หน้าหนังสือทั้งหมด

พระไตรปิฎกและพระธรรมคุณ
153
พระไตรปิฎกและพระธรรมคุณ
…ปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยอีกด้วย ฉบับล่าสุดจัดพิมพ์ครั้งแรกใน พ.ศ. 2539 อรรถกถานั้นเป็นคัมภีร์อธิบายพระไตรปิฎก ซึ่งแต่งขึ้นประมาณ พ.ศ. 956 และยังมีคัมภีร์อื่น ๆ อีก เช่น ฎีกา และ อนุฎีกา ฎีกาเป็นคัมภี…
…นปัจจุบัน อรรถกถานั้นเป็นคัมภีร์ที่มีความสำคัญในพระพุทธศาสนาพร้อมกับ ฎีกา และอนุฎีกา ซึ่งเป็นคัมภีร์อธิบายที่จัดทำขึ้นในสมัยต่าง ๆ โดยพระธรรมคุณที่ตรัสไว้ในวัตถุปมสูตรสามารถสรุปได้ถึง 6 ประการ ซึ่งมีการอธิบ…
การรู้แจ้งในธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
155
การรู้แจ้งในธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
คือยิ่งถือปฏิบัติเรื่อยไปไม่ละวางเสีย 6) อธิบายธรรมคุณบทว่า ปจฺจตฺต์ เวทิตพฺโพ วิญญูหิ ปญฺจตฺต์ เวทิตพฺโพ วิญญูหิ แปลว่า อันวิญญูพึงรู้เฉพาะตน คำว่…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้อธิบายว่า วิญญูชนจะรู้แจ้งในธรรมได้เฉพาะตนเท่านั้น โดยไม่สามารถให้ผู้อื่นเข้าใจในสิ่งที่ตนไม่เคยสัมผัสได้ …
ทุกข์และอุปาทาน
157
ทุกข์และอุปาทาน
ทุกข์ทั้ง 12 ประการที่กล่าวมานี้สรุปเหลือประการเดียวคือ “อุปาทานขันธ์ 5 เป็นทุกข์” กล่าวคือ มนุษย์และสัตว์ทั้งหลายประกอบด้วยขันธ์ 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ขันธ์ทั้ง 5 นี้ ยังมีกิเลสอย
…กข์ หากไม่ถือมั่น จะไม่ทุกข์ เช่น ชีวิตคู่ที่หย่าขาดกันไม่ได้สร้างความทุกข์เพราะคิดไม่เป็นของเรา และอธิบายถึงความจริงอันประเสริฐในเรื่องเหตุให้เกิดทุกข์ หรือ 'ตัณหา' แบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่ กามตัณหา ภวตัณห…
การดับตัณหาและนิพพานในพระพุทธศาสนา
159
การดับตัณหาและนิพพานในพระพุทธศาสนา
…จ และไม่พึงใจ ยังเสวยสุขและทุกข์อยู่ เพราะความที่อินทรีย์ 5 ยังไม่บุบสลาย พระเดชพระคุณภาวนาวิริยคุณ อธิบายสอุปาทิเสสนิพพานไว้ว่า เป็นพระนิพพานในตัว บางครั้งก็เรียกว่า “นิพพานเป็น” หมายความว่า ในขณะที่อาสวะก…
บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการดับตัณหาผ่านคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยยกตัวอย่างการเปรียบเทียบตัณหากับทะเลที่ไม่มีวันเต็ม การเข้าถึงพระนิพพานนั้นถูกแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ สอุปาทิเสสนิพพาน และ
การเข้าถึงนิพพานและอริยมรรค
160
การเข้าถึงนิพพานและอริยมรรค
…งในอัตภาพนี้ของภิกษุนั้นเป็นสภาพที่กิเลส มีตัณหา เป็นต้น ครอบงำ ไม่ได้อีก พระเดชพระคุณภาวนาวิริยคุณ อธิบายอนุปาทิเสสนิพพานไว้ว่า เป็นนิพพานที่อยู่นอกตัว บางครั้งก็เรียกว่า “นิพพานตาย” หมายความว่าเมื่อขันธ์ …
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงอนุปาทิเสสนิพพาน ซึ่งเกิดจากการหลุดพ้นจากกิเลสและตัณหา รวมถึงการปฏิบัติในแนวทางอร…
ความเพียรและการเข้าถึงโลกุตรภูมิ
163
ความเพียรและการเข้าถึงโลกุตรภูมิ
-ความเพียร ประคองจิต ตั้งใจมั่น เพื่อทำให้กุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้วเจริญยิ่ง ๆ ขึ้นไป สัมมาสติ แปลว่า ระลึกชอบ ได้แก่ สติปัฏฐาน 4 คือ การพิจารณาเห็นกายในกาย มี ความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ เพื่อกำจัดอภิช
…เห็นในกายเวทนาและจิต รวมถึงความสำคัญของสัมมาสมาธิ ที่เป็นศูนย์กลางขององค์มรรคเพื่อเข้าถึงโลกุตรภูมิ อธิบายอริยสัจในสองระดับ การเรียนรู้และการปฏิบัติ เพื่อเข้าใจทุกข์ เหตุแห่งทุกข์ และแนวทางดับทุกข์ ซึ่งมีคว…
กฎแห่งกรรมและวิทยาศาสตร์
183
กฎแห่งกรรมและวิทยาศาสตร์
…นั้นวงการวิทยาศาสตร์ไม่ค่อยยอมรับเพราะคิดว่า พิสูจน์ไม่ได้บ้าง แต่จะพยายามค้นหาสาเหตุในปัจจุบันเพื่ออธิบายผลที่เกิดขึ้นนั้น เช่น พระพุทธศาสนา อธิบายว่า ไอน์สไตน์ฉลาดเพราะบุญด้านปัญญาบารมีที่เขาได้สั่งสมมาจา…
บทความนี้เสนอการวิเคราะห์ความสอดคล้องระหว่างกฎแห่งกรรมกับวิทยาศาสตร์ โดยอธิบายว่าเหตุและผลในกฎแห่งกรรมสามารถเชื่อมโยงกับหลักวิทยาศาสตร์ได้ โดยระบุถึงกรรมในปัจจุบันชาติที่เห็นได้ช…
ความหมายของคำว่า ภิกฺขุ และ สมณะ ในพระพุทธศาสนา
192
ความหมายของคำว่า ภิกฺขุ และ สมณะ ในพระพุทธศาสนา
…ษ หากฝ่ายหญิงก็จะเรียกว่าภิกษุณี คำว่า บรรพชิต มาจากบทว่า “ปพฺพชิโต ในภาษาบาลี แปลว่า เข้าถึงบรรพชา อธิบายว่า เป็นผู้ บวชแล้ว” ราชบัณฑิตยสถานให้ความหมายไว้ว่า บรรพชิต หมายถึง นักบวชในพระพุทธศาสนา ส่วน นักบว…
ภิกฺขุ เป็นคำที่มีรากศัพท์จาก 'ภยะ + อิกขะ + รู' แปลว่า ผู้เห็นภัยในสังสารวัฏ ส่วนคำว่า พระภิกษุ แสดงถึงการยกย่องพระสงฆ์ที่เลอเลิศ ภิกษุณีก็คือฝ่ายหญิงที่บวช คำว่าบรรพชิตแปลว่า นักบวชในพระพุทธศาสนา ใน
การบวชแบบญัตติจตุตถกรรมวาจา
201
การบวชแบบญัตติจตุตถกรรมวาจา
…ภาษาบาลี แปลว่า นิสัย ดังในอรรถกถาที่ว่า “นิสสยกรณีโย มีความว่า เราเป็นผู้มีการถือนิสัยเป็นกิจควรทำ อธิบายว่า นิสัยอันเราพึงทำ คือ พึงถือ นิสสัย คือ ปัจจัยเครื่องอาศัยหลักของพระภิกษุ 4 อย่าง ได้แก่ เที่ยวบิ…
ญัตติจตุตถกรรมวาจาเป็นวิธีการบวชโดยคณะสงฆ์ที่มีระเบียบการให้ผู้ที่มีคุณสมบัติได้รับการบวชเพื่อรักษาคุณภาพของพระภิกษุ โดยมีขั้นตอนการอุปสมบท 3 ขั้นตอน คือ บรรพชาเป็นสามเณร, ขออุปสมบท, และรับอนุศาสน์ ซึ
ศูนย์กลางพระพุทธศาสนาของโลก
254
ศูนย์กลางพระพุทธศาสนาของโลก
บทที่ 9 ศูนย์กลางพระพุทธศาสนาของโลก 9.1 ศูนย์กลางของศาสนาคืออะไร ศูนย์กลางของศาสนา หมายถึง องค์กร หรือ วัด ที่มีความพร้อมทั้งเรื่องสถานที่ บุคลากร และ ระบบบริหารจัดการเพื่อรองรับการมาประชุมกันในโอกาสต
บทที่ 9 อธิบายถึงความสำคัญของศูนย์กลางพระพุทธศาสนา ซึ่งหมายถึงองค์กรหรือวัดที่มีความพร้อมในการรองรับประชุมและกิจกร…
ผลกระทบของการขาดความสำนึกรับผิดชอบต่อศีลธรรมทางเศรษฐกิจ
95
ผลกระทบของการขาดความสำนึกรับผิดชอบต่อศีลธรรมทางเศรษฐกิจ
บุคคลที่ขาดความสำนึกรับผิดชอบต่อศีลธรรมทาง เศรษฐกิจ จะประสบโทษภัยอย่างไร บุคคลที่ขาดความสำนึกรับผิดชอบต่อศีลธรรมทาง เศรษฐกิจ ก็คือผู้ที่เสพคุ้นหรือติด อบายมุขประเภทใดประเภทหนึ่ง หรืออาจครบทั้ง 6 ประเภ
…้และโลกหน้า เรื่องราวในพระพุทธศาสนาเล่าถึงเศรษฐีที่เสียทรัพย์เพราะสุราและอบายมุข จนกลายเป็นขอทานชรา อธิบายความสำคัญของการทำงานและความรับผิดชอบ ความรู้ และการไม่ใช้จ่ายในสิ่งที่ไม่จำเป็นจะทำให้ชีวิตดีขึ้น ทั…
หน้าที่ของพระสงฆ์ในการนำธรรมะ
180
หน้าที่ของพระสงฆ์ในการนำธรรมะ
…ามชั่ว 2) ให้ตั้งอยู่ในความดี 3) อนุเคราะห์ด้วยน้ำใจงาม 4) ให้ได้ฟังสิ่ง (ธรรมะ) ที่ยังไม่เคยฟัง 5) อธิบายสิ่งที่เคยฟังแล้วให้เข้าใจแจ่มแจ้งยิ่งขึ้น 6) บอกทางสวรรค์ให้ หน้าที่สำคัญที่สุดของพระสงฆ์ หน้าที่สำ…
หน้าที่สำคัญของพระสงฆ์คือการสอนและปลูกฝังความดีให้ญาติโยม โดยการห้ามทำความชั่ว และตั้งอยู่ในความดี โดยใช้เทคนิคการสอนธรรมะที่เข้มข้นและสร้างสรรค์เพื่อดึงดูดความสนใจของผู้ฟังและทำให้เข้าใจธรรมะได้ดีขึ้
การเลือกหัวข้อธรรมสำหรับการแสดง
181
การเลือกหัวข้อธรรมสำหรับการแสดง
…ช่นนี้ย่อมหวังได้ ว่าการปลูกฝังสัมมาทิฏฐิให้เข้าไปอยู่ในใจของผู้ฟัง ย่อมมีประสิทธิผลอย่างแท้จริง 5) อธิบายสิ่งที่เคยฟังแล้วให้เข้าใจแจ่มแจ้ง พระธรรมคำสั่งสอนต่างๆ ล้วนเป็นนามธรรม บางเรื่องอาจเข้าใจยากสำหรับ…
… การทำให้จิตสงบและเข้าใจธรรมะเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้ผู้ฟังสามารถเข้าใจหลักธรรมได้ดีขึ้น นอกจากนี้การอธิบายซ้ำหรือให้ความรู้เพิ่มเติมก็ทำได้เพื่อเสริมสร้างการเข้าใจให้ดียิ่งขึ้น สิ่งเหล่านี้ช่วยให้บรรลุผลในก…
กุญแจไขความสำเร็จของทิศทั้ง 6
193
กุญแจไขความสำเร็จของทิศทั้ง 6
เนื้อหาบทที่ 5 กุญแจไขความสําเร็จของทิศทั้ง 6 5.1 ผู้มีบทบาทสำคัญต่อชีวิตมนุษย์ 5.2 การปฏิรูป 2 วัย 5.2.1 วัยเด็ก 5.2.2 วัยผู้ใหญ่ 5.3 ความล้มเหลวของทิศ 6 5.4 สังคหวัตถุธรรม 5.4.1 การให้ (ทาน) 5.4.2 เ
บทที่ 5 อธิบายเกี่ยวกับกุญแจไขความสำเร็จในชีวิตมนุษย์ที่เกี่ยวข้องกับทิศทั้ง 6 ตั้งแต่บทบาทของผู้มีอิทธิพลในชีวิต …
ความสำคัญของสิ่งแวดล้อมในชีวิตมนุษย์
269
ความสำคัญของสิ่งแวดล้อมในชีวิตมนุษย์
…กรรมกิเลส คือกาเมสุมิจฉาจาร 4. กรรมกิเลส คือมุสาวาท กรรมกิเลส 4 ประการนี้ ที่อริยสาวกนั้นละได้แล้ว” อธิบายความ : กิเลสเป็นธาตุสกปรกชนิดหนึ่งสิงอยู่ในใจคนและสัตว์ตั้งแต่เกิด กิเลส นี้จะคอยบีบคั้นใจให้คนที่จิ…
คำว่า 'โลก' ไม่ได้มีความหมายเพียงแค่สัตวโลกและสังขารโลก แต่ยังรวมถึงโอกาสโลกที่เป็นที่อยู่ของมนุษย์และสัตว์ สิ่งแวดล้อมมีบทบาทสำคัญในการทำให้มนุษย์มีความสุข ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ สิ่งแวดล้อมที่
อริยสาวกและความไม่ลำเอียง
271
อริยสาวกและความไม่ลำเอียง
…ไม่ถึงโทสาคติ 3. ย่อมไม่ถึงโมหาคติ 4. ย่อมไม่ถึงภยาคติ อริยสาวกย่อมไม่ทำบาปกรรม โดยเหตุ 4 ประการนี้ อธิบายความ : อคติ คือ ความลำเอียง ได้แก่ การกระทำ ที่เป็นเหตุให้ผู้ไม่ได้รับ ประโยชน์ กลับได้รับ ผู้ควรได้…
ส่วนอริยสาวกไม่ทำบาปกรรมโดยมีหลัก 4 ประการ คือ ฉันทาคติ โทสาคติ โมหาคติ และภยาคติ ซึ่งทำให้เข้าใจความลำเอียงในสังคม การลำเอียงสะท้อนถึงปัญหาทางจริยธรรม และส่งผลให้ผู้คนเดือดร้อน ดังนั้น พระอริยสาวกต้อ
อบายมุข 6 ประการ และความชอบธรรม
272
อบายมุข 6 ประการ และความชอบธรรม
…นชั่วเป็นมิตร เป็นอบายมุขแห่งโภคะทั้งหลาย 6. การหมกมุ่นในความเกียจคร้าน เป็นอบายมุขแห่งโภคะทั้งหลาย อธิบายความ : อบายมุข มาจากคำ 2 คำ คือ 1. คำว่า “อบาย” แปลว่า ความเสื่อม 2. คำว่า “มุข” แปลว่า ปากทาง อบายม…
ความสำคัญของการไม่ละเมิดความชอบธรรมเป็นสิ่งที่ควรยึดถือในชีวิต โดยเฉพาะการหลีกเลี่ยงอบายมุข 6 ประการ ซึ่งประกอบด้วย การเสพของมึนเมา, การเที่ยวกลางคืน, การดูมหรสพ, การพนัน, คบคนชั่ว, และการเกียจคร้าน อ
อบายมุข 6 ประการ
276
อบายมุข 6 ประการ
อธิบายความ : อบายมุข 6 ประการนี้ มีความสนุกสนานเฉพาะหน้าเป็นตัวล่อ ทำให้ เห็นผิดเป็นชอบได้ แต่แท้ที่จริงแล…
อบายมุข 6 ประการนำมาซึ่งความเสื่อมเสียในชีวิตและสังคม ทั้งการทำลายศีลธรรมและความรับผิดชอบต่อการประกอบอาชีพ แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตจึงจำเป็นต้องขจัดอบายมุขออกจากสังคม เพื่อให้เกิดคนดีและความเจริญรุ่ง
มิตรเทียมและมิตรแท้
278
มิตรเทียมและมิตรแท้
…่ใช่มิตรแท้ เป็นมิตรเทียม 4. คนที่เป็นเพื่อนชักนำในทางเสื่อม พึงทราบว่า ไม่ใช่มิตรแท้ เป็นมิตรเทียม อธิบายความ : มิตรเทียม หมายถึง เพื่อนชั่ว หรือ ศัตรูที่อยู่ในคราบมิตร การคบมิตรเทียม คือ การรับเอาความประพ…
ในเนื้อหานี้อธิบายถึงมิตรเทียมที่มีสี่ประเภทซึ่งไม่ใช่มิตรแท้ ได้แก่ คนที่เห็นแก่ตัว, คนดีแต่พูด, คนที่พูดประจบ, และคน…
การบริหารโภคทรัพย์และมิตรแท้ในคฤหัสถ์
283
การบริหารโภคทรัพย์และมิตรแท้ในคฤหัสถ์
…นหนึ่งใช้สอย 2 ส่วนใช้ประกอบการงาน ส่วนที่ 4 เก็บไว้ด้วยหมายใจว่าจะใช้ยามมีอันตราย จึงผูกมิตรไว้ได้ อธิบายความ : เมื่อพระพุทธองค์ตรัสมิตรแท้ 4 ประเภทจบ เท่ากับพระพุทธองค์ ทรงให้ตะแกรง วิเศษอีก 4 ใบ แต่ละใบม…
บทความนี้อธิบายถึงแนวคิดของการแบ่งโภคทรัพย์ออกเป็น 4 ส่วนในคฤหัสถ์ และการใช้ตะแกรง 4 ใบในการวิเคราะห์พฤติกรรมของมิต…