ธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 18 / 70

จตุธาตุววัตถาน เป็นการพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่ปรากฏในร่างกายจนกระทั่งเห็นเป็น แต่เพียงกองแห่งธาตุ โดยปราศจากคว…

จตุธาตุววัตถาน เป็นการพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่มีอยู่ในร่างกาย โดยมุ่งเน้นที่การเห็นเป็นกองแห่งธาตุ การพิจารณาน…

… หรือให้เต็มอยู่ ไฟ เรียกว่า เตโช เพราะทำให้ร้อน ลม เรียกว่า วาโย เพราะพัดให้ไหวทุกศัพท์ถูกเรียกว่า ธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งลักษณะของตน และเป็นที่ ตั้งแห่งทุกข์ เป็นที่ก่อให้เกิดทุกข์ 2. กลาปโต โดยความเป็นกอง…

เนื้อหาเกี่ยวกับธาตุ 4 ในร่างกายมนุษย์ ซึ่งประกอบไปด้วย ปฐวี (ดิน), อาโป (น้ำ), เตโช (ไฟ) และ วาโย (ลม) โดยแต่ละธาตุมีบท…

ปรากฏ 4. ลกฺขณาทิโต โดยลักษณะ รส ปัจจุปัฏฐาน กล่าวคือ ปฐวีธาตุ มีความแข็งเป็นลักษณะมีการทรงอยู่เป็นกิจ มีการรองรับรูปอื่นเป็นอาการ อาโปธาตุ มีการไหลหรือเกาะกุมเป็…

เนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะและการระบุธาตุในธรรมชาติ ตามปัจจุบัน อธิบายถึงธาตุต่างๆ เช่น ปฐวีธาตุที่มีความแข็ง, อาโปธาตุที่มีการไหล, เตโชธาตุท…

… ชื่อว่า มิใช่ตน เพราะหาสาระมิได้ 7. วินิพโภคาวินิพโภคโต โดยความแยกออกจากกันได้และแยกไม่ได้กล่าวคือ ธาตุเหล่านี้แบ่งแยกได้เฉพาะแต่ลักษณะ รส ปัจจุปัฏฐาน แต่อวินิพโภครูป คือ สี กลิ่น รส โอชา ปฐวี อาโป เตโช …

บทความนี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ในชีวิตและระบบธรรมชาติ การแบ่งแยกธาตุภายในและภายนอก และความสัมพันธ์ระหว่างธาตุ การทำงานของธาตุ…

…ะเภทของอายตนะ 117 6.4 การทำหน้าที่ของอายตนะ 120 6.5 อายตนะ 12 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี 123 บทที่ 7 ธาตุ 18 129 7.1 ความหมายของธาตุ 132 7.2 องค์ประกอบของธาตุทั้ง 18 133 7.3 ประเภทของธาตุ 18 7.4 ลักษณะของธ…

บทที่ 4 ว่าด้วยภพภูมิ มีความหมายถึงลักษณะของภพภูมิในทางพระพุทธศาสนาและความเชื่อมโยงกับวิทยาศาสตร์ พร้อมทั้งความรับผิดชอบที่เกิดจากกิเลสและกรรม ในบทที่ 5 นำเสนอขันธ์ 5 โดยอธิบายความหมาย ธรรมชาติ และองค

…วงจรปฏิจจสมุปบาท 218 บทที่ 11 วิปัสสนาภูมิในภาคปฏิบัติ 223 11.1 ขันธ์ 5 227 11.2 อายตนะ 12 231 11.3 ธาตุ 18 232 11.4 อินทรีย์ 22 236 11.5 อริยสัจ 4 240 11.6 ปฏิจจสมุปบาท 247 (6) DOU ส า ร บั ญ

…และกระบวนการดับวงจรนี้ สุดท้ายบทที่ 11 เน้นวิปัสสนาภูมิและองค์ประกอบต่างๆ เช่น ขันธ์ 5 อายตนะ 12 และธาตุ 18

…พไตรลักษณ์ของสังขาร เป็นการเห็น ด้วยภาวนามยปัญญา โดยอาศัยภูมิวิปัสสนา 6 ประการคือ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท ซึ่งภูมิของวิปัสสนา โดยสรุปมี 2 อย่างคือ รูปกับนาม วัตถุประสง…

การปฏิบัติสมถะคือการทำให้ใจหยุดและรวมเป็นหนึ่งเดียวที่ศูนย์กลางกาย ซึ่งนำไปสู่การเข้าถึงดวงธรรมและพระธรรมกาย การเจริญวิปัสสนาเกี่ยวกับการพิจารณาไตรลักษณ์ของสังขาร มีภูมิวิปัสสนาหกประการ เช่น ขันธ์ 5 แ

…้ สมถะมีภูมิแค่ไหน สมถะ มีภูมิ 40 คือ กสิณ 10 อสุภะ 10 อนุสติ 10 พรหมวิหาร 4 อาหาเรปฏิกูลสัญญา 1 จตุธาตุววัตถาน 1 อรูปฌาน 4 ทั้ง 40 นี้ เป็นภูมิของ สมถะ วิปัสสนา มีภูมิ 6 ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย…

บทที่ 1 แนะนำความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับวิปัสสนาและสมถะ ซึ่งเป็นหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับการรู้แจ้ง โดยอธิบายสมาธิทั้งสองประเภทและภูมิของสมถะและวิปัสสนา นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงคำสอนของพระมงคลเทพมุนีเกี่ย

…คลเทพมุนีได้อธิบายถึงวิปัสสนาว่า เป็นการเห็นแจ้ง เห็นวิเศษ เห็นต่าง ๆ ใน เรื่องของขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท ซึ่งท่านได้ อธิบายการเห็นในวิปัสสนาว่า “ถ้าว่าวิปัสสนาเห็น มี…

วิปัสสนาเป็นการเห็นแจ้งในเรื่องอริยสัจ 4 และอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งอธิบายโดยพระมงคลเทพมุนี วิปัสสนาเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการเจริญภาวนาเพื่อขจัดกิเลสและความทุกข์ การเจริญวิปัสสนาต้องอาศัยเข้าใ

3. ธาตุ 18 คือ สิ่งที่ทรงไว้ซึ่งสภาพของตน มี 18 4. อินทรีย์ 22 คือ ความเป็นใหญ่ มี 22 5. อริยสัจ 4 คือ ความ…

เนื้อหาดังกล่าวอธิบายหลักวิปัสสนาและการแยกแยะรูปนามในชีวิต เพื่อเห็นความเป็นจริงและการเข้าใจผิดที่เกิดจากการมองเห็นไม่ตรงตามความเป็นจริง การบรรลุวิปัสสนาญาณและการมองเห็นไตรลักษณ์ขอรูปนามและการแบ่งแยกช

ซึ่งมองด้วยจักขุธรรมกายจะมีลักษณะเป็นจุดดำสนิทสุด ๆ หุ้มศูนย์กลางของธาตุธรรมเห็นจำคิด รู้ ของกายมนุษย์เอาไว้ มีลักษณะเป็นดวงดำๆ ดำสุดๆ ดำกว่ากิเลสที่ตรงอื่น จะมีลักษณะเป็น …

เนื้อหาเกี่ยวกับการมองด้วยจักขุธรรมกายที่แสดงถึงจุดดำสนิทซึ่งหุ้มศูนย์กลางของเห็น จำ คิด รู้ ในกายมนุษย์และกายธรรมอื่น ๆ สังโยชน์ถูกมองว่าเป็นเชือกที่เชื่อมต่อกันตั้งแต่กายมนุษย์ไปจนถึงกายพระอนาคามี โ

…หรือร่างกาย มีส่วนประกอบที่สำคัญ 2 อย่าง คือ 1. มหาภูตรูป 4 แปลว่า รูปที่เป็นใหญ่ปรากฏชัดเจน ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ลักษณะของธาตุทั้ง 4 คือ ธาตุดิน มีลักษณะ แข็ง ธาตุ า มีลักษณะ ไหลหรือเกาะก…

…ชีวิตที่ไม่สามารถบังคับบัญชาได้ องค์ประกอบของขันธ์ 5 ได้แก่ รูปขันธ์และองค์ประกอบของมหาภูตรูป 4 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ซึ่งมีลักษณะเฉพาะต่างๆ ที่ส่งผลต่อการดำรงอยู่ของชีวิต

บทที่ 7 ธาตุ 18 บ ท ที่ 7 ธ า ตุ 18 DOU 129

(ธาตุกระทบ) อายตนะภายนอก 6 ตารางธาตุทั้ง (ธาตุรับ) อายตนะภายใน 6 18 (ธาตุรู้) เกิดการกระทบของอายตนะภายนอก…

เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญ…

5. โผฏฐัพพธาตุ เป็นรูปธรรม มีหน้าที่กระทบสัมผัสกาย องค์ธรรมได้แก่ ปฐวี เตโช วาโย อาโป หมายถึง สภาวะของดิน ไฟ ลม สภ…

เนื้อหาว่าด้วยการศึกษาโผฏฐัพพธาตุและธัมมธาตุ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้สัมผัสในร่างกายมนุษย์ อธิบายสภาวะต่างๆ ของธาตุ เช่น ปฐวี เตโช …

6. มโนวิญญาณธาตุ เป็นนามธรรม มีหน้าที่รู้นึกคิดอารมณ์ต่าง ๆ องค์ธรรมได้แก่ จิต 76 หรือ 108 ดวง คือ โลภมูลจิต จิตอกุศ…

มโนวิญญาณธาตุเป็นนามธรรมที่มีหน้าที่ในการรู้คิดและอารมณ์ต่าง ๆ ซึ่งแบ่งประเภทจิตเป็นหลายกลุ่ม ได้แก่ โลภมูลจิต, โ…

อินทรีย์ 22 ซึ่งเป็นวิปัสสนาภูมินี้ มีลักษณะเหมือนประมวลรวม เรื่องของขันธ์ อายตนะ ธาตุ มาอยู่ในนี้ด้วยกัน แต่ก็มีองค์ประกอบหลายกลุ่มที่จัดเข้าเป็นหมวดกันได้ และมีลักษณะ เป็นเรื่องพื้นฐาน…

บทที่ 8 อินทรีย์ 22 เน้นการศึกษาองค์ประกอบของขันธ์ อายตนะ และธาตุ ที่มีความสัมพันธ์กันในวิปัสสนาภูมิ โดยนักศึกษาได้รับการเรียนรู้ถึงขั้นอรหัตตผลและความสำคัญของมันในภ…

…จัดเป็น สังขารขันธ์) รูป ได้แก่ มหาภูตรูป 4 และรูปที่อาศัยมหาภูตรูป (อุปาทายรูป) 24 มหาภูตรูป 4 คือ ธาตุ 4 ได้แก่ ปฐวีธาตุ คือ ธาตุดิน มีลักษณะแข้นแข็ง อาโปธาตุ คือ ธาตุน้ำ มีลักษณะเหลว เตโชธาตุ คือ ธาตุไ…

…นา สัญญา เจตนา ผัสสะ และ มนสิการ มีการจำแนกเป็นนามขันธ์ 3 ส่วนรูปเรียกว่ามหาภูตรูป 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ นอกจากนี้ยังมีสฬายตนะซึ่งประกอบด้วย 6 แดนติดต่อกัน ได้แก่ จักขวายตนะ…

…บัติ 11.1.1 ขันธ์ 5 ส่วนละเอียด 11.1.2 ขันธ์ 5 ส่วนกลาง 11.1.3 ขันธ์ 5 ส่วนหยาบ 11.2 อายตนะ 12 11.3 ธาตุ 18 11.3.1 ลักษณะของธาตุ 18 11.3.2 กระบวนการทำงานรับรู้อารมณ์ 11.4 อินทรีย์ 22 11.5 อริยสัจ 4 11.5.1…

บทนี้กล่าวถึงขันธ์ 5 ซึ่งประกอบด้วยส่วนละเอียด ส่วนกลาง และส่วนหยาบ รวมถึงการศึกษาอายตนะ 12 และธาตุ 18 โดยมีลักษณะของธาตุและกระบวนการทำงานรับรู้อารมณ์ การวิเคราะห์อริยสัจ 4 พร้อมการพิจารณาเป็นพระอริย…

…น การจะศึกษา วิปัสสนาต้องมีธรรมจักขุของพระธรรมกายเสียก่อน จึงจะไปรู้ไปเห็นในเรื่องขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาทได้ หน้า 4-13. เอกสารรวบรวมพระธรรมเทศนา (พระมงคลเทพมุนี), กรุง…

การศึกษาเกี่ยวกับวิปัสสนาภูมิที่ผ่านมา เป็นการเข้าใจในระดับสุตมยปัญญา และจินตมยปัญญา แต่การเจริญวิปัสสนาที่แท้จริงจะเกิดขึ้นได้ต้องใช้ภาวนามยปัญญา หลวงปู่วัดปากน้ำให้ความสำคัญกับสมถะและวิปัสสนา โดยสมถ