หน้าหนังสือทั้งหมด

ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
125
ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
…คนนั้น คนนี้ เป็นชาย เป็นหญิง งาม ไม่งาม อยู่อย่างนี้เสมอไป จิตใจก็เศร้าหมองไปด้วย กิเลสมีราคะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ เป็นต้น อยู่ตลอดเวลา ครั้นทำการพิจารณาโกฏฐาสะ โดยความเป็นสี โดยสัณฐานเป็นต้นแล้ว ความสำ…
การพิจารณาโกฏฐาสะตามความเป็นสีและสัณฐานช่วยลดความทุกข์ของจิตใจโดยการทำให้เห็นความจริงแท้ของร่างกาย ทำให้ผู้ปฏิบัติหลุดพ้นจากการยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ทั้งหลาย และสามารถเข้าถึงอรหัตมรรค อรหัตผลได้ นอกจาก
จําแนกตามในพระอภิธรรม
36
จําแนกตามในพระอภิธรรม
…้าหมองและเร่าร้อนเพราะยินดีชอบใจในอารมณ์ 6 2. โทสกิเลส เศร้าหมองและเร่าร้อนเพราะไม่ชอบในอารมณ์ 6 3. โมหกิเลส เศร้าหมองและเร่าร้อนเพราะความมัวเมาลุ่มหลง ไม่รู้สึกตัว 4. มานกิเลส เศร้าหมองและเร่าร้อนเพราะค…
…ไว้ในรูปต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงกิเลส ที่ทำให้เศร้าหมองหรือเร่าร้อน เช่น โลภกิเลส, โทสกิเลส, โมหกิเลส, และอื่นๆ การจัดประเภทนี้ช่วยให้เข้าใจถึงสาเหตุของความทุกข์และวิธีการพัฒนาสมาธิต่อไปในทางที่ดี…
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
47
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
“กิเลสในกายมนุษย์ คือ อภิชฌา พยาบาท มิจฉาทิฏฐิ กิเลสในกายทิพย์ คือ โลภะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายรูปพรหม คือ ราคะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายอรูปพรหม คือ กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย อวิชชานุสัย” จ…
บทความนี้สำรวจลักษณะของกิเลสในกายต่างๆ ผ่านการสอนของพระมงคลเทพมุนี โดยแบ่งแยกประเภทกิเลสตามระดับของกาย ทั้งกายมนุษย์ที่มีการแสดงตัวเป็นกิเลสหยาบที่สุด จนถึงกายนอกภพที่มีรายละเอียดในการครอบงำและอุปสรรค
การมองด้วยจักขุธรรมกาย และลักษณะของสังโยชน์
48
การมองด้วยจักขุธรรมกาย และลักษณะของสังโยชน์
…เห็นจำคิดรู้มีอวิชชา ตั้งแต่กายมนุษย์ร้อยไปถึงกายธรรม อนาคามี โดยธรรมดาแล้วกิเลสจะแตกเป็น โลภะ โทสะ โมหะ เข้ามาหุ้มเคลือบ เอิบอาบ ซึมซาบ ปนเป็น สวมซ้อน ร้อยไส้ เข้ามาปนอยู่ในนี้หมด ไม่ว่าจะเป็นกิเลส ความ…
…ั้นจะถูกหุ้มเคลือบด้วยอวิชชาและกิเลสต่าง ๆ ซึ่งมีลักษณะเป็นสีดำ ตัวอย่างของสังโยชน์ได้แก่ โลภะ โทสะ โมหะ เป็นต้น เนื้อหานี้จะช่วยในการเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างกายมนุษย์ สังโยชน์ และการเข้าถึงนิพพานของพระ…
มโนวิญญาณธาตุ: ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและอารมณ์
153
มโนวิญญาณธาตุ: ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและอารมณ์
… หรือ 108 ดวง คือ โลภมูลจิต จิตอกุศลที่มีโลภะเป็นมูล 8 ดวง โทสมูลจิต จิตอกุศลที่มีโทสะเป็นมูล 2 ดวง โมหจิต จิตอกุศลที่มีโมหะเป็นมูล 2 ดวง อเหตุกจิต จิตที่ไม่ประกอบเหตุ พิจารณาอารมณ์ทางปัญจทวาร 3 ดวง พิจา…
…มที่มีหน้าที่ในการรู้คิดและอารมณ์ต่าง ๆ ซึ่งแบ่งประเภทจิตเป็นหลายกลุ่ม ได้แก่ โลภมูลจิต, โทสมูลจิต, โมหจิต และอีกมากมาย โดยเฉพาะจิตที่เกี่ยวข้องกับรูปฌานและอรูปฌาน ที่ช่วยให้มีการเจริญเติบโตทางจิตใจ บทคว…
สติและอินทรีย์ 5 ในการบรรลุธรรม
179
สติและอินทรีย์ 5 ในการบรรลุธรรม
…วก บรรลุข้า สุขา ปฏิปทา ขิปปาภิญญา ปฏิบัติสะดวก บรรลุเร็ว 1. ปฏิบัติลำบาก บรรลุช้า เพราะมีราคะ โทสะ โมหะกล้า ได้รับทุกข์โทมนัสเนือง ๆ อินทรีย์ 5 (สัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา) อ่อน ย่อมบรรลุอนันตริยคุณเพ…
เนื้อหานี้สำรวจบทบาทของสติที่สำคัญในชีวิตประจำวันและการปฏิบัติธรรม สติทำหน้าที่ทำให้จิตใจสงบและไม่ตกไปสู่อุทธัจจะ โดยมีอินทรีย์ 5 เป็นตัวกำหนดการบรรลุธรรม พระพุทธเจ้าตรัสเกี่ยวกับปฏิปทาที่มีผลลัพธ์แตก
นิพพาน คือเป้าหมายของชีวิต
544
นิพพาน คือเป้าหมายของชีวิต
ธรรมะเพื่อประชาชll นิพพาน คือเป้าหมายของชีวิต ๕๔๓ ส่วนพระอริยสาวก ท่านละโลภะ โทสะ โมหะ และ ทำลายข่ายแห่งความมืดได้แล้ว จึงมองเห็นพระนิพพาน อวิชชาอันเป็นต้นเหตุแห่งวัฏสงสารได้ถูกตัดขาด ต…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าถึงพระนิพพาน โดยนำเสนอทฤษฎีเกี่ยวกับพระอริยสาวกที่ละโลภะ โทสะ โมหะ และการตัดข่ายแห่งความมืด มุ่งเน้นการบรรลุธรรมในระดับต่างๆ ตั้งแต่โสดาบันถึงอนาคามี พระโสดาบันสามาร…
การพัฒนาจิตใจสู่ความเป็นพระอริยเจ้า
512
การพัฒนาจิตใจสู่ความเป็นพระอริยเจ้า
Dsuem ประชาช พระอริยเจ้า ๕๑๑ อาสวะต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นโลภะ โทสะ โมหะ หรืออวิชชา ที่นอน เนื่องอยู่ในจิตใจมาเป็นเวลายาวนาน จะถูกขจัดให้หลุดร่อนออก ไปหมด ด้วยใจที่หยุดนิ่…
บทความนี้อธิบายถึงแนวทางการพัฒนาจิตใจให้หยุดนิ่งเพื่อขจัดอาสวะต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ โมหะ และอวิชชา การหยุดใจอย่างแท้จริงจะช่วยให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับที่สูงขึ้นสู่ความเป็นบุคคลที่พ้นจ…
พระอรหันต์มีจริง
519
พระอรหันต์มีจริง
…กว่าที่ใครจะคิดคำนวณได้ พระพุทธองค์จึงตรัสไว้ว่า “นาทั้งหลายมีหญ้าเป็นโทษ หมู่สัตว์นี้ก็มีราคะ โทสะ โมหะ เป็นโทษ ฉะนั้น ทานที่ให้ในท่านผู้ปราศจากราคะ โทสะ โมหะ จึงมีผลมาก มีอานิสงส์ไพศาล” เนื่องจากพระอรห…
พระอรหันต์เป็นบุคคลที่สามารถหลุดพ้นจากกิเลสและทุกข์ได้โดยผ่านความเพียรและบุญบารมี ที่สามารถทำให้ผู้ที่ร่วมทำบุญได้รับผลอานิสงส์อันเลิศ แม้จะทำด้วยจิตใจที่เลื่อมใสเพียงเล็กน้อย พระพุทธองค์ได้ชี้ให้เห็น
ความวิเศษสุดของพระพุทธศาสนา
527
ความวิเศษสุดของพระพุทธศาสนา
…aประช ความวิเศษสุด ของ พระพุทธศาสนา ๕๒๖ ทุกวันนี้มนุษย์ตกเป็นบ่าวเป็นทาสของกิเลสอาสวะ คือ โลภะ โทสะ โมหะ ทำให้เกิดความทุกข์ทรมาน มีเกิด มีแก่ มีเจ็บ ตาย และมีการสูญเสียเกิดขึ้นมากมาย แม้กระทั่งภัยสงครามท…
…ือศัตรูที่แท้จริงและต้องควบคุมจิตใจเพื่อหลุดพ้นจากความทุกข์และเป็นทาสของกิเลสสามตัวคือ โลภะ โทสะ และโมหะ ซึ่งทำให้เกิดทั้งสงครามและความทุกข์หลายประการในโลกปัจจุบัน นอกจากนี้ยังมีการอ้างอิงพระบาลีที่ย้ำถึ…
ธรรมะเพื่อประช: การแก้คำกล่าวหาแบบพุทธวิธี
218
ธรรมะเพื่อประช: การแก้คำกล่าวหาแบบพุทธวิธี
…บรมศาสดาทรงชี้แจงว่า “ที่เขากล่าวเราตถาคตนั้น กล่าวถูกต้องแล้ว เพราะเรากล่าวความขาดสูญแห่งราคะ โทสะ โมหะ บาปอกุศลทั้งหลายของตถาคตสูญสิ้นไปแล้ว ตั้งแต่ได้ ตรัสรู้ใต้ต้นควงไม้พระศรีมหาโพธิ์” พราหมณ์ถามอีกว…
…ังชี้แจงถึงความเข้าใจผิดของผู้อื่นที่มองว่าพระองค์เป็นอุจเฉททิฏฐิ โดยยืนยันว่าท่านได้กำจัดราคะ โทสะ โมหะ และบาปอกุศลทั้งหลายแล้ว นอกจากนี้ ได้ชี้ถึงความสำคัญของการดำเนินชีวิตอย่างมีสติ และการรู้จักกำจัดส…
การเข้าใจพระอรหันต์และกิเลส
270
การเข้าใจพระอรหันต์และกิเลส
…ิจฉาทิฏฐิที่หมัก ดองอยู่ในใจ ทำให้ไม่สามารถหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งหลายไปได้ หากเป็นกายทิพย์ มีโลภะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายรูปพรหม คือ ราคะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายอรูปพรหมก็เบาบางลง มีกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย อวิชชา…
บทความนี้อธิบายถึงความหมายของพระอรหันต์ซึ่งเป็นผู้ที่หลุดพ้นจากกิเลสอาสวะ โดยยกตัวอย่างความแตกต่างของกิเลสในกายมนุษย์และกายทิพย์ การพิจารณาอริยสัจ ๔ และการหยุดนิ่งของใจเพื่อเข้าถึงกายธรรมที่บริสุทธิ์
ความรู้ของพระบรมศาสดา
541
ความรู้ของพระบรมศาสดา
…นดข้าวเปลือกได้ว่ามีกี่ทะนาน จิตมีอยู่ ๗ ชนิด ดังนี้ จิตดวงที่ 9 หมายถึง บุคคลเหล่าใดยังมีราคะ โทสะ โมหะ ตัณหา กิเลสอยู่ ไม่ได้อบรมกาย ไม่ได้อบรมศีล สมาธิ ปัญญา จิตของบุคคลเหล่านั้นย่อมเกิดช้า เป็นไปช้า …
…่บริสุทธิ์มากกว่าผู้ที่ยังต้องเคลื่อนไหวหรือแสวงหา เมื่อพูดถึงจิตมีอยู่ 7 ชนิด และผู้ที่มีราคะ โทสะ โมหะ ย่อมมีจิตที่เกิดช้า ในขณะที่พระโสดาบันรู้แจ้ง และมีจิตที่เป็นไปไวในด้านการหลุดพ้นจากอบาย ซึ่งเป็นข…
ธรรมะเพื่อประชาชน: ปัจจัยในการบรรลุธรรม
130
ธรรมะเพื่อประชาชน: ปัจจัยในการบรรลุธรรม
…ว่า พระคุณเจ้าทั้งหลายได้บรรลุธรรม อะไรบ้างแล้ว ก็ได้รู้ว่า พระคุณเจ้าเหล่านี้ยังเป็นผู้มีราคะ โทสะ โมหะ ทุกรูปยังไม่มีคุณวิเศษอะไรเลย แม้แต่ฌานและวิปัสสนา ก็ไม่มี นางพิจารณาต่อไปว่า ทำอย่างไรพระคุณเจ้าจ…
…้าถึงพระธรรมกาย และเกิดอภิญญาที่ทำให้รู้วาระจิตของคนอื่น ผลการตรวจสอบกับพระคุณเจ้าที่ยังมีราคะ โทสะ โมหะ เพื่อหาทางแนะนำให้บรรลุธรรมสำเร็จต่อไป รวมทั้งตรวจสอบสัปปายะในด้านต่างๆ เช่น อาวาส สถานที่ พฤติกรร…
อัธยาศัยของมนุษย์
33
อัธยาศัยของมนุษย์
…แบ่งจริตอัธยาศัย ของมนุษย์ที่แตกต่างกันออกไปได้ถึง 5 อย่าง คือ ราคจริต ศรัทธาจริต โทสจริต พุทธิจริต โมหจริต และวิตกจริต ครั้งนี้จะได้นําเรื่องอุปนิสัยของคนมาให้พวกเราได้เรียนรู้ เพื่อจะได้ดูคนเป็น จะได้เ…
…ัยของผู้อื่นได้ โดยจริตอัธยาศัยแบ่งออกเป็น 5 ประเภท ได้แก่ ราคจริต, ศรัทธาจริต, โทสจริต, พุทธิจริต, โมหจริต โดยมีการสอดแทรกข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการบริหารคนให้เหมาะสมตามจริตของแต่ละบุคคล เพื่อการปฏิบัติธรรม…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ปฐโม ภาโค
285
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ปฐโม ภาโค
…ตฺถโยชนา หน้า 285 สหกตาเนวาติ โจทน์ มนสิกาวา อาห อิมานิตยาที่ ฯ อิมานิ ปน เทว จิตตานี มูลนฺตรวิรหโต โมหมูลโต อญฺญมูลวิรหโต อติ...ตาเนว ปวตฺตนฺติ ฯ ปนสทฺโท วิเสสตฺโถ ฯ มูลยุจ ติ อนุตรญชาติ มูลนตร์ โมหมูลโ…
…ยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันและการพัฒนาการใช้มโนธรรมได้ นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงความสัมพันธ์ของมูลนตรและโมหะในจิตซึ่งมีผลต่อพฤติกรรมและความคิด เรียบเรียงจุดเด่นที่ควรคำนึงถึงในการพัฒนาทางจิตและการควบคุมความค…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา
295
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา
…ี่ ฯ โส โลโภ จ สุปป...มูล จ ต โลภมูล เอเตสํ จิตฺตานํ อตฺถิ อิติ ตสฺมา โลภ...สิยุ ตถา โทส... วิธา สิ โมห...เยว เอเตส์ จิตฺตานํ มูล อิติ ตสฺมา โมห...เทว จ ส อิติ เอว์ อกุสลา ทวาทส สิ อิติ อตฺโถติ โยชนา ฯ ล…
เนื้อหาในส่วนนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับโลภ, โทส และโมหะ ที่ส่งผลต่อจิตใจ อธิบายถึงการตั้งอยู่ของคุณธรรมต่างๆ และการกำหนดให้เห็นถึงมูลฐานที่สำคัญในด้านจิตว…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: โทสมูลและโมหมูล
296
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: โทสมูลและโมหมูล
…ทสมูล เอเตส์ จิตฺตานํ อตฺถิติ โทสมูลานีติ วิคคโห ฯ สงฺขารสฺส เภโท สงฺขารเภโท ฯ ทวี ปกาเรหิ ทุวิธา ฯ โมหมูลานีติมสฺส วิวรณ์ สุทโธ...สงขาตานีติ ฯ สุทโธติ ปท โมหสฺส โลภโทเสหิ อสมมิสฺสภาวฌาปนตถ์ ปกขิตต์ ฯ เอ…
ในเนื้อหานี้มีการวิเคราะห์และอธิบายเกี่ยวกับโทสมูลและโมหมูล ซึ่งเกี่ยวข้องกับอารมณ์และสภาวะของจิต โดยนำเสนอความเข้าใจในโทสัมูลที่เป็นไปในสองทาง และมุมมองที่…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: การวิเคราะห์ภาวะของธรรม
114
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: การวิเคราะห์ภาวะของธรรม
… ภาโว อกุสโล อิติ ภาโว อกุสลภาโว ฯ เอวนฺติ สตีติ ปเท ลักขณวนฺติ ฯ สตีติ ลักขณกิริยา ฯ เสสเหตุนมปีติ โมหจิตฺเต โมหเหตุโต เสส เหตูนํ ฯ อปิสทฺโท โมหจิตฺเต เหตุ อเปกฺขติ ฯ เสส...นมปีติ ภาโวติ ภาวโยเค ฉฏฐี ฯ …
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์อภิธรรม โดยนำเสนอการทำความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะของกุสลและอกุสล การจำแนกประเภทต่างๆ ของภาวะตามแนวทางของอภิธรรม เช่น กุสลาทิภาวะและเหตุปฏิพัทธาภาวะ รวมถึงความหมายและความสำคัญข
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
456
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…] คาถาย อตฺถ์ วิตถาเรนโต อาห เอตถาตุยาทิ ฯ หิ สจฺจํ เอตฺถ เอเตสุ ราคาที่ติกาที่สุ ราคจริตา โทสจริตา โมหจริตา ราคโทสจริตา ราคโมหจริตา โทสโมหจริตา ราคโทส- โมหจริตา อิติ เอว์ ราคาทิเก ลิเก สตฺตก เอก ตถา สทฺ…
บทความนี้เสนอมุมมองเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาซึ่งเป็นส่วนสำคัญในพระพุทธศาสนา มีการอธิบายเกี่ยวกับประเภทและลักษณะของราคาทั้งหลาย รวมถึงจริตต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เป็นการนำเสนอความรู้ที่ช่วยให้ผู้อ่านเข