พระพุทธโฆษาจารย์และการเลือกบุคคลเพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนา มงคลวิเสสกถา หน้า 377
หน้าที่ 377 / 390

สรุปเนื้อหา

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงแนวทางการทำงานของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และพระพุทธเจ้าในการเลือกพระภิกษุเพื่อการสอนธรรม อ้างถึงการเลือกพระอุรุเวลกัสสปเป็นที่ปรึกษา รวมถึงการนำหลักเจโตปริยญาณและอภิญญามาใช้ในการตัดสินใจ การเน้นถึงการมีฉันทะในกิจกรรมและการคัดเลือกบุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสมสำหรับครูสอนศาสนา

หัวข้อประเด็น

-การเผยแพร่พระพุทธศาสนา
-การเลือกบุคคลที่เหมาะสม
-หลักเจโตปริยญาณ
-พระเสนาบดีและการบริหารราชการ
-หลักการเลือกสรรในกิจกรรม

ข้อความต้นฉบับในหน้า

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ព៨២ ล่วงไปเสียแล้วนั้นว่า มีปัญญาหลักแหลม ถ้ายังอยู่ฟังธรรมแล้ว ก็จักได้ตรัสรู้ฉับพลัน ต่อนั้นจึง ทรงเลือกพระภิกษุเบญจวัคคีย์ เป็นผู้รับประถมเทศนาพระอนุตตรธัมมจักกัปปวัตตนสูตร และ เมื่อมีพระพุทธประสงค์จะประดิษฐานพระพุทธศาสนาในมคธรัฐก็ทรงเลือกจะพาพระอุรุเวลกัสสป ไปด้วย เหตุว่าท่านเป็นที่นับถือของคนชาวมคธเป็นอันมาก จึงต้องเสด็จพระพุทธดำเนินไปโปรด ท่านก่อน ข้อความในประถมสมโพธิ ซึ่งรับพระราชทานชักมาพรรณนาในที่นี้นั้น ก็เพื่อที่จะ สันนิษฐานเห็นว่า สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ทรงบำเพ็ญพุทธกิจสำเร็จ ก็เราะทรงรู้จักเลือก บุคคลอันเหมาะแก่การพระคุณสมบัติข้อนี้จัดเข้าในเจโตปริยญาณ พระปรีชากำหนดรู้อัธยาศัย น้ำใจของผู้อื่น เป็นองค์แห่งอภิญญาและทศพลญาณ เป็นอุปการะแก่กัตตุกัมยตาฉันทะอีกส่วน หนึ่ง หากจะมีฉันทะ อยู่ แต่ได้บุคคลผู้ร่วมในกิจไม่เหมาะ กิจย่อมไม่สำเร็จ พระอาจารย์ผู้รจนาอรรถกถาธรรมบทแสดงไว้ว่า พอประทานอุปสมบทแก่พระสารีบุตร และพระโมคคัลลานะ ชอบแต่จะประทานแก่ท่านผู้มาบวชก่อนโดยลำดับลงไป พระองค์ได้ทรง ทราบความแล้วตรัสแก้ว่า พระองค์ทรงทำดังนั้นโดยสมควรแก่บุรพปณิธานของพระสารีบุตรและ พระโมคคัลลานะ พระภิกษุรูปอื่นผู้มาก่อนหาได้มีบุรพปณิธานเช่นนั้นไม่ สมเด็จพระบรมศาสดาทรงเลือกบุคคลไว้เหมาะแก่กิจ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า พร้อมด้วยคณะรัฐบาล แม้คำนี้ก็แสดงว่า ทรงสอดส่องด้วยพระ แล้ว วิจารณญาณเลือกราชเสวกรับราชการ เพื่อเหมาะแก่หน้าที่เพราะปลูกคนให้มีสามารถด้วย พระราชทานพระบรมราชูปภัมถ์ให้ได้รับศึกษาตั้งแต่พระราชโอรสตลอดลงมาถึงคนสามัญ และเลือกสรรประกอบไว้ในราชกิจตามถนัด ผู้ที่ไม่เหมาะ ก็คัดออกเสียหรือผลัดเปลี่ยนหน้าที่ใหม่ ทรงราชการให้เป็นมาโดยสวัสดี พระคุณสมบัตินี้นับว่า บุคคลัญญุตา มงคลอันวิเสสที่ ๒. สมเด็จบราบพิตรพระราชสมภารเจ้า กับรัฐบาล ทรงยังพระคุณสมบัติ ๒ ประการ นี้ ให้เป็นไปในทางอันควรแล้ว จะพึงบำเพ็ญพระราชกรณียะสำเร็จโดยร่มเย็น เป็นที่นิยมชมชื่นของ มหาชน แต่นั้นสิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคล ก็พึงจะเกิดมีแต่สมเด็จ ฯ เจ้า กับทั้งรัฐบาลแลปวง มีธรรมจรรยานั้นเป็นปัจจัย โดยนัยดังถวายวิสัชนามา ด้วยประการฉะนี้. ประชา
แสดงความคิดเห็นเป็นคนแรก
Login เพื่อแสดงความคิดเห็น

หนังสือที่เกี่ยวข้อง

Load More