ราคะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 6 / 8

… 323 โดยอรรถว่า ยังละไม่ได้ ชื่อว่าอนุสัย ฯ ก็การถึงกำลังแรงเป็นสภาพ แผนกหนึ่งต่างหาก แห่งกิเลสมีกามราคะเป็นต้นเท่านั้น ไม่ทั่วไปแก่ กิเลสอื่น เพราะฉะนั้น ควรพอกันทีด้วยการโต้เถียง ฯ อนุสัยคือกาม ราคะ ชื่…

บทความนี้มีการเจาะลึกเรื่องอนุสัยและกิเลสตามหลักอภิธรรมของพุทธศาสนา โดยอธิบายความหมาย และความสัมพันธ์ของอนุสัยกับกิเลส รวมถึงลักษณะต่าง ๆ ของอาสวะและนีวรณ์ เห็นถึงความสำคัญของการเข้าใจธรรมชาติของจิตแล

…ของผู้อื่น) พยาบาท (มุ่งปองร้อย) มิจฉาทิฐิ (เห็นผิด) ก็ถึงความแพร่หลาย ต่อจากนี้ ๓ ประการ คือ อธรรม ราคะ (ความติดใจยินดีโดย ไม่ชอบธรรม วิสมโลภะ (โลภไม่สม่ำเสมอ) มิจฉาธรรม (ประพฤติผิดชั่วร้ายต่าง ๆ ) ก็ได้…

เนื้อหาพูดถึงความแพร่หลายของอกุศลธรรม เช่น การลักทรัพย์ การฆ่าสัตว์ การพูดเท็จ และประพฤติผิดในกาม ซึ่งส่งผลกระทบต่อความเสื่อมถอยของอายุและวรรณะของมนุษย์ ในทางกลับกัน การปฏิบัติตามกุศลธรรมจะนำไปสู่การเ

… อุเบกขาก็จะตั้งขึ้นโดยเร็ว อุเบกขาในพรหมวิหาร คือ ความมีใจมัธยัสถ์เป็นกลางในสัตว์ทั้งหลายไม่ตกไปใน ราคะ คือ ความยินดีติด หรือปฏิฆะ ความยินร้าย พรหมวิหาร มี ๔ ข้อ ได้แก่ เมตตา ความ รักใคร่ปรารถนาให้เป็นสุ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของเมตตาและอุเบกขาในพระพุทธศาสนา โดยเน้นว่า เมตตาคืออำนาจในการต่อสู้กับอธรรมนั้นต้องใช้สัจจะกิริยา และการฝึกอุเบกขาเพื่อความสงบสุขในจิตใจ เมตตาบารมีแบ่งออกเป็น 3 ชั้น มีอำนาจ

…บได้ ทำใจ ให้สงบให้เป็นอุเบกขาได้ด้วยความรู้ที่เรียกว่า ญาณะ หรือ ญาณ เพราะว่า ความยินดีที่เรียกว่า ราคะ ความยินร้ายที่เรียกว่าปฏิฆะ เป็นศัตรูที่ห่างของอุเบกขา ส่วนอุเบกขาด้วยความไม่รู้อันตัว ความไม่รู้อั…

การฝึกอบรมจิตใจให้เข้าใจกรรมและผลของกรรมสามารถสร้างอุเบกขาในชีวิตได้ โดยการระวังใจไม่ให้เกิดความยินดีหรือยินร้ายต่อสิ่งที่เกิดขึ้น พยายามทำใจให้สงบและเป็นกลางแม้เผชิญกับสภาพที่ไม่ดี นอกจากนี้ยังเป็นกา

…๔ ๕ ๖ ๒ หล่นแล้ว จากต้นไม้ใด ต้นไม้ นั้น ชื่อว่ามีผลหล่นแล้ว ๖ ๔ ๕ วีโต ราโค ยสฺมา โส วีตราโค ภิกขุ ราคะ ไปปราศแล้ว ها ๔ ๕ ๖ ๒ จากภิกษุใด ภิกษุ นั้น ชื่อว่ามีราคะไปปราศแล้ว." ๖ ๔ ๕

เนื้อหาที่นำเสนอเกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์ ที่รวมถึงวจีวิภาค สมาส และตัทธิต เช่น กตทัณฑกมุโม, ความสังเวช รวมถึงการวิเคราะห์บทสมาสต่างๆ อย่างละเอียดเพื่อความเข้าใจที่ลึกซึ้งในภาษา และการตีความที่เกี่ยวข้องศึ

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 64 วิสุทธิมคเค เวทนาสญฺญาสงฺขารกฺขนฺธสุขุมรูปนิพฺพานานํ สภาวนานตฺตเภทโต อเนกปุปเภทนฺติ ฯ เอวํ สงฺเขปวิตถารา วิญญาตพฺโพ วินิจฉโย ฯ ทฏฺฐพ

…ะไม่จำกัด ยังได้แบ่งประเด็นที่สำคัญเทียบเคียงกับวิญญาณและการสัมผัสของมันอย่างมีลักษณะเฉพาะ การศึกษา ราคะ และความเป็นนามธรรม และดำเนินไปจนถึงแนวความคิดของการรู้ในมุมต่างๆ ซึ่งจะช่วยให้ผู้ศึกษาเข้าใจเรื่องร…

…รัสเพื่อละความเป็นอุปนิสัยแห่งโทสะ สองบทว่า น มณฑนาย น วิภูสนาย นั้น ตรัสเพื่อละความเป็นอุปนิสัยแห่งราคะ อนึ่ง สองบทว่า เนว ทวาย น มทาย นี้ ตรัสเพื่อกันความ ๑. โปรสมท มหาฎีกาแก้ว่า ได้แก่ปุริสมานะ คือถือต…

เนื้อหานี้พูดถึงการอธิบายและแปลวลีในวิสุทธิมรรค โดยเฉพาะการมุ่งหมายของการกระทำทั้งในแง่ของโทสะ ราคา และโมหะ เมื่อลงรายละเอียดแต่ละบท จะเห็นว่าทั้งสองบทที่เกี่ยวกับความมุ่งมั่นของบุคคลในแต่ละด้านได้อธิ

…อย่างนั้น อันตรายเปิดเผย ได้แก่สัตว์ทั้งหลาย มีสีหะและเสือเป็นต้น อันตรายปกปิด ได้แก่กิเลสทั้งหลายมีราคะ และโทสะเป็นต้น อันตรายเหล่านั้นย่อมทำความอาพาธให้ เหตุไม่มี ที่คุ้มตัวก็ดี เหตุ (มองไป) เห็นรูปที่เ…

…นาสนะเพื่อคุ้มครองภิกษุจากอันตราย ทั้งที่เป็นอันตรายเปิดเผยจากสัตว์ร้ายและอันตรายปกปิดจากกิเลส เช่น ราคะและโทสะ โดยเมื่อได้มีที่คุ้มตัว ก็จะช่วยบรรเทาความเสี่ยงเหล่านี้ได้ อันตรายทั้งสองรูปแบบนี้มีผลต่อกา…

…ถูกโจรคือกิเลสทั้งหลายทำร้ายเอาได้ ดุจบ้านที่เปิด ประตูไว้ ก็ถูกโจรทำลายเอาได้ฉะนั้น อีกประการหนึ่ง ราคะย่อมรั่ว เข้าจิตของเธอได้ เหมือนฝนรั่วรคเรือนที่มุงไว้ไม่ดีฉะนั้น สมด้วย พระพุทธภาษิตว่า G). "ภิกษุพ…

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคเสนอการรักษาอินทรียสังวรเพื่อควบคุมจิตใจจากกิเลส โดยชี้ให้เห็นว่าภิกษุควรมีสติในการรับรู้สิ่งต่าง ๆ ผ่านทางทวารทั้งห้าคือ รูป, เสียง, รส, กลิ่น, และผัสสะ เพื่อปกป้องจิตจากการถูกโจร

…๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - บ้าน (ที่ปิดประตูไว้) ฉะนั้น ฝนย่อมรั่วรดเรือนที่มุงไม่ดีได้ ฉันใด ราคะก็ย่อมรั่วเข้าจิตที่มิได้อบรมได้ ฉันนั้น." 6 - หน้าที่ 77 แต่เมื่ออินทรียสังวรนั้น อันภิกษุทำให้ถึงพ…

เทศนานี้สอนถึงความสำคัญของการป้องกันจิตจากราคะและกิเลส โดยเปรียบเทียบกับบ้านที่มีการปิดประตูหรือมุงดี หากเรารักษาอินทรียสังวรให้พร้อม มันจะช่วยให้…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 78 (นั้น) ภิกษุจำต้องบรรเทาราคะที่เกิดขึ้น ด้วยมนสิการอสุภกรรมฐาน แล้วจึงทำให้ถึงพร้อมได้ เหมืนพระวังคีสเถระผู้บวชใหม่ฉะนั้น [ เรื่…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการบรรเทาราคะที่เกิดจากการเห็นหญิงสาว โดยอาศัยคำแนะนำจากพระอานนทเถระให้ทำการศึกษาอสุภกรรมฐาน และพิจารณาเห็นความไม…

…จริยา ๑๔ ทั้งจริยา 6 นี้ โดยสังสัคคะ ( ความระคนกัน ) และ สันนิบาต (ความรวมกัน แห่งวัตถุ ๒ ข้างหน้ามีราคะเป็นต้น ได้จริยา ๔ หมวด ๑ แห่งวัตถุ ๓ ข้างหลัง มีสัทธาเป็นต้น ก็ได้จริยา ๔ อีกหมวด ๑ เหมือนกัน แต่เม…

…มิตรเมื่อกายใจมีความพร้อม ในบทนี้จะพูดถึงจริยา ๖ และการแบ่งกลุ่มของจริยา ๑๔ ดังที่ได้กล่าวไว้ การที่ราคะ โทสะ โมหะ รวมเข้ากับสัทธาและปัญญาสร้างความสมดุลในจิตใจ ทุกอย่างมีการเกิดร่วมกันได้ในตัวบุคคลเดียว ซ…

…ยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 41 က ก็ย่อมจะมีได้มากหลาย เพราะระคนด้วยวัตถุ ๓ ข้างหน้ามีราคะเป็นต้น เข้ากับวัตถุ ๓ ข้างหลัง มีสัทธาเป็นต้นอีกก็ได้ เพราะฉะนั้น พึงทราบว่า ๓ โดยสังเขป จริยาก็มี …

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคพูดถึงจริยา ๖ และความสัมพันธ์ระหว่างราคะ สัทธา และโทสในบุคคล โดยอธิบายว่าคนแต่ละประเภทมีความก้าวหน้าในทางกุศลอย่างไร และเปรียบเทียบกับทางอกุ…

…ายวัตถุกามก่อน ส่วนในฝ่ายกิเลสกาม ท่านมุ่งเอากามฉันท์ ซึ่งมีหลายประเภท โดยชื่อว่า 'ฉันทะ' ก็มี ว่า 'ราคะ" ก็มีดังนี้เป็นอาทินั่นเองว่า 'กาม' ก็แลกามฉันท์นั้น แม้เป็นโทษที่นับเนื่องในอกุศล (แต่) ท่านกล่าวไ…

บทความนี้ศึกษาถึงการละวัตถุแห่งสังกิเลสซึ่งประกอบด้วยการสละความละโมบและความโง่เขลาในสองปาฐะ มีการอภิปรายเกี่ยวกับกามฉันท์ที่มีหลายประเภทและบทบาทของมันในอกุศลธรรม โดยได้มีการอธิบายเกี่ยวกับโลลภาพและพาล

… ณัฏฐอันธการ วิหาร ได้ยินว่า ท่านผู้นั้นได้เห็นพระพุทธรูปที่มารนิรมิตแล้วรำพึงไป ว่า " มารนี่ ยังมี ราคะ โทสะ โมหะอยู่แท้ๆยัง ( นิรมิตพระพุทธรูป ได้ ) งามถึงปานนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าซึ่งปราศจากราคะ โทสะ …

…อย่างของพระปุสสเทวเถระ และการที่เขาเห็นพระพุทธรูป รำพึงถึงความงามของพระพุทธเจ้าที่มีความบริสุทธิ์ไร้ราคะ โทสะ และโมหะ เช่นนี้

…ินดี เป็นเครื่องปรากฏ มี อันเห็นกัมมัสสกตา ที่เป็นไปโดยนัยว่า สัตว์ทั้งหลายมีกรรมเป็นของ ๑. ท่านว่า ราคะมันลวงมาโดยหน้าเมตตาได้ ๒. - ๓. ความโศกลวงมาโดยหน้ากรุณาได้ ความสนุกรื่นเริงก็ลวงมาโดยหน้ามุทิตาได้

บทนี้กล่าวถึงลักษณะของสิเนหา (ความรัก) ซึ่งภายใต้การตีความนั้นสามารถแปรไปเป็นวิบัติ (ทางลบ) ในด้านต่าง ๆ โดยเฉพาะความเมตตาและกรุณาที่ถูกหลอกลวงโดยราคาและความโศก. นอกจากนี้ยังมีการแก้ไขโดยไตร่ตรองถึงมิ

…ู่ ในพรหมวิหาร ๔ นั่น เมตตามีการกำจัด พยาบาทได้เป็นประโยชน์ ๓ ข้อนอกนี้ ก็มีการกำจัดวิหิงสา อรติ และราคะเป็นประโยชน์ (ตามลำดับ) สมคำพระสารีบุตรกล่าวไว้ว่า "ดูกรอาวุโส สิ่งซึ่งเป็นทางออกไปแห่งพยาบาท ก็คือเ…

…ม่ยึดมั่นในอารมณ์ที่เกิดขึ้น นอกจากนี้ ยังมีการกล่าวถึงวิธีการขจัดอารมณ์ลบต่าง ๆ ที่เกิดจากพยาบาทและราคะด้วยพรหมวิหารทั้งสี่ รวมถึงข้อผิดพลาดในการตีความคำในบทนี้ โดยเฉพาะเกี่ยวกับคำว่า 'วิหึสา' ซึ่งถูกระบ…

…าร] อนึ่ง ในพรหมวิหาร ๓ นั่น แต่ละข้อมีข้าศึกข้อละ ๒ ๆ โดย เป็นข้าศึกใกล้และข้าศึกไกล ความพิสดารว่า ราคะเป็นข้าศึกใกล้ของ เมตตาพรหมวิหาร เพราะความที่เมตตากับราคะมีส่วนเสมอกัน โดย มองดูแต่ส่วนที่เป็นคุณ ดุ…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงข้าศึกที่เรียกว่า 'ราคะ' ซึ่งเป็นศัตรูใกล้ของเมตตาพรหมวิหาร โดยพิจารณาถึงความสัมพันธ์และความแตกต่างระหว่างข้าศึกที่ใกล้และไ…

…บกขาพรหมวิหาร เพราะอุเบกขาพรหมวิหารกับเคหสิตอญาณุเบกขา มีส่วนเสมอกันโดย ไม่วิจารโทษและคุณ (เช่นกัน) ราคะและปฏิฆะ เป็นข้าศึกไกล (ของอุเบกขา) เพราะมี (สภาพ) ส่วนที่เป็นของตนไม่เหมือนกัน เพราะเหตุนั้น พระโยค…

บทความนี้วิเคราะห์ความหมายของอุเบกขาในบริบทของวิสุทธิมรรค และอธิบายเกี่ยวกับความคุ้มครองจากราคะและปฏิฆะ เพื่อช่วยให้เข้าใจการเอาชนะอุปสรรคทางจิตใจ โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาตนเองในทางพระพุท…

…งนั้น ชื่อว่าวิมุตจิต (จิตยังไม่พ้น) ภิกษุผู้ได้เจตโตปริญาณ ย่อมรู้จิตทุกประการว่า "จิตนี้เป็นจิตมี ราคะหรือ ฯลฯ หรือว่าเป็นจิตยังไม่พ้น" ด้วยประการฉะนี้แล เจโตปริยญาณกถา จบ ปุพเพนิวาสานุสสติญาณกถา [อรรถา…

…หาวิเคราะห์และอธิบายเกี่ยวกับวิมุติทั้ง ๕ และเจโตปริญญาณ โดยสำรวจลักษณะของจิตในระดับต่างๆ เช่น จิตมีราคะและจิตยังไม่พ้น มีการพูดถึงปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ซึ่งช่วยให้นักปฏิบัติเข้าใจการเกิดและดับของจิตในชาติ…