หน้าหนังสือทั้งหมด

ประเภทของสมาธิในพระพุทธศาสนา
122
ประเภทของสมาธิในพระพุทธศาสนา
7.8 ประเภทของสมาธิ การบรรลุฌานทั้ง 4 ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พระเจ้าอชาตศัตรูนั้น ล้วนเป็น สามัญญผลอันเกิดจากการเจริญสมาธิภาวนาของพระภิกษุเอง สมาธิในพระพุทธศาสนาอาจแบ่งออกได้เป็…
ในพระพุทธศาสนา สมาธิสามารถแบ่งออกเป็นสองระดับ คือ สมาธิเบื้องต่ำซึ่งหมายถึงการทำใจให้สงบและปราศจากอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับอายตนะ 6 และสมาธิเบื้องสูงซึ่งเป็นสภาวะที่เกิดจากการบรรลฌานทั้ง 4 ขั้นตอนในการปฏ
ความเข้าใจในดวงใจและสมาธิ
119
ความเข้าใจในดวงใจและสมาธิ
…็นสมาธิละเอียดอ่อน ก็จะเข้าฌานระดับต่างๆ ไปตามลำดับๆ ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงแสดงแก่พระเจ้าอชาตศัตรูว่า 108 DOU ชี วิ ต ส ม ณ ะ
บทความนี้กล่าวถึงโครงสร้างของดวงใจที่ประกอบด้วย 4 ชั้น คือ ดวงเห็น, ดวงจำ, ดวงคิด, และดวงรู้ ในการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับการคิดและรู้ของจิตใจ นอกจากนี้ยังอธิบายความหมายที่สมบูรณ์ของสมาธิที่ทำให้จิตใจ
สามัญญผลเบื้องกลาง
115
สามัญญผลเบื้องกลาง
…ย่างแท้จริง ครั้นเมื่อเจริญภาวนาย่อมบรรลุฌานไปตามลำดับๆ ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสกับพระเจ้าอชาตศัตรูว่า “ภิกษุนั้นประกอบด้วยศีลขันธ์ อินทรียสังวร สติ สัมปชัญญะ และสันโดษ อันเป็นอริยะเช่นนี้แล้ว ย่อมเส…
บทที่ 7 แสดงถึงความสำคัญของสามัญญผลเบื้องกลาง ซึ่งเป็นผลดีที่ภิกษุได้รับจากการปฏิบัติภาวนา โดยการรักษาศีล ความมีสติสัมปชัญญะ และการเป็นผู้สันโดษ รวมถึงการบรรลุฌานที่นำไปสู่การชำระจิตใจจากนิวรณ์ 5 ประก
คุณธรรมที่ทำให้เป็นผู้บริสุทธิ์
111
คุณธรรมที่ทำให้เป็นผู้บริสุทธิ์
…ระจิตให้บริสุทธิ์จากความเพ่งเล็งในโลกได้ จากพระธรรมเทศนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ตรัสกับพระเจ้าอชาตศัตรูในบทที่ 6 นี้ ย่อมทำให้ พระเจ้าอชาตศัตรูเข้าพระทัยดีว่า นักบวชที่แท้จริงในพระพุทธศาสนานั้น จะต้องบวช…
…กังวลและการยึดมั่นถือมั่น โดยอิงจากพระธรรมเทศนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในบทที่ 6 ที่ตรัสกับพระเจ้าอชาตศัตรู ซึ่งได้ไขความเข้าใจว่า นักบวชที่แท้จริงต้องมีการบวชเพื่อละกามและประพฤติพรหมจรรย์ การปฏิบัติตามข้อปฏ…
ความสำคัญของสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
106
ความสำคัญของสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
…กอบด้วย “สติสัมปชัญญะ” 6.2.6 เป็นผู้สันโดษ เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงสติสัมปชัญญะแก่พระเจ้าอชาตศัตรูจบลงแล้ว จึงทรงแสดง สันโดษต่อไปว่า “มหาบพิตร อย่างไรภิกษุจึงชื่อว่าเป็นผู้สันโดษ” ตรัสดังนี้แล้ว จึง…
บทความนี้เน้นความสำคัญของสติสัมปชัญญะและสันโดษในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับพระภิกษุที่ต้องเป็นตัวอย่างที่ดีแก่ฆราวาส สติสัมปชัญญะถือเป็นคุณธรรมพื้นฐานที่ช่วยให้พระภิกษุไม่หลงผิดและสามารถสร้าง
ความหมายและความสำคัญของสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
105
ความหมายและความสำคัญของสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
…ล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงทรงแสดง อย่างไรภิกษุจึงชื่อว่าเป็นผู้ประกอบด้วย สติสัมปชัญญะแก่พระเจ้าอชาตศัตรูว่า “มหาบพิตร สติสัมปชัญญะ” ตรัสดังนี้แล้ว จึงได้ทรงวิสัชนาด้วยพระองค์เองว่า “มหาบพิตร ภิกษุในธรรมวิ…
เนื้อหาเกี่ยวกับสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา แสดงให้เห็นว่าภิกษุที่ประกอบด้วยสติสัมปชัญญะจะทำความรู้สึกตัวในทุกการกระทำ รวมถึงการพูด คิด และทำต่างๆ ซึ่งมีความสำคัญมากในการไม่ให้เกิดความเสียหาย และเป็นพื
ทำความเข้าใจอินทรียสังวรศีล
100
ทำความเข้าใจอินทรียสังวรศีล
…ยสังวรศีล” จึงหมายถึง “ภาวะปรกติในการสำรวมระวังอินทรีย์ทั้ง 6” พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสกับพระเจ้าอชาตศัตรูว่า “มหาบพิตร อย่างไรภิกษุจึงชื่อว่า เป็นผู้คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย มหาบพิตร ภิกษุในธรรมวินัย…
เนื้อหาเกี่ยวกับคำศัพท์ต่างๆ ในการปฏิบัติธรรมที่เกี่ยวข้องกับอินทรียสังวรศีล ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการสำรวมระวังอายตนะทั้ง 6 ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ โดยมีการเปิดรับอารม
ติรัจฉานวิชาและความสำคัญของศีลในพระพุทธศาสนา
99
ติรัจฉานวิชาและความสำคัญของศีลในพระพุทธศาสนา
…ได้รับอานิสงส์มากมาย ที่สำคัญคือ เป็นผู้ที่ไม่มีภัยใดๆ มากล้ำกราย เปรียบเสมือนกษัตริย์ผู้กำจัดอริราชศัตรูหมดสิ้นแล้ว ย่อม ไม่ประสบภัยทั้งปวงจากภายนอก ส่วนภายในจิตใจนั้นเล่า ย่อมรู้สึกสงบ สบาย ปราศจากความเด…
บทความนี้อธิบายถึงความหมายของคำว่า "ติรัจฉานวิชา" ซึ่งหมายถึงวิชาที่ขัดกับการเป็นพระภิกษุ และความสำคัญของศีลที่ภิกษุต้องปฏิบัติตามเพื่อให้มีความสุขทั้งทางกายและใจ พระบรมศาสดาได้สอนถึงการรักษาศีลและการ
การทายนิมิตและพิธีกรรมในความเชื่อไทย
98
การทายนิมิตและพิธีกรรมในความเชื่อไทย
…. เว้นขาดจากการเลี้ยงชีพผิดด้วยติรัจฉานวิชา ด้วยการดูฤกษ์ยาตราทัพให้พระราชาว่า ควรจะ ยกทัพเข้าประชิดศัตรูเมื่อใด ควรจะถอยทัพเมื่อใด ถ้ายกทัพไปเวลาใดจะมีชัยชนะ ยกไปเวลาใดจะปราชัย เพราะเหตุใด เป็นต้น 4. เว้น…
การทายนิมิตและพิธีกรรมในความเชื่อของไทยมีความสำคัญในการสร้างความเชื่อมั่นให้แก่ผู้คน การทำนายลางบอกเหตุ เช่น ทายฟ้าผ่า ทำนายฝัน มีการดำเนินพิธีกรรมต่างๆ เช่น การบูชาไฟ การทำพลีกรรม และการดูฤกษ์ยาตราทั
ข้อปฏิบัติเบื้องต้นของพระภิกษุ
83
ข้อปฏิบัติเบื้องต้นของพระภิกษุ
…ันโดษ” จากพระธรรมเทศนาดังกล่าวแล้วนี้ ย่อมแสดงว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีพระประสงค์จะให้ พระเจ้าอชาตศัตรูทรงทราบว่า ผู้ที่บวชเข้ามาเป็นพระภิกษุในพระพุทธศาสนาแล้ว จะต้องปฏิบัติตนอย่างใด บ้าง และจะต้องละเว้น…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงแรงจูงใจในการบวชและข้อปฏิบัติต่าง ๆ ที่พระภิกษุต้องสำรวม เช่น สำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์, มีอาชีพบริสุทธิ์, ถึงพร้อมด้วยศีล, การคุ้มครองทวารในอินทรีย์, การมีสติสัมปชัญญะ และการ
การเผชิญหน้าภายใต้กามในชีวิตฆราวาสและนักบวช
82
การเผชิญหน้าภายใต้กามในชีวิตฆราวาสและนักบวช
…ีโอกาสสร้าง บุญกุศลทั้งปวง สะดวกกว่าชีวิตฆราวาสมากนัก อนึ่ง พระธรรมเทศนานี้ย่อมเป็นการบอกพระเจ้าอชาตศัตรูโดยนัยว่า สาวกของพระพุทธองค์ล้วน มีเป้าหมายในการบวชทั้งสิ้น มิใช่บวชโดยไร้เป้าหมาย หรือบวชเพื่อหากิน…
บทความนี้นำเสนอการเผชิญหน้ากันของคนในสังคมที่ถูกกำหนดโดยกามซึ่งเป็นพลังแห่งบาปอกุศล การแข่งขันและความไม่บริสุทธิ์สร้างปัญหาให้กับชีวิตฆราวาส แต่กลับสร้างโอกาสที่ดีกว่าให้กับนักบวชที่มีโอกาสรักษาพรหมจร
แรงจูงใจในการบวชในพระพุทธศาสนา
80
แรงจูงใจในการบวชในพระพุทธศาสนา
จากพระธรรมเทศนาที่ยกมานี้ จะเห็นว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีพระประสงค์ที่จะแสดงให้พระ เจ้าอชาตศัตรูเข้าพระทัยว่า แรงจูงใจที่เป็นเหตุให้บุรุษเข้ามาบวชในพระพุทธศาสนานั้นมี 3 ประการ คือ 1. มีศรัทธาในพระ…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงถึงแรงจูงใจในการบวชในพระพุทธศาสนา ซึ่งมี 3 ประการคือ ศรัทธาในพระธรรม, ความเห็นโทษภัยในชีวิตฆราวาส และความเห็นคุณของชีวิตนักบวช การบวชมุ่งหมายเพื่อการละบาปและการประพฤติพรหมจรร
คุณธรรมที่ทำให้เป็นผู้บริสุทธิ์
79
คุณธรรมที่ทำให้เป็นผู้บริสุทธิ์
…ึงสามัญญผลเบื้องสูงยิ่งๆ ขึ้นไป พระพุทธองค์ทรง วางรากฐานความเข้าใจในเรื่องของการบวชให้กับพระเจ้าอชาตศัตรู ดังต่อไปนี้ 6.1 แรงจูงใจและเป้าหมายในการบวช กุลบุตรที่เข้ามาบวชในพระพุทธศาสนา มิได้บวชเพราะถูกบังคั…
บทที่ 6 อธิบายถึงความสำคัญของแรงจูงใจในการบวชตามหลักพระพุทธศาสนา โดยปูพื้นฐานความเข้าใจเกี่ยวกับการบูชาเพื่อสิทธิ์ของความบริสุทธิ์จากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า อธิบายถึงความแตกต่างระหว่างฆราวาสและผู้ประพฤติพ
คำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับพระพุทธคุณ
73
คำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับพระพุทธคุณ
… ยิ่งใหญ่และประเสริฐเกินกว่าที่จะมีผู้ใดล่วงรู้ทั้งหมด หากไม่ ทรงแนะนำด้วยพระองค์เองแล้ว พระเจ้าอชาตศัตรูก็อาจจะไม่ทรงทราบ หรือไม่แน่พระทัยว่า พระสัมมา สัมพุทธเจ้าทรงคุณเหนือสัตว์โลกทั้งปวงเช่นนั้น 2. พระพ…
…นี้พูดถึงพระพุทธคุณอันประเสริฐของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และความสำคัญของการแนะนำพระองค์ให้แก่พระเจ้าอชาตศัตรู เพื่อเสริมสร้างความศรัทธาในพระธรรม โดยเน้นข้อเท็จจริงที่อธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงในจิตใจของพระเจ้าอชา…
พระพุทธคุณและการประกาศพระศาสนา
72
พระพุทธคุณและการประกาศพระศาสนา
…ัมพุทธเจ้าก็เช่นเดียวกัน ในเมื่อไม่มีผู้ใด แนะนำ พระองค์ก็ทรงจำเป็นต้องแนะนำพระองค์เองต่อพระเจ้าอชาตศัตรู การแนะนำตัวของวิทยากรต่อที่ประชุมนั้นเป็นสิ่งจำเป็น ทั้งนี้ก็เพื่อให้ที่ประชุมทราบถึงคุณวุฒิ ความรู…
บทความนี้กล่าวถึงคุณสมบัติและพระพุทธคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า รวมถึงการแนะนำตัวที่สำคัญในบริบทของการประกาศพระศาสนา. พระองค์ทรงเข้าใจขันธ์ ธาตุ และ อริยสัจได้อย่างละเอียด โดยเฉพาะการจำแนกทุกข์, สมุทัย,
พระพุทธคุณและสามัญญผล
62
พระพุทธคุณและสามัญญผล
…ัมมาสัมพุทธเจ้าจะทรงแสดงสามัญญผลที่ละเอียดประณีตยิ่งขึ้นไปนั้น พระองค์ได้ รับสั่งกำชับให้พระเจ้าอชาตศัตรูตั้งพระทัยให้ดี แล้วจึงทรงประกาศพระคุณอันประเสริฐ และยิ่งใหญ่ของ พระองค์ ในฐานะพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให…
บทความนี้พูดถึงการประกาศพระพุทธคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยมีพระเจ้าอชาตศัตรูเป็นผู้ฟัง โดยทรงอธิบายถึงสภาพของพระองค์ในฐานะพระอรหันต์และนำเสนอสัจธรรมอันงดงามที่พระองค์ได้เผยแพร่…
ผลของการบวชในพระพุทธศาสนา
61
ผลของการบวชในพระพุทธศาสนา
…ถึงประโยชน์ของ การบวช คือ ไม่ทราบถึงสามัญญผลนั่นเอง จากนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงตรัสถามพระเจ้าอชาตศัตรูว่า ทรงพบคำตอบหรือยังว่าผลของ การบวชมีหรือไม่ พระเจ้าอชาตศัตรูก็ทรงตอบอย่างมั่นพระทัยว่า ผลของการบวช…
…บวชในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะประโยชน์และผลที่ตามมาของการบวช ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอนให้พระเจ้าอชาตศัตรูเข้าใจว่า การบวชไม่เพียงแค่มีคุณค่าทางจิตใจ แต่ยังได้รับการเคารพและอุปถัมภ์จากคนในสังคม มันมีผลหลายป…
การบวชและความเข้าใจในทางธรรม
60
การบวชและความเข้าใจในทางธรรม
พระเจ้าอชาตศัตรูจึงทูลปฏิเสธว่า “จะเป็นเช่นนั้นไม่ได้เลยพระเจ้าข้า อันที่จริงหม่อมฉันเสียอีกควร จะไหว้เขา ควรจะลุกรั…
พระเจ้าอชาตศัตรูได้แสดงความเข้าใจในคุณค่าและประโยชน์ของการบวช ซึ่งช่วยยกระดับสถานภาพของผู้บวชในสังคม ถึงแม้จะมาจากฐา…
สามัญญผลเบื้องต้น
59
สามัญญผลเบื้องต้น
บทที่ 5 สามัญญผลเบื้องต้น เมื่อพระเจ้าอชาตศัตรูได้กราบทูลเล่าคำตอบของครูทั้ง 6 ต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว พระองค์ จึงกราบทูลถามปัญหาเรื่องสามัญญผลต…
บทที่ 5 นี้เน้นที่สามัญญผลเบื้องต้นระหว่างพระเจ้าอชาตศัตรูกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยพระองค์ใช้วิธีถามกลับเพื่อทำให้พระเจ้าอชาตศัตรูเข้าใจลักษณะของความเชื่อต่อ…
แนวคิดและวัตถุประสงค์ในการบวช
58
แนวคิดและวัตถุประสงค์ในการบวช
… และมี สิทธิได้รับการบำรุงด้วยปัจจัย 4 3. การประกาศพระพุทธคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทำให้พระเจ้าอชาตศัตรูมีความเลื่อมใสใน พระพุทธองค์มากยิ่งขึ้น เพราะพุทธคุณ เป็นคุณธรรมอันประเสริฐสุดที่มีเฉพาะในพระสัมมาสั…
การบวชถือเป็นการเปลี่ยนแปลงสถานภาพของผู้บวช การที่จะบวชอย่างมีความหมาย ผู้บวชจะต้องมีความเข้าใจในวัตถุประสงค์และความสำคัญของการบวช รวมถึงความเชื่อมั่นในพระพุทธคุณ เพื่อให้สามารถดำเนินชีวิตในฐานะบรรพชิ