรูปแบบต่างๆ เช่น ปฐมชฌาน, ทุติยฌาน, ตติยฌาน และจตุตถฌาน ทั้งนี้ยังอธิบายลักษณะของจิตที่เกิดจากการ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
49
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
…จึงกล่าวคำว่า วิตกก ฯลฯ สหิต เป็นต้นฯ [ปัญจกฌานจิต] ปฐมฌานกุศลจิต ประกอบด้วยธรรมเหล่านี้ คือ วิตก ๑ วิจาร ๑ ปีติ ๑ สุข ๑ เอกัคคตา ๑ จึงชื่อว่า วิตักกวิจารปีติสุเข กัคคตาสหิตะ ฯ บรรดาธรรมเหล่านั้น ธรรมที่ชื…
…ิบากและกุศลวิบาก เช่น อกุศลจิตและกุศลจิต พร้อมรายละเอียดของปฐมฌานกุศลจิตที่ประกอบด้วยธรรมเช่น วิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคคตา บรรยายการประกอบด้วยองค์ฌาน และบรรยายอรรถต่างๆ ของวิตกและการตรึกในอารมณ์ให้เข…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 50
50
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 50
…งวัตถุกับ อารมณ์กระทบกัน และทุติยฌานเป็นต้น ย่อมขึ้นสู่อารมณ์ได้ด้วยกำลัง แห่งภาวนาเบื้องต่ำ ฯ બૈં [วิจาร] ન ॥ ธรรมที่ชื่อว่าวิจาร เพราะอรรถว่า เป็นเหตุเที่ยวไปในอารมณ์ แห่งจิตฯ วิจารนั้นมีอันเคล้าอารมณ์เป…
…วังของชาวบ้านกับจิตที่สามารถขึ้นสู่อารมณ์ได้ถึงแม้ไม่มีวิตก นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความสำคัญของวิตกและวิจารในกระบวนการจิตภาวนา ซึ่งวิตกทำหน้าที่นำทางให้จิตเคลื่อนที่เข้าสู่อารมณ์ต่างๆ ผ่านการกระทำที่เป็นไปอย…
ปฐมฌานและองค์ฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
52
ปฐมฌานและองค์ฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…ถ เพราะความประชุมแห่งส่วนมีกงเป็นต้นฉะนั้น ๆ สมจริงดังที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ในวิภังค์ว่า วิตก วิจาร ปีติ สุข จิตเตกัคคตา ชื่อว่า ฌานฯ กุศลจิตที่สัมปยุตด้วยปฐมฌาน ชื่อว่า ปฐมฌานกุศลจิต มีคำถามสอดเข้าม…
…คหบาลีกล่าวถึงปฐมฌานซึ่งเป็นฌานเบื้องต้นที่เกิดจากการเพ่งอารมณ์และการเผาธรรมที่เป็นข้าศึก เช่น วิตก วิจาร ปีติ และสุข รวมถึงการตั้งจิตเป็นเอกัคคตา โดยองค์ฌานทั้ง 5 มีบทบาทสำคัญในการสร้างสมดุลและความสงบของจ…
สมาธิและฌานในพุทธศาสนา
11
สมาธิและฌานในพุทธศาสนา
…อานุภาพและอารมณ์ มีปริตต ปริตตารมณ์สมาธิเป็นต้น (จตุกกะที่ ๓] ปฐมฌานประกอบด้วยองค์ ๕ ด้วยอำนาจ วิตก วิจาร ปีติ สุข
…นุภาพทางจิตที่กว้างขวางและมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ ยังระบุถึงปฐมฌานที่ประกอบด้วยองค์ 5 ได้แก่ วิทยก, วิจาร, ปีติ และสุข ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการฝึกจิตเพื่อเข้าสู่ระดับที่สูงขึ้น.
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
137
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
…ฐะเพียงเท่านี้แล้ว บัดนี้จะทรงแสดงองค์ที่พึงประกอบเข้า ( แห่ง ปฐมฌานนั้น ) จึงตรัสคำว่า " สวิตกุกิ สวิจาร์ " เป็นต้น ในคำเหล่านั้น ความตรึกชื่อว่า วิตก มีคำอธิบายไว้ว่า ความ จรด (จิต) ลงไป วิตกนี้นั้น มีอั…
การศึกษาในวิสุทธิมรรคนี้นำเสนอการเข้าใจองค์ประกอบของปฐมฌาน โดยเฉพาะความสำคัญของวิตกและวิจารที่มีบทบาทในการนำจิตเข้ามาในอารมณ์ต่าง ๆ วิตกหมายถึงความจรดจิตลงไปในอารมณ์ ขณะที่วิจารคือการตามฟื้นอ…
ปฐมฌานและองค์ประกอบหลัก
147
ปฐมฌานและองค์ประกอบหลัก
…มณ์ เพราะเหตุนั้น ความที่ปฐมฌานประกอบองค์ ๕ บัณฑิตพึงทราบโดยเป็นความเกิดขึ้นแห่งองค์ ๕ นี้ คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข จิตเตกัคคตา ด้วยเมื่อองค์ ๕ นี้เกิดขึ้นแล้ว ฌานจึงได้ชื่อว่า เกิดขึ้นแล้ว ด้วยเหตุนั้น องค…
ในฉบับนี้กล่าวถึงความสำคัญขององค์ ๕ ที่ประกอบขึ้นในปฐมฌาน ได้แก่ วิตก วิจาร ปีติ สุข และจิตเตกัคคตา โดยชี้ให้เห็นว่าทุกองค์นี้มีบทบาทสำคัญในการเข้าถึงฌาน พร้อมทั้งอธิบายเกี่ยว…
วิจารและปีติในทุติยฌาน
165
วิจารและปีติในทุติยฌาน
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 163 วิจาร ไม่มีวิตก เพราะวิตกวิจารระงับไป มีแต่ปีติและสุขอันเกิดแต่ สมาธิอยู่ ด้วยประการฉะนี้ ทุติยฌานปฐวีกสิ…
…ความนี้กล่าวถึงการบรรลุทุติยฌานซึ่งมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากปฐมฌาน โดยพิสูจน์ให้เห็นว่าเมื่อวิตกและวิจารระงับไป จะเกิดปีติและสุขจากสมาธิแทน โดยอธิบายว่าธรรมทั้งหลายในปฐมฌานและทุติยฌานมีความแตกต่างกันอย่าง…
วิญญาณวรรคนแปล ภาค ๑ ตอน ๑
98
วิญญาณวรรคนแปล ภาค ๑ ตอน ๑
…แหละ ในโมโนรบทีเป็นวิบากทั้งสองฝ่าย (คือทั้งฝ่ายกุศล และฝ่ายอกุศล) มี ๔ คือ สังบาร ๕ นั้นา และวิภาค วิจาร อธิโมกข์ และฝ่ายอกุศล มี ๒ คือ สังบาร ๕ นั่น และวิภา วิจาร อธิโมกข์ ด้วย แม้ในเหตุบูมิในวิญญาณธาตุท…
เนื้อหานี้กล่าวถึงวิญญาณวรรคนที่เกี่ยวข้องกับอุทฐจังสัมบูญ และวิธีการที่วิชิจฉาและเหตุแห่งการตัดสินใจของจิตมีผลต่อการเกิด อธิบายการจัดกลุ่มอัพพยากรส่งรบฝ่ายวิญญา รวมทั้งการประยุกต์ใช้ในกรอบของวิถีธรรม
รายละเอียดเกี่ยวกับบทกวีในพากษายงค์
172
รายละเอียดเกี่ยวกับบทกวีในพากษายงค์
…กเป็นของนาม เข้ากับภริยา กับบอกเข้าในภริยา, เช่น ในสัมพันธ์ตัวอย่างเป็นภาษาไทย ข้อ 2 ตอนที่สัมพันธ์ วิจาร สฏู วิจารนา จิต... ท่านบอก วิจารนา อัพพันธ์ตริยา ใน จิตา จิตา อัพพันธ์ตริยา ของ วิจารา. ๙. บทอนุทร…
…ไขต่างๆ ของการใช้บทกวี นอกจากนี้ยังมีการยกตัวอย่างเป็นภาษาไทยเพื่อให้เข้าใจได้ง่ายยิ่งขึ้น อาทิเช่น วิจาร สฏู และ นาม ตลอดจนบทบัญญัติต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเขียนและการวิเคราะห์บทกวี ในการศึกษานี้จะช่วยให…
การศึกษาเกี่ยวกับวิจารในจิตและอารมณ์
268
การศึกษาเกี่ยวกับวิจารในจิตและอารมณ์
…) - ปฐมส่วนปาตาสังกัปปาแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 263 มีอันนำมาซึ่งจิตในอารมณ์เป็นปัจจุบัน ความตรงชื่อว่า วิจาร ท่านอธิบายว่า " การที่จิตท่องเที่ยวเรือไป. " วิจารนั้น มีกรมคล้ำ อารมณ์เป็นลักษณะ มีอันประกอบเนือง …
บทความนี้พูดถึงความสำคัญของวิจารในจิตที่มีอารมณ์เป็นปัจจุบัน โดยอธิบายถึงลักษณะและความสัมพันธ์ของอารมณ์ที่เกิดขึ้นในจิต วิจารนั้นมีค…