อตน-นิพพาน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 15 / 40

6. กำจัดความยึดมั่นถือมั่นในรูป 7. กำจัดความยึดมั่นถือมั่นในสิ่งน่าเพลิดเพลิน (อิฏฐารมณ์) 8. อยู่เป็นสุข 9. เข้าถึงอมตธรรม (นิพพาน) นักศึกษาได้ศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับอสุภกัมมัฏฐานทั้ง 10 ประการแล้ว ขอ

บทนี้กล่าวถึงการกำจัดความยึดมั่นถือมั่นในรูปและสิ่งที่ทำให้เพลิดเพลิน นักศึกษาได้รับการแนะนำให้นำวิธีการอสุภกัมมัฏฐานไปปฏิบัติ แม้จะมีความยากลำบากในการฝึก ผ่านการมองอสุภะในร่างกายและการใช้รูปภาพในการฝ

นิพพานเขามีธรรมขันธ์ทั้ง 5 ซึ่งขันธ์ 5 ของเขามีเรียกว่า ธรรมขันธ์ ที่เรียกว่า ธรรมธาตุ กายก็เรียกว่า ธรรมกาย ไม่เรียกว่ารูปกายเหมือนกายมนุษย์ทั้งหลาย ในนิพพานจะมีรูปธรรม นามธรรม อย่างกายมนุษย์ กายทิพย

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของขันธ์ 5 ในการทำให้ผู้คนยังคงหลงติดอยู่ในโลก ไม่สามารถเข้าถึงนิพพานได้ เน้นว่า อวิชชาทำให้ไม่รู้ถูกไม่รู้ผิด และอุปาทานในขันธ์ 5 เป็นอุปสรรคที่ทำให้ไม่เห็นความจริงของนิพพาน

แนวคิด 1. อายตนะ หมายถึง ธรรมที่ยังผลของตนให้เกิดขึ้น หรือทำจิตและเจตสิกให้กว้างขวาง หรือ เป็นอวัยวะที่ต่อระหว่างจิตกับอารมณ์ อายตนะมีอยู่ 2 ประเภท คือ อายตนะภายในและ อายตนะภายนอก มีคุณสมบัติอยู่ 5 ปร

อายตนะหมายถึงธรรมที่ทำให้เกิดผลซึ่งเกี่ยวข้องกับจิตและเจตสิก มีอายตนะ 2 ประเภทคือ ภายในและภายนอก ซึ่งมีคุณสมบัติ 5 ประการ อายตนะทำให้เกิดความรู้ที่เชื่อมต่อกันผ่านวิญญาณ โดยพระมงคลเทพมุนีแบ่งอายตนะออก

12. โสตวิญญาณธาตุ : โสตวิญญาณ ชื่อว่า ธาตุ ได้แก่ โสตวิญญาณจิต 2 (การได้ยินสิ่งที่ดีและไม่ดี) เพราะทรงไว้ซึ่งการได้ยิน องค์ธรรม 13. ฆานวิญญาณธาตุ : ฆานวิญญาณ ชื่อว่า ธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งการรู้กลิ่น อง

เนื้อหานี้อธิบายถึงธาตุวิญญาณในพระพุทธศาสนา แบ่งเป็นการได้ยิน (โสตวิญญาณ), การรู้กลิ่น (ฆานวิญญาณ), การรู้รส (ชิวหาวิญญาณ), การสัมผัส (กายวิญญาณ) และการรู้อารมณ์ (มโนธาตุ) ทั้งหมดนี้มีบทบาทสำคัญในการศ

4. ปฏิปัสสัทธินิโรธ ความดับกิเลสอย่างสงบระงับไปในขณะแห่งอริยผลนั้นเอง เรียกว่า ปฏิปัสสัทธินิโรธ ไม่ต้องขวนขวายเพื่อการดับอีก เหมือนคนหายโรคแล้วไม่ต้องขวนขวายหายา เพื่อดับโรคนั้นอีก 5. นิสสรณนิโรธ แปลต

นิโรธและนิพพานเป็นแนวคิดสำคัญในพระพุทธศาสนา นิโรธหมายถึงความดับกิเลสและทุกข์ โดยแบ่งออกเป็น 3 ประการคือ มรรค ผล และนิพพาน หนึ่งในไวพจน์ของนิโรธคือการหยุดความกระหาย ความอาลัย ความตัณหา และความสิ้นกำหนั

ท่านแสดงนิพพานไว้ 2 นัย คือ 1. สอุปาทิเสสนิพพาน หมายถึง การดับกิเลสหมดแล้ว แต่เบญจขันธ์เหลืออยู่ เช่น พระอรหันต์ที่ยังมีชีวิตอยู่ 2. อนุปาทิเสสนิพพาน หมายถึง การดับกิเลสหมดแล้ว และดับเบญจขันธ์แล้วด้วย

นิพพานแบ่งออกเป็น 2 นัย คือ สอุปาทิเสสนิพพาน ที่ดับกิเลสแต่เบญจขันธ์ยังคงอยู่ เช่น พระอรหันต์ที่ยังมีชีวิต และอนุปาทิเสสนิพพาน ที่ดับทั้งกิเลสและเบญจขันธ์ เช่น พระอรหันต์ที่สิ้นชีวิตแล้ว สอุปาทิเสสนิพ

จากปฏิจจสมุปบาทที่ได้กล่าวมานี้ จะเห็นได้ว่า ต้นตอแห่งความทุกข์ (ทุกขสมุทัย) อยู่ ที่ความไม่รู้แจ้งเห็นจริง (อวิชชา) นั่นเองเพราะความไม่รู้แจ้งเห็นจริงนี้ได้ก่อให้เกิดความเข้าใจผิด และความหลงผิดด้วยปร

บทเรียนนี้นำเสนอการวิเคราะห์ปฏิจจสมุปบาทซึ่งเป็นต้นตอแห่งความทุกข์ โดยชี้ให้เห็นว่าอวิชชาเป็นความไม่รู้แจ้งเห็นจริงที่ก่อให้เกิดความเข้าใจผิด นอกจากนี้ยังเร่งให้ผู้เรียนรู้จักการทำลายอวิชชาเพื่อเข้าถึ

แต่อย่างไรก็ตาม การจะมีจักษุ ญาณ ปัญญา วิชชา แสงสว่างได้ ก็ต้องเริ่มจากใจหยุด ที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 ก่อน จะเกิดวิปัสสนาภูมิก็ต้องมีสมถะคือใจหยุดนิ่งก่อนเสมอ ดังนั้น การศึกษาวิปัสสนาภูมิสิ่งสำคัญที่ส

การมีจักษุญาณ วิชชา และความเข้าใจเกี่ยวกับวิปัสสนาภูมิเริ่มจากการทำสมาธิให้ใจหยุดนิ่งที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย เป็นการมีญาณในการรู้ความจริงเกี่ยวกับชีวิตผ่านขันธ์ 5 ซึ่งประกอบด้วย

11.1.2 ขันธ์ 5 ส่วนกลาง น้ำ ลม อากาศ ดิน วิญญาณ ไฟ ขันธ์ 5 ในส่วนกลางนี้ จะมีดวงธาตุอยู่ที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เป็นดวงธาตุที่ทำ หน้าที่ควบคุมโปรแกรมต่าง ๆ ในร่างกาย คือ ควบคุมธาตุหยาบต่าง ๆ ในร่างกาย

ขันธ์ 5 ในส่วนกลางมีดวงธาตุที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 ทำหน้าที่ควบคุมธาตุหยาบในร่างกาย โดยเชื่อมโยงกับดวงธรรมที่ทำให้เป็นมนุษย์ที่ฐานที่ 6 มีศูนย์ประกอบด้วยดิน น้ำ ลม ไฟ วิญญาณ และอากาศธาตุ ดวงเห็น จำ คิ

จะเห็นได้ว่าวิญญาณธาตุต่างจากวิญญาณขันธ์ วิญญาณธาตุคือใจทั้งหมด คือ เห็น จำ คิด รู้ ส่วนวิญญาณขันธ์คือส่วนรู้ เป็นเพียงแค่ผลงานของดวงรู้เท่านั้นเอง เห็น จำ คิด รู้ นี้เอง ที่ขยายส่วนออกมาอีกเป็น กาย ใ

เอกสารนี้กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างวิญญาณธาตุและวิญญาณขันธ์ โดยวิญญาณธาตุคือส่วนที่ประกอบด้วยความสามารถในการเห็น จำ คิด และรู้ ขณะที่วิญญาณขันธ์เป็นเพียงผลผลิตของการรับรู้เท่านั้น ขันธ์ 5 ประกอบด้วย ร

ธรรมชาติทั้ง 4 อย่างนี้มีอุปมาดั่งข่ายของใยแมงมุม ซึ่งไม่ว่าจะมีอะไรมากระทบส่วนหนึ่ง ส่วนใดของข่ายนั้นให้กระเทือนแล้ว ส่วนอื่นๆ ย่อมได้รับความกระทบกระเทือนถึงกันหมด ทั้งข่ายนั้น ธรรมชาติที่น้อมไปหาอาร

เนื้อหาพูดถึงธรรมชาติทั้ง 4 ที่สัมพันธ์กันเหมือนข่ายใยแมงมุม โดยเฉพาะการทำหน้าที่ของจิตซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของขันธ์ 5 ที่แสดงถึงอารมณ์ที่ส่งผลต่อจิตใจ การเปลี่ยนแปลงของจิตตามอารมณ์ต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ แล

ชิวหาวิญญาณธาตุ คือ ธาตุรับรู้ หรือได้รับรส กายวิญญาณธาตุ คือ ธาตุรับรู้การสัมผัส มโนวิญญาณธาตุ คือ ธาตุรับรู้ธัมมารมณ์ รวบรวมและจดจำอารมณ์และ คิดไปถึงอารมณ์และสิ่งที่จะก่อให้เกิดอารมณ์ต่างๆ ธาตุธรรมส

เนื้อหานี้สอนเกี่ยวกับการทำงานของธาตุธรรมในตัวมนุษย์ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้ผ่านกายและใจ โดยแบ่งประเภทของธาตุออกเป็น ชิวหาวิญญาณธาตุ, กายวิญญาณธาตุ และมโนวิญญาณธาตุ ที่มีบทบาทสำคัญในการสัมผัส และรั

การเห็นรูปก็เกิดขึ้นตั้งแต่ดวงกลมขาวใสบริสุทธิ์มาจรดที่กลางจักขุประสาทที่ตรงกลาง แววตาทั้งซ้ายขวานั้นเพราะกลางจักขุประสาทก็มีจักขุธาตุสำหรับเห็นรูปและมีจักขุวิญญาณธาตุ สำหรับรับรู้ว่าเป็นรูปอะไรซ่อนอย

บทความนี้อธิบายถึงการเห็นและการได้ยินผ่านจักขุประสาทและโสตประสาท โดยเน้นว่าข้อมูลผ่านเข้ามาทางรูปและเสียงนั้น ต้องผ่านการประมวลผลของธาตุธรรมที่ซับซ้อนในร่างกายอย่างไร และเนื้อหายังสำรวจถึงการทำงานของด

หมวดที่ 1 มีดวงอินทรีย์ 6 ดวง คือ จักขุนทรีย์ เห็นเป็นใหญ่ โสตินทรีย์ ฟังเป็นใหญ่ ฆานินทรีย์ ดมกลิ่นเป็นใหญ่ ชิวหินทรีย์ ลิ้มรสเป็นใหญ่ กายินทรีย์ สัมผัสเป็นใหญ่ มนินทรีย์ ใจเป็นใหญ่ ทั้ง 6 มีลักษณะเป

บทความนี้เจาะลึกถึงดวงอินทรีย์ 6 ดวง และ 3 ดวงในมนุษย์ที่มีบทบาทสำคัญในการควบคุมประสาทสัมผัสต่าง ๆ เช่น ตา หู ลิ้น กาย และใจ โดยอธิบายลักษณะของดวงอินทรีย์ที่แสดงถึงเพศชายและเพศหญิง รวมถึงบทบาทของชีวิต

หมวดที่ 3 มีดวงอินทรีย์ 5 ดวง คือ สุขินทรีย์ ความสุขเป็นใหญ่ มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ข้างใน ชีวิตินทรีย์ ไปตามลำดับชั้นของอินทรีย์ ทุกขินทรีย์ ความทุกข์เป็นใหญ่ มีลักษณะสัณฐานเ

บทความนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับดวงอินทรีย์ทั้ง 5 ดวง ได้แก่ สุขินทรีย์, ทุกขินทรีย์, โสมนัสสินทรีย์, โทมนัสสินทรีย์ และ อุเปกขินทรีย์ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการกำหนดเวทนาในชีวิตมนุษย์ นอกจากนี้ยังมีดวงอินทร

ซึ่งเป็น ตัวกำหนดความแก่อ่อนของธาตุธรรม คือ ตั้งแต่ธาตุดิน น้ำ ลม ไฟ วิญญาณธาตุ อากาศธาตุ เห็น จำ คิด รู้ของบุคคลนั้น ดวงธรรมทั้ง 5 ดวงนี้ ถ้ายังมีขนาดไม่เท่ากัน เล็กบ้าง ใหญ่บ้าง แสดงว่า อินทรีย์ของผ

เนื้อหานี้กล่าวถึงการพิจารณาอินทรีย์และดวงธรรมทั้ง 5 ซึ่งมีผลต่อความสามารถในการบรรลุธรรมของบุคคลในพระพุทธศาสนา หากดวงธรรมทั้ง 5 มีขนาดเท่ากันแสดงว่าบุคคลนั้นมีอินทรีย์แก่พอที่จะบรรลุธรรมได้ ซึ่งการเติ

11.5 อริยสัจ 4 อริยสัจ คือ ความจริงอันประเสริฐ เป็นหลักธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ และ เป็นหลักธรรมที่สำคัญของพระพุทธศาสนา ซึ่งนำไปสู่การพ้นทุกข์ 11.5.1 ลักษณะของอริยสัจ 4 อริยสัจมี 4 อย่าง ได้แ

อริยสัจ 4 ประกอบด้วย ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค ซึ่งอธิบายถึงความทุกข์ที่เกิดขึ้นในชีวิตและวิธีการดับทุกข์ การเข้าใจอริยสัจสามารถช่วยให้เราเข้าถึงการพ้นทุกข์และนิพพาน ด้วยการปฏิบัติตามมรรคที่ถูกต้อง โ

สำหรับพระอริยบุคคลที่สามารถละสัญโญชน์ สังโยชน์เบื้องสูงอีก 5 ประการ คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ และอวิชชาได้โดยเด็ดขาดแล้ว ก็บรรลุมรรคผลเป็นพระ อรหันต์ขีณาสพ และจะเห็นธรรมกายพระอรหัตของท่านใสละ

บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุพระอรหัตขีณาสพโดยการละสัญญาณ ห้าอย่างและการเห็นธรรมกายอันบริสุทธิ์ นอกจากนี้ยังมีการพิจารณาถึงอริยสัจ 4 และความสำคัญของปฏิจจสมุปบาทซึ่งเป็นธรรมที่ลึกซึ้งที่สุดในทางปฏิบัติ โดย

ปฏิจจสมุปบาทจะมองเป็นวงกลมก็ได้ จะมองเป็นเส้นตรงก็ได้ ถูกทั้งสองอย่าง ถ้ามอง เป็นเส้นตรงก็หมายความว่า มองเป็นเรื่องของกาลเวลา เพราะว่าตัวอวิชชาไปจนถึงชรามรณะ ที่ทำให้เกิดอวิชชาตัวใหม่ มันมีการเกิดดับอ

บทความนี้กล่าวถึงปฏิจจสมุปบาทซึ่งสามารถมองได้ทั้งในมุมมองของเส้นตรงและวงกลม เน้นถึงการเชื่อมโยงของการเกิดและดับที่ไม่มีที่สิ้นสุด ในขณะเดียวกันยังได้กล่าวถึงลักษณะของอวิชชา, สังขาร, วิญญาณ, นามรูป, สฬ

เวทนา มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ในชั้นของผัสสะเป็น ปัจจัยให้เกิดตัณหา ตัณหา มีลักษณะสัณฐานกลม สีดำขุ่นมัว ซ้อนอยู่ในชั้นของเวทนา เป็นปัจจัยให้ เกิดอุปาทาน อุปาทาน มีลักษณะสัณฐานก

เนื้อหานี้กล่าวถึงลักษณะสัณฐานของเวทนา ตัณหา และอุปาทาน ที่มีการประสานและเป็นปัจจัยในการเกิดชาติ ชรา และมรณะ โดยอธิบายถึงปฏิจจสมุปบาท การเกิดขึ้นขององค์ประกอบต่างๆ ในลักษณะลูกโซ่ ซึ่งทุกสิ่งมาจากอวิชช