หารมิตรแท้และความรับผิดชอบ : หน้า 165/397

บทที่ ๖ ๕. ไม่พูดจาหลอกลวงกัน เพราะละบาปกรรม ๑๔ ได้ จึงไม่ แกล้งกล่าวให้คลาดจากความจริง ตัวเราจะสามารถปฏิบัติหน้าที่ทั้ง ๕ ประการนี้ได้สมบูรณ์ เพราะมีคุณสมบัติของมิตรแท้ เนื่องจากได้รับการปลูกฝังอบรมมาดีจาก มารดาบิดาผู้ปกครองในครอบครัว ตลอดจนครูบาอาจารย์ ถ้าตัวเราสามารถปฏิบัติตนดี มีอริยวินัยครบ ๕ ประการ ย่อม ได้ชื่อว่า เป็นผู้ปิดป้องทิศเบื้องซ้ายดีแล้ว หน้าที่รับผิดชอบของมิตรสหายต่อตัวเรา พระพุทธองค์ทรงกำาหนดเป็นอริยวินัยหรือหน้าที่ที่มิตรสหาย ต้อง ปฏิบัติเพื่อแสดงความรับผิดชอบต่อตัวเราไว้เป็นตัวอย่าง ๕ ประการ คือ ๑. กล้าป้องกันรักษามิตรผู้ประมาทแล้ว มิตรสหายคนใดก็ตาม ๑๕๑ เมื่อได้รู้ได้เห็นว่าเราประสบปัญหาเนื่องจากความประมาทเลินเล่อ ไม่ใช่ สันดานเลวของเรา แล้วไม่กล้าช่วยเหลือ เขาเป็นศัตรูในคราบมิตร จึงรู้เถิดว่าเขาไม่ใช่มิตรแท้ ๒. กล้ารักษาทรัพย์ของมิตรผู้ประมาทแล้ว จึงรู้เถิดว่า มิตร เช่นนี้ คือมิตรแท้ พึ่งให้เรา อย่างแท้จริง ๓. กล้าเป็นที่พึ่งเมื่อคราวมีภัย เขาเป็นมิตรแท้ จึงยินดีเป็นที่ ๔. กล้าไม่ละทิ้งในยามวิบัติ นี่คือลักษณะนิสัยของกัลยาณมิตร ๕. นับถือตลอดวงศ์ตระกูลของมิตร มิตรสหายที่ให้เกียรติ เคารพนับถือบุพการีของเรา บุตรหลานของเรา ว่าเป็นเสมือนญาติพี่น้องของเขา