คำว่า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 147

…ภพภูมิ หากจะกล่าวถึงที่อยู่อาศัยของสรรพสัตว์ทั้งหลายในจักรวาล เรามักจะพบศัพท์ที่ใช้กันอยู่บ่อยๆ คือ คำว่า ภพและภูมิ เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ชัดเจนขึ้น เพราะบางครั้งอาจจะใช้คำสับสนได้ไม่รู้ว่าจะใช้คำใดดี ด…

การเรียนรู้โครงสร้างของจักรวาลช่วยให้เราเข้าใจถึงที่อยู่อาศัยของสัตว์ทั้งหลาย เท่าที่มีการศึกษาพบภพและภูมิที่เป็นที่อยู่ของสัตว์ในจักรวาลมีหลายประเภท เช่น กามภพ รูปภพ และอรูปภพ ซึ่งมีความหมายว่าเป็นสถ

…่าวคือ อบาย ทุคติ วินิบาต นรก ซึ่งจะขอนำ คำศัพท์เหล่านี้มาขยายความให้นักศึกษาได้เข้าใจมากขึ้นดังนี้ คำว่า อบายภูมิ หมายถึง สถานที่ที่สัตว์เกิดแล้วไม่มีโอกาสกระทำกุศลกรรม เพราะเป็นแดนที่ ปราศจากความเจริญ เป…

บทที่ 2 กล่าวถึงชีวิตในอบายภูมิหลังความตาย ซึ่งเป็นสถานที่ที่ปราศจากความสุขและเต็มไปด้วยความทุกข์ทน โดยผลกรรมที่เรากระทำในชีวิตจริงจะส่งผลต่อสถานะหลังจากตาย หากไม่มีการกระทำที่ดีในชีวิตก่อนตาย จะเห็นภ

… การปฏิรูปมนุษย์หมายถึงอะไร สาระสำคัญ ของการปฏิรูปมนุษย์ ก็คือ การปฏิรูปปุถุชนให้เป็นมนุษย์ นั่นเอง คำว่า ปฏิรูป เมื่อเป็นคำกริยา หมายถึง ปรับปรุงให้สมควรหรือ ปรับปรุงให้เหมาะสม การปฏิรูปบุคคล ย่อมหมายถึง …

สาระสำคัญของการปฏิรูปมนุษย์คือการเปลี่ยนแปลงปุถุชนให้เป็นมนุษย์ที่มีจิตใจสูง โดยการพัฒนาเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับชีวิตและโลก โดยการปลูกฝังธรรมะให้รู้จักใช้อารมณ์อย่างมีเหตุผล เพื่อปรับปรุงพฤติกรรมที่เ

คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ สุดยอดแห่งอบายมุข คือการคบคนชั่วเป็นมิตร คำว่า “มิตร” ในที่นี้หมายถึง คนที่สนิทสนมคุ้นเคยกัน ถึง ขั้นสามารถใช้สอย สิ่งของในบ้านเรือนของกันและกันได…

คัมภีร์นี้หารือเกี่ยวกับการคบคนชั่วและผลกระทบที่มีต่อการใช้ชีวิตของเรา คำว่า 'มิตร' ในที่นี้หมายถึงบุคคลที่มีความสนิทสนมโดยใช้สอยสิ่งของของกันและกันอย่างมีความไว้เนื้อเชื่อใจ โ…

บทที่ ๘ บ้านกัลยาณมิตร คำว่า กัลยาณมิตร แปลว่า มิตรดี คือ มิตรแท้ผู้ปรารถนาดีต่อ เพื่อนกันด้วยไมตรี มีลักษณะ ๗ ประการ คำว่า “บ้า…

บทนี้พูดถึงความหมายของบ้านกัลยาณมิตร ซึ่งหมายถึงครอบครัวที่ประกอบด้วยพ่อแม่และบุตร โดยมีลักษณะของกัลยาณมิตร ๗ ประการ ที่ต้องมีการปลูกฝังอบรมตั้งแต่เยาว์วัย บ้านที่มีสมาชิกทุกคนเป็นกัลยาณมิตรจะมีการศึก

สิ่งแรกที่ควรพิจารณาก็คือ คำว่า “บรรพชา” คำว่า “บรรพชา” โดยรากศัพท์เดิมแปลว่า เว้นความ ชั่วทุกอย่าง หรือการทำให้ถึงซึ่งความเป็นผู้ป…

คำว่า "บรรพชา" หมายถึงการเว้นความชั่วและการบวชโดยเฉพาะในบทบาทของสามเณร ในปัจจุบันแก่ได้มีการใช้คำว่าบรรพช…

…จน หายสงสัยได้ นอกจากนี้จะได้นำความรู้ที่ได้นี้ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างถูกต้อง 6.2.1 ความหมายของคำว่าล้างบาปในพระพุทธศาสนา อันที่จริง คำว่า ล้างบาป ไม่ได้มีกล่าวถึงโดยตรงในคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เ…

คำว่า 'ล้างบาป' ในพระพุทธศาสนาไม่ได้มีการกล่าวโดยตรง แต่มีแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับการทำให้บริสุทธิ์ทั้งกาย …

…องจิต ได้แก่ ความเศร้าหมองแห่งจิต 2. โดยเหตุ ได้แก่ การทำความชั่วทุกอย่าง 3. โดยผล ได้แก่ ความทุกข์ คำว่า บาป อาจจะเทียบเคียงกับสิ่งของที่เสีย ที่มีชื่อเรียกต่างๆ กันไป เช่น บ้านเสียเราเรียกบ้าน ชำรุด อาหา…

คำว่า 'บาป' มีความหมายหลายประการ ทั้งจากสภาพของจิต เหตุ และผล อาการที่จิตเศร้าหมองเรียกว่าบาปทั้งสิ้น การ…

เพราะฉะนั้น คำว่า สัมมาสัมพุทโธ จึงมีความหมายว่า เป็นผู้ตรัสรู้แล้วด้วยพระองค์เองโดยชอบ หรือโดยถูกต้อง คือ เป็นผู้ที่…

เนื้อหาเกี่ยวกับคำว่า สัมมาสัมพุทโธ ที่มีความหมายว่า ตรัสรู้ด้วยตนเอง และวิชชาจรณสัมปันโน ที่ได้มาแรงกล้าจากวิชชา 8 อธิบา…

…นต้น ๓. สำนวนว่า “ว่า” มีหลักการเรียง ๒ อย่าง ให้สังเกตดูที่ การพิมพ์ข้อสอบในภาษาไทย คือ ก. ถ้าพิมพ์คำว่า “ว่า” กับคำต่อไป เว้นวรรคห่างกันแสดงว่า คำว่า “ว่า” นั้น มาจาก อิติ ศัพท์ ต้องประกอบเป็นประโยคคำพูด…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยในการแปลคำและสำนวนต่างๆ จากภาษาไทยเป็นภาษา มคธ โดยได้ให้รายละเอียดเกี่ยวกับการใช้คำและการเรียงประโยคอย่างถูกต้อง เช่น การใช้สำนวนกาล การเว้นวรรคในบทสนท

…น 1.2.2 คุณลักษณะของใจ ในเบื้องต้นนี้ เนื่องจากผู้ศึกษาหลายท่าน อาจจะเข้าใจสับสนเกี่ยวกับความหมายของคำว่า “จิต” และ ใจ ซึ่งโดยทั่วไปแล้วทั้งสองคำ เป็นคำที่มีความหมายใช้แทนกันได้ คำว่า “จิต” นั้น มักจะพบคำอ…

…งยากแก่การควบคุมหรือทำให้สงบ โดยเฉพาะเมื่อมีเรื่องราวทางสังคม การทำมาหากิน และความคิดเกี่ยวกับอนาคต คำว่า 'จิต' และ 'ใจ' มักถูกใช้สลับกัน แต่มีความหมายที่แตกต่างกันบ้างในทางอภิธรรม.

…ัติกัมมัฏฐานใน พระไตรปิฎก เพื่อทำความเข้าใจในหลักปฏิบัติที่ถูกต้องยิ่งๆ ขึ้นไป 1.1 กัมมัฏฐานคืออะไร คำว่า กัมมัฏฐาน เป็นคำที่ติดปากชาวพุทธมานานแล้ว โดยเฉพาะท่านที่ชอบเข้าวัด ฟังธรรมและศึกษาเรื่องราวเกี่ยวก…

บทนี้เสนอแนวทางการศึกษาเกี่ยวกับกัมมัฏฐานและวิธีปฏิบัติในพระไตรปิฎก โดยเริ่มจากการทำความเข้าใจความหมายและความสำคัญของกัมมัฏฐาน รวมถึงหลักการปฏิบัติสมาธิในชีวิตประจำวัน เนื้อหาครอบคลุมถึงพื้นฐานของการเ

…ตใจ และการอุทิศเวลาให้ กับการฝึกใจ 1.2 กัมมัฏฐาน และคำที่เกี่ยวข้อง ในเรื่องของการฝึกจิต นอกเหนือจากคำว่า กัมมัฏฐานที่นักศึกษาได้พบแล้ว นักศึกษามักจะได้ยิน คำอีกหลายๆ คำ ที่หมายถึงเรื่องของการฝึกจิต เช่น ส…

บทความนี้นำเสนอหลักการเบื้องต้นเกี่ยวกับกัมมัฏฐานและการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของวัตถุที่ใช้ในการฝึกจิต เช่น กสิณ อสุภะ และอนุสติ อีกทั้งยังมีการอธิบายถึงองค์ประกอบต้นแบบสำห

…สรู้ด้วยพระองค์เองโดยชอบ ทรงพระนามว่า “สัมมาสัมพุทธเจ้า” เพราะทรงเป็นผู้ตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยชอบ คำว่า “พุทโธ” แปลว่า ผู้ตรัสรู้ คำว่า “สัม” ที่นำหน้า “พุทโธ” นั้นแปลว่าด้วย พระองค์เอง ไม่มีผู้อื่นสั่งส…

บทความนี้อธิบายความหมายของคำว่า 'สัมมาสัมพุทโธ' ว่าทรงเป็นผู้ตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยชอบ จากการตีความคำในพระบาลีและเหตุผลที่พระองค์…

…ทษ มีหลังคาสีขาว มีเพลาเดียว ไม่มีทุกข์ แล่นไปถึงที่หมาย ตัดกระแสตัณหาขาด ไม่มี กิเลสเครื่องผูกพัน” คำว่า “รถ” หมายถึงสรีระร่างกายของเรา ซึ่งเคลื่อนไหว ไปมาได้เหมือนรถ คำว่า “ไม่มีโทษ” เป็นชื่อของศีล เมื่อ…

…ราที่เปรียบเสมือนรถยนต์ที่มีความบริสุทธิ์ทางใจ การมีศีลบริสุทธิ์จะช่วยในงานใดๆ ที่เราทำให้ไม่มีโทษ. คำว่ารถที่ไม่มีโทษ จะเป็นการชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการมีสติและความบริสุทธิ์ในจิตใจ.

๒ หนทาง สู่ ธ ร ร ม ก า ย ดูก่อนวาเสฏฐะ คำว่า ธรรมกายก็ดี คำว่า พรหมกายก็ดี คำว่า ธรรมภูต ก็ดี หรือคำว่า พรหมภูตก็ดี เป็นชื่อของพระตถาคต

…่าจะไปทางธรรมนี่แปลก “หยุด” เท่านั้นแหละไปได้ หยุดอย่างเดียวเท่านั้น” “หยุด” ๓ นัย (พระมงคลเทพมุนี) คำว่า “หยุด” คำนี้มีความหมายลึกซึ้งเป็นชั้น ๆ ไป ตามแต่สติ ปัญญาและบุญบารมีที่สั่งสมมา คำว่า “หยุด” นี้ ม…

คำว่า “หยุด” มีความหมายลึกซึ้งในทางธรรมะ โดยเฉพาะในการพ้นทุกข์ตามคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งมีความหมาย ๓…

…าลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 379 เจตนาที่เกิดด้วยกัน โดยที่สุกแม้กับจักขุวิญญาณเป็นต้น ๆ คำว่า สหชาตานํ นามรูปาน คือ เจตนาแม้ทั้งหมดย้อมเป็นปัจจัยแก่นาม เจตนาที่สหรคตด้วยปฏิสนธิ ย่อมเป็นปัจจัยแก…

บทความนี้กล่าวถึงเจตนาที่เกิดพร้อมกัน รวมถึงอิทธิพลของเจตนาต่อรูปกายและกรรม รวมทั้งการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างนามรูปและเจตนาในกระบวนการเกิดและการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติ โดยสรุปเจตนาจะถูกมองว่าเป็นป

…นกำหนดกสิณไปเบื้องล่าง ลางคนกำหนดกสิณไป โดยขวาง ไม่เป็น ๒ ไม่มีประมาณ " ดังนี้เป็นต้น ในคำเหล่านั้น คำว่า อุทธ์ คือมุ่งสู่ท้องฟ้าเบื้องบน คำว่า อโธ คือมุ่งสู่พื้นดินเบื้องล่าง คำว่า ติริย์ คือกำหนดไปรอบตัว…

บทความนี้สำรวจความแตกต่างของกสิณเมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสว่า บุคคลลางคนกำหนดกสิณไปเบื้องบน หรือเบื้องล่าง ด้วยคำอธิบายที่ชัดเจนเกี่ยวกับอุทธ์ อโธ ติริย์ อทวย์ และอปฺปมาณ โดยพระโยคาวจรได้ขยายความห

…นกุศล ความบำเพ็ญในกสิณแม้แต่ข้อเดียว ก็ย่อมไม่สำเร็จ แก่สัตว์เหล่านั้น แม้สักผู้เดียว ในคำเหล่านั้น คำว่า กอบด้วยกัมมาวรณ ได้แก่ประกอบด้วย อนันตริยกรรม คำว่ากอบด้วยกิเลสาวรณ ได้แก่เป็นนิยตมิจฉาทิฏฐิ และเป็…

บทความนี้กล่าวถึงการบำเพ็ญกสิณและอุปสรรคที่อาจพบในการปฏิบัติ โดยเน้นถึงกัมมาวรณ, กิเลสาวรณ และวิปากาวรณ ที่ทำให้สัตว์ไม่สามารถก้าวไปสู่ความสำเร็จในธรรมได้ รวมถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการดำเนินในมรรคของผู้ป