คำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับพระพุทธคุณ : หน้า 73/209

สำหรับในกรณีของพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น ยิ่งจำเป็นต้องแนะนำพระองค์เป็นอย่างยิ่ง เพราะ 1. พระพุทธคุณของพระองค์นั้น ยิ่งใหญ่และประเสริฐเกินกว่าที่จะมีผู้ใดล่วงรู้ทั้งหมด หากไม่ ทรงแนะนำด้วยพระองค์เองแล้ว พระเจ้าอชาตศัตรูก็อาจจะไม่ทรงทราบ หรือไม่แน่พระทัยว่า พระสัมมา สัมพุทธเจ้าทรงคุณเหนือสัตว์โลกทั้งปวงเช่นนั้น 2. พระพุทธองค์นั้นทรงพระอัจฉริยภาพประเสริฐสุด อย่างหาผู้ใดเทียบเทียมมิได้ ห่างไกล อย่างมากมายจากครูทั้ง 6 ซึ่งพระเจ้าอชาตศัตรูเคยเสด็จไปหา มิฉะนั้นพระภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่ถึง 1,250 รูป ที่เห็นอยู่เฉพาะพระพักตร์ คงจะไม่สงบเสงี่ยมอย่างน่าประทับพระทัยถึงปานนั้น 3. พระพุทธองค์นั้นทรงคุณธรรมประเสริฐสุด มิฉะนั้นแล้ว พระเจ้าพิมพิสาร พระราชาผู้ยิ่งใหญ่ แห่งแคว้นมคธ พระราชบิดาของพระเจ้าอชาตศัตรูคงจะไม่ทรงเลื่อมใสถึงกับทรงเป็นอุปัฏฐากคนสำคัญ 4. พระพุทธองค์ทรงปรารถนาให้พระเจ้าอชาตศัตรูได้ฟังจากพระโอษฐ์ของพระองค์เองเพราะแม้ว่า หมอชีวกโกมารภัจจ์จะได้กราบทูลไปครั้งหนึ่งแล้วแต่ก็ย่อมไม่มีผลเท่ากับการได้ฟังจากพระโอษฐ์ของพระองค์ 5. พระพุทธองค์ทรงปรารถนาจะให้พระเจ้าอชาตศัตรูทรงตั้งพระทัยฟังการเฉลยปัญหาเกี่ยวกับ สามัญญผลเบื้องสูงขึ้นไป จึงต้องทรงกระตุ้นให้พระเจ้าอชาตศัตรูทวีความศรัทธาในพระพุทธองค์ยิ่งขึ้น ทั้งนี้ เนื่องจากสามัญญผลเบื้องสูงขึ้นไปนั้นเป็นเรื่องเข้าใจยาก หากตั้งใจฟังด้วยศรัทธาแล้ว เรื่องยากก็ อาจจะกลายเป็นง่ายได้ อนึ่ง มีสิ่งที่น่าสังเกตว่า การประกาศพระพุทธคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น ได้ทรงกระทำเมื่อ ทรงเห็นว่า พระเจ้าอชาตศัตรูทรงแสดงความเลื่อมใสศรัทธาต่อพระพุทธองค์เป็นอย่างยิ่งแล้ว การที่พระ พุทธองค์มิได้ทรงประกาศพระคุณตั้งแต่ก่อนการเฉลยปัญหาสามัญญผลเบื้องต้น เพราะอาจจะทำให้ พระเจ้าอชาตศัตรูทรงเข้าใจผิดไปว่าเป็นการโอ้อวด เมื่อพระเจ้าอชาตศัตรูได้สดับพระพุทธคุณอันบริบูรณ์บริสุทธิ์ ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงจำแนก ออกเป็นข้อๆ เป็นการยืนยันพระพุทธคุณที่หมอชีวกโกมารภัจจ์ได้เคยกล่าวสรรเสริญกับพระองค์มาแล้ว ครั้งหนึ่ง จึงก่อให้เกิดความเลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธองค์โดยปราศจากข้อกังขา คือ อย่างไรก็ตาม มาบัดนี้พระเจ้าอชาตศัตรูได้ทรงทราบถึงสามัญญผลเบื้องต้นแล้วว่า มี 2 ประการ 1) การยกสถานภาพของตนให้สูงขึ้นจากฐานะเดิม ผู้ออกบวชไม่ว่าจะมาจากชนชั้นวรรณะใด ก็ตาม เมื่อตั้งใจบำเพ็ญสมณธรรม ย่อมได้รับการเคารพกราบไหว้ คุ้มครองจากฆราวาสทุกระดับชั้น แม้แต่ พระราชามหากษัตริย์ ซึ่งเป็นใหญ่ที่สุดในแว่นแคว้น 2) มีสิทธิได้รับการบำรุงด้วยปัจจัย 4 จากฆราวาสทุกระดับชั้นโดยชอบธรรม 62 DOU ชี วิ ต ส ม ณ ะ