เอก : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 149 / 396

…ยมีอัคคัปปสาทสูตรเป็นต้น และคาถาทั้งหลาย เช่นคาถาที่มี ๑. คำว่า "นั้น" นี้แปลจาก "เอส" ในคำ ตถา เหส เอกจากวาฬ ฯเปฯ ต้นประโยค พรรณนาจักรวาฬ (หน้า ๒๖๓) ๒. สํ.ส. ๑๕/๒๐๔

พระผู้มีพระภาคเจ้า มีความรู้และความเข้าใจในโลก อนันตจักรวาล อนันตโลกธาตุ ด้วยพระอนันตพุทธญาณ ทรงเป็นที่รู้จักในชื่อว่าโลกวิทู เนื่องจากทรงรู้จักโลกโดยประการทั้งปวง ในบทนี้กล่าวถึงคุณสมบัติอันสูงสง่าขอ

…านไหนเล่าหนอ " ดังนี้แล้ว ได้ปีติอัน มีพระพุทธเจ้าเป็นอารมณ์ เจริญวิปัสสนาบรรลุพระอรหันต์ได้แล *อง. เอกาทสก.๒๔/๒๕๕

บทความนี้เกี่ยวกับการตั้งมั่นและการเจริญธรรม ๖ เพื่อทำให้จิตมีสมาธิและสร้างปัญญา ผู้ปฏิบัติควรระลึกถึงคุณของพระพุทธเจ้าเพื่อให้เกิดความเลื่อมใสและสามารถข่มนิวรณ์ได้ ผ่านการปฏิบัติวิปัสสนาเพื่อบรรลุหรื

ประโยค๑ - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 2 แม้ในภาษาไทยก็มีใช้เหมือนกัน เช่นคำว่า ดิน น้ำ ไฟ ลม เป็นต้น ล้วน เป็นคำเดิมทั้งสิ้น, คำพูดผสมซึ่งปรุงขึ้นจากธาตุและปัจจัยต่าง ๆ สำเร็จ โดยสาธ

เอกสารนี้อธิบายถึงบาลีไวยากรณ์โดยเฉพาะนามและอัพยยศัพท์ ที่พบในภาษาไทย เทคนิคในการประกอบคำ และตัวอย่างเช…

ประโยค๑ - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 7 ถ้านามนามเป็นเอกวจนะหลายบทแต่ร่วมคุณกัน ก็ใช้คุณนาม บทเดียวเหมือนกัน แต่มักประกอบคุณนามเป็นพหุวจนะ ดังคำว่า เอกสฺมึ …

ในเอกสารนี้เราจะพูดถึงอธิบายบาลีไวยากรณ์ในด้านนาม, คุณนาม, และสัพพนาม ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างประโยคที่…

…วนฺตุ ศัพท์ แบ่งเป็น ๓ วจนะ ดังกล่าว ข้างหน้า คำพูดที่มุ่งหมายเอาของสิ่งเดียวหรือบุคคลผู้เดียว เรียกเอก วจนะ ถ้ามุ่งหมายตรงกันข้ามคือหมายเอาของหลายสิ่งหรือบุคคลหลาย คนตั้งแต่ ๒ ขึ้นไปเรียกว่าพหุวจนะ เช่น…

…การอธิบายนามและอัพยยศัพท์ โดยยกตัวอย่างการใช้งานของคำว่า 'ปุริโส' และ 'ปุริสา' เพื่ออธิบายหลักการของเอกวจนะและพหุวจนะ ซึ่งเพื่อให้ผู้ฟังเข้าใจความหมาย และจำนวนของคำพูดที่กล่าวถึง นอกจากนี้ เนื้อหายังมุ่ง…

…- อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 1 เสียหายอย่างไร วิภัตตินั้นว่าโดยหมวดมี ๒ หมวด คือ เอกวจนะหมวด ๑ พหุวจนะหมวด ๑ โดยหมู่มี ๒ คือ ตั้งแต่ปฐมาวิภัตติจนถึงสัตตมี วิภัตติ. อนึ่ง คำแปลวิภัตติใน…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับวิภัตติในบาลี ซึ่งแบ่งออกเป็นหมวด ได้แก่ เอกวจนะและพหุวจนะ มีทั้งปฐมาวิภัตติและวิภัตติอื่น ๆ เช่น ทุติยา ตติยา โดยอธิบายความหมายและการใช้ของแต่ล…

… เป็น กโรนฺติ นี้แจกด้วยปฐมาวิภัตติ เมื่อศัพท์นามนามที่มีการันต์ เหมือนกันใน ๓ ลิงค์เป็นปฐมาวิภัตติ เอกวจนะซึ่งมีรูปเหมือนกัน เช่นลิงค์ มุนิ อิตถีลิงค์ รตฺติ นปุสกลิงค์ อกุจิ เมื่อเราเห็นศัพท์ เหล่านี้แล…

…ี่ควรคำนึงถึงคือการมีกิริยากิตก์หรือคุณนามเพื่อการเข้าใจความหมายที่ถูกต้อง รวมถึงการแจกปฐมาวิภัตติในเอกวจนะที่มีรูปเหมือนกันที่แตกต่างกันในลิงค์ต่าง ๆ.

…นึ่ง ในปุ๊ลิงค์ อิ อี อารันต์ ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ พหุวจนะ กับจตุตถีวิภัตติ และฉัฏฐีวิภัตติ เอกวจนะ มักมีรูป เหมือนกัน เช่น เสฏฐิโน เป็นต้น ข้อนี้ก็มีสิ่งควรสังเกตอยู่บ้าง คือ คุณนาม สัพพนาม กิริ…

บทความนี้อธิบายถึงการสังเกตศัพท์ในบาลี ซึ่งประกอบด้วย คุณนาม สัพพนาม และกิริยา รวมถึงการจำแนกประเภทของวิภัตติ เช่น ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ โดยชี้แนะว่าการเข้าใจวิภัตติต้องพิจารณาคำที่ต่อเนื่องกัน

ประโยค๑ - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 24 วจนะในวิภัตติทั้ง ๓ หมวด เช่น เสหิ แปลว่า ของตน ได้ในคาถา ธรรมบทว่า เสหิ กมฺเมหิ ทุมเมโธ อคฺคิทฑฺโฒว ตปปติ คนมี ปัญญาทรามย่อมเดือดร้อน ดุจถูก

เอกสารนี้เป็นการวิเคราะห์เกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ในเรื่องนามและอัพยยศัพท์ โดยเริ่มจากการอธิบายถึงการใช้วจน…

…่อของ กตฺตา ดุจ อมห ศัพท์ในสัพพนาม คือข้าพเจ้า ดังนี้. ข้อควรจําใน อตฺต ศัพท์ คือ ๑. .. เป็นได้เฉพาะเอกวจนะอย่างเดียว ๒. เมื่อถึงคราวจำเป็นใช้เป็นพหุวจนะ ต้องว่าควบกับสองหน เช่น อตฺตโน อตฺตโน แปลว่า ของต…

…เคราะห์ในบริบทต่าง ๆ โดยให้รายละเอียดว่า 'อตฺต' หมายถึง 'ของตน' และสามารถใช้งานได้ในหลายรูปแบบ เช่น เอกวจนะและพหุวจนะ พร้อมทั้งตัวอย่างการใช้ศัพท์ในประโยคต่าง ๆ โดยจะมีข้อควรจำสำหรับการใช้ที่ต้องทำความเข…

…ง ส เป็น โน ส. พฺรหฺมนิ แปลง สฺมึ เป็น พฺรหฺเมสุ เอา อะ เป็น เอ คน นิ สุ ไว้ อา. พฺรหฺเม เอา สิ อา. เอก- พฺรหฺมาโน เอา อะ กับ โย เป็น วจนะ เป็น อา อาโน. ข้อควรจำใน พฺรหฺม ศัพท์ คือ ๑. แม้ในศัพท์อื่น ๆ สฺ…

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงหลักการของบาลีไวยากรณ์ที่เกี่ยวกับนามและอัพยยศัพท์ อธิบายการแปลงเสียงของพยางค์และตัวอักษรในคำต่างๆ รวมถึงตัวอย่างการใช้บาลีในประโยคเพื่อทำความเข้าใจการเปลี่ยนแปลงคำในสถานการณ์ต

…ท่านว่าเป็นชายสิ้น จึงเป็น ปุลิงค์ ได้อย่างเดียว ราช (พระราช) เป็น ทุวิลิงค์ ในปังลิงค์ แจกอย่างนี้ เอก. ป. ราชา เอา อะ กับ สิ เป็น อา ทุ. ราชานํ เอา อะ กับ อู๋ เป็น อานํ ต. รัญญา เอาราช กับ นา เป็น รญฺญ…

บทนี้พูดถึงหลักการและวิธีการใช้บาลีไวยากรณ์ที่เกี่ยวกับนามและอัพยยศัพท์ โดยเฉพาะการแจกแจงตามหลักของ ส วิภัตติ เพื่อให้ผู้เรียนสามารถเข้าใจและนำไปใช้ได้ถูกต้อง ผ่านตัวอย่างการแจกแจงคำว่า 'ราชา' รวมถึงค

เอก ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 28 ปญฺ. รญฺญา เอา ราช กับ สุมา เป็น รญฺญา ฉ.…

ในเอกสารนี้ได้อธิบายเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ที่เน้นไปที่การใช้คำว่า 'ราช' กับคำที่เกี่ยวข้อง เช่น 'ราชิโน' แ…

…กรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 29 ศัพท์สมาสที่มีราชศัพท์เป็นที่สุดเหมือนราชา แจกอย่างนี้ก็ได้ พหุ. เอก. ป. มหาราช เอา อะ กับ สิ มหาราชโร· เอา อะ กับ โย เป็น อาโน ทุ. มหาราช å คงไว้ มหาราช เอา อะ กับ โย …

ในบทนี้มีการอธิบายเกี่ยวกับการใช้ราชศัพท์ในภาษาบาลี โดยแสดงตัวอย่างคำที่เป็นราชศัพท์และการเปลี่ยนแปลงรูปแบบของคำ เช่น มหาราช และคำที่มีการสมาสที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงการทำงานของ ส, อะ,

…เสสนุตตรบท กัมมธารยสมาสเท่านั้น นอกนั้นนำมาแจกไม่ได้เลย. ภควนฺตุ เป็นปุ๊ลิงค์อย่างเดียว แจกอย่างนี้ เอก. พหุ. ป. ภควา เอา นฺตุ กับ สิ เป็น อา ภควนฺตา เอา นฺตุ เป็น นุต เอา โย เป็น อา ภควนฺตา เอา นฺตุ เป็…

เนื้อหานี้ชี้แจงเกี่ยวกับการแจกศัพท์ในบาลี โดยแนะนำข้อควรจำในคำนามมหาราช ศัพท์ที่ต้องเป็นศัพท์สมาส และข้อบังคับในการใช้วิเสสนบุพพบทและวิเสสนุตตรบท นอกจากนี้ยังมีการ解释การแจกศัพท์แบบต่างๆในบริบทที่เกี่ย

ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 32 เอก. จ. ภควโต เอา นฺตุ กับ ส เป็น โต พหุ. ภควา เอา นุตุ กับ นํ เป็น ติ ภควนฺตานํ เอา นฺตุ เป็น นุต นํ อ…

บทนี้นำเสนอวิธีการศึกษาบาลีไวยากรณ์ที่เน้นการวิเคราะห์ประเภทต่างๆ ของนามและอัพยยศัพท์ เช่น ภควโต, ภควา, และการใช้งานในรูปแบบต่างๆ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงแนวทางที่สำคัญในการจำแนกประเภทของศัพท์ที่มีความหม

…ควนฺเต ใช้เป็นพหุวจนะทั้งนั้น อรหนุต (พระอรหันต์ ) เป็นทวิลิงค์ ในลิงค์แจกเหมือน ภควนฺตุ แปลกแต่ ป. เอก. เป็น อรหา, อรห์ เท่านั้น. อิตถีลิงค์

เนื้อหาเกี่ยวกับการใช้บาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์ โดยอธิบายถึงการใช้คำต่างๆ เช่น นุต, คุณวนฺตานิ, และการแปลงคำในบริบทต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการยกตัวอย่างการใช้ศัพท์และแนวทางในการแบ่งประเภทคำในบาลีไวยา

…ามนาม เช่น กมฺมนฺต จะนำมาแจกตาม แบบนี้ไม่ได้เลย ภวนฺต (ผู้เจริญ) เป็นทวิลิงค์ ในลิงค์แจกอย่างนี้ :- เอก. ป. ภวํ เอา นุต กับ สิ เป็น ทุ. ภวนฺติ คง อี๋ ไว้ ต. ภวตา เอา นุต กับ นา เป็น พหุ. ภวนฺตา เอา โย เป…

เนื้อหาอธิบายการใช้บาลีไวยากรณ์ในส่วนของนามและอัพยยศัพท์โดยอธิบายถึงการใช้ปัจจัยในการเปลี่ยนแปลงแบบต่างๆของคำและแนวทางการแจกเสียง เช่น ศัพท์คุณนามที่มีการแจกอย่างไร คำที่เกี่ยวกับนามในรูปแบบต่างๆ เช่น

…ยศัพท์ - หน้าที่ 37 เช่น กโรนฺโต กระทำอยู่ ดังนี้ ตามแต่ต้องการ สตฺถุ (ผู้สอน) ลิงค์ แจกอย่างนี้ :- เอก. ป. สตฺถา เอา อุ การันต์ กับ สิ เป็น อา ท. สตฺถาร์ เอา อุ การันต์ เป็น อาร คง อู๋ ไว้ ต. สตฺถารา เอ…

…ในส่วนของนามและอัพยยศัพท์ โดยมีการแสดงตัวอย่างการแปลงคำในลักษณะต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการใช้สตฺถุในรูปแบบเอกพจน์และพหุพจน์ พร้อมแนวทางการลบหรือเปลี่ยนแปลงรูปของคำเพื่อให้เหมาะสมกับบริบทการใช้งาน เช่น การแปลงป…

… ทั้งนี้จะรู้ได้ เพราะมี อตีเต หรือ ปุพเพ เป็นต้น กำกับอยู่ ปิตุ (พ่อ) เป็น ปุ๊ลิงค์ แจกอย่างนี้ :- เอก. ป. ปิตา เอา อุ การันต์ กับ สิ เป็น อา ทุ. ปิตร์ เอา อุ การันต์ เป็น อาร อาเทส เป็น อร แล้ว คง อู๋ …

…ัพยยศัพท์ พร้อมตัวอย่างเช่น การใช้คำว่า 'ปิตุ' (พ่อ) และรูปแบบการเปลี่ยนแปลงของคำในประโยค โดยแบ่งตามเอกพจน์และพหูพจน์ และการกำกับด้วยคำต่างๆ เช่น 'อตีเต' และ 'ปุพเพ' เพื่อทำความเข้าใจคำศัพท์อย่างลึกซึ้ง …