อุปม : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 8 / 63

…ม้เพียงได้ยินก็ทำให้เกิดความประทับใจแก่ทุกคนได้ ดังนั้น ผู้ทำหน้าที่กัลยาณมิตรที่มีคุณสมบัติเช่นนี้ อุปมาเหมือนดั่งดวงอาทิตย์ยามเที่ยงโชติช่วงชัชวาล เป็นใหญ่ ในท้องฟ้า ย่อมยังคุณูปการให้เกิดแก่ชาวโลกได้กว…

การพูดอย่างมีประโยชน์คือการเลือกพูดสิ่งที่ช่วยให้คู่สนทนามีประโยชน์ หากไม่เป็นประโยชน์ควรงดพูด นอกจากนี้ควรใช้ภาษาที่ไพเราะ และพูดในสิ่งที่เป็นความจริง เพื่อป้องกันไม่ให้กลายเป็นคนโกหกหรือขาดความเชื่อ

…ย กิเลสทั้ง 3 ตระกูล คือโลภะ โทสะ โมหะ จึงเป็นต้นเหตุให้คนทำชั่วทุกอย่าง เป็นมูลเหตุแห่งบาป ทุกชนิด อุปมาได้ว่าโรคที่เกิดในกายสามารถกำจัดรักษาให้หายสิ้นได้ด้วย “ยา” ฉันใด กิเลสที่เกิดในใจก็สามารถ กำจัดให้…

เนื้อหาเกี่ยวกับการทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลส 3 ตระกูลคือ โลภะ โทสะ และโมหะ ซึ่งทำให้คนทำชั่วและอ่อนแอใจ สอนให้รู้จักฝึกใจเพื่อสร้างบุญขึ้นในตัวเองและกำจัดกิเลสให้หมดสิ้น และสนับสนุนการทำหน้าที่กัลยาณ

…วย อธิษฐานบารมี คือการตั้งจิตมั่นในการทำความดี แม้ว่าจะต้องพบกับอุปสรรคมากมายเพียงใด ก็ ไม่หวั่นไหว อุปมาเหมือนภูเขาที่ตั้งมั่นไหวหวั่นไหวต่อแรงลม เมตตาบารมี คือการตั้งจิตเมตตาต่อทั้งคนชั่ว และคนดี โดยไม่…

…เสริมสร้างความรู้ ความกล้าหาญ อดทน และการตั้งจิตให้มั่นคง เป็นการพัฒนาตนเองเพื่อความดี โดยอาจมีการยกอุปมาจากพระสูตรต่างๆ ที่แสดงถึงความสำคัญของการบำเพ็ญบารมีอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดผลสูงสุด จนถึงระดับป…

…บำเพ็ญทานบารมี เพื่อไปสู่ความหลุดพ้น ก็คือการสร้างนิสัยรักการเสียสละเป็นชีวิตจิตใจ ดังที่ สุเมธดาบส อุปมาไว้ว่า เห็นคนขาดแคลนไม่ว่าจะต่ำทรามสูงส่งและปานกลาง ก็จงให้ทานให้หมดเหมือน หม้อน้ำที่เขาคว่ำปากไว้ …

การบำเพ็ญบารมีเป็นเส้นทางสู่การพ้นทุกข์ โดยบารมีหมายถึงการทำความดีที่กลายเป็นนิสัยและสันดานข้ามภพ มีทั้งหมด 10 ประการที่ต้องปฏิบัติอย่างเข้มข้น ได้แก่ ทาน, ศีล, เนกขัมมะ, ปัญญา, วิริยะ, ขันติ การทำแต่

…ารมี คือ เมื่อตั้งเป้า หมายไว้แล้วต้องทำให้จริง เมตตา คือ การสร้างความน่าเข้าใกล้ให้กับผู้คนรอบข้าง อุปมาดั่งสายน้ำในแม่น้ำ ที่แผ่ความ เย็นไปเสมอกันทุกหนทุกแห่ง อุเบกขา คือ ความวางใจให้เป็นกลาง สงบ ราบเรี…

เนื้อหาเน้นการอธิบายเกี่ยวกับแนวคิดบารมีที่รวมถึงสัจจะ อธิษฐาน เมตตา และอุเบกขา ซึ่งมีความสำคัญต่อการพัฒนาจิตใจและการเติมเต็มความตั้งใจในการทำความดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งการช่วยเหลือให้เข้าถึงศูนย์กลางกาย

…นึ่งอันเดียวกับพระ ธรรมกาย จนญาณทัสสนะครอบคลุมภพทั้งสาม เหมือนนำ มะขามป้อมใส่ไว้ในฝ่ามือแล้วลืมตาดู อุปมาเหมือนการที่ต้อง รู้ว่า ในบ้านของเรามีสิ่งของอะไรอยู่ตรงไหนบ้าง ต้องให้เห็น ให้หมด แล้วเอามาตอบให้ช…

ในวันหนึ่ง คุณยายท่านเผยแผ่วิชชาธรรมกายด้วยการสอนธรรมปฏิบัติให้แก่ลูกศิษย์และช่วยปลดทุกข์ให้ผู้คนที่มาขอพึ่งบารมี โดยไม่เลือกที่รักผลักที่ชัง แม้ว่าผู้คนบางคนจะมาด้วยเจตนาที่ไม่ดี คุณยายก็ไม่เคยโกรธเค

…กรรมนิมิต ส่วนจะเห็น นิมิตเมื่อใดนั้นอย่ากังวล ถ้าถึงเวลาแล้วย่อมเห็นเอง การ บังเกิดของดวงนิมิตนั้น อุปมาเสมือนการขึ้นและตกของดวง อาทิตย์ เราไม่อาจจะเร่งเวลาได้ ๓. อย่ากังวลถึงการทําหนดลมหายใจเข้าออก เพรา…

เรื่องราวเกี่ยวกับข้อควรระวังในการทำสมาธิอย่างถูกต้อง เพื่อไม่ให้จิตเคลื่อนจากศูนย์กลาง โดยเน้นการประคองสติและการไม่ใช้กำลัง ส่วนที่สำคัญคือการไม่เร่งรัดการเห็นนิมิตและการตั้งใจให้อยู่ที่ศูนย์กลาง โดย

…ิกรรมนิมิต ส่วนจะเห็นนิมิตเมื่อใดนั้น อย่ากังวล ถ้าถึงเวลาแล้วย่อมเห็นเอง การบังเกิดของดวงนิมิตนั้น อุปมาเสมือนการ ขึ้นและตกของดวงอาทิตย์ เราไม่อาจจะเร่งเวลาได้ ๓. อย่ากังวลถึงการกำหนดลมหายใจเข้าออก เพราะ…

บทความนี้นำเสนอวิธีการฝึกสมาธิที่เน้นการทำใจเป็นกลางและไม่กังวลต่อผลลัพธ์ของการฝึก การตั้งจิตที่ศูนย์กลางกายและการประคองสภาพจิตใจในทุกอิริยาบถจะช่วยให้เกิดความสงบและสามารถไปสู่การบรรลุวิปัสสนาได้ เมื่

๘๒ คุณยายอาจารย์ฯ อุปมาเหมือน “ที่ร้อย จมูกควาย ควายถูกจูง” เพราะท่านคุ้นกับ ท้องนา จมูกควาย ภาษาท่านดี เห็นภาพดี เพราะมัน…

คุณยายอาจารย์อุปมาอุปมัยถึงการจูงควาย เน้นการฝึกใจให้อยู่กับตัว เพื่อความมั่นคงในชีวิต เมื่อใจถูกจูงไปในทางที่ดี จะทำ…

…นมา ไม่ว่าจะตั้งใจรักษาสักเพียงใด แต่หากรักษาข้อที่ 5 ไม่ได้ สี่ข้อที่เหลือก็ไม่อาจ รักษาได้เช่นกัน อุปมาเหมือนช้างที่ใช้งวงหาอาหารเลี้ยงชีวิต หากวันใดงวงของมันไม่สามารถทำหน้าที่ได้ หรือขาดออกไปเสีย มันก็…

…่งมีผลต่อการรักษาศีลอื่นๆ ด้วยเช่นกัน หากขาดไปแล้วก็ยากที่จะรักษาสมาธิและความดีงามในชีวิตได้ รวมทั้งอุปมาเรื่องช้างที่ขาดงวง ซึ่งเป็นการย้ำให้เห็นถึงความสำคัญของศีลในชีวิตมนุษย์และการควบคุมตนเอง

…ยุดนิ่งอย่าง สมบูรณ์แล้วเท่านั้น เมื่อทำได้เช่นนี้จะมีอารณ์เดียว ไม่ซัดส่าย ไม่ง่อนแง่น ไม่คลอนแคลน อุปมาเหมือนกับ ภูเขาศิลาแท่งทึบ ลมพายุพัดมาทุกทิศทุกทางก็ไม่ทำให้หวั่นไหวได้ เพราะฉะนั้นอารมณ์ต่างๆ ที่ผ…

การทำภาวนา คือ การนำใจกลับสู่ที่ตั้งของความสุขภายในตามคำสอนของพระมงคลเทพมุนี เพื่อเข้าถึงฌานสมาบัติและวิปัสสนา อารมณ์ดีที่เกิดขึ้นจากการอยู่ในความสุขเป็นสิ่งที่หาได้ยาก แต่สามารถทำได้เมื่อใจหยุดนิ่ง ค

อุปมาเหมือนเรือที่กำลังจมลงท่ามกลางมหาสมุทร วิชาความรู้ใดๆ ในโลกล้วนไม่สามารถช่วยชีวิต เอาไว้ได้เลย มีเพ…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับสัมมาทิฏฐิและความสำคัญในการตั้งเป้าหมายชีวิตเพื่อให้ได้มาซึ่งความสุขที่แท้จริง ในการดำเนินชีวิตคนเรามักปรารถนาและมุ่งหวังหาความสุขไม่ว่าจะในชาติปัจจุบันหรือชาติหน้า โดยแบ่งเป้า

…ไม่ให้คนเราเกิดสัมมาทิฏฐิขึ้นได้ คือ กิเลส กิเลสเครื่องเศร้าหมองที่เป็นตัวบั่นทอนคุณภาพใจของเรานั้น อุปมาเหมือนกับเชื้อโรคที่เป็นเหตุให้ เราเจ็บไข้ไม่สบาย ซึ่งเชื้อโรคนั้นยังแบ่งออกได้เป็นอีกหลายชนิด แต่ล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการตั้งเป้าหมายชีวิตในสามระดับที่คนควรตั้งไว้พร้อมกัน โดยเฉพาะการทำความดีเพื่อสร้างบุญและชำระล้างจิตใจจากกิเลส ซึ่งมีสามประเภทคือ โลภะ โทสะ และโมหะ วิธีที่จะเอาชนะกิเลสคือการสั่งสมบุญผ

…สที่จะเบียดเบียนซึ่งกันและกัน ผลจากการกระทำนั้นจึงเป็นทางสั่งสม พอกพูนกิเลสเครื่องเศร้าหมองใจขึ้นมา อุปมาเหมือนกับกองขยะที่เป็นที่สะสมฝุ่นธุลีและสิ่งปฏิกูล ที่กล่าวว่า “บรรพชาเป็นโอกาสอันปลอดโปร่ง” เพราะเ…

บทนี้กล่าวถึงจุดเริ่มต้นของการบวชในพระพุทธศาสนา ซึ่งเกิดจากการฟังธรรมและการใคร่ครวญ จนนำไปสู่ความศรัทธาในพระพุทธเจ้า และการตัดสินใจบวชเพื่อลดกิเลสอาสวะและแสวงหาความสุขที่แท้จริง การบวชช่วยให้หลุดพ้นจา

…รรมชาติของพระธรรมว่า มีความละเอียดลุ่มลึก เกินกว่าที่ สรรพสัตว์ทั้งหลายจะรู้แจ้งแทงตลอดได้ด้วยตนเอง อุปมาเหมือนมหาสมุทรที่ลึกและกว้างใหญ่ เกินกว่าที่ สัตว์เล็กๆ เช่นหนูหรือกระต่ายจะหยั่งเท้าลงไปถึง แต่เพร…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของอัตถัญญูและการศึกษาในพระพุทธศาสนา โดยเสนอว่า การฝึกปฏิบัติใต้การดูแลของครูบาอาจารย์จะทำให้เกิดความเข้มข้นในอัตถัญญู รวมถึงการเน้นให้เห็นถึงนัยความหมายลึกซึ้งของพระธรรมและก

…ีปฏิภาณ ดีอย่างนี้ ต้องเป็นผู้ที่มีการสั่งสมปัญญามามากและฉลาด หรือมีความคล่องแคล่วในการใช้ปัญญา ถ้า อุปมาปัญญาเหมือนข้าวของเครื่องใช้ที่แต่ละชิ้นก็มีประโยชน์แตกต่างกันไป ผู้มีปฏิภาณคงเปรียบได้กับ ผู้ที่ฉล…

ปฏิภาณหมายถึงความสามารถในการโต้ตอบและแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าด้วยความรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ผู้ที่มีปฏิภาณสูงมักมีความเฉียบแหลมและการสั่งสมปัญญามามาก ทำให้สามารถตอบคำถามหรือปัญหาได้อย่างแม่นยำและเร็ว โดยใ

…พระปาฏิโมกข์ ในการเริ่มต้นฝึกปฏิบัติของพระภิกษุนั้น การมีครูบาอาจารย์คอยแนะนำเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด อุปมา เหมือนบุคคลเดินทางผ่านป่าใหญ่ การมีผู้ชำนาญทางคอยพาเดินไป ย่อมดีกว่าบุกตะลุยไปแต่เพียงลำพัง เหมือน…

…ระกอบสำคัญ 3 ประการ ได้แก่ ความรู้, การปฏิบัติ, และการมีครู เป็นที่สามารถแนะนำและแก้ไขปัญหาในการฝึก อุปมาเหมือนการเดินทางในป่าที่มีผู้ชำนาญคอยนำทาง, บทเรียนนี้ยกตัวอย่างเรื่องของอนุปุพพเศรษฐีบุตรเพื่อเสริ…

…ษภัยแม้เพียงเล็กน้อย ยังสามารถเป็นเชื้อ แพร่กระจาย ทำให้เกิดโทษภัยลุกลามกว้างขวางใหญ่โตออกไปอีกด้วย อุปมาเหมือนลูกไฟ แม้เล็กนิดเดียว หากกระเด็นไปถูกวัตถุไวไฟเข้าก็อาจจะเผาบ้านเมืองได้ พระภิกษุที่บวชเข้ามา…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการระมัดระวังในพระปาฏิโมกข์สำหรับพระภิกษุ โดยชี้ให้เห็นว่าแม้ข้อผิดพลาดเล็กน้อยก็อาจนำไปสู่บาปและโทษที่ใหญ่ขึ้น พระภิกษุต้องมีความตั้งใจในการศึกษาต่อศีลและสิกขาบทต่างๆ เพื่อ

…กหนี้เขา แต่ถ้าเมื่อใดชำระหนี้ หมดสิ้นแล้ว มีทรัพย์เหลือเป็นกำไร ย่อมมีความรู้สึกเป็นอิสระและสบายใจ อุปมาข้อนี้ฉันใด ผู้ที่สามารถละ กามฉันทะในจิตใจได้เด็ดขาดแล้ว ย่อมมีความปราโมทย์ยินดีอย่างยิ่งฉันนั้น 7.…

เนื้อหานี้พูดถึงนิวรณ์ 5 ประการที่เป็นอุปสรรคต่อการเจริญภาวนา สำหรับพระภิกษุที่ประพฤติปฏิบัติอย่างเคร่งครัด แม้จะมีศีลและสติปัญญา แต่หากยังไม่สามารถละนิวรณ์ได้ ก็ไม่สามารถสงัดจากกามและอกุศลธรรมได้ โดย

…เป็นผู้ข้ามวิจิกิจฉา ไม่มีความคลางแคลงในกุศลธรรมทั้งหลายอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จากวิจิกิจฉาได้ อุปมานิวรณ์ ดูกรมหาบพิตร เปรียบเหมือนบุรุษจะพึงกู้หนี้ไปประกอบการงาน การงานของเขาจะพึงสำเร็จผล เขาจะพึงใ…

…์ อินทรียสังวร และสติสัมปชัญญะ เพื่อชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความเพ่งเล็ง พยาบาท และอุทธัจจกุกกุจจะ โดยอุปมานิวรณ์ที่เปรียบเทียบกับชีวิตมนุษย์ที่พ้นจากหนี้ อาพาธ การจองจำ และความเป็นทาส เพื่อเข้าใจถึงความสำค…