คู่มือการแปลไทยเป็นมคธแบบป.ธ.๔-๙ : หน้า 98/374

๔๒ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ๓. ศัพท์ที่นิยมใช้กับ สทธิ์ ต้องเป็นศัพท์รูปธรรม เป็นสิ่งมี ชีวิต มีรูปร่างปรากฏ เช่น คน สัตว์ เป็นต้น ดังตัวอย่างข้างต้นนี้ ศัพท์ที่นิยมใช้กับ สห ต้องเป็นศัพท์นามธรรม เป็นสิ่งไม่มีชีวิต ไม่มีรูปร่างปรากฏ ดังตัวอย่างข้างต้นเช่นกัน วิธีเรียง ปฏฐาย กับ ยาว ปฏฐาย แปลว่า “จำเดิม ตั้งแต่ ยาว แปลว่า “จน, จนถึง, จนกว่า, ตราบเท่า” ทั้งสองศัพท์มีวิธีเรียงดังนี้ ๑. ศัพท์ที่ทำหน้าที่ขยาย ปฏฐาย นิยมเรียงไว้หน้า ปฏฐาย และ ประกอบด้วย โต ปัจจัย เช่น : ตโต ปฏฐาย เตสํ ปจจัยทายกา อุปฏฐากาปิ เทว โกฏฐาสา อเหตุ ฯ (๑/๕๐) ๒. ศัพท์ที่ทำหน้าที่ขยาย ยาว นิยมเรียงไว้หลัง ยาว และ นิยมมีรูปเป็นปัญจมีวิภัตติที่ลงท้ายด้วย อา เช่น : : อกสส สตฺถา ยาว อรหตุตา กมฺมฏฺฐานํ กเถสิ ฯ (๑/๗) ยาว อกนิฏฐภวนา ปน เอกนินนาท โกลาหล อคมาส ฯ (๑/๕๐) ๓. ถ้า ปฏฐาย กับ ยาว มาคู่กันในประโยคเดียวกัน และมีบท ขยายด้วยกันทั้งคู่ แปลเป็นสำนวนไทยว่า “ตั้งแต่, จนถึง, จำเดิมแต่ ...จนกระทั่งถึง ฯลฯ นิยมเรียงท่อน ปฏฐาย ไว้ข้างหน้า เรียงท่อน ยาว ไว้ข้างหลัง ส่วนบทขยายก็เรียงตามวิธีดังกล่าวข้างต้น เช่น