หน้าหนังสือทั้งหมด

การกำเนิดนิกายสรวาสติวาท
2
การกำเนิดนิกายสรวาสติวาท
…าะห์วิจารณ์พระพุทธศาสนา ฉบับที่ 5 ปี 2560 48 การกำเนิดนิกายสรวาสติวาท (2) มิโตะโมะ เคนโย บทคัดย่ นิยายสรวาสติวาทเป็นหนึ่งใน 18 นิยายแห่งยุคแตกนิกายของพระพุทธศาสนาในสมัยอินเดียโบราณ ชื่อ นิยายชี้ให้เห็นว…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์และวิจารณ์การกำเนิดของนิกายสรวาสติวาท ซึ่งถือเป็นหนึ่งใน 18 นิยายแห่งยุคแตกนิกายของพระพุทธศาสนาในสมัยอินเดียโบราณ โดยเน้นถึงชื่อและหลักการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับนิกา…
การปฏิรูปฐานพระพุทธศาสนาดั้งเดิม
5
การปฏิรูปฐานพระพุทธศาสนาดั้งเดิม
…กเต็มไปด้วยความทุกข์ ดังนั้น จึงทำให้เกิดข้อสงสัยว่า ในยุคแรกของนิยมนี่ได้เรียกกลุ่มของตัวเองว่าเป็นนิยายนึ้ชื่อ “สรวาสติวาทา” (ภาษาสันสกฤต, ภาษาบาลี: สัมพติวาทา, ภาษา จีน: 說一切有部” หรือไม่ นอกจากนี้นิยายนี่…
ฐานที่เน้นพระพุทธศาสนาดั้งเดิมได้มีการปฏิรูปเกี่ยวกับการศึกษาโลกที่เต็มไปด้วยความทุกข์ โดยกลุ่มที่เรียกว่า "สรวาสติวาทา" มีการเรียกตัวเองในหลายชื่อ เช่น เหตุต่าวิน วิภัชยาบอลิน และ มรุโมทกา บทนี้จะมีก
การกำเนิดสราวสดิวาว
6
การกำเนิดสราวสดิวาว
…ารพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 5 ปี 2560 2. การกำเนิดสราวสดิวาว บทความนี้เป็นตอนต่อจากบทความ “การกำเนิดนิยายสราวสดิวาว (1)”5 ซึ่งได้กล่าวไว้ในตอนก่อน ข้อ ง) เหตุวาต (Hetuvāda) เป็นประเด็นเกี่ยวกับมติธรรมข…
บทความนี้เป็นตอนต่อจากบทความก่อนหน้าเรื่องการกำเนิดนิยายสราวสดิวาว ซึ่งจะกล่าวถึงมติธรรมของเหตุวาตในคัมภีร์กถาวัตถุและกถาวัตถุอรรถภา โดยนำเสนอหัวข้อที่มีควา…
การตีความคำว่า sacca ในสันสกฤตและบาลี
8
การตีความคำว่า sacca ในสันสกฤตและบาลี
…พท์ สันสกฤต เนื่องจากผู้อ่านมักจะคุ้นเคยกับคำศัพท์บาลีเป็นส่วนใหญ่ แม้จะ กล่าวถึงข้อมูลใน คัมภีร์ของนิยายสกฤตที่ใช้ภาษาสันสกฤตแบบแผน แต่เพื่อให้มีความเข้าใจในบริบท ไม่ลักลั่นทางภาษา และเป็นคำอธิบายดังนั้น …
บทความนี้อธิบายคำว่า sacca และ sammuti พร้อมทั้งการใช้งานภาษาสันสกฤตและบาลี โดยเน้นการตีความความหมายที่ซับซ้อนในบริบทของคำศัพท์ทางพุทธ ศาสนา และการแปลที่มักใช้คำบาลีมากกว่าภาษาสันสกฤตแบบแผน เพื่อสะดวก
ความแตกต่างระหว่างนิยายสวาสติวาและนิยายเหวกวาด
10
ความแตกต่างระหว่างนิยายสวาสติวาและนิยายเหวกวาด
…ลมูลเฉพ หมายถึง ปฏชนที่มีศรัทธาย้อมมือตื่นเหรียญประกอบไปด้วยศรัทธิรึเป็นต้น12 ดังนั้น ความคิดเห็นของนิยายเหตุวาดา และนิยายสวาสติวาในประเด็นนี้มีความแตกต่างกัน อึ่ง พากย์จีนทั้ง 3 ล้านของคัมภีร์ สยมเถโทปรจจ…
บทความนี้นำเสนอความแตกต่างของความคิดเห็นระหว่างนิยายสวาสติวาและนิยายเหวกวาดเกี่ยวกับแนวคิดในระดับโลเกยะ โดยนำเสนอแนวคิดว่าศรัทธาที่ไม่มีศุลมูลเฉพ เป็นอง…
การวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา
11
การวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา
…ื่อว่างว่า หากรูปเป็นปรินิพพานนะ คงไม่มีสภาวะที่เรียกว่า "ไม่เที่ยง" เป็นต้น 17 สำหรับประเด็นนี้ นิยายสรรพสิวะเห็นว่า รูปมิอยู่จริงในภาคทั้งสาม (อดีต,อนาคต และปัจจุบัน) ส่วนนี้ธรรมห์ 5, อายตนะ 12, ธาตุ …
…งกับเหตุ ผลของทุกข์ ผลกระทบจากแต่ละมุมมอง แล้วเปรียบเทียบความคิดเห็นของกลุ่มต่างๆ เช่น อุตตารปกะ และนิยายสรรพสิวะ ซึ่งมีความเห็นตรงข้ามกัน จุดสำคัญคือการกล่าวถึงธรรม 5, อายตนะ 12, ธาตุ 18, และอินทรีย์ 22 ท…
การวิเคราะห์คุณธรรมในพระพุทธศาสนา
8
การวิเคราะห์คุณธรรมในพระพุทธศาสนา
…ับคุณธรรม 8 อยู่ 3 แห่ง คือ มหาวงศ์และจุฬาวรรคในพระวินัยปิฎก และ โคตมสูตร ในพระสัตตัตต์ปิฎก อังคุตตรนิยาย อัฐกนิบาต และเมเนอที่เกี่ยวข้องในอรรถกถาอีก 2 แห่งที่จะทำให้เราเข้าใจคุณธรรมได้มากขึ้น คือ อรรถกาถข…
บทความนี้กล่าวถึงคุณธรรม 8 ประการในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการวิเคราะห์คุณธรรมจากพระสูตรและวินัย ด้วยการอ้างอิงจากนครไตรปิฎก เช่น มหาวงศ์และจุฬาวรรค เพื่อเข้าใจถึงการปฏิบัติตนต่อภิกษุ ผู้มีอายุ 100 ปีตามห
ความหมายของสรวาสติวาท
22
ความหมายของสรวาสติวาท
…ึงมีชื่อเรียกว่าสรวาสติวาท หากพิจารณาจากการตีความข้างต้นของคําว่า “สรวาสติ” วามี ความหมายดังกล่าวมา นิยายวาสตฺีรียะก็สามารถเรียกถนเองว่า เป็น “สรวาสติวา” ได้เช่นเดียกัน เนื่องจากมีมติธรรมที่พ้องกันมาก แต่ท…
…วาท” ที่ประกอบด้วยองค์ประกอบ 6 ชนิด โดยแบ่งเป็นกาล 3 อย่าง และองค์ตะ 3 อย่าง รวมถึงการเปรียบเทียบกับนิยายวาสตฺีรียะที่มีมติธรรมคล้ายคลึงกัน ด้วยการกลับไปอ้างถึงชื่อเดิมที่อาจจะไม่ถูกใช้ ทำให้ผู้อ่านเห็นภาพ…
นิยายสรวลิตวาดติวามิมปารกในศิลาจักร
23
นิยายสรวลิตวาดติวามิมปารกในศิลาจักร
ชือของนิยายสรวลิตวาดติวามิมปารกในศิลาจักรกทั้งมฎรา อินเดียกลางและทางทิศพายของอินเดีย ซึ่งอยู่ในช่วงก่อนคริสต์ศั…
บทความนี้สำรวจความเป็นมาของนิยายสรวลิตวาดติวามิในศิลาจักร ซึ่งมีการอ้างถึงชื่อของนิยายที่ถูกยอมรับในสมัยก่อนคริสต์ศักราช 100 ปี โดยม…
ธรรมมาวารา: วาทะวิธานทายพระศาสนา ปี 2560
24
ธรรมมาวารา: วาทะวิธานทายพระศาสนา ปี 2560
…รงกับภาษาสันสกฤตคือ “สรวาดติวาท” (Sarva-asti-vāda) 33 ตามตำนานลังก้าที่กล่าวมาตั้งได้บันทึกว่ากว่า นิยายสัปพิตถาวะ หรือสัปพิติวาทแยกตัวออกมาจากนิยายมหาสังมิยะวิสัย (ที่แปล หลังคิสตศักราช 418 ปี) ซึ่งเป็นพ…
…งหลักการว่าด้วยทุกสิ่งซึ่งมีอยู่ โดยโฟกัสไปที่การอธิบายความหมายของคำว่า “สรรพสิ่ง” ที่มีพื้นฐานมาจากนิยายสัปพิตถาวะ และเปรียบเทียบกับนิยายแห่งมหาสังมิยะวิสัย แสดงให้เห็นถึงการจัดระเบียบแนวคิดในบริบทของอดีต…
ธรรมสฤา: วารสารวิชาการพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 5 ปี 2560
26
ธรรมสฤา: วารสารวิชาการพระพุทธศาสนา ฉบับที่ 5 ปี 2560
…ผ่ธรรมที่คันรุ่งฤา โดยนำ นักอยู่ ณ เทือกเขาอูมุนะทะ จึงมีการเรียกพระเถระและกลุ่มศิษย์นับกลุ่มนี้ว่า นิยายอูมุนะทะ ดังนั้น เป็นไปไม่ได้ว่ า ในเวลานั้นนิยายสุวาสติวามได้กำเนิดขึ้นแล้วจากพระมัยติละผู้เดินทางไ…
บทความนี้สำรวจการพัฒนาของนิยายสุวาสติวามที่มีการเผยแผ่โดยสมเด็จพระเจ้าตาก ซึ่งเชื่อมโยงกับศิษย์เจ้าอูมุนะทะในเวลานั้น นอกจากนี้ยัง…
ธรรมะาภาวาสบัณฑูรภาพพระพุทธศาสนา
7
ธรรมะาภาวาสบัณฑูรภาพพระพุทธศาสนา
…นคริสต์ศักราช) เกิดการแตกแถวออกไปเป็นจำนวนมาก ในยุคนั้นนิยามหนึ่งที่มีแนวคำสอนที่ค่อนข้างโดดเด่นคือ นิยายสรวงสวรรค์หรือสพัตติภาวนา ซึ่งถือว่า สังทั้งปวงไม่ว่ารูปธรรมและนามธรรม หรือวัตถุกับจิต มีจริง นิยายน…
บทความนี้นำเสนอความแตกต่างระหว่างคำสอนของสำนักสรวงสวรรค์และคำสอนของพระพุทธเจ้าในยุคแห่งการเผยแผ่พระพุทธศาสนา จุดที่น่าสนใจคือการยืนยันการมีอยู่ของสสารและจิตในแบบที่แตกต่างจากแนวความคิดเรื่องอนัตตาที่เ
ราชวงศ์ Kushan และบทบาทของพระเจ้า Kanishka
3
ราชวงศ์ Kushan และบทบาทของพระเจ้า Kanishka
…ิดและพัฒนาในยุคนี้ ในปีที่พระเจ้า Kanishka ขึ้นครองราชย์ พระองค์ได้ทรงประกาศศักดิ์ศิษฐ์โดยถือว่า “นิยายราช” เป็นปีคริสต์ศักราชใหม่แห่งการขึ้นครองราชย์ของพระองค์และได้มีคำสั่งให้ประกาศใช้อย่างเป็นทางการใน…
…ผู้สำคัญในการเจริญรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนา ในปีที่พระเจ้า Kanishka ขึ้นครองราชย์ พระองค์ได้ประกาศใช้นิยายราชที่เป็นปีคริสต์ศักราชใหม่ ซึ่งถือว่ามีผลกระทบต่อการเล่าเรื่องราวและกำหนดเหตุการณ์ต่าง ๆ ในยุค Kus…
ธรรมธารา: วรรณวิจารณ์พระศาสนา
8
ธรรมธารา: วรรณวิจารณ์พระศาสนา
…กว่าระยะเวลานั้นคือ 218 ปี โดยอาศัยหลักฐานจากบันทึกประวัติศาสตร์ของลังกา • ฝ่ายที่สนับสนุนหลักฐานของนิยายสพทติภิกวาทที่เชื่อว่า ระยะเวลานั้น คือ 100 ปี หรือ 116 ปี โดยอาศัยหลักฐาน จากบันทึกประวัติศาสตร์ของ…
…าชย์ โดยมีความคิดเห็นจากนักวิชาการ 2 ฝ่ายที่แยกกัน อย่างเช่น ฝ่ายเถรวาทที่เชื่อในเวลา 218 ปี และฝ่ายนิยายสพทติภิกวาทที่เชื่อในเวลา 100 หรือ 116 ปี การศึกษานี้มีผลต่อการเข้าใจพระพุทธศาสนาในยุคต้นและประวัติศ…
การศึกษาเกี่ยวกับคำมิอธิษฐานในพระไตรปิฎก
40
การศึกษาเกี่ยวกับคำมิอธิษฐานในพระไตรปิฎก
…ที่อ่านได้จากภาพคือ: --- สถานนิยามปกติเป็นคำมิอธิบายยอย่างกรานในพระไตรปิฎก อรรถกถา วิภา และคำภรีปกนิยายเสถิ่น แสดงให้เห็นว่าคำมิอธิษฐานกล่าวขึ้นก่อนปี ค.ศ. 1154 จากการศึกษาต่อไปว่าคำบรีอธิษฐานของปกติอธิษ…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความเป็นมาของคำมิอธิษฐานที่ปรากฏในพระไตรปิฎก โดยอ้างอิงจากการศึกษาของ Malalasekera และข้อมูลอื่นๆ ที่สนับสนุนว่า การอธิษฐานมีอายุมากกว่าที่คาดการณ์ โดยได้ข้อสรุปว่าคำมิอธิษฐ
กำเนิดและพัฒนาการของ Midalopath
26
กำเนิดและพัฒนาการของ Midalopath
…นา 4. ข้อมูลจากคัมภีร์เมาริหวังสะของศรีลังกะบูว่า เมืองปะซะเคยเป็นศูนย์กลางทางพุทธศาสาที่ยิ่งใหญ่ของนิยายเอกวายคัณ และเป็นที่อาศัยของพระภิกษุผู้อกเก่าเรียนจำนวนมาก 5. หลักฐานจากสถานที่สำคัญและแม่น้ำสำคัญใน…
เนื้อหานี้พูดถึงการกำเนิดและพัฒนาการของ Midalopath โดยมีการอ้างอิงถึงแนวคิดของ Bakthin เกี่ยวกับวัฒนธรรมการสนทนาในอินเดีย รวมถึงหลักฐานเกี่ยวกับการมีอยู่ของคัมภีร์และเหรียญภาษาที่เชื่อมโยงการสนทนาสถาน
การเปลี่ยนแปลงของพระพุทธศาสนาในตะวันตก
6
การเปลี่ยนแปลงของพระพุทธศาสนาในตะวันตก
…ลายรูปแบบ ซึ่งอาจผสมผสานระหว่างนิกายทั้ง 3 หรืออาจผสมผสานกับความคิดและความเชื่อของชาวตะวันตกแบบเดิม นิยายย่อย "พุทธมนายาน" ที่วาดตะวันตกก็รู้จักกันมากคือ “นิกายเซน” ส่วนพุทธเทวาท ฝรั่งก็รู้กันว่านับถือกันม…
บทความนี้กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงของพระพุทธศาสนาจากตะวันออกสู่วงการตะวันตกในทศวรรษที่ผ่านมา โดยเฉพาะในยุคดิจิทัลที่พระพุทธศาสนายังคงมีบทบาท การรับรู้และยอมรับนิกายที่แตกต่างกัน เป็นการวิเคราะห์ถึงการปรั
ข้อดีของการเผยแผ่พุทธศาสนาแบบสมาคม
20
ข้อดีของการเผยแผ่พุทธศาสนาแบบสมาคม
…ยวกัน และมีทั้งแบบทั่วไปและแบบกิติมศักดิ์ มีระบบการประชาสัมพันธ์งานกันในลักษณะ “จดหมายข่าว” มีวารสารนิยายสารส่งข่าวคราวถึงสมาชิกเป็นรายเดือนรายไตรมาสรายปี มีการกิจกรรมต่าง ๆ ก็ส่งข่าวคราวถึงกัน ยกตัวอย่างส…
การเผยแผ่พุทธศาสนาแบบสมาคมมีข้อดีหลายประการ เช่น การทำงานร่วมกันในรูปแบบสมาชิกที่มีทิศทางเดียวกัน มีการส่งข่าวสารผ่านจดหมายข่าวและวารสารที่ให้ข้อมูลต่าง ๆ แก่สมาชิก สมาคมบาสิได้สร้างพุทธศาสนิกชนสายปัญ
ความสำคัญของชาดกในพระพุทธศาสนา
7
ความสำคัญของชาดกในพระพุทธศาสนา
…เอียดได้ถูกจัดเก็บไว้ในนั้นอรรถกถา (บางเรื่องยังปรากฏในคัมภีร์จิยาปิฎก และคัมภีร์เล่มอื่นๆบ้าง) ส่วนนิยายหินายนฝ่ายเหนือลั่น _______ 1 บางนิยาย เช่น สรวาสติวา ได้จำแนกเป็นคำสอนมือองค์ 12 ( dvādasānga-bud…
บทความนี้ศึกษาความสำคัญของชาดกซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเนื้อหาทางพระพุทธศาสนาและวรรณคดีที่มีความเก่าแก่ โดยมีการจัดเก็บเนื้อหาชาดกในพระไตรปิฎกบาลีและคัมภีร์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องเช่น คัมภีร์จิยาปิฎกและหมวดอวท
ธรรมธารา: นิกายทางพระพุทธศาสนา
49
ธรรมธารา: นิกายทางพระพุทธศาสนา
…สันนิษฐานได้ว่ามีปริมาณอย่างซ้ำที่สังเกตตั้งแต่ยุคแตกนิกาย 61 ในจำนวนนี้คาถาที่มีปริมาณทั้งในคัมภีร์นิยายแวดวกและมหาสังฆา ยังมีความ 56 Anālayo (2012: 516) 57 ดูจากชื่อวิเคราะห์เกี่ยวกับนิกายที่เป็นแหล่งต้…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับนิกายต่างๆ ในพระพุทธศาสนา ได้แก่ นิกายมูลสารสติวาม ธรรมคุปต์ มหาสกละ และมหาสิกขา โดยมีการกล่าวถึงรายละเอียดของพระวินัยในแต่ละนิกาย พร้อมเสนอหลักฐานจากคัมภีร์อันหลากหลายที่ใช้อ้