หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี: วิสัยภูมิแห่งเปรตและอสุรกาย
188
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: วิสัยภูมิแห่งเปรตและอสุรกาย
…คือ มนุสสา พวกมนุษย์ ๑ อาจถมมหาราชิกา เทวดาผู้อยู่ในชั้นจาตุม มหาราช ๑ ตาวติงสา เทวดาชั้นดาวดึงส์ ๏ ยามา เทวดาชนยามะ ๑ เทวดาชั้นย ดุสิตา เทวดาชั้นดุสิต ๑ นิมามานรดี เทวาดชั้นนิมารดี ๑ ปรนิม มิตวสวัดดี เ…
บทความนี้กล่าวถึงประเภทของภูมิในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งแบ่งออกเป็นหลายชนิด โดยเฉพาะกามสุคติภูมิที่มี 11 ประเภท รวมถึงมนุษย์และเทวดาในชั้นต่างๆ ในที่นี้ยังมีการระบุจำนวนและชั้นของภูมิแห่งฌานแต่ละประเภ
การนับปีของมนุษย์และเทวดาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
211
การนับปีของมนุษย์และเทวดาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…นับปีทิพย์ (โดยการนับปีของเทวดา) โดยการนับปีของมนุษย์ ประมาณ ๓ โกฏิ 5 ล้านปี ฯ หลายบทว่า ตโต จตุคุณ ยามานํ ความว่า เอา ๔ คูณจาก ประมาณอายุของพวกเทวดาชั้นดาวดึงส์ ตามนัยที่กล่าวแล้ว เป็น ๒,๐๐๐ ปี โดยการน…
…ดงความแตกต่างระหว่างอายุของมนุษย์และเทวดาในแต่ละชั้น เช่น อายุของเทวดาชั้นจาตุมมหาราชิกา, ดวงดึงส์, ยามา, ดุสิต, นิมมานรตีน และปรนิมมิตวสวัตตีน โดยการใช้อัตราส่วนการคูณเพื่อเปรียบเทียบ โดยยกตัวอย่างปีทิ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
213
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…มดสิ้นไป ด้วยนำพืชพันธุ์ผักกาดออกครั้งละเมล็ด ๆ โดยล่วงไป ร้อยปี ๆ ต่อครั้ง จากกองเมล็ดพันธุ์ผักกาด ยาวกว้างด้านละ ๑ โยชน์เท่ากันฯ ก็อสงไขยกัลป์ ๑ นั้น มีประมาณ ๖๔ อันตรกัลป์ ด้วยอำนาจอันตรกัลป์ที่ท่านก…
เนื้อหาเกี่ยวกับการกำหนดอายุของพรหมปาริสัชชาและแสดงความเข้าใจในอสงไขยกัลป์ที่กล่าวถึงในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์และโลกในช่วงเวลาต่าง ๆ พร้อมข้อมูลเกี
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
430
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ใช่ทาง และเพราะชำระความสำคัญผิดในที่มิใช่ทางว่าเป็น ทางให้หมดจดฯ [อธิบายปฏิปทาญาณทัสสนวิสุทธิ บทว่า ยาวานโลมา คือ จนถึงสัจจานุโลมญาณ ฯ สองบทว่า
เอกสารนี้อภิปรายเกี่ยวกับความสำคัญของวิริยสัมโพชฌงค์ในการบรรลุมรรคผลผ่านการวิปัสสนาที่สัมพันธ์กับไตรลักษณ์ โดยเน้นให้เห็นถึงการกำหนดและวินิจฉัยลักษณะที่ถูกต้องเพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิดในทางธรรมและเส
การศึกษาอภิธัมมะในสุคติภพ
437
การศึกษาอภิธัมมะในสุคติภพ
…ณย เพราะความที่ท่านเป็นผู้เลิศ ในบรรดาท่านผู้ควรซึ่งทักษิณาทั้งหลาย ฯ บทว่า สพฺเพสมฺปิ คือ แก่พระอริยาบุคคลแม้ทั้ง ๔ ฯ การ เข้าถึงความดับ กล่าวคือความไม่เป็นไปแห่งจิตและเจตสิก ชื่อว่า นิโรธสมาบัติ ได้แก…
ในเนื้อหานี้พูดถึงพระอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยอธิบายเกี่ยวกับบุคคลที่เข้าถึงสุคติภพและพระอริยบุคคล เช่น พระโสดาบันและพระขีณาสพ และการเข้าถึงนิโรธสมาบัติ และความแตกต่างระหว่างกาม
พระมงคลวิเสสกถา
3
พระมงคลวิเสสกถา
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) พระมงคลวิเสสกถา ต อายุ วัณณ์ ยส์ กิตติ์ รติโย ปตฺถยาเนน นมตฺถุ สุคตสฺส อปปมาท์ ปสนฺติ …
…้กับผู้ที่เกี่ยวข้อง ผ่านพระราชกิจที่ทรงพระราชอุทิศและการประดิษฐานสิ่งต่างๆ อย่างประณีต และมอบการสาธยายพระธรรมเพื่อส่งเสริมพระพุทธศาสนาในครั้งนั้น นอกจากนี้ ยังรวมถึงการถวายบิณฑบาตและไทยธรรมให้กับพระสงฆ…
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
9
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส) อสาธารณมญฺเญสํ อโจรหรโณ นิธิ กยิราถ ธีโร ปุญญานิ เอส เทวมนุสฺสานํ โย นิธิ อนุคามิโก สพ…
เนื้อหาไฟฟ้ามหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสส่งเสริมการบำเพ็ญบุญและกุศล โดยชี้ให้เห็นถึงผลของบุญที่นำมาสู่ความสุขและสันติสุข ทั้งในม…
พระราชจริยารัฏฐาภิบาลการพระพุทธศาสนา
11
พระราชจริยารัฏฐาภิบาลการพระพุทธศาสนา
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) พระราชจริยารัฏฐาภิบาลโนบายนั้น ปันเป็น ๒ แผนก คือ ฝ่ายพุทธจักรและราชอาณาจักร แม้เพียงข…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติพระราชจริยารัฏฐาภิบาลในฝ่ายพุทธจักรและราชอาณาจักร โดยทรงเน้นการรักษาความถูกต้องในพระพุทธศาสนาและการสนับสนุนคณะส…
พระราชกรณียกิจของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
20
พระราชกรณียกิจของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
២០ (สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส) เป็นทำแลแล้ว ทรงขวนขวานเพื่อให้ได้ทุนสำหรับทำการปลูกสร้าง และมีคนเช่าถือป้องกันสมบัติ …
บทความนี้นำเสนอพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส ในการพัฒนาและดูแลพระอาราม ตลอดจนการเสด็จพระราชดำเนินเพื่อสำรวจงานต่าง ๆ ในต่างประเทศ เพ…
สมเด็จพระมหาสมณเจ้กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
30
สมเด็จพระมหาสมณเจ้กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๓๐ สัปปุริสธรรมบ้างในนาถกรณธรรม คือคุณทำให้เป็นที่พึ่งของผู้อื่น ๑๐ ประการบ้างเป็นอาทิ…
ในบทความนี้กล่าวถึงคุณสมบัติของผู้ที่เข้าใจและประพฤติตนตามธรรมที่เป็นที่พึ่งสำหรับผู้อื่น โดยมีการยกย่องพหุสุต ได้แก่ พระอานนท์ ว่าเป็นสุดยอดในบรรดาภิกษุที่มีความรู้เกี่ยวกับธรรม โดยพระพุทธเจ้าทรงโปรด
พระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส และพระเมตตาต่อราษฎร
51
พระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส และพระเมตตาต่อราษฎร
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๕๑ และประกอบการค้าขายโดยคล่องใจ เมื่อเร็ว ๆ นี้ก็ยังได้พระราชทานที่ดินสร้างวัด โดยฐานท…
บทความนี้กล่าวถึงพระเมตตาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสในการสนับสนุนและช่วยเหลือราษฎร รวมถึงการสักการะและการจัดงานต่างๆ ที่มีต่อประชาชน ทรงมีคว…
ความเพียรและการพึ่งพาตนเองในพุทธศาสนา
71
ความเพียรและการพึ่งพาตนเองในพุทธศาสนา
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๗๑ มีธรรมเป็นที่พึ่ง อย่ามีอย่างอื่นเป็นที่พึ่ง พระพุทธภาษิตนี้ แสดงปฏิบัติที่สมควรแก่…
…นา โดยอ้างถึงพระพุทธภาษิตและตัวอย่างจากประวัติศาสตร์ เช่น พระเจ้าวัฏฏคามณีที่ไม่ย่อท้อในการต่อสู้อันยาวนานเพื่อฟื้นฟูพระนคร ความหมายของการพึ่งพาตนเองถูกนำเสนอว่าคือการใช้คุณธรรมเป็นเครื่องป้องกันอันตราย…
มหากษัตริย์และพระราชธรรม
72
มหากษัตริย์และพระราชธรรม
มหากษัตริย์ (สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๗๒ เป็นพระเจ้าจักรพรรดิราชปกครองปฐพีมณฑลมี จะมีพระเดชานุภาพยิ่งใหญ่ ประเทศราชอยู่ใต้พร…
…นาประเทศในด้านต่าง ๆ จึงเป็นหน้าที่และความรับผิดชอบที่มหากษัตริย์ต้องดำเนินการอย่างต่อเนื่อง และทรงพยายามเพื่อให้เกิดผลดีแก่ประเทศชาติและประชาชนอย่างสูงสุด บทความนี้ยังชี้ให้เห็นถึงความพยายามในการแก้ไขป…
บทความเกี่ยวกับพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
84
บทความเกี่ยวกับพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๘๔ ก็จักเป็นเช่นเดียวกัน ถึงในปัจจุบันนี้เล่า ก็เป็นอยู่อย่างนี้ เมื่อหัตถกอุบาสกกลับแ…
บทความนี้กล่าวถึงพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส และความมีพระปรีชาในการจัดการราชกิจ การเป็นที่พึ่งของชน และการมีมิตรภาพกับต่างประเทศ โดย…
เรื่องราวเกี่ยวกับสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
95
เรื่องราวเกี่ยวกับสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๙๕ แม้สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าเองก็ทรงอาศัยกัตตุกัมยตาฉันทะ อันเป็นผลแห่งพระ ทรงบำเพ็ญ…
บทความนี้เล่าถึงการบำเพ็ญพระกิจของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส โดยได้กล่าวถึงการตระหนักถึงความลำบาก และการเข้าใจในธรรมที่ถูกเปิดเผยโดยพระผู้มีพระภาคเจ…
พระราชปณิธานและพระขันติธรรมของสมเด็จพระญาณสังวร
115
พระราชปณิธานและพระขันติธรรมของสมเด็จพระญาณสังวร
…นบาย สาธกถวายด้วยเมธาวี ธรรมพอเป็น นิทัสสนัย สีลสมาธิคุณานํ สัพเพปิ กุสลา ธมฺมา ขนฺติ ปธานการณ์ ขนฺตยาเยว วฑฺฒนฺติ เต พระพุทธศาสนสุภาษิตบทนี้แปลความว่า “ขันติเป็นประธาน เป็นเหตุ แห่งคุณ คือศีลและ สมาธิ,…
บทความนี้กล่าวถึงพระราชปณิธานของสมเด็จพระญาณสังวรและการปฏิบัติตามคำสอนทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะคุณสมบัติของขันติและโสรัจจะ ที่เป็นหลักสำคัญต่อการดำรงอยู่ของพสกนิกรในช่วงวิกฤตการณ์ต่าง ๆ ทั้งยังชี้ให้เห
โครงการพัฒนาแหล่งน้ำพระราชดำริ
198
โครงการพัฒนาแหล่งน้ำพระราชดำริ
…เป็นการช่วยเหลือราษฎร์อย่างมีระบบเป็นขั้นตอน คือ แก้ปัญหาเฉพาะ หน้า และป้องกันปัญหาด้านอื่น ๆ ในระยะยาว ตลอดจนเป็นประโยชน์กันพื้นที่พัฒนาในด้าน อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและความมั่นคงในพื้นที่ ทำให้ราษฎร์…
…าษฎร ให้มีน้ำเพียงพอสำหรับการเกษตร ส่งผลให้ช่วยเหลือประชาชนได้อย่างมีระบบ ควบคู่ไปกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ พระราชดำรินี้จะก่อให้เกิดความมั่นคงในชีวิต และอาหารเพียงพอ ลดภาระด้านการรักษาพยาบาลในอนาค…
การพัฒนาภาคอีสานตามพระราชดำริ
217
การพัฒนาภาคอีสานตามพระราชดำริ
…กล่าวมาแล้วจึง ก่อให้เกิดโครงการน้ำพระทัยจากในหลวง ตั้งแต่วันที่ ๒๕ มีนาคม ๒๕๓๐ กองทัพบกได้ระดม ทรัพยากรกำลังพล ยานพาหนะ และอุปกรณ์ต่าง ๆ ของหน่วยทหารในพื้นที่กองทัพภาคที่ ๒ และจากส่วนราชการให้การช่วยเห…
…นมีเป้าหมายให้ความช่วยเหลืออย่างยั่งยืนแก่ประชาชนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พร้อมทั้งประสานการพัฒนาทรัพยากรน้ำให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด.
พระราชจรรยาของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
263
พระราชจรรยาของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
…ันตรธาน เป็นอาการของปเคราะห์ยกย่องสนับสนุนประการหนึ่ง ทั้งสองอย่างนี้ ประดุจวิธีต่อสู้ข้าศึกสงครามในยามใช้กลอุบายเป็นศึกกระหนาบทั้งภายนอกก็ตีเข้าไป ทั้งภายใน ก็ตีออกมา ทำให้ปัจจามิตรปราชัยพ่ายแพ้ด้วยกำล…
ในเรื่องนี้ได้มีการอภิปรายเกี่ยวกับบทบาทของพระราชาในการปกครองประชาชนอย่างมีธรรม เพื่อหลีกเลี่ยงความไม่สงบทั้งภายในและภายนอก โดยเปรียบเทียบพระราชาเสมือนมารดาและบิดาที่ดูแลบุตร พร้อมด้วยตัวอย่างการใช้ยุ
การรักษาความดีและความเพียรในพระพุทธศาสนา
269
การรักษาความดีและความเพียรในพระพุทธศาสนา
…่องป้องกัน บำรุงรักกา เป็นต้นว่า องค์สมบัติ ๔ ประการ ในหนหลัง อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ โก หิ นาโถ ปโร สิยา ตนของตนแล ย่อมเป็นที่พึ่งของตน ผู้อื่นใครเล่าจะมาเป็นที่พึ่ง วิริเยน ทุกขมจุเจติ ถึงยามตก ทุกข์ จะล…
ข้อความดังกล่าวเน้นถึงความสำคัญของการรักษาความดีและความเพียรในตนเองตามพระพุทธบัญญัติ โดยอ้างอิงจากคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ที่แสดงให้เห็นว่าความดีและธรรมเป็นที่พึ่งที่แท้จริงของเรา และควรพึ่งพาตน