หน้าหนังสือทั้งหมด

ปฏิรูปปุถุชนให้เป็นมนุษย์
17
ปฏิรูปปุถุชนให้เป็นมนุษย์
…บ่งกิเลสไว้เป็น ๓ เมื่อกล่าวถึงกิเลส ชาวพุทธย่อมรู้กันโดยทั่วไปว่า พระพุทธศาสนา ตระกูลใหญ่ คือ โลภะ โทสะ โมหะ หรือใช้ ภาษาง่ายๆ ว่า โลภ โกรธ หลง แต่ครั้นเมื่อถูกถามถึงแหล่งกำเนิดของ กิเลส ชาวพุทธส่วนใหญ่ก…
…ารดำเนินชีวิต โดยอธิบายถึงกิเลสที่เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการพัฒนาตนเอง แบ่งออกเป็น ๓ ประเภท ได้แก่ โลภะ โทสะ และ โมหะ อย่างไรก็ตาม การปฏิรูปนี้จำเป็นต้องมีความร่วมมือเพื่อให้เกิดผลลัพธ์ที่ต้องการ มิเช่นนั้นโล…
คุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
117
คุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ตตระ ทรงเป็นผู้ประสบแต่โชคดี ด้วยบุญ บารมีของพระองค์ ๒) ผู้หักกิเลส หมายความว่า พระองค์ทรงกำจัดราคะ โทสะ โมหะ ตัณหา อวิชชา ตลอดจนอกุศลธรรมทั้งปวงออก จากพระทัยได้เด็ดขาดแล้ว โดยสรุปก็คือ พระองค์ทรงเป็น ผู้…
…ให้ทรงมีรูปกายที่เปี่ยมด้วยบุญและความสุขอย่างแท้จริง พระองค์ยังถือเป็นผู้หักกิเลสที่สามารถกำจัดราคะ โทสะ โมหะ และอตุ๊กาพยนต์จากใจได้อย่างเด็ดขาด นอกจากนี้ ยังมีความหมายของ 'ภคธรรม' ที่ประกอบด้วยคุณสมบัติส…
การฝึกสมาธิและการบรรลุฌาน
230
การฝึกสมาธิและการบรรลุฌาน
…ิตใจเศร้าหมองขุ่นมัว รับคุณธรรมได้ยาก มี ๑๖ อย่าง คือ ๑. อภิชฌา วิสมโลภะ ละโมบ จ้องจะเอาไม่เลือก ๒. โทสะ คิดประทุษร้าย ๓. โกธะ โกรธ ๔. อุปนาหะ ผูกโกรธไว้ ๕. มักขะ ลบหลู่คุณท่าน 5. ปลาสะ ตีเสมอ ๗. อิสสา ริ…
…สติไม่มีสิ่งรบกวนต่าง ๆ ที่จะมาทำให้จิตใจเศร้าหมอง จะต้องรู้จักการปล่อยวางจากอุปกิเลส ๑๖ อย่าง เช่น โทสะ, อภิชฌา ฯลฯ ซึ่งล้วนส่งผลกระทบต่อการเข้าถึงความบริสุทธิ์ของใจได้ดีมากขึ้น และนำไปสู่การพัฒนาจิตให้ส…
การบวชและอานิสงส์ที่มากมาย
30
การบวชและอานิสงส์ที่มากมาย
โทสะ คือ ความโกรธ พยาบาท คิดท้าลายลางผลาญ โมหะ คือ ความหลง ได้แก่หลงตัวเอง หลงตระกูลและหลงผิดต่าง ๆ ทำอย…
โทสะ คือ ความโกรธ โมหะ คือ ความหลง กิจวัตรการปฏิบัติเพื่อกำจัดกิเลส มีความสำคัญในการเป็นพระภิกษุที่น่าเค…
กรรมอยู่ที่ไหนและสาเหตุการเกิดกรรม
32
กรรมอยู่ที่ไหนและสาเหตุการเกิดกรรม
…ทำให้เกิดกรรม โดยแบ่งเป็น 2 ฝ่าย ได้แก่ 1) สาเหตุการเกิดกรรมฝ่ายชั่ว * โลภะ ความอยากได้ของผู้อื่น * โทสะ ความประทุษร้ายใจ โดยแสดงออกในลักษณะรุนแรง เช่น ความพยาบาท ความ โกรธ ความขุ่นเคือง ไม่ถูกใจ ไม่พอใจ …
…รียบเสมือนเมล็ดพันธุ์ที่เก็บกรรมไว้ในตนเอง นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการเกิดกรรมที่เกิดจากกิเลส เช่น โลภะ โทสะ และโมหะ ที่ทำให้เกิดกรรมชั่ว การทำความเข้าใจกรรมช่วยให้เรารู้และระลึกถึงภาพรวมของการกระทำและผลที่จะ…
การกำเนิดบาปในพระพุทธศาสนา
139
การกำเนิดบาปในพระพุทธศาสนา
…ดทุกข์ทรมาน ขาดประสิทธิภาพ 6.2.3 บาปเกิดได้ 3 ทาง ดังที่ทราบแล้วว่า บาปเกิดจากกิเลสภายในใจ คือ โลภะ โทสะ โมหะ บังคับจิตใจมนุษย์ให้กระทำ เรื่องนายพรานกุกกุฏมิตร, อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 42 ห…
…นี้กล่าวถึงการกำเนิดบาปในพระพุทธศาสนา โดยเน้นว่าบาปเกิดจากกิเลสที่อยู่ภายในจิตใจของมนุษย์ เช่น โลภะ โทสะ และโมหะ ไม่ใช่เรื่องที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น ซึ่งต่างจากความเชื่อในศาสนาอื่นๆ เช่น คริสต์และฮินดูที…
การเกิดพยาบาทในจิตใจ
43
การเกิดพยาบาทในจิตใจ
…ั้งสาย เราก็จะพบว่ามีจุดเริ่มต้นจากสาเหตุเล็กๆ นั่น คือ ความไม่พอใจ แล้วค่อยๆ ขยายตัวเป็นปฏิฆะ โกธะ โทสะ และพยาบาทในที่สุด ดังแผนภาพ อรติ ปฏิฆะ โกธะ โทสะ → พยาบาท อรติ แปลว่า ความไม่พอใจ ไม่ชอบ ความไม่ชอบ…
บทความนี้สำรวจวัฏจักรการเกิดพยาบาทที่เริ่มต้นจากความไม่พอใจ ซึ่งนำไปสู่ปฏิฆะ โกธะ และโทสะ ว่าการขัดใจส่งผลต่อความคิดและอารมณ์อย่างไร ในการทำสมาธิก็มีวิธีการแก้ไขที่สามารถช่วยให้จิตสงบและปล่…
ความโกรธและพยาบาท: ปัญหาทางจิตใจที่ควรเข้าใจ
44
ความโกรธและพยาบาท: ปัญหาทางจิตใจที่ควรเข้าใจ
…ือไม่ทันท่วงที จิตก็จะมีอาการ คิดหาทาง ประทุษร้ายขึ้นมา คือ คิดทำลายสิ่งที่มาทำให้ตัวขัดใจ เรียกว่า โทสะ โทสะ ได้แก่ความคิดประทุษร้าย คือ คิดทำลาย คิดล้างผลาญ คิดให้เขาเสียหาย ให้ฉิบหาย วอดวายไป เช่น ฆ่าเ…
อาการความโกรธเกิดจากจิตที่ร้อนรน อาจส่งผลเสียต่อทั้งตัวเราและผู้อื่น โดยเฉพาะเมื่อมีโทสะ คิดทำลาย ซึ่งอาจลุกลามจนเกิดความพยาบาทเมื่อไม่สามารถทำลายทันที ความไม่พอใจที่เกิดขึ้นแม้เพียงเล็กน้…
ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
125
ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
…เป็น คนนั้น คนนี้ เป็นชาย เป็นหญิง งาม ไม่งาม อยู่อย่างนี้เสมอไป จิตใจก็เศร้าหมองไปด้วย กิเลสมีราคะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ เป็นต้น อยู่ตลอดเวลา ครั้นทำการพิจารณาโกฏฐาสะ โดยความเป็นสี โดยสัณฐานเป็นต้นแล้ว คว…
การพิจารณาโกฏฐาสะตามความเป็นสีและสัณฐานช่วยลดความทุกข์ของจิตใจโดยการทำให้เห็นความจริงแท้ของร่างกาย ทำให้ผู้ปฏิบัติหลุดพ้นจากการยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ทั้งหลาย และสามารถเข้าถึงอรหัตมรรค อรหัตผลได้ นอกจาก
แนวคิดเกี่ยวกับกิเลส
29
แนวคิดเกี่ยวกับกิเลส
…อยคุณภาพ ซึ่งมี มากมายหลายชนิด มีชื่อเรียกแตกต่างกันออกไป แต่กิเลสที่เป็นอกุศลมูล มี 3 ตัว คือ โลภะ โทสะ และ โมหะ 2. กิเลสสามารถขยายตัวได้ 3 ระดับ คือ อนุสัยกิเลส ปริยุฏฐานกิเลส และวีติกมกิเลส 3. กิเลสมีอ…
เนื้อหาเน้นการศึกษาเกี่ยวกับกิเลสซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก ได้แก่ โลภะ โทสะ และโมหะ โดยกิเลสสามารถขยายตัวได้ 3 ระดับ คือ อนุสัยกิเลส ปริยุฏฐานกิเลส และวีติกมกิเลส ซึ่งมีอยู่ใน…
Understanding the Roots of Ignorance and Greed in Buddhism
45
Understanding the Roots of Ignorance and Greed in Buddhism
…ัวมานะ ตัวมานะ เมื่อไม่ยึดไม่ถือแล้วทำให้แตกออกเป็น 3 สาย สายแรกเรียกว่า สายโลภะ สายตรงกลางเรียกว่า โทสะ สายที่สามเรียกว่า สายโมหะ ทั้งสามสายนี้ก็มี ความแก่ความอ่อน เช่น โลภะ อยากได้ของผู้อื่น มีอภิชฌา เป…
…ืออวิชชาซึ่งทำให้เราไม่รู้จักบุญบาป ความไม่รู้นี้ส่งผลให้เกิดอุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน และทำให้เกิดโลภะ โทสะ และโมหะ ในระดับของกิเลส มี 3 ระดับ ได้แก่ อนุสัยกิเลส ปริยุฏฐานกิเลส และวีติกามกิเลส โดยแต่ละระดับจ…
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
47
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
“กิเลสในกายมนุษย์ คือ อภิชฌา พยาบาท มิจฉาทิฏฐิ กิเลสในกายทิพย์ คือ โลภะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายรูปพรหม คือ ราคะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายอรูปพรหม คือ กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย อวิชชานุสั…
บทความนี้สำรวจลักษณะของกิเลสในกายต่างๆ ผ่านการสอนของพระมงคลเทพมุนี โดยแบ่งแยกประเภทกิเลสตามระดับของกาย ทั้งกายมนุษย์ที่มีการแสดงตัวเป็นกิเลสหยาบที่สุด จนถึงกายนอกภพที่มีรายละเอียดในการครอบงำและอุปสรรค
การมองด้วยจักขุธรรมกาย และลักษณะของสังโยชน์
48
การมองด้วยจักขุธรรมกาย และลักษณะของสังโยชน์
…าะที่เห็นจำคิดรู้มีอวิชชา ตั้งแต่กายมนุษย์ร้อยไปถึงกายธรรม อนาคามี โดยธรรมดาแล้วกิเลสจะแตกเป็น โลภะ โทสะ โมหะ เข้ามาหุ้มเคลือบ เอิบอาบ ซึมซาบ ปนเป็น สวมซ้อน ร้อยไส้ เข้ามาปนอยู่ในนี้หมด ไม่ว่าจะเป็นกิเลส …
…นได้นั้นจะถูกหุ้มเคลือบด้วยอวิชชาและกิเลสต่าง ๆ ซึ่งมีลักษณะเป็นสีดำ ตัวอย่างของสังโยชน์ได้แก่ โลภะ โทสะ โมหะ เป็นต้น เนื้อหานี้จะช่วยในการเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างกายมนุษย์ สังโยชน์ และการเข้าถึงนิพพานขอ…
บทเรียนเกี่ยวกับพราหมณ์ในพระพุทธศาสนา
196
บทเรียนเกี่ยวกับพราหมณ์ในพระพุทธศาสนา
๑๗๘ ราคะ โทสะ มานะและมักขะ อันผู้ใดให้ตกไปแล้ว เหมือนเมล็ดพันธุ์ผักกาดตกไปจากปลายเหล็กแหลม ฉะนั้น เราเรียกผู้นั้น…
เนื้อหาพูดถึงหลักการของพราหมณ์ในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงลักษณะของผู้ที่ปล่อยวางราคะ โทสะ และมานะ ว่าเป็นผู้ที่ถูกเรียกว่า 'พราหมณ์' ซึ่งมีคุณสมบัติในการพูดคำจริงและไม่ให้ใครขัดใจ นอกจากนี้…
คุณสมบัติของพราหมณ์
104
คุณสมบัติของพราหมณ์
๑๗๘ ราคะ โทสะ มานะและมักขะ อันผู้ใดให้ตกไปแล้ว เหมือนเมล็ดพันธุ์ผักกาดตกไปจากปลายเหล็กแหลม ฉะนั้น เราเรียกผู้นั้น…
บทความนี้กล่าวถึงลักษณะและคุณสมบัติของพราหมณ์ ที่ไม่ยึดติดกับราคะ โทสะ มานะและมักขะ และนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการมีจิตใจที่เป็นกลางและไม่ถือสาในโลกนี้ รวมถึงการแสดงออกของคำ…
ธรรมะเพื่อประชาชll: ความเข้าใจในภูมิของพระสกิทาคามี
506
ธรรมะเพื่อประชาชll: ความเข้าใจในภูมิของพระสกิทาคามี
…กษุทั้งหลาย สมณะที่ ๒ เป็นไฉน ภิกษุใน ศาสนานี้เป็นสกิทาคามีเพราะสังโยชน์ ๓ สิ้นไป เพราะ ความที่ราคะ โทสะ และโมหะเบาบาง จะกลับมาสู่โลกนี้ เพียงครั้งเดียวเท่านั้น ก็จะทำที่สุดแห่งทุกข์ได้ ดูก่อนภิกษุ ทั้งหล…
…กฝนใจให้สะอาด ในคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามีการกล่าวถึงพระสกิทาคามีว่าผู้ที่ทำความดีและลดละจากราคะ โทสะ และโมหะ จะสามารถกลับมาในโลกนี้เพียงครั้งเดียวเท่านั้น และทำที่สุดแห่งทุกข์ได้.
ธรรมะและภูมิของพระสกิทาคามี
507
ธรรมะและภูมิของพระสกิทาคามี
…ียวกับธรรม กายพระสกิทาคามี หน้าตัก ๑๐ วา สูง ๑๐ วา สว่างไสวอยู่ภายใน ตลอดเวลา ส่งผลให้เป็นผู้มีราคะ โทสะ และโมหะเบาบางลงไป และจะกลับมาเกิดอีกเพียงชาติเดียวเท่านั้น ก็จะได้บรรลุ กายธรรมอรหัต บุคคลผู้มีใจสู…
…ภูมิธรรม โดยสามารถขจัดกิเลสอาสวะออกจากใจได้มากที่สุด ซึ่งพระสกิทาคามี บุคคลที่สามารถฟอกจิตและลดราคะ โทสะ โมหะได้มาก จนใกล้เคียงกับพระอรหัต จะกลับมาเกิดอีกเพียงชาติเดียวก่อนที่จะบรรลุ โดยหลวงพ่อจะกล่าวถึงส…
โทษของความโกรธในธรรมะ
550
โทษของความโกรธในธรรมะ
…กกิเลสอาสวะทั้งปวง จึงเป็นกรรมหนักยิ่ง ดังนั้น เราต้องระงับความโกรธให้ได้ และระงับกิเลส ที่เป็นราคะ โทสะ หรือโมหะ เพราะเมื่อกิเลสเหล่านี้เกิดขึ้นกับ บุคคลใดแล้ว ย่อมทำให้บุคคลนั้นมีความเศร้าหมองไม่ผ่องใส …
ความโกรธเป็นภัยร้ายแรงที่เกิดจากอารมณ์หงุดหงิด ซึ่งส่งผลให้เกิดความทุกข์ทรมานในระยะยาว โดยเฉพาะการทำร้ายผู้ที่มีคุณธรรม หากไม่ระงับอารมณ์นี้อาจนำไปสู่ผลกรรมหนักและปรากฏในนรก ความกิเลสทั้งสามในชีวิตต้อ
ธรรมะเพื่อประชา: อาทิตตปริยายสูตร
394
ธรรมะเพื่อประชา: อาทิตตปริยายสูตร
…์ ที่เกิดขึ้นเพราะจักขุสัมผัสเป็นปัจจัย แม้นั้น ก็เป็นของร้อน ร้อนเพราะอะไร ร้อนเพราะไฟ คือราคะ คือ โทสะ และโมหะ ร้อนเพราะความเกิด ความแก่ และความตาย ร้อนเพราะความโศก ความรำพัน ความทุกข์กายทุกข์ใจ ความคับ…
…งเป็นของร้อน เช่น จักษุ, โสต, ฆานะ, ชิวหา, กาย และมนะ รวมทั้งความรู้สึกทุกข์และสุข ซึ่งเกิดจากราคะ, โทสะ และโมหะ ความร้อนในทุกด้านเป็นผลจากการสัมผัสทางจิต และนำไปสู่การเข้าใจว่าวิกฤตต่างๆ ในชีวิตคือการเผช…
การพัฒนาจิตใจสู่ความเป็นพระอริยเจ้า
512
การพัฒนาจิตใจสู่ความเป็นพระอริยเจ้า
Dsuem ประชาช พระอริยเจ้า ๕๑๑ อาสวะต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นโลภะ โทสะ โมหะ หรืออวิชชา ที่นอน เนื่องอยู่ในจิตใจมาเป็นเวลายาวนาน จะถูกขจัดให้หลุดร่อนออก ไปหมด ด้วยใจที่หยุ…
บทความนี้อธิบายถึงแนวทางการพัฒนาจิตใจให้หยุดนิ่งเพื่อขจัดอาสวะต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ โมหะ และอวิชชา การหยุดใจอย่างแท้จริงจะช่วยให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับที่สูงขึ้นสู่ความเป็นบุคคลที่…