ชนิดของกิเลสและทางแก้ในชีวิต : หน้า 28/226

ชนิดของกิเลส มี 3 ชนิด คือ 1. โลภะ คือ ความโลภ หรือความตระหนี่หวงแหนที่อยู่ในใจ 2. โทสะ คือ ความโกรธ หรือความพยาบาท อาฆาต ปองร้ายผู้อื่น 3. โมหะ คือ ความหลง หรือความไม่รู้ในความเป็นจริงของโลกและชีวิต อันเนื่องมาจากอวิชชา 1.4 ทางแก้อุปสรรคของชีวิต 1.4.1 บุญ คือสิ่งที่เป็นเครื่องกำจัดกิเลส ซึ่งเป็นอุปสรรคที่สำคัญของชีวิต ความหมายของบุญ คือ เป็นเครื่องชำระล้างใจให้ใสสะอาด ให้ห่างไกลจากกิเลสเครื่อง เศร้าหมองทั้งหลาย ทางมาแห่งบุญ หรือวิธีการเพื่อให้ได้บุญมาขจัดอุปสรรคของชีวิต เรียกว่า บุญกิริยาวัตถุ คือ สิ่งที่เป็นที่ตั้งแห่งการทำบุญ หรือเรื่องที่จัดเป็นการทำบุญ เป็นหนทางในการทำความดี หรือเป็นทาง มาแห่งบุญนั่นเอง มี 3 ประการ คือ 3 ลักษณะ คือ 1. ทานมัย 2. ศีลมัย 3. ภาวนามัย บุญสำเร็จด้วยการบริจาคทาน เพื่อกำจัดความโลภ บุญสำเร็จด้วยการรักษาศีล เพื่อกำจัดความโกรธ บุญสำเร็จด้วยการเจริญภาวนา เพื่อกำจัดความหลง ผลที่ได้จากการบำเพ็ญบุญ ผลที่ได้จากการบำเพ็ญบุญ ด้วยการทำทาน รักษาศีล และเจริญสมาธิภาวนา อาจแบ่งได้ 1. ความสุขใจ อย่างน้อยที่สุดความรู้สึกสบายใจ สุขใจ ย่อมเกิดกับผู้นั้น 2. นิสัยที่ดี เมื่อทำมากเข้า ความดีนี้ย่อมติดเป็นนิสัยประจำตัว 3. ได้บุญ นี้ถือเป็นผลในส่วนละเอียดที่สัมผัสได้ด้วยใจที่สะอาดบริสุทธิ์ ดังนั้น บุคคลใดสั่งสมบุญได้มาก อุปสรรคในชีวิตก็จะน้อย หากบุญน้อย อุปสรรคในชีวิตก็มาก บุคคลผู้เป็นสัมมาทิฏฐิ คือ มีความเชื่อมั่นในบุญ ย่อมเป็นผู้ที่รักในการสั่งสมบุญอย่างสม่ำเสมอ ทำทั้งทาน ศีล ภาวนา เป็นประจำ เพราะมั่นใจว่าทั้ง 3 ประการนี้เป็นทางมาแห่งบุญ 1 สังคีติสูตร, ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค, เล่มที่ 16 ข้อ 228 หน้า 172. บท ที่ 1 ค ว า ม สั ม พั น ธ์ ข อ ง ม นุ ษ ย์ กับ วิถี ชี วิ ต DOU 17