สตฺถา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 6 / 18

…่รองไปจากกิริยาใหญ่ ซึ่ง ถืออิริยาบถใหญ่ เป็นประมาณ คือ ยืน เดิน นั่ง นอน เป็นต้น เช่น : ตสฺมี สมเย สตฺถา ปวตฺติตปวรธมฺมจกฺโก ฯเปฯ

เนื้อหาในคู่มือนี้นำเสนอเทคนิคและหลักการในการแปลภาษาไทยเป็นมคธ รวมถึงการใช้ศัพท์ที่มีปัจจัยและโครงสร้างประโยคที่ถูกต้อง เช่น การเรียงศัพท์ที่ประกอบด้วย 'ตวา' และการวางกิริยาในการแปลเพื่อให้สัมพันธ์กับ

…๑. เมื่อควบบท นิยมวางไว้หลังบทที่ตนควบทุกตัวไป หรือจะ เรียงไว้เฉพาะบทสุดท้ายก็ได้ เช่น : ตสฺมี สมเย สตฺถา ฯเปฯ วิหรติ, มหาชน สคคมคเค จ โมกขมคเค จ ปติฏฐายมาโน ฯ (๑/๔) : อห์ พุทธญฺจ ธมฺมญฺจ สงฆญจ สรณ์ คโต ฯ …

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกฎเกณฑ์ในการเรียง จ ศัพท์ ที่มีความซับซ้อนและยุ่งยาก โดยมีการแนะนำวิธีการเรียงอย่างถูกต้อง เพื่อให้ได้เนื้อความที่ชัดเจนและถูกต้อง นักศึกษาได้รับความรู้เกี่ยวกับการเรียงศัพท์เพื่อใ

…ทำหน้าที่ขยาย ยาว นิยมเรียงไว้หลัง ยาว และ นิยมมีรูปเป็นปัญจมีวิภัตติที่ลงท้ายด้วย อา เช่น : : อกสส สตฺถา ยาว อรหตุตา กมฺมฏฺฐานํ กเถสิ ฯ (๑/๗) ยาว อกนิฏฐภวนา ปน เอกนินนาท โกลาหล อคมาส ฯ (๑/๕๐) ๓. ถ้า ปฏฐาย…

ในบทเรียนนี้เราจะพูดถึงคำศัพท์ที่นิยมใช้ในการแปลจากภาษาไทยไปยังมคธ โดยจะแบ่งออกเป็นสองกลุ่ม คือ ศัพท์ที่มีรูปธรรม เช่น คนและสัตว์ และศัพท์ที่เป็นนามธรรมที่ไม่มีรูปร่างปรากฏ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายวิธี

…มื่อเรียงจบประโยค ข้อความแล้วต้องใส่ อิติ คุมท้ายประโยคทุกครั้ง ถ้าไม่ใส่ถือว่าผิด เช่น เช่น : อถ น สตฺถา “นตฺถิ เต โกจิ อาปุจฉิตพพยุตฺตโก ญาติ อาห์ ๆ (๑/๖) : สาธุ ภนฺเต อปฺปมตตา โหถาติ ฯ (๑/๔) ๓.๒ ถ้าขยาย…

เอกสารนี้อธิบายกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษา โดยเน้นไปที่การใช้งานของคำและประโยคที่เกี่ยวกับการพูดและการคิด การจัดเรียงประโยคที่ถูกต้องถือเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้สารที่สื่อออกมีความหมายชัดเจน เช่น การใช้ '

…กุฎมพิโก จินฺเตสิ “ปรโลก คจฉนต์ ปุตตรีตโร วา โภคา วา นานุคจฉนฺติ ฯเปฯ ปพฺพชิสฺสามีติ ฯ (๑/๖) : อถ น สตฺถา “นตฺถิ เต โกจิ อาปุจฉิตพฺพยุตฺตโก ญาตีติ อาห์ ๆ (๑/๖) อนึ่ง ขอให้สังเกตว่าศัพท์นาม หรือศัพท์กิริยาท…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับการจัดเรียงกิริยาในประโยคและการเลือกใช้คำในบริบทต่าง ๆ สำหรับผู้ที่ศึกษาหรือสนใจในภาษา มคธ โดยมุ่งเน้นที่การวิเคราะห์และการประยุกต์ใช้ในการแปล ความสำคัญของก

๑๑O คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ : ตาม สมเย สตฺถา ฯเปฯ เชตวันมหาวิหาเร วิหรติ มหาชน สคคมคเค จ โมกฺขมคฺเค จ ปติฏฺฐาปยมาโน ฯ (๑/๔) (แสดงว่า ขณะพระบรมศา…

คู่มือนี้จัดทำขึ้นเพื่อช่วยนักศึกษาเข้าใจในเนื้อหาของการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยมีการอธิบายหลักการและยกตัวอย่างที่ดำเนินไปภายใต้บริบทในพุทธศาสนา รวมถึงการปฏิบัติตนของผู้มีวัตรที่ดีตามคำสอนของพระพุทธเจ

…ประกอบ กิริยาย่อย ด้วย อนุต มาน ปัจจัย คุมพากย์ เช่นตัวอย่าง ประกอบกิริยาใหญ่เป็นกิริยา- : ตาม สมเย สตฺถา ปวตฺติตปวรธมฺมจกฺโก เชตวน มหาวิหาเร วิหรติ มหาชน สคฺคมคเค จ โมกขมคเค จ ปติฏฐาปะมาโน ๆ (๑/๔) : เทวปุ…

บทความนี้กล่าวถึงการใช้กิริยาในประโยคที่มีการกระทำพร้อมกัน โดยชี้ให้เห็นว่ากิริยาหนึ่งทำหน้าที่คุมพากย์ ในขณะที่อีกกิริยาหนึ่งจะประกอบด้วยอนุตมานปัจจัย ซึ่งเป็นการสร้างความสัมพันธ์ที่ชัดเจนในรูปแบบการ

ไวยากรณ์และสัมพันธ์ ๑๒๗ ๑) ตาต อห์ สตฺถุ ธมฺมเทสน์ สุณี ฯ ๒) สตฺถา หิ สหสุขุม ติลักขณ์ ฯเปฯ อาทิมชุม ปริโยสานกลยาณธมฺม เทเสสิ ฯ ๓) อิทาเนเวก คีตสทท์ สุณี ฯ ก็ถูกต้องใ…

บทความนี้เน้นการศึกษาและการใช้งานไวยากรณ์ในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการเน้นและยกตัวอย่างประโยคที่ถูกต้องเพื่อให้เข้าใจในการสื่อสารทางธรรมได้ดียิ่งขึ้น โดยมีการอธิบายว่าประโยคต่าง ๆ สามารถเขียนในรูปแบบที่เน้

…...........................ข้อความ สถานที่ ประทับ และบุคคล เช่น : ปเร จ น วิชานนฺตีติ อิม ธมฺมเทสน์ สตฺถา เชาวเน วิหรนโต โกสมพิเก ภิกขู อารภ กเถ ฯ (๑/๔๙) (๒) ประโยคคอคาถา คือ ประโยคที่จะตรัสพระคาถา ก่อน ที…

เนื้อหาเกี่ยวกับประโยคแบบในสำนวนนิยม และการใช้ประโยคที่มีความหมายคงที่ในภาษาไทย มีการอธิบายประเภทประโยคต่าง ๆ เช่น ประโยคต้นเรื่องและประโยคคอคาถา ซึ่งจะช่วยให้นักศึกษาเข้าใจและใช้ประโยคได้อย่างถูกต้อง

… : ภิกขุ ธมุมสภาย กถ สมุฏฐาเปส .....ติ ฯ ข. ประโยคตรัสถาม - ประโยคตอบ มี ๒ แบบ แล้วแต่ ความ (ถาม) : สตฺถา อาคนฺตฺวา กาย นุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนุนสินนาติ ปุจฉิตวา......

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้ออกแบบมาเพื่อให้นักเรียนระดับ ปริญญาโท (ป.ธ.๔-๙) สามารถเข้าใจและฝึกฝนการแปลระหว่างภาษาไทยและมคธ โดยมีตัวอย่างประโยคสำคัญที่ใช้ในวิชาเรียน ท่านจะได้เรียนรู้วิธีการตั้งประโยคแล

…ว่าเป็นคนหนึ่ง ตัวหนึ่ง หรือสิ่งหนึ่งเท่านั้น เช่น ตัวอย่างว่า : : อัปปมาทรโต ภิกขูติ อิม ธมฺมเทสน์ สตฺถา เชาวเน วิหรตฺโต อญฺญตร์ ภิกขุ อารพา กเถ ฯ (๒/๑๑๑) (แสดงว่าในที่นี้ทรงปรารภภิกษุรูปหนึ่ง ซึ่งไม่แน่ช…

บทความนี้อธิบายถึงการใช้ศัพท์ในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการใช้ศัพท์ อญฺญตร ที่หมายถึง 'คนหนึ่ง สิ่งหนึ่ง' และการนิยามความหมายเพิ่มเติมเกี่ยวกับดาบสกับเทพธิดา โดยมีตัวอย่างในบทพระธรรมเทศนาเพื่อแสดงให้เห็นถึง

…อกฺขิ ตาส่วนนอก ลูกตา ๕๐. จกฺขุทุพพล คนตามืด ตามัว อนุธจกฺขุ คนตาบอด ๕๑. หิริ อายใจตัวเอง ลชฺชา ๕๒. สตฺถา สตถาโร ๕๓. พนฺธิตวา เวเจตวา ๕๔. อุปปนฺโน อายคนอื่น ใช้กับพระพุทธเจ้าพระองค์เดียว ใช้กับศาสดาในศาสนา…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ประกอบด้วยศัพท์ และคำแปลที่สำคัญ เช่น โอโลเกติ แสดงถึงการมองดูทั้งทางกายและทางปัญญา รวมถึงคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การมองดู ท้องและนม รวมถึงคำศั

…ได้ แต่ก็ผิดแบบอยู่ดี ตัวอย่างประโยคแบบที่พึงจดจำมี ดังนี้ ๑. ประโยคต้นเรื่อง เช่น ....ติ ธมฺมเทสน์ สตฺถา วิหรนโต อารพุภ กเถสิ ฯ เอวมฺเม สุต ๆ เอก สมย์ ภควา ๒. ประโยคคอคาถา เช่น อนุสนธิ์ คเหตุวา ธมฺม เทเสน…

เนื้อหานี้พูดถึงหลักการและแนวทางในการแต่งภาษาไทยให้อยู่ในรูปแบบของมคธ สำหรับผู้ที่สนใจเรียนรู้การแต่งประโยคตามแบบดั้งเดิม โดยมีตัวอย่างประโยคสำหรับต้นเรื่อง คอคาถา และเอตทัคคะ กำหนดรูปแบบให้ผู้ศึกษาได

…ุสสา ฯ (๒/๑๓) เสยฺยถีทำ เป็นสำนวนชั้นอรรถกถา ใช้แสดงส่วนย่อยที่มี หลายๆ อย่าง เช่น - ตสฺมา ต์ ทิวส์ สตฺถา ฯเปฯ อนุปุพพิกถ์ กเถ เสยฺยถีทำ ? ทานกถ์ สีลกถ์ ฯเปฯ (๑/๕) : สงฺขิตเตน ปญฺจุปาทานขันธา ทุกขา เสยฺยถี…

บทความนี้กล่าวถึงการใช้คำและสำนวนในภาษาไทย โดยเฉพาะการใช้คำว่า ยทท เช่นในการแสดงส่วนย่อยที่มีอย่างเดียว และ เสยฺยถีทำ ที่ใช้แสดงส่วนย่อยหลายๆ อย่าง นอกจากนี้ยังพูดถึงคำว่า "เพราะ" ที่มีที่มาจากรูปแบบต

…ษาบาลิทิวา “อิติปิ โส ภควา อรห์ สมมาสัมพุทโธ วิชชาจรณสมฺปนฺโน สุคโต โลก วิทู อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถ สตฺถา เทวมนุสสานํ พุทฺโธ ภควาติ” 'พระไตรปิฎกภาษาบาลี 45 เล่ม เล่มที่ 1 หน้าที่ 1 ข้อที่ 1 บ ท ที่ 2 อ นุ …

พุทธานุสติคือการระลึกถึงคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าซึ่งมีพระคุณอันยิ่งใหญ่จากการตรัสรู้และสอนสัตว์โลก ทั้งมนุษย์และเทวดา นอกจากนี้ยังดำเนินการสร้างจิตให้มีสติและยึดมั่นในพระพุทธคุณ โดยปฏิบัติในสถานที่สง

…ราศแล้วทั้งหลาย จึงมีผลมาก น เม ทิฏโฐ อิโต ปุพเพ น สุโต อุท กสฺสจิ ตุสิตา คณิมาคโตติ. เอวํ วคุคุคโท สตฺถา

บทความนี้กล่าวถึงผลของการให้ทานในผู้มีอารมณ์ เช่น ราคะ โทสะ โมหะ และความอยาก โดยแสดงให้เห็นว่าการให้ทานในกรณีเหล่านี้นั้นมีผลมาก เนื่องจากเงื่อนไขอารมณ์ที่ส่งผลต่อผลของการให้ทาน ในกรณีที่บุคคลปราศจากอ

…ราศแล้วทั้งหลาย จึงมีผลมาก น เม ทิฏโฐ อิโต ปุพเพ น สุโต อุท กสฺสจิ ตุสิตา คณิมาคโตติ. เอวํ วคุคุคโท สตฺถา

บทความนี้พูดถึงผลของทานที่ได้รับจากบุคคลที่มีอารมณ์ราคะ โทสะ โมหะ และความอยาก ซึ่งส่งผลกระทบต่อการให้ทานและผลของการให้ ในแต่ละกรณีนี้ได้ถูกวิเคราะห์อย่างลึกซึ้ง ให้เราเห็นถึงความสำคัญของอารมณ์ในการให้

…งจากมหาลิไม่รู้ว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเรานั้น ทรงเป็นยิ่งกว่าเทพ เป็นผู้ยิ่งใหญ่ในภพทั้งสาม เป็น สตฺถา เทว มนุสฺสานํ คือเป็นครูของมนุษย์และเทวดาทั้งหลาย ด้วยความที่ ตนไม่มั่นใจว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเห็…

บทความนี้นำเสนอเรื่องราวของท้าวสักกะจอมเทพ ผู้เป็นประมุขของทวยเทพในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ และการบังเกิดเป็นเทพบุตรที่ยากลำบากยิ่งเมื่อเปรียบเทียบท่านกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสถึงก

…ะเข้าถึงได้ต้องทำใจให้หยุดนิ่งที่ศูนย์กลาง- กายฐานที่ ๗ เท่านั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงได้พระนามว่า สตฺถา เทว มนุสฺสานํ คือ ทรงเป็นบรมครูของเทวดา และมนุษย์ทั้งหลาย เพราะตั้งแต่แรกที่ทรงสร้างบารมี พระองค์ทร…

ในคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เน้นความสำคัญของการปฏิบัติธรรมเพื่อเข้าถึงความสงบและธรรมภายในตัวเอง พระองค์ทรงเป็นบรมครูของมนุษย์และเทวดา โดยมีความปรารถนาที่จะพาสรรพสัตว์หลุดพ้นจากทุกข์สู่พระนิพพาน ใครท

…จนกระทั่ง ฝึกเหล่าบุรุษสตรีให้เป็นพระอริยสาวกในพระพุทธศาสนาได้ เมื่อเข้าถึงอย่างนี้แล้วก็ได้ชื่อว่า สตฺถา เทวมนุสฺสานํ คือ เป็น

บทความนี้นำเสนอการเข้าถึงสุคติผ่านการปฏิบัติที่ถูกต้อง โดยมีการชี้ให้เห็นถึงการหยุดนิ่งในจิตใจและการเข้าถึงดวงศีล ดวงสมาธิ และดวงปัญญา ซึ่งนำไปสู่การรู้แจ้งในธรรมกายและโลกวิทู การฝึกฝนตนเองในเส้นทางที