หน้าหนังสือทั้งหมด

พระธรรมเทศนา ๒ : พระราชภาวนาวิสุทธิ์
80
พระธรรมเทศนา ๒ : พระราชภาวนาวิสุทธิ์
…ล เป็นบ่อเกิดแห่งคำพูดและการกระทำทั้งหลาย ปกติใจของ คนเรานั้นจะใสสะอาดบริสุทธิ์ แต่เมื่อมีกิเลส คือ โลภะ โทสะ โมหะเข้ามาครอบงำ ใจดวงนั้นก็จะเศร้าหมอง ไม่ผ่องใส เปรียบเสมือนน้ำ ซึ่งมีปกติใสสะอาด แต่ขุ่นมัว…
บทนี้เน้นความสำคัญของการเจริญสมาธิภาวนาเพื่อทำให้จิตใจบริสุทธิ์และเชื่อมต่อกับพระรัตนตรัย โดยใช้การเปรียบเทียบระหว่างน้ำที่ใสและขุ่น การเจริญภาวนาช่วยให้พวกเราสามารถทำให้จิตใจหยุดนิ่งและบริสุทธิ์ ไร้ซ
กิเลส พันห้า ตัณหาร้อยแปด
265
กิเลส พันห้า ตัณหาร้อยแปด
…ชนิด เมื่อเอา อารมณ์ ๑๕๐ ชนิด คูณกับกิเลส ๑๐ อย่าง รวมเป็นกิเลส ๑,๕๐๐ ตัว กิเลส ๑๐ ชนิดใหญ่ๆ ได้แก่ โลภะ คือ ความยินดีพอใจ ในอารมณ์ต่างๆ โทสะ คือ ความโกรธขุ่นข้องหมองใจ โมหะ คือ ความหลง มานะ คือ ความเย่อห…
บทความนี้อธิบายถึงกิเลสที่มีทั้งหมด ๑,๕๐๐ ชนิด โดยแบ่งเป็น ๑๐ ชนิดใหญ่ที่ก่อให้เกิดความรู้สึกต่างๆ รวมถึงตัณหา ๑๐๘ ที่ทำให้เกิดความไม่พอใจและทุกข์ในชีวิต โดยมีการนำเสนอว่าตัณหานั้นเกิดจากการสัมผัสประส
การวิเคราะห์ธรรมในพุทธศาสนา
12
การวิเคราะห์ธรรมในพุทธศาสนา
ปญฺจตฺตีส จตฺตตีส ทวย เตาตีสก์ กุริเย ฯ เตตฺตึส ปาเก ทฺวตฺตึส ทวเยกตฺตุสก์ ภูเว สเหตุกามาวจร- ปุญฺญปากกริยามเน ฯ น วิชฺชนฺเตตฺถ วิรตี กริยาสุ จ. มหคคเต อนุตฺตเร อปฺปมญฺญา กามปาเก ทวย์ ตถาฯ อนุตฺตโร ฌา
…มนี้ได้พูดถึงการวิเคราะห์ธรรมและเจตสิกในพุทธศาสนา โดยเฉพาะการพิจารณาถึงกิเลสและคุณธรรมที่สำคัญ เช่น โลภะ โทสะ และความเห็นผิด สร้างความเข้าใจลึกซึ้งในหลักธรรมที่ส่งเสริมการพัฒนาจิตใจเพื่อไปสู่การหลุดพ้นจาก…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
70
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
…ก่จิตเหล่าอื่น) ด้วยประการอย่างนี้ ฯ ๑ เจตสิก ๑๔ เหล่านี้ คือ โมหะ ๑ อหิริกะ อโนตตัปปะ ๑ อุทธัจจะ ๑ โลภะ ๑ ทิฏฐิ ๑ มานะ ๑ โทสะ ๑ อิสสา ๑ มัจฉริยะ ๑ กุกกุจจะ ๑ ถีนะ ๑ มิทธะ ๑ วิจิกิจฉา ๑ ชื่อว่าอกุศลฯ เจตส…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิกประเภทต่างๆ เช่น ผัสสะ, เวทนา, และเจตนา รวมถึง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
72
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ี้ คือ โมหะ ๑ อหิริกะ ๑ อโนตตัปปะ ๑ อุทธัจจะ ๑ ชื่อว่าสัพพากุศลสาธารณะได้ใน อกุศลจิตแม้ทั้งหมด ๑๒ ฯ โลภะ ได้ในอกุศลจิต ๘ ที่สรรคตด้วยโลภะ เท่านั้น ฯ ทิฏฐิ ได้ในอกุศลจิต ๔ ที่ประกอบด้วยทิฏฐิ ฯ มานะ ได้ ในอ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาในหน้าที่ 72 เน้นการวิเคราะห์จิตและเจตสิกต่างๆ โดยมีการแบ่งประเภทจิตตามที่เห็นในตำรา ศึกษาเรื่องการเกิดของอารมณ์ภายในจิตที่สัมพันธ์กับวิจาร,
ความหมายของอหิริกะและอโนตตัปปะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
87
ความหมายของอหิริกะและอโนตตัปปะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…อุทธัจจะนั้น มีความไม่สงบ แห่งจิตเป็นลักษณะ ดุจเถ้าฟุ้งกระจายเพราะถูกหินกระทบฉะนั้น ๆ สภาพที่ชื่อว่าโลภะ เพราะอรรถว่า ติด (ข้องเกี่ยว) ฯ โลภะ นั้น มีการเกี่ยวเกาะอารมณ์เป็นลักษณะ เหมือนลิงติดตังฉะนั้น ๆ ค…
…่ไม่ดี. ในส่วนของอุทธัจจะ ซึ่งหมายถึงความฟุ้งซ่านของจิต, มีลักษณะคล้ายเถ้าฝุ่นที่กระจายจากการโจมตี. โลภะหมายถึงการติดใจในสิ่งต่างๆ, ที่ทำให้จิตแปรปรวนโดยทันที. การแยกแยะความแตกต่างระหว่างฉันทะและโลภะถูกอธ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
110
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
…ั้งอยู่ในจิต ๖๒ อุเบกขา เวทนา นอกนี้ตั้งอยู่ในจิต ๕๕ ฯ ๆ ๕๕ ชื่อว่าเหตุ ในเหตุสังคหะ มี 5 อย่าง คือ โลภะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ ฯ บรรดาเหตุเหล่านั้น จิต ๑๘ ด้วยอำนาจปัญจทวาราวัชชนจิต (๑) …
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาจิตและเวทนาในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยแยกประเภทของจิตได้เป็น 6 แบบ และเวทนาที่มีอยู่ 3 แบบ คือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา ซึ่งมีการระบุจำนวนจิตที่สอดคล้องกับประเภทต่างๆ ของเวทนา และ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
194
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ติบาต ๑ ผรุสวาจา ๑ ๆ พยาบาท ๑ เกิดโดยมีโทสะเป็นมูลฯ กาเมสุมิจฉาจาร ๑ อภิชฌา ๑ มิจฉาทิฏฐิ ๑ เกิดโดยมีโลภะเป็นมูลฯ แม้อีก ๔ อย่างที่เหลือ ย่อม เกิดมีได้โดยมูลทั้ง ๓ อย่าง ฯ คือกุศลนี้ มี ๑๒ อย่าง แม้โดยประก…
…ำรวจความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์และการกระทำในจิตใจ รวมทั้งประเภทของกรรมที่แบ่งตามมูลประเภท ได้แก่ โทสะ โลภะ และความเห็นผิด นอกจากนี้ยังกำหนดประเภทของกุศลกรรมและอกุศลกรรมบถ 10 อย่าง รวมถึงความแตกต่างระหว่างกา…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับอนุสัยและสัญโญชน์
310
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับอนุสัยและสัญโญชน์
…์ ๑ อิสสาสัญโญชน์ ๑ มัจฉริยสัญโญชน์ ๑ อวิชชาสัญโญชน์ ๑ ฯ 0 ด กิเลส (เครื่องทำให้ใจเศร้าหมอง) ๑๐ คือ โลภะ ความโลภ ๑ โทสะ ความขัดเคือง ๑ โมหะ ความแลง ๑ มานะ ความถือตัว ๑ ทิฏฐิ ความเห็นผิด ๑ วิจิกิจฉา ความสง…
ในบทนี้ได้กล่าวถึงอนุสัยซึ่งประกอบด้วยกามราคานุสัย, ภวราคานุสัย, ปฏิฆานุสัย และอื่นๆ ที่มีผลต่อกิเลสในจิตใจ นอกจากนี้ยังพูดถึงสัญโญชน์ซึ่งประกอบด้วยกามราคสัญโญชน์, ปฏิฆสัญโญชน์ และอวิชชาสัญโญชน์ที่มีอ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
311
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
…าง สัญโญชน์กล่าวไว้ 8 อย่าง กิเลสกล่าวไว้ ๑๐ อย่าง ฯ [มิสสกสังคหะ] ในมิสสกสังคหะ มีเหตุ 5 อย่าง คือ โลภะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ โสมนัส ๑ องค์ฌาน ๓ คือ วิตก วิจาร ปีติ เอกัคคตา โทมนัส ๑ อุ…
ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแนวคิดต่างๆ รวม
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
9
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
…ญ ๆ นี้เป็นชื่อของสุข อธิบายว่า กรรมที่สัตว์กระทำด้วยไตรทวาร จะได้โวหารว่า บุญก็ดี กุศลก็ดี ต้องมี อโลภะ อโทสะ อโมหะ เป็นสมุฏฐาน ข้อนี้เป็นการทวนกระแส โลกประวัติ ยากที่สัตว์โลกจะบำเพ็ญ ถึงเช่นนั้น ก็ยังไม…
เนื้อหาไฟฟ้ามหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสส่งเสริมการบำเพ็ญบุญและกุศล โดยชี้ให้เห็นถึงผลของบุญที่นำมาสู่ความสุขและสันติสุข ทั้งในมนุษย์และเทวดา พร้อมยกตัวอย่าง 3 ประการ ของผลที่ต้องประสงค์ และการอุทิศ
ความเชื่อและกรรมในพระพุทธศาสนา
22
ความเชื่อและกรรมในพระพุทธศาสนา
…คตเจ้า ๑ สิ่งที่สัตว์ทำด้วย กาย วาจา ใจ พร้อมด้วยเจตนา ชื่อว่า กรรม จำแนกโดยประเภท ส่วนดีมีมูลมาแต่อโลภะ อโทสะ อโมหะ เป็นกุศลกรรม ส่วนชั่วมีมูลมาแต่ โลภะ โทสะ โมหะ เป็นอกุศลกรรม กรรม ๒ ประเภทนี้ เมื่อความ…
บทความนี้สำรวจความเชื่อในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับกรรมและผลของกรรม โดยกล่าวถึงความเชื่อ ๔ ประการ คือ กัมมสัทธา เชื่อกรรม, วิปากสัทธา เชื่อผลแห่งกรรม, และกัมมัสสกตาสัทธา เชื่อความที่สัตว์มีกรรมเป็นของตน นอ
ขันติและอหิ นาโคว ในพุทธศาสนา
337
ขันติและอหิ นาโคว ในพุทธศาสนา
… คือคุณอัน เผาผลาญบาปธรรมเป็นอย่างยิ่ง ขันติในที่นี้ หมายถึงความอดทนต่อเหตุแห่งทุกข์เป็นที่ตั้งแห่ง โลภะ โทสะ โมหะ ครบทั้ง ๓ ประการ, หนาว ร้อย หิวระหาย เป็นเหตุแห่งทุกข์ที่ตั้งแห่ง โทสะ, ทุกขเวทนาอันแรงกล…
เนื้อหาพูดถึงขันติในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในพระราชประวัติของสมเด็จพระพุทธเจ้า ที่ทรงแสดงความอดทนและมีใจเมตตาต่อผู้มีอิทธิพลที่ประสงค์ทำร้ายพระองค์ ทั้งในคำสอนเกี่ยวกับขันติและความอดทนต่อความทุกข์ ภิกษุ
วินิจฉัยเกี่ยวกับอุสสทกิตตนะและจริยาของสัตว์
46
วินิจฉัยเกี่ยวกับอุสสทกิตตนะและจริยาของสัตว์
…วิปากกถา ) ท่านกล่าว คำนี้ไว้ว่า สัตว์ทั้งหลายเหล่านี้ โดยนิยามแห่งเหตุในปางก่อน ย่อม เป็นผู้หนาด้วยโลภะก็มี หนาด้วยโทสะก็มี หนาด้วยโมหะก็มี มาก ด้วยอโลภะก็มี มากด้วยอโทสะก็มี มากด้วยอโมหะก็มี จริงอยู่ ใน…
…ี้นำเสนอการวิเคราะห์ตามความเห็นของอรรถกถาจารย์เกี่ยวกับจริยาของสัตว์และเหตุที่ส่งผลต่อพฤติกรรม เช่น โลภะ โทสะ และโมหะ ซึ่งส่งผลต่อกายและจิตใจของบุคคลในขณะที่ทำกรรม ทั้งนี้มีการแบ่งประเภทของบุคคลตามแรงกดดั…
การเข้าใจในกามและกิเลสในวิสุทธิมรรค
133
การเข้าใจในกามและกิเลสในวิสุทธิมรรค
…าวความสงัดจาก กิเลสกามทั้งหลาย และเพราะกล่าวความสงัดจากวัตถุกามและกิเลสกาม มหาฎีกาท่านแก้อรรถไว้ว่า โลภะอย่างอ่อนเป็นฉันทะ ด้วยอรรถว่าพอใจ โลภะ ที่แรงกว่านั้นเป็นราคะ ด้วยอรรถว่ากำหนัด ที่แรงกว่านั้นขึ้นไ…
…ะยึดเนกขัมมสุขได้ ซึ่งทำให้เกิดการแยกแยะจากกามและกิเลสกามอย่างชัดเจน เนื้อหานี้ยังอธิบายถึงลักษณะของโลภะในระดับต่างๆ ตั้งแต่อ่อนถึงแรง และเชื่อมโยงกับการเกิดขึ้นของกิเลสบางประเภท รวมทั้งการระบุถึงความสำคั…
วิทยาธิธรรมภาค ๓ ตอนที่ ๑๓๖
137
วิทยาธิธรรมภาค ๓ ตอนที่ ๑๓๖
…ชาตินั้นจึงชื่อว่าธาตุ (แปลว่า ธรรมชาติเป็นที่ อันสัตว์ทรง (ทุกข์) ไว้) จริงอยู่ ธาตุทั้งหลายที่เป็นโลภะ เป็นสิ่งที่ธรรมมาตั้งกำหนดไว้ โดยความเป็นตัวบ่งเหตุ ย่อมจัดแจงสรรพทุกข์นี้เป็นอนนกประการ ดูซอๆ (แน่…
…ธาตุและวิญาณ คำอธิบายเกี่ยวกับการถือธรรมของสัตว์และผลกระทบต่อทุกข์ ถูกนำเสนออย่างละเอียด การสำรวจว่าโลภะมีบทบาทจะทำให้เกิดหรือกำจัดทุกข์ โดยสามารถตีความได้หลากหลายมุมมอง ไม่ว่าจะเป็นการบังคับหรือการปล่อยว…
การวิเคราะห์โลภะในวิชาธรรมกาย
183
การวิเคราะห์โลภะในวิชาธรรมกาย
…หมด) นั้น เพราะ เหตุนั้น มะร้อนนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรัศว่าเป็น ทุกองค์แท้ นี่เป็นวินิจฉัยในมรรคะ [โลภะ] ในปภูติทุกมีโลภเป็นต้น ความเร่าร้อนจิตแห่งบุคคลผู้ถูก ทุกข์มีเสียดายไปเป็นต้นต้องเอา กล่าว่า โลภ โ…
เนื้อหานี้เน้นการวิเคราะห์ความโลภในบริบทของธรรมกาย โดยพูดถึงการทำความเข้าใจถึงโลภะว่าเป็นตัวทุกข์และบทบาทของมันในชีวิตมนุษย์ ที่มีทั้งผลกระทบในด้านบวกและลบ เนื่องจากโลภเป็นส่วนหนึ่งท…
วิถีธรรมครูเปลภาค ๓ ตอนที่ ๑๘๖
187
วิถีธรรมครูเปลภาค ๓ ตอนที่ ๑๘๖
…ตุเนื่อง อุปายาส พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงตรัสว่า เป็นทุกข์ นี้เป็นวิจินฉันในอุปายาส [เปรียบเทียบโลภะรินทะอุปายาส] ก็แล้ว ในโลภะ รินทะ และอุปายาสนี้ โลภะ พึงเห็นเหมือน การที่ (น้ำ) เดือดอยู่ในภาชนะ…
บทความนี้กล่าวถึงอุปายาสเป็นธรรมนำไปสู่อาการทุกข์ โดยการเปรียบเทียบกับสภาวะของน้ำเดือดและการกระทำที่ทำให้จิตมีความทุกข์ วิธีในการเข้าใจและพัฒนาตนเองให้มีปัญญา และการดำเนินชีวิตร่วมกับผู้อื่นอย่างมีสติ
การบวชและกิจกรรมในกรุงสาวัตดี
202
การบวชและกิจกรรมในกรุงสาวัตดี
…ดอก และผลไม้เหล่านั้น ให้พวกเด็กหนุ่มของตรากุหลวบแล้ว ขยายบริษัทให้เจริญเถิด." ๑. คน คือ ปิณทุกะ ๑ โลภะ ๑ เมดตะ ๑ กุมทะ ๑ อัสดิ ๑ ปุญพุสกะ ๑ บวชแล้ว เรียกว่า ภญูสุวพักคี่ แปลว่า มีพล ๖ ๒. นิครณฤทธานดี อุ…
บทนี้กล่าวถึงการรวมตัวของภิกษุ 5 คนในกรุงสาวัตดีที่ปรึกษาเกี่ยวกับการบวชและการทำกิจกรรมที่เกิดขึ้น โดยเน้นถึงความสำคัญของการอยู่ร่วมกันและสร้างความเจริญให้กับแคว้นกาสิและโคศล รวมไปถึงการปลูกฝังคุณธรรม
สารตู้ในปี นี้
71
สารตู้ในปี นี้
…าสน วุตติ ๆ คุณชานดุจี อยากินิจ สาวกน ปตูพุพนี ปาปสลึงู- สมุพุทธสุรณภูิติ วุดติ ๆ ทุตุ สฤตฺา มคฺเนน โลภะ- วิสสุตา กิจจุสูส กตุตตติ ทุกขสมุมานิโรมคุสุงขบทฺ อุตฺสฺ สงเจห ทุภปริญญา สมุยปุปาน นิรีสาธิจธีรม คุ…
เนื้อหาประกอบด้วยความคิดและทัศนคติเกี่ยวกับธรรมะและจิตวิทยาของสังคม โดยการนำเสนอผ่านตัวอย่างและคำพูดจากบุคคลในวงการต่างๆ โดยเน้นที่การเรียนรู้และพัฒนาในด้านจิตใจและคุณธรรม สามารถติดตามเนื้อหาเพิ่มเติม