หน้าหนังสือทั้งหมด

นิสัยดีและนิสัยชั่ว
35
นิสัยดีและนิสัยชั่ว
…ห่งความเสื่อม หรือความเจริญของคนๆ นั้น ๒. นิสัยที่ฝังลึกติดตัวข้ามชาติยากจะเปลี่ยนแปลง ได้ เรียกว่า สันดาน ๓. ความรู้ด้านวิชาการทางโลกเป็นเพียงอุปกรณ์ ให้บุคคลนำไปใช้ประกอบการทำความดี ความ ชั่ว ตามนิสัยดี น…
บทความนี้สำรวจถึงผลกระทบของนิสัยดีและนิสัยชั่วที่ส่งผลต่อชีวิตของบุคคล โดยมีการกล่าวถึงธรรมชาติของนิสัยที่มี 5 ประการ ซึ่งรวมถึงการคิดดีหรือชั่ว บางคนอาจได้รับบุญหรือลงโทษตามนิสัยของตนเอง นอกจากนี้ยัง
นิสัยและสันดาน
38
นิสัยและสันดาน
…รรมะ พอได้ดูต่อเนื่องสัก ๗ วัน หากถึงเวลา แล้วไม่ได้ดูก็จะเริ่มรู้สึกว่าขาดอะไรบางอย่าง นิสัยต่างกับสันดาน สันดาน คือ นิสัยที่ฝังใจข้ามภพข้ามชาติมา นิสัยใด ๆ หากใครหา าแล้วช้าอีกอย่างต่อเนื่อง ก็จะ ติดตัวข้…
เนื้อหาเกี่ยวกับนิสัยและสันดานของคนเรา นิสัยดีช่วยสร้างบุญและความสุข ในขณะที่นิสัยชั่วส่งผลให้เกิดความทุกข์ การสร้างนิสัยดีต้องมีค…
นิสัยและสันดานในพระพุทธศาสนา
64
นิสัยและสันดานในพระพุทธศาสนา
นิสัยที่ไม่ดีบางอย่างก็ติดตัวข้ามชาติมา เราเรียก นิสัยประเภทนี้ว่า สันดาน สรุปว่า นิสัย คือ สิ่งเพาะขึ้นในชาตินี้ ส่วนสันดาน คือ นิสัยที่ติดข้ามภพข้ามชาติมา ส่วนนิสัยที่ดี ก…
เนื้อหาเกี่ยวกับนิสัยและสันดาน โดยแบ่งนิสัยเป็นนิสัยที่ดีและไม่ดี อธิบายว่านิสัยไม่ดีเกิดจากกิเลส และเสนอแนวทางในการแก้ไขนิสัยไม่ด…
อวิชชาและอุปสรรคทางจิต
35
อวิชชาและอุปสรรคทางจิต
…าะความลังเลสงสัย 6. อวิชชานิวรณ์ ขัดขวางไว้เพราะความไม่รู้ 7) อนุสัย คือ กิเลสที่นอนเนื่องอยู่ในขันธสันดานของสัตว์ทั้งหลาย มี 7 อย่าง คือ 1. กามราคานุสัย สันดานที่ชอบใจในกามคุณอารมณ์ 2. ภวราคานุสัย สันดานที…
บทความนี้วิเคราะห์ถึงอวิชชาและอุปสรรคทางจิตที่มีผลต่อการเกิดทุกข์ในสัตว์ ทั้งนี้รวมถึงการจำแนกอนุสัยที่นำไปสู่อารมณ์ต่างๆ และการผูกพันของสังโยชน์ที่จะทำให้สัตว์ไม่หลุดพ้นจากวัฏทุกข์ อวิชชาเป็นอุปสรรคส
ความเพียรและพัฒนาการทางจิตใจ
166
ความเพียรและพัฒนาการทางจิตใจ
…้ คือ ความเพียร 4 ประการ ได้แก่ 1. สังวรปธาน เพียรระวังมิให้ความโลภ ความโกรธ ความหลง เกิดขึ้นในขันธ สันดานด้วยสีลสังวร ขันติสังวร วิริยสังวร สติสังวรและญาณสังวร 2. ปหานปธาน เพียรละกิเลส คือ ความโลภ ความโกรธ…
ความเพียรในทางพุทธศาสนาแบ่งออกเป็น 4 ประการ ได้แก่ สังวรปธาน, ปหานปธาน, ภาวนาปธาน, และอนุรักษ์ขนาปธาน ซึ่งการฝึกอบรมเหล่านี้มีจุดประสงค์เพื่อขัดเกลาจิตใจให้ดีขึ้น โดยมี 28 วิธีการปฏิบัติเพิ่มเติม เช่น
สร้างบารมีในปีใหม่
467
สร้างบารมีในปีใหม่
…ป็นสิ่งที่นักสร้างบารมีผู้หวังยกตน และ สรรพสัตว์ทั้งหลายขึ้นสู่ฝั่งนิพพาน ต้องทำให้บังเกิดขึ้นในกมล สันดาน พระบรมโพธิสัตว์ที่เห็นทุกข์ด้วยปัญญา และประกอบ ด้วยมหากรุณา มีความเมตตาปรารถนาดีว่า ถ้าหากบารมีเต็ม
ในปีใหม่นี้ เราควรสร้างบารมีอย่างต่อเนื่อง โดยฝึกความอดทนต่อสิ่งที่ยั่วยุและกระทบกระทั่ง เหมือนแผ่นดินที่ไม่เคยโกรธเคือง การมีวาจาสัตย์และซื่อตรงจะทำให้เราเดินตามทางพระนิพพานได้อย่างไม่ยาก ทุกครั้งที่
การพิจารณาเกี่ยวกับโทมนัสและปฏิฆะ
30
การพิจารณาเกี่ยวกับโทมนัสและปฏิฆะ
…รวมความที่จิตซึ่งสหรคตกับโลภะเหล่านั้นไว้หลายอย่าง โดยความ ต่างแห่งความเป็นไปและความต่างแห่งกาลเทศะ สันดาน และ อารมณ์เป็นต้น ตามสมควรแก่กรรมบถที่ได้อยู่ในอกุศลกรรมบถทั้งหลาย โดยนัยที่ท่านกำลังจะกล่าวฯ [อธิบ…
บทความนี้อธิบายถึงการพิจารณาอารมณ์ของใจที่เกี่ยวข้องกับโทมนัสและปฏิฆะ โดยมีการระบุถึงจิตที่มีความแตกต่างจากโสมนัสในสถานการณ์ต่างๆ รวมถึงความสัมพันธ์ที่ละเอียดในข้อดีและข้อเสียของอารมณ์ที่สามารถส่งผลต่
เจตนาทางกรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
218
เจตนาทางกรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…ิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 218 "เจตนาดวงแรกนั้น ย่อมไม่ชื่อว่าเป็นตัวกรรม ที่เพ่งความขาดตอนแห่ง สันดานที่เป็นไปแล้ว และที่เพ่งความได้โอกาส เหมือนกรรมทั้ง ๒ (คือ อุปปัชชเวทนียกรรม และอปราปริยเวทนียกรรม) …
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เจตนาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งแยกความแตกต่างระหว่างเจตนาดวงแรกที่ไม่ได้ชื่อว่าเป็นตัวกรรมและเจตนาอุปปัชชเวทนียกรรม ซึ่งให้ผลในภพหน้า การทำความเข้าใจเกี่ยวกับเจตนาและกรรม
แนวคิดเกี่ยวกับการทำบุญและการฟังธรรมในพระพุทธศาสนา
228
แนวคิดเกี่ยวกับการทำบุญและการฟังธรรมในพระพุทธศาสนา
…านั้นนั่นแลและแก่เหล่าชนผู้เจ็บไข้ ชื่อว่า เวยยาวัจจะ (ความช่วยขวนขวาย) ฯ เจตนาหวังให้บุญซึ่งเกิดใน สันดานของตน เป็นประโยชน์ทั่วไปกับชนเหล่าอื่น ชื่อว่าปัตติทานะ (การให้ส่วนบุญ) ฯ เจตนาที่พลอยยินดียิ่งนัก ซ…
การทำบุญและการฟังธรรมในพระพุทธศาสนานั้นมีความสำคัญอย่างยิ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการมีเจตนาที่ดีในการช่วยเหลือผู้อื่น เช่น การประพฤติอ่อนน้อม (อปจายนะ) การช่วยขวนขวาย (เวยยาวัจฉะ) และการให้ส่วนบุญ (ปัตติท
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
382
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…้าที่ 382 อาจารย์กล่าวไว้ว่า ธรรมมีราคะและศรัทธาเป็นต้น อันบุคคล อบรม (คือให้สำเร็จ) ในภายใน (คือใน สันดานของตน) และธรรมคือสัตว์และ สังขาร อันบุคคลส้องเสพในภายนอก (เป็น อุปนิสัยแก่กุศลธรรมเป็นต้น ฯ) อีกนัยห…
ในข้อความนี้ อาจารย์ได้นำเสนอความสัมพันธ์ระหว่างราคะ ศรัทธา และธรรมที่มีอิทธิพลต่อการอบรมในธรรมะ มีการกล่าวถึงธรรมที่เป็นนิสัยแก่กุศลธรรมทั้งภายในและภายนอก พร้อมกับความสำคัญของการเลือกทำความดีเช่นทาน
โอวาทจากสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
5
โอวาทจากสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
…เกิด ณ ตระกูล สูง และความยินดีอันยิ่ง ๆ ไป เป็นผลข้อประสงค์แล้ว พึงบำเพ็ญความไม่ประมาทให้บริบูรณ์ใน สันดานเถิด ก็สามารถจะเป็นบ่อเกิดแห่งกุศล และคุณที่ประสงค์มีอายุเป็นต้นนั้น (๑) อง. ปญฺจก. ๒๒/๕๑.
บทความนี้กล่าวถึงโอวาทที่สำคัญซึ่งสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสได้ตรัสไว้แก่อนาถบิณฑิกคฤหบดี โดยเน้นถึงธรรม 5 ประการที่มนุษย์ปรารถนา ได้แก่ อายุ วรรณ สุข ยศ และสวรรค์ ซึ่งกล่าวถึงว่าความปราร
วิสุทธิมรรค: ความเข้าใจเกี่ยวกับตัณหา
4
วิสุทธิมรรค: ความเข้าใจเกี่ยวกับตัณหา
…น หินธาตุ, รูปธาตุ เป็นมัชฌิมธาตุ, อรูปธาตุ เป็น ปณีตธาตุ, บุคคลจะอยู่ในฐานะอย่างไรก็ตาม แต่ตัณหาใน สันดานของบุคคลนั้น มันหาเป็นไปตามควรแก่ฐานะไม่ มันย่อมเป็นไปสูงบ้าง ต่ำบ้าง ตามความ ยินดีพอใจ (นนทิราคสหกต…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับตัณหาในวิสุทธิมรรค โดยการวิเคราะห์ว่า ตัณหานั้นมีลักษณะเป็นเหมือนข่ายที่เกิดขึ้นในอารมณ์ต่างๆ ทั้งในภายในและภายนอก โดยมีการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์ที่ต่ำและสูง พ
วิสุทธิมรรค: การศึกษาเรื่องนิวุฏฐธรรม
180
วิสุทธิมรรค: การศึกษาเรื่องนิวุฏฐธรรม
…่างเดียว อีกนัยหนึ่งความว่า ให้เป็นไปคือพรรณนาได้โดยประการเป็นอันมาก บทว่า ปุพเพนิวาส ได้แก่ (ขันธ) สันดานที่อาศัยมาในภพนั้น ๆ ตั้งต้นแต่ภพที่เป็นอดีต ใกล้ที่สุด” บทว่า อนุสฺสรติ คือระลึก (ย้อน) ตามไป ๆ โดย…
เนื้อหาเกี่ยวกับนิวุฏฐธรรมที่ตั้งอยู่บนขันธ์ ซึ่งหมายถึงเรื่องต่าง ๆ ที่สามารถระลึกได้ด้วยวิญญาณ การศึกษานี้เน้นถึงการเข้าใจนิวุฏฐธรรมที่มีได้เฉพาะพระพุทธเจ้า และถึงวิธีการระลึกถึงปุพเพนิวาสา ความหมาย
วิชาธรรมภิบาล: ธาตุ ๑๙ และวิญญาณ
143
วิชาธรรมภิบาล: ธาตุ ๑๙ และวิญญาณ
…่เที่ยง เพราะมีความเป็นไปเนื่องอยู่ด้วย ปัจจัยมีจักษุและรูปเป็นต้น ทรงถอดวิญญาณอันนอนเนื่อง (อยู่ใน สันดาน) มานนของบุคคลเหล่านั้นเสื่อ จึงทรงประกาศธาตุ ๑๙ แทนอีกหน่อย พระผู้พระภาคเจ้าทรงประกาศธาตุแต่ ๑๙ ๑.…
ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับธาตุ ๑๙ และการที่มันเชื่อมโยงกับความรู้และวิญญาณ โดยเน้นถึงลักษณะและการแยกประเภทของธาตุต่าง ๆ ที่มีบทบาทสำคัญในชีวิตและสำนึกของบุคคล และการประกาศธาตุ ๑๙ โดยพระผู้พระภาค
ปรัชญา - วิถีธรรมรงแปลก ตอนที่ 320
321
ปรัชญา - วิถีธรรมรงแปลก ตอนที่ 320
…แต่ง) แห่ง พิพัฒนหลาย เป็นสารแห่งความขี้ขลาดนี้ได้ [ขยายความ] แท้จริง ผล (แห่งกรรม) เมื่อเกิดขึ้นในสันดานอันหนึ่ง (ถึงแม้) เพราะความเป็นอันเดียวกัน และความต่างกันเด่นชัด ใน สันดานอันหนึ่งนั้นถูกปฏิเสธ ก็หา…
ในบทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของกรรมที่ส่งผลต่อสันดานของบุคคลและการเกิดขึ้นของผลกรรมในชีวิต โดยเน้นว่าทุกสิ่งมีอิสรภาพและปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลกระทบเป็นองค…
วิชาธรรมะเบื้องต้น ๓ ตอน ๑
403
วิชาธรรมะเบื้องต้น ๓ ตอน ๑
…าะเห็นความเกิดขึ้นแห่งสิ่งใหม่ ๆ เมื่อเห็นผิดไป ย่อมจะยึดมันอูอาทิวิชิ เพราะถือเอาเหตุผลอันตอกอยู่ในสันดานเดียว กัน (คือมีสันดิตเดียวกันดังกล่าวแล้ว) สันดานมาเกิดลง (คือตาย ?) นั่นเองว่างต่างกัน (คือเป็นคนล…
… ครั้งนี้ช่วยให้เห็นภาพความสัมพันธ์ของธรรมที่มีอยู่ในบริบทต่าง ๆ และการเข้าใจถึงความเชื่อมโยงระหว่างสันดาน และการเกิดขึ้นของสิ่งใหม่ โดยไม่มีการให้คำอธิบายเกี่ยวกับที่มาของการเกิดใหม่ซึ่งเป็นปริศนาที่น่าสนใ…
อิทธิพลแห่งปัญญาวาสนา
272
อิทธิพลแห่งปัญญาวาสนา
…งปัญญาวาสน เป็นโลคุตระ แท้จริง ปัญญาสะเภอว่าอะไรอันสิ่งให้มีขึ้น แล้ว ย่อมทำหลายย้ายคือคลาสึ่งครอบ (สันดาน) มาตลอดกาลนาน กระทำ อนุตตะให้ทุกอย่างเสียได้ ดูละฟ้าฟาด ลงด้วยกำลังแรงอย่างน่าละหวั่นพิกว่าที่งิน ท…
บทนี้กล่าวถึงอิทธิพลแห่งปัญญาวาสนาและความสำคัญในการจัดการกิเลส โดยนำเสนอว่าปัญญาสามารถทำลายสิ่งที่ไม่ดีและสร้างความเข้าใจในโลคานิตติผล การดำเนินชีวิตตามมรรควิถีและการบรรลุผลสมบัติต่าง ๆ ถือเป็นอานิสงส
เปรียบเทียบการทรงนำพระอนุสรณ์สถาน
257
เปรียบเทียบการทรงนำพระอนุสรณ์สถาน
…ัตว์ ประทับนั่งบนโพธิ์ลังก์ แล้วทรงบำเพ็ญ อนุปสนาทิ้ง ๓ คือ " ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนันตา" ในจิต สันดานของพระองค์ ก็ดังนั้น. ความไม่เสี่ยงไปแห่งวิจาสนาญาณ ก็เพราะพระผู้พระภาคเจ้า ผู้ยังเป็นพระโพธิสัตว์ ท…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเปรียบเทียบการทรงนำพระอนุสรณ์สถานกับการฟักไข่ โดยพระผู้พระภาคเจ้าทรงบำเพ็ญอนุปสนาทิ้ง ๓ และการเติบโตของพระโพธิสัตว์ ซึ่งถือว่ามีความสำคัญในการเข้าใจธรรมชาติและการพัฒนาจิตใจของพระองค
ปฐมสัมผัสสาเหติกแปล ภาค ๑
305
ปฐมสัมผัสสาเหติกแปล ภาค ๑
…ูมิ ชาติ " เป็นต้นนั้น มีวินิจฉัยดังนี้ :- สองบทว่า เอกภูมิ ชาติ ความว่า ชาติหนึ่งบ้าง ได้แก่ ขันธ์-สันดานอันนั้นเนื่องในภพหนึ่ง ซึ่งมีปฏิสันถารเป็นมูล มีฤทธิ์เป็นที่สุด บทว่า " เทวภูมิ ชาติ " เป็นต้น คันนี…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการบริการและการพัฒนาจิตใจในพระพุทธศาสนา โดยเน้นว่าผู้มีบารมีจะสามารถเข้าถึงความลึกซึ้งได้หากมีจิตมุ่งมั่นไปในทางที่ถูกต้อง นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงการทำทานและบทบาทของบัณ
การวิจัยเกี่ยวกับอธิกรณ์และวิวาทาธิกรณ์ในตัณย์อุปฌาน
148
การวิจัยเกี่ยวกับอธิกรณ์และวิวาทาธิกรณ์ในตัณย์อุปฌาน
…่งอธิกรณ์] วิจัยฉัน ในวรรคที่ตอบคำถามถึงมูล พึงทราบดังนี้:- สองงว่าก ระทวาส มูลเฉ ที่เป็นไปในภาย ใน สันดานเหล่านี้ คือ "วิวาทมูล มีกิริยา ผูกโกรธ และความแข่ง ดีเป็นอานา ิ โกละ โทสะ และ โมหะ ๓ โโลกะ อิโกะ แล…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอธิกรณ์และวิวาทาธิกรณ์ในบริบทของตัณย์อุปฌาน โดยเน้นการศึกษามูลเหตุแห่งการแตกต่างและความสำคัญของความเข้าใจภายในรูปแบบอธิกรณ์ต่างๆ ที่มีผลต่อการปฏิบัติธรรมและความสัมพันธ์ของ