หน้าหนังสือทั้งหมด

การบริหารราชการและการบำรุงประชาชน
341
การบริหารราชการและการบำรุงประชาชน
… นั้น เหมือนดวงศศิธรอันปรากฏแก่คนทั้งปวง ต่างคนต่างหวังพระราชานุเคราะห์ พระองค์ต้อง ทรงพระปรีชาในอันพระราชทานให้เหมาะแลทั่วถึง ไม่เช่นนั้นก็จะพึงยังอรดีคือความริษยาให้เกิด ในหมู่ชน เสียผลในทางรักษาสามัคคี, สัง…
…ป ตลอดจนการทำหน้าที่อย่างเหมาะสมเพื่อไม่ให้เกิดความริษยาในหมู่ชน ตลอดจนประสบณ์การณ์ที่เกิดจากการจ่ายพระราชทานให้เหมาะสมและทั่วถึง
อาชญากรรมและมิตรภาพในพระพุทธศาสนา
350
อาชญากรรมและมิตรภาพในพระพุทธศาสนา
…ั้งในฝ่ายคฤหัสถ์ ด้วยประการอย่างนี้ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงอบรมพระคุณสมบัตินี้มาเป็นอาจิณ พระราชทานความสะดวกแก่ ข้าทูลละอองธุลีพระบาทผู้จะกราบบังคมทูลเรียนพระราชปฏิบัติด้วย ราชกิจ ทรงทำให้มีแก่ใจในอั…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาคดีอาชญากรรมและการรับสารภาพ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของอาชีวะสำหรับทั้งฝ่ายบรรพชิตและคฤหัสถ์ นอกจากนี้ยังอธิบายเกี่ยวกับลักษณะของมิตรและอมิตรในทางพระพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็นสอง
ความสำคัญของสัจจะในราชธรรม
355
ความสำคัญของสัจจะในราชธรรม
… คือความเป็นผู้ตรง ในทศพิศราชธรรมสำหรับพระราชาธิบดี ในเรื่องโบราณกล่าวถึงพระราชาบาง พระองค์พลั้งพระ พระราชทานพรแก่ผู้ใดผู้หนึ่งแล้วทรงรู้สึกภายหลังว่า เป็นการเกินสมควร ย่อม อักอ่วนพระราชหฤทัยไม่น้อย ในที่สุดต้…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของสัจจะในบริบทของราชธรรมและการปกครองของพระราชาธิบดี โดยเน้นว่าพระราชาจะต้องรักษาสัจจะเพื่อความเชื่อมั่นของประชาชน และยังมีการอธิบายถึงผลกระทบของการละเมิดสัจจะในมุมมองของยุค
พระราชจรรยาส่วนรัฏฐาภิบาลโนบาย
358
พระราชจรรยาส่วนรัฏฐาภิบาลโนบาย
…ทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๖๓ พระราชจรรยาส่วนรัฏฐาภิบาลโนบาย จัดเป็นมงคลวิเศษที่ ๓ มีบรรยายดังรับพระราชทานถวายวิสัชนามานี้ ธรรม ๓ ประการ คือ ไมตรี ๑ สัจจะ รัฏฐาภิบาลโนบาย ๑ เป็นคุรสมบัติอันล้ำเลิศ ให้เกิดวุ…
…าเป็นคุรสมบัติอันล้ำเลิศ ที่นำมาซึ่งวุฒิสิริสวัสดิ์แก่ผู้บำเพ็ญ คำสอนนี้ถ่ายทอดในรูปแบบของวิสัชนาที่พระราชทานแก่ประชาชนเพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต
คำถวายพระพรแด่สมเด็จพระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า
366
คำถวายพระพรแด่สมเด็จพระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า
…ำเลิศ ให้เกิดวุฒิสิริสวัสดิ์ แก่ท่านผู้ได้บำเพ็ญ จึงได้ชื่อว่าเป็นมงคลวิเศษ แต่ละประการ มีนัยดังรับ พระราชทานถวาย วิสัชนามา ด้วยประการฉะนี้ ในลำดับ ของพระสงฆ์ผู้มาสันนิบาตในมหามงคลงานนี้ จงพร้อมใจกันตั้งสัตยาธ…
ในงานมงคลนี้ ขอให้พระพุทธรัตนะและพระธรรมรัตนะประเสริฐ ร่วมจิตรเสนอบาตรพระราชสมภารพรพระองค์ ให้อยู่ในเกษมสุขตลอดพระชนมายุ และปกครองแผ่นดินให้อยู่ดีมีสุขไม่มีภัยอันตราย พระมหากษัตริย์ทรงมีพระปัญญาจักษุท
ปฐมธรรมแห่งความสำเร็จตามหลักพระพุทธศาสนา
375
ปฐมธรรมแห่งความสำเร็จตามหลักพระพุทธศาสนา
…่ควรคบ แม้เป็นผู้ใหญ่ จะใช้คน ก็ต้องเป็นบุคคลัญญู รู้จักเลือกบุคคลที่ควรใช้ แลไม่ควรใช้ แต่ในที่นี้ พระราชทานถวายวิสัชนาพาะสำหรับท่านผู้เป็นอิสรชน จักรับ ความรู้จักเลือกบุคคลผู้เป็นบริวาร ประกอบในกิจการให้เหมา…
…ะมีผลต่อความสำเร็จของกิจการต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในหน้าที่ราชการและการปกครอง ซึ่งเป็นสิ่งที่พระองค์พระราชทานแก่ประชาราษฎร์
พระพุทธโฆษาจารย์และการเลือกบุคคลเพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนา
377
พระพุทธโฆษาจารย์และการเลือกบุคคลเพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนา
…ที่นับถือของคนชาวมคธเป็นอันมาก จึงต้องเสด็จพระพุทธดำเนินไปโปรด ท่านก่อน ข้อความในประถมสมโพธิ ซึ่งรับพระราชทานชักมาพรรณนาในที่นี้นั้น ก็เพื่อที่จะ สันนิษฐานเห็นว่า สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ทรงบำเพ็ญพุทธกิจสำเร็จ ก…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงแนวทางการทำงานของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และพระพุทธเจ้าในการเลือกพระภิกษุเพื่อการสอนธรรม อ้างถึงการเลือกพระอุรุเว
พระเวสสันดรและการบำเพ็ญพระทาน
382
พระเวสสันดรและการบำเพ็ญพระทาน
… ทรงจำแนกนิพัทธทานที่ทรงทำประจำแลมหาทานเป็นพิเศษ ใคร ต้องการอาหารเงินทอง ยานพาหนะ ข้าทาส แลอื่น ๆ ก็พระราชทานให้สมปรารถนาบรรดาชนผู้ ได้รับพระราโชปถัมภ์ น่าจะตั้งตนได้ในโภคสมบัติ แลรู้จักอิ่มเอิบ หาเป็นเช่นนั้น…
เนื้อหานี้ให้เราเข้าใจถึงพระเวสสันดรที่ทรงบำเพ็ญพระทานบารมี และความโลภของบุคคลรอบข้างที่ไม่รู้จักพอ แม้การบริจาคของพระองค์จะมีคุณค่ามาก แต่กลับเป็นการกระตุ้นความอยากได้ในหมู่ประชาชน ในที่สุดพระองค์ได้
พระราชประวัติของพระเจ้าโคสุมาหราช
72
พระราชประวัติของพระเจ้าโคสุมาหราช
…ไตรปิฎกประมาณ ๖๐ รูป (วันละ) ๒ หม้อ พระราชาท่านแกะพระนางอัสมิทดา ผู้เป็นพระอัครมเหสี (วันละ) ๒ หม้อ พระราชทานแก่สาวนิมิตฉานักฟ้อนหนึ่งหมื่นห้าพันนาง (วันละ) ๒ หม้อ ทรงใช้สอยด้วยพระองค์เอง (วันละ) ๗ หม้อ กิจคือ…
บทความนี้เจาะลึกถึงพระราชประวัติของพระเจ้าโคสุมาหราช โดยเริ่มจากเหตุการณ์ที่พระเจ้าภินาทุสาธสั่งให้สำเร็จโทษพระราชโอรสทั้งหมด ยกเว้นเจ้าศาสตรก และการครองราชย์ของพระองค์ในช่วงเวลาสำคัญต่าง ๆ เช่น การอธ
ปฐมสมันป่า สักกิโน ภาค ๑ - หน้าที่ 88
93
ปฐมสมันป่า สักกิโน ภาค ๑ - หน้าที่ 88
…ง คำว่า "เราจับบวช ให้ได้ในวันนี้เดีย ' แล้วเสด็จกลับ ได้ดูดาลพระราชาว่า "ขอเดชะ! หมอฉันกันบวมช." พระราชทานย้อน(ตรงออร่ง) เป็นนก ประกาศ เมื่อไม่ทรงสามารถที่จะให้พระกุมารนั้นกลับ(พระทย ได้ จึงทรงรับส่งให้ทด…
เนื้อหาพูดถึงการเสด็จออกไปในป่าของพระกุมาร และการพบเห็นพระมหาเถระที่มีพญาช้าง พระกุมารต้องการให้พระมหาเถระบวชให้ และเกิดการตระเตรียมต่างๆ เพื่อให้พระกุมารได้บวชในวันนั้น สะท้อนถึงความเคารพในพระพุทธศาส
พระโหร(ภาค ๑) - ปฐมสมบัติปักสิคําน
138
พระโหร(ภาค ๑) - ปฐมสมบัติปักสิคําน
…ยกว่า "พระปฐมเจดีย์" เพราะเป็นเจดีย์ที่ประชาชน สร้างไว้ ในสถานที่พระเถระทั้งหลายลงครั้งแรกนั่นแหละ [พระราชทานรบสั่งให้เตรียมการต้อนรับพระเถระ] ฝ่ายพระราชา ครั้นส่งนายสารจีไปแล้ว จึ่งทรงบังคับพวก อำมาตย์ว่า "ขอ…
เนื้อในบทนี้เกี่ยวกับการต้อนรับพระเถระในอุบลราชบุรีที่มีความสำคัญต่อชาวเมืองและการตั้งมณฑปภายในพระราชวัง พระราชาใส่ใจในการเตรียมการเพื่อให้มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย ซึ่งแสดงถึงความเคารพและการรับรองที
ประโยค (ตอน) - ปฐมสมุนไพรสักการเทภภา ภาค ๑
164
ประโยค (ตอน) - ปฐมสมุนไพรสักการเทภภา ภาค ๑
…างสัมมิตตาเถรีนั้น ทูลรายว่า " ลาภ." [ พระเจ้าโคตรทรงตรัสผงง ๆ ไว้เพื่อยาดันมาหาโพธิ์ ] พระราชา พระราชทานตะกูลทวด ๙ ตะกูลอำนาจ ๙ ตะกูลพราหมณ์ ๙ ตะกูลกุมภี ๙ ตะกูลเลี้ยงโค ๙ ตะกูล เสดดา ๙ และตะกูลชาฎลิจ…
เนื้อหาเกี่ยวกับพระเจ้าโคมมหาราชที่จัดการบูชาดันมหาโพธิ์และการเดินทางเพื่อถวายราชสมบัติ โดยพระราชาได้ถวายการอภิบาลและมีการจัดพิธีบูชาก่อนที่จะนำดันมหาโพธิ์ไปไว้ที่นครปฐมฤกษ์ พร้อมกับการถวายตะกูลและหัว
ปฐมสนับสนาปลาทานแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 163
168
ปฐมสนับสนาปลาทานแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 163
…งสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ประดิษฐานอยู่ในที่ประมาณ ๕๐๐ ชั้วโมง วัดจากประตูด้านทิศตะวันออก ถามว่า "พระราชทานรับส่งใด้ถึงต้นมหาโพธิ์นี้ ไว้อย่างไร?" แก้ว่า "ทรงรับส่งให้พักไว้ของนี้ คือ:- ได้ยินว่า ตระกูลที่ส…
บทนี้กล่าวถึงการลงนามของพระภาคเจ้าที่มีการรับส่งของต้นมหาโพธิ์ซึ่งมีความสำคัญในทางศาสนา โดยกล่าวถึงตระกูลต่างๆ ที่มาประดับรอบต้นมหาโพธิ์และเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อมีการทำอภิญญาปฏิหารย์ ส่งผลให้ประชาช
พระเวววฬิริ: ตำนานอุทยานและประวัติศาสตร์
121
พระเวววฬิริ: ตำนานอุทยานและประวัติศาสตร์
…้หมายแก่พวกกระแตในอุทยานนี้, ด้วยเหตุนี้ อุทยานนั้น จึงชื่อว่า " กล่นกนิ้วปะ.." ได้ยินว่า ในกาลก่อน พระราชทานองค์ใดพระองค์หนึ่ง ได้ เสด็จมาประสาท ณ อุทยานนั้นรมมิเนาะเพราะน้ำจันทร์แล้ว บรรทม หลับกลางวัน. แม้บร…
เนื้อหาพูดถึงอุทยานวฤวันที่มีการบรรยายรายละเอียดเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมที่มีความร่มเย็น มีป้อมและกำแพงสูง รวมถึงเหตุการณ์ที่เกี่ยวกับพระราชาและการบรรทมหลับกลางวันในอุทยาน โดยมีการกล่าวถึงงูเห่าที่ปรากฏแล
คติสำนวนสำหรับภิก
203
คติสำนวนสำหรับภิก
…ก- สมา ก็ยืนนี้แล. พระราชทรงกำหนดประเทศอันหนึ่งแม้ได้ ในเขตอัน หนึ่งท่านนั้นว่า "นืองเป็นวิสุงคาม" พระราชทานแก่บุคคลบางคน, ประเทศแม่นั้น ย่อมเป็นวิสุงคามสมาแท้. เพราะเหตุนั้น วิสุงคาม- สมานั้นด้วย คามสมา นคร…
บทนี้นำเสนอต้นตำรับของคติสำนวนที่พระผู้มีพระภาคตรัสเกี่ยวกับสีมาและอิสรเสรี ซึ่งเป็นหลักการสำคัญในการประพฤติปฏิบัติของภิกขุในพระพุทธศาสนา ทั้งยังอธิบายถึงการกำหนดพื้นที่สมา รวมถึงความหมายของคำว่า คาม
การสนทนาระหว่างพระราชากับหมอชีวิต
104
การสนทนาระหว่างพระราชากับหมอชีวิต
…ครื่องระดับนี้ ไม่สมควรที่หมอฉันจะรับ ไว้" ดังนี้แล้ว กราบบูชา อลเทพ เป็นอาทิ. พระราชาทรงเสือผ้า ใส พระราชทานเรือนอันพร้อมสรรรพด้วย เครื่องประดับทั้งปวง ส่วนอัมพวัน บ้านมีรั้วแสนหนึ่งประจำปี และ สักการะใหญ่ แล…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการสนทนาระหว่างพระราชากับหมอชีวิต โดยมีการพูดถึงความสำคัญของการมีเครื่องระดับในชีวิต รวมถึงบทบาทและหน้าที่ของหมอชีวิตที่ได้รับการตั้งอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม แม้ว่าหมอชีวิตจะไม่ได้ทำก
พระพุทธเจ้ากับกุศลในอรรถกถา
113
พระพุทธเจ้ากับกุศลในอรรถกถา
…่านี้ไม่ประมากเกิด" ถึงพระราชาให้รงรั้งอยู่ในบุญฤทธิ์ ถวายเววัตติครืนแต่พระราชาแล้วก็สิ้นไป. พระราช พระราชทานอภัยแก่สรรพสัตว์ ให้ตั้งนิยัติภัตตทาน ปานประหนึ่งว่าพระกระยาหารของพระองค์ แก่สัตว์ทั้งสิ้น ตั้งแต่พร…
บทความนี้กล่าวถึงการถวายทานและการทำกุศลที่พระโพธิสัตว์ได้บำเพ็ญ โดยเฉพาะในอรรถกาของฐุครุชาดก เรื่องราวเกี่ยวกับพระพุทธเจ้าที่ทรงวินัยธรรมและพระราชา ที่ให้ความสำคัญกับการทำบุญ อาทิเช่น การถวายพระกระยาห
การใช้ชีวิตในฐานะผู้บริจาค
116
การใช้ชีวิตในฐานะผู้บริจาค
…เหล่า ข้าวสาร (ข้าวสารรวน ๑๑ ทะนาน) ขนาบด้วยอาหารอันอร่อย ต่างๆ แล้วให้แก่หลายทุกวัน ส่วนเครื่องสวย พระราชทาน แก่พระโพธิสัตว์ ฉะนี้แล. เรื่องกา จบ มาลา ปีชวด ในฤทัวยรร แห่งสัตตปัณฑิกา คีติ ภัทสาลา- ชาดก ในทวาท…
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของการให้และการบริจาค โดยเฉพาะในบริบทของพระโพธิสัตว์ที่ชี้ให้เห็นถึงการตั้งบนบุญจิตติและการทำบุญเพื่อประโยชน์ของสาธารณะ การแบ่งปันทรัพย์สินและการให้ความช่วยเหลือผู้คนเป
มั่งคั่งที่ปืนเปล่า เล่ม ๓
158
มั่งคั่งที่ปืนเปล่า เล่ม ๓
…ย เลี้ยงชีพ ของพระเจ้าพังหลาย จงสะภาไภในชนบทของตนเอง อย่างเดียว." พระราชาหล่านั้นต่างตรัสว่า "ลิละ" พระราชทาน ส่วนของพระเจ้าอังครูนั้นแก่พระกนิษ ประทับอยู่ที่เมืองทวารวดี ถ้ามพระกนิษนั้นๆ ความสงบในเรื่องนี้เพี…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการแบ่งพระราชสมบัติของพระราชาทั้งหมดในนคร ๖ หมื่น ๓ พัน มีการปรึกษาหารือและข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการทำการค้าขายและการรับผิดชอบในการดำเนินชีวิตของตนเอง พระราชาได้มีการปล่อยทาสเพื่อให
เรื่องนักลงสุทร
231
เรื่องนักลงสุทร
…คบาย คำพร่า นุ่งผ้าถีบเที่ยวไปแล้ว ทำวสกะทรงทราบความที่เขาเป็นคนคบาย จึงเสด็จมา เพราะความ รักในบุตร พระราชทาน หมู่ที่ให้สมบัติต้อนรั้วพี่น้องทุกอย่างแล้ว ตรัสว่า "พ่ อ หน่อฉันจะไม่แตกโดยวิธีใด เจ้าจะรักษามันไว…
ในอดีตกาล ณ กรุงพาราณสี พระโพธิสัตว์เคยเป็นเศรษฐีผู้มั่งคั่งด้วยทรัพย์ประมาณ ๘๐ โกฎิ เขาทำบุญต่าง ๆ จนได้รับการส่งเสริมให้กลายเป็นท้าวสักกเทวราช หลังจากการสูญเสียบิดา พระโพธิสัตว์เริ่มประมาท พาลไปดื่ม