การตัดสินใจและการรับข้อมูล : หน้า 98/128

แล้วก็มองว่า ประเด็นหลักที่ใช้ในการตัดสินใจคือ อะไร เราถึงจะพบคำตอบ มองระดับประเทศแล้ว มามองระดับบุคคล บ้าง สมมุติในครอบครัวมีนักโฆษณาชวนเชื่อมา พูดคุยกับภรรยาให้เห็นว่า สามีซึ่งเป็นคนที่ใช้ได้ ไม่ดื่มเหล้า ไม่สูบบุหรี่ ไม่เล่นการพนัน ไม่เจ้าชู้ รักครอบครัว ขยันขันแข็งทำการงาน ดูแลครอบครัว เป็นอย่างดี แต่เผอิญเป็นคนพูดจาค่อนข้างจะโผงผาง แข็ง ๆ หน่อย แต่เขาก็ไม่มีปัญหาอะไรกัน ซึ่งโดย ทั่วไปไม่มีพ่อบ้านคนไหนสมบูรณ์พร้อม โดยภาพรวม อย่างนี้ก็ถือว่าดีมากแล้ว แต่นักโฆษณาชวนเชื่อมา ปลุกระดมภรรยาว่า พ่อบ้านคุณนี่แย่ พูดจาไม่นึกถึง หัวใจของฝ่ายหญิงบ้าง ไม่ถนอมน้ำใจกันเลย แย่มาก แล้วเขาก็พูดกรอกหูหาจุดเล็กจุดน้อยมาโจมตีทุกวัน จนกระทั่งแม่บ้านคล้อยตามว่าจริง ยิ่งฟังยิ่งเห็นว่า พ่อบ้านแย่ ข้อดีลืมหมดเลย เอาข้อเสียที่มีอยู่เล็ก น้อยมาปลุกระดมบ่อย ๆ จนแม่บ้านหลงเชื่อ แล้ว ไปมองข้อบกพร่องซึ่งสมมุติว่ามีขนาดเท่ามด แต่เอา กล้องขยายมาส่องจนเห็นใหญ่เท่าช้าง ส่วนความดี ที่มีอยู่ขนาดเท่าช้าง เอาเลนส์ย่อมาส่องให้เล็กลง เหลือเท่ามด แม่บ้านก็จะเห็นว่าพ่อบ้านตัวเองเป็น คนที่แย่มาก ความดีที่มีอยู่แค่กระผีกชิ้น แต่ความ บกพร่องใหญ่โตจนทนไม่ไหวต้องไปเซ็นหย่ากัน แล้วก็ไปแต่งงานกับคนใหม่ พ่อบ้านคนใหม่ ๆ ปากหวานมาก แต่ดื่มเหล้า สูบบุหรี่ เล่นการพนัน เจ้าชู้ งานการไม่ค่อยทำ เอ้า...แม่บ้านไปทำงานก็ แล้วกัน แล้วฉันจะมาพูดเพราะ ๆ ให้ฟัง แต่ฉันก็ จะไปกินเหล้า สูบบุหรี่ เล่นการพนัน เจ้าชู้ ทุกอย่าง เอาหมด ซึ่งในชีวิตจริงก็สามารถเกิดสิ่งนี้ขึ้นได้ ถ้า เราเป็นคนที่ตัดสินใจอะไรเพียงแต่ฟังเหตุผลผ่าน ๆ เหตุผลที่ไม่รอบด้าน ไม่ได้คิดให้รอบคอบ แล้วก็ คล้อยตามเชื่อเขาไป เราก็จะกลายเป็นคนมีความรู้ ที่ถูกหลอกง่ายอีกคนหนึ่ง หรือสมมุติมีนักโฆษณาชวนเชื่อที่มีวาทศิลป์ ดีมากมาพูดวิพากษ์วิจารณ์นางงามจักรวาลที่ถือว่า เป็นคนสวยที่สุดของโลกในปีนั้นว่า นางงามคนนี้ติ่งหู ไม่สวยเลย เรียว ๆ ไม่อิ่ม แล้ววิพากษ์วิจารณ์ตรง ติ่งหูไปเรื่อย จนความงามอย่างอื่นลืมหมด คนฟัง ฟังไป ๆ รู้สึกว่า นางงามจักรวาลคนนี้เป็นคนที่ อัปลักษณ์ที่สุดในโลกเลย ขณะเดียวกัน เอาคนที่หน้าตาธรรมดามาก ๆ มาชื่นชมบางจุดว่า ดูสิ ผิวตรงนี้เนียนมาก สุดยอด จนกระทั่งคนฟังค่อย ๆ เคลิ้ม รู้สึกว่า ผู้หญิงคนนั้น คือคนที่สวยที่สุดในปฐพี ถ้าหากมีคนที่มีวาทศิลป์ รู้จักการให้เหตุผลเป็นเลิศ แต่เป็นเพียงบางแง่มุม ชักจูงจนผู้ฟังคล้อยตามได้ เขาก็สามารถจะกล่อม ให้คนฟังเห็นว่า นางงามจักรวาล คือ คนที่อัปลักษณ์ แล้วผู้หญิงที่หน้าตาไม่ค่อยดีกลายเป็นคนสวยกว่า นางงามจักรวาลได้ ด้วยการให้เหตุผลเพียงแค่บาง แง่มุม ถ้าในชีวิตจริง เราจะต้องเจอคนอย่างนี้อยู่ เรื่อย ๆ เราจะทำอย่างไร มีอย่างเดียว คือ อย่าลืม ดูภาพรวม อย่าไปลงแต่รายละเอียดอย่างเดียว เราถึงจะพบความจริง จะตัดสินเรื่องอะไรก็ต้องดูว่า หน้าที่หลักคืออะไร โดยภาพรวมข้อดีข้อเสีย ทั้งหมดเป็นอย่างไร โดยไม่คาดหวังให้ทุกคนต้องงาม พร้อมหมด ไม่ยึดเอาแค่มุมใดมุมหนึ่งเป็นตัวตัดสิน อย่างดูต้นไม้ต้องดูให้เห็นทั้งต้น ไม่ใช่ดูแค่ใบ ดูแค่ ดูแค่กิ่งเสียวใดเสี้ยวหนึ่ง แต่ต้องดูให้เห็นภาพ ดอก รวม เราจึงจะตัดสินได้อย่างรอบด้าน หรือเรื่องวัด ถ้าบอกว่าวัดดีไม่ดี ต้องดูว่า วัดนั้นสามารถสอนประชาชนให้เป็นคนดีมีศีล มีธรรมได้หรือเปล่า ถ้าได้ก็แสดงว่าใช้ได้ แต่ถ้าเกิด บอกว่าวัดดี แต่ไม่สามารถสอนประชาชนให้เป็น คนดีได้ มันก็ชักจะอย่างไร ๆ อยู่ หรือบอกว่า วัดนี้ สอนไม่ดี แต่คนเข้าวัดเป็นคนดีทั้งนั้นเลย ก็แสดงว่า