การโต้วาทธรรมครั้งที่ ๕ และความสำคัญของศาสนาพุทธ : หน้า 7/128

40 ชาวพุทธเริ่มมีพลังใจในการที่จะมาช่วยท่านยอยก พระพุทธศาสนา และทำกิจกรรมทางพุทธศาสนา มากขึ้น สามัคคีกันมากขึ้น ว่าอย่างไรว่าตามกัน แม้ว่ายังถูกภาครัฐบาลกดขี่ข่มเหงอยู่ก็ตาม สัจจัง เว อมตา วาจา สัจธรรมต้องเป็นอมตะ การโต้วาทะครั้งที่ ๕ เกิดขึ้นเมื่อเดือนสิงหาคม ปี พ.ศ. ๒๔๑๖ เป็นการโต้วาทธรรมครั้งสำคัญที่สุด สาเหตุเกิดจากการที่ศาสนาอื่นได้กล่าวจ้วงจาบ พระพุทธศาสนาอีก ท่านคุณานันทะจึงกล่าวเชิญมา โต้วาทะกัน ณ เมืองปานะคุระ โดยแบ่งเวลาสนทนา ๒ วัน รวม ๕ รอบ มีเวลาพักเพื่อเตรียมเนื้อหามา โต้แย้งกัน ผลที่เกิดขึ้นปรากฏว่าฝ่ายศาสนาอื่นพ่าย แพ้ราบคาบ ไม่กล้ามาเผชิญหน้ากับท่านอีกต่อไป ผลต่อเนื่องที่ยิ่งใหญ่ที่เกิดขึ้น ทำให้ชาวอเมริกันชื่อ เฮนรี่ สตีลโอกอด ได้ไปอ่านพบเข้าและมีบทบาท ในการเข้าไปแก้กฎหมายต่าง ๆ เช่น ให้อังกฤษ ยกเลิกกฎหมายห้ามชาวพุทธฉลองวันสำคัญทาง ศาสนาของตน ดังนั้น ชาวพุทธจึงทำพิธีฉลอง วันวิสาขบูชาได้เป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. ๒๔๒๘ หลังจากว่างเว้นมายาวนาน ศาสนิกอื่นที่มาร่วมฟังการโต้วาทธรรมใน ครั้งนั้น บางคนถึงกับเสื่อมศรัทธาในศาสนาของตน หันมานับถือพุทธศาสนา การข่มเหงและเบียดเบียน ชาวพุทธก็หมดไป ตลอดชีวิตของท่านคุณานันทะนั้นเป็นไปเพื่อ ความอยู่เป็นสุขของชาวพุทธทั้งประเทศ ไม่ให้ตกอยู่ ภายใต้อำนาจอยุติธรรมจากศาสนาอื่นเนื่องจากท่าน ทุ่มเททำงานศาสนาอย่างหนักไม่หยุดหย่อนเลย