หน้าหนังสือทั้งหมด

ความหมายของชีวิตและการตาย
85
ความหมายของชีวิตและการตาย
…วิตไม่มีนิมิต ดังกล่าวมาแล้วอย่างนี้ 3.4.7. อทฺธานปริจเฉทโต ระลึกโดยชีวิตมีกำหนดกาล อทฺธานปริจเฉทโต อธิบายว่า อายุขัยของมนุษย์ทั้งหลายในปัจจุบันนี้สั้น ผู้ที่มีอายุยืน มีอายุอยู่ถึง 100 ปี หรือเกินกว่านั้นก…
บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับความตายว่าไม่มีนิมิตแน่นอน สัตว์ทั้งหลายสามารถตายได้ในสถานที่และเวลาที่แตกต่างกัน รวมถึงข้อคิดเกี่ยวกับอายุขัยที่สั้น และความสำคัญในการทำกุศลเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับชีวิตหล
การพิจารณาอาการทางกายกับการปฏิบัติกัมมัฏฐาน
103
การพิจารณาอาการทางกายกับการปฏิบัติกัมมัฏฐาน
วัณณนิมิตปรากฏก็ดี ปฏิกูลนิมิตปรากฏก็ดี ธาตุนิมิตปรากฏก็ดี ผู้เจริญก็ไม่มีความเข้าใจผิด ครั้นถึงเวลาสอบอารมณ์ อาจารย์ก็มีโอกาสชี้แจงสนับสนุนให้แก่ผู้เจริญได้ เช่น ถ้าวัณณนิมิต ปรากฏ ก็บอกว่าดีมาก เพรา
…้งวัณณนิมิต ปฏิกูลนิมิต และธาตุนิมิต ซึ่งอาจารย์จะให้ความเข้าใจแก่ผู้เจริญในการพิจารณาในแต่ละประเภท อธิบายถึงวิธีการและความหมายของนิมิตทั้งสามตามความสามารถของผู้เจริญ นอกจากนี้ ยังเผยแพร่วิธีการพิจารณาอาการ…
การศึกษาปรากฏการณ์เสลดและน้ำหนองในร่างกาย
119
การศึกษาปรากฏการณ์เสลดและน้ำหนองในร่างกาย
แปรปรวนละทิ้งหิริโอตตัปปะ สิ่งที่ไม่น่าทำก็ทำได้ คำที่ไม่น่าพูดก็พูดได้ สิ่งที่ไม่น่าคิดก็คิดได้ โดยปริจเฉท : กำหนดด้วยส่วนของตน มีอยู่โดยเฉพาะในร่างกาย มิใช่อยู่ในโกฏฐาสะ อื่นๆ 22. เสลด (เสมุห์) เสลด
…บาดเจ็บหรือการติดเชื้อ การเปลี่ยนแปลงในบทบาทของเสลดและน้ำหนองอาจส่งผลต่อสุขภาพและกลิ่นของร่างกายได้ อธิบายถึงปัจจัยต่างๆ ที่ทำให้เกิดกันได้ทั้งในร่างกายที่มีชีวิตและร่างกายที่ตายแล้ว ด้วยความสำคัญในเรื่องสุ…
การเจริญอานาปานสติและเสนาสนะที่เหมาะสม
139
การเจริญอานาปานสติและเสนาสนะที่เหมาะสม
ทรงตรวจตราดูเสนาสนะที่เหมาะสมแก่ผู้ปฏิบัติเป็นอย่างดีแล้ว จึงได้ชี้บอกว่าควรเจริญกัมมัฏ ฐานในที่นั้นที่นี้ เมื่อทำตามที่พระองค์แนะนำแล้ว ได้บรรลุอริยผลตามลำดับ จนกระทั่งเป็น พระอรหันต์แล้ว สักการะอันใ
ทรงตรวจตราเสนาสนะเพื่อการปฏิบัติธรรมอย่างเหมาะสม โดยเฉพาะในการเจริญอานาปานสติช่วงฤดูต่างๆ อธิบายถึงท่านั่งที่ถูกต้องและการตั้งสติระลึกลมหายใจทั้งยาวและสั้น โดยการทำเช่นนี้ทำให้ผู้ปฏิบัติสามารถบรรล…
ความเป็นมาและความหมายของอสุภะ
11
ความเป็นมาและความหมายของอสุภะ
1.1 ความเป็นมา เนื้อหาบทที่ 1 อสุภะ 10 1.2 ความหมายของอสุภะ 1.3 วิธีการเจริญอสุภกัมมัฏฐาน 1.3.1 วิธีการไปดูอสุภะ 1.3.2 วิธีการพิจารณาอสุภะด้วยอาการ 11 1.4 วิธีการเจริญอสุภะ 10 เพื่อให้เข้ 1.5 ข้อปฏิบั
บทที่ 1 นี้นำเสนอความเป็นมาของอสุภะและความหมายของมัน อธิบายวิธีการเจริญอสุภกัมมัฏฐาน รวมถึงวิธีการในการพิจารณาอสุภะด้วยอาการ ข้อปฏิบัติเพิ่มเติม และตัวอย่างบุค…
การเจริญอสุภกัมมัฏฐานและการปฏิบัติ
16
การเจริญอสุภกัมมัฏฐานและการปฏิบัติ
1. อุทธุมาตกอสุภ 2. วินีลกอสุภ 3. วิปุพฺพกอสุภ da a ซากศพท นอืดพอง ซากศพ ศพที่มีสีเขียวคล้ำ ซากศพที่มีน้ำเหลืองไหลเยิ้มในที่แตกปริ ซากศพที่ถูกฟันขาดออกจากกันเป็น 2 ท่อน ซากศพที่ถูกสัตว์ เช่น สุนัข กา
เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาถึงอสุภกัมมัฏฐาน ตามคัมภีร์วิสุทธิมรรค อธิบายถึงซากศพชนิดต่าง ๆ และข้อแนะนำเกี่ยวกับวิธีการไปดูซากศพอย่างเหมาะสมเพื่อไม่ให้เกิดปัญหาต่าง ๆ การทำค…
การเจริญพรหมวิหารกัมมัฏฐาน
30
การเจริญพรหมวิหารกัมมัฏฐาน
2.6 การเจริญกรุณาเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย 2.7 การเจริญมุทิตาภาวนา 2.7.1 ขั้นตอนการเจริญมุทิตา 2.7.2 การเจริญมุทิตาให้ถึงสีมสัมเภท 2.7.3 วิธีแผ่มุทิตา 3 อย่าง 2.7.4 สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับมุทิตาภาวนา 2
…ณา มุทิตา และอุเบกขาภาวนา โดยมีขั้นตอนและวิธีการแผ่มุทิตาและอุเบกขาเพื่อนำไปสู่การเข้าถึงพระธรรมกาย อธิบายอานิสงส์ที่เกิดจากการปฏิบัติ รวมถึงสิ่งที่ควรรู้เพื่อการเจริญภาวนาอย่างถูกต้อง
การเจริญเมตตาเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย
67
การเจริญเมตตาเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย
…มีอีก คือ การเจริญ เมตตาในระดับการเข้าถึงกายต่าง ๆ จนถึงการเจริญเมตตาสมาบัติในธรรมกาย แต่ในที่นี้ขอ อธิบายแต่เพียงเท่านี้ นิมิต 3 กับภาวนา 3 ในเมตตาภาวนา นับตั้งแต่เริ่มแผ่เมตตาให้กับตนเองเป็นต้น จนถึงเวรีบ…
การเจริญเมตตาเริ่มจากการแผ่เมตตาจากศูนย์กลางกาย ให้ครอบคลุมตนเองและคนอื่น โดยเริ่มจากตัวเอง มองเห็นความรักและบริสุทธิ์ในใจ การขยายเมตตาออกไปยังผู้คนต่างๆ จนถึงการเห็นพวกเขาสว่างเท่ากันจะเข้าสู่ขั้นสมส
แนวคิดและวัตถุประสงค์ของอาหาเรปฏิกูลสัญญา
114
แนวคิดและวัตถุประสงค์ของอาหาเรปฏิกูลสัญญา
บทที่ 4 แนวคิดและวัตถุประสงค์ แนวคิด 1. การบริโภคอาหารที่ปราศจากการพิจารณาย่อมนำโทษมาให้ คือ ทำให้หลงผิด และ ยึดติดกับอาหาร อันจะทำให้เกิดความมัวเมา และไม่สามารถพัฒนาคุณภาพจิตขึ้นได้ อาหาเรปฏิกูลสัญญา
บทที่ 4 อธิบายเกี่ยวกับการบริโภคอาหารโดยไม่พิจารณาอาจนำมาซึ่งผลเสียต่างๆ และเสนอการเจริญอาหาเรปฏิกูลสัญญาเป็นวิธีก…
การเจริญอาหาเรปฏิกูลสัญญาเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย
123
การเจริญอาหาเรปฏิกูลสัญญาเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย
4.4 การเจริญอาหาเรปฏิกูลสัญญาเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคอธิบายว่า เมื่อพิจารณาความเป็นปฏิกูลของอาหารจนจิตสงบ ตั้งมั่น จะบรรลุได้เพียง “อุปจารสมาธิ” เท่านั้น แต่หา…
ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคได้อธิบายวิธีการเจริญอาหาเรปฏิกูลสัญญาเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย โดยเริ่มจากการพิจารณาความเป็นปฏิกูลของอาหารจน…
การสำรวจความสัมพันธ์ระหว่างร่างกายและสติ
137
การสำรวจความสัมพันธ์ระหว่างร่างกายและสติ
อยู่ในรางสุนัข รางสุนัขหารู้ไม่ว่า รากสุนัขอยู่ในเรา รากสุนัขเล่าก็หารู้ไม่ว่า เราอยู่ในรางสุนัข สิ่งทั้งหลายนั่น ปราศจากความคิดคำนึงและไตร่ตรองถึงกันและกัน อาหารใหม่เป็นโกฏฐาส แผนกหนึ่งในร่างกายนี้ ไ
…นในขนมที่ซาบเข้าไปในร่างกาย อาหารและส่วนประกอบต่างๆ ในร่างกายไม่มีความคิดคำนึงหรือการไตร่ตรองถึงกัน อธิบายโดยยกตัวอย่างและความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนนี้ นักเขียนชี้ให้เห็นถึงการไม่มีวิญญาณในบางส่วน อาทิเช่น โกฏฐ…
ความเข้าใจเกี่ยวกับสาระสำคัญของอาโปธาตุในร่างกาย
140
ความเข้าใจเกี่ยวกับสาระสำคัญของอาโปธาตุในร่างกาย
ของเหลว มีอาการซึมซาบได้ เป็นอาโปธาตุ 2.8 วสา : มันเหลว มันเหลว คือมันที่ละลายอยู่ตามฝ่ามือ หลังมือ ฝ่าเท้า หลังเท้า ดั้งจมูก หน้าผาก และจะงอยบ่า ในเวลาที่ร้อนเพราะไฟเป็นต้น ในตำแหน่งแห่งร่างกายมีฝ่าม
บทความนี้สำรวจสาระเกี่ยวกับอาโปธาตุในร่างกาย อธิบายลักษณะของของเหลวที่มีอาการซึมซาบ เช่น น้ำลาย น้ำมูก และไขข้อ โดยใช้การเปรียบเทียบเชิงสัญลักษณ์เพื่อท…
ลักษณะและประเภทของธาตุในธรรมชาติ
145
ลักษณะและประเภทของธาตุในธรรมชาติ
ปรากฏ 4. ลกฺขณาทิโต โดยลักษณะ รส ปัจจุปัฏฐาน กล่าวคือ ปฐวีธาตุ มีความแข็งเป็นลักษณะมีการทรงอยู่เป็นกิจ มีการรองรับรูปอื่นเป็นอาการ อาโปธาตุ มีการไหลหรือเกาะกุมเป็นลักษณะ ทำให้รูปที่เกิดร่วมด้วยมีความเ
เนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะและการระบุธาตุในธรรมชาติ ตามปัจจุบัน อธิบายถึงธาตุต่างๆ เช่น ปฐวีธาตุที่มีความแข็ง, อาโปธาตุที่มีการไหล, เตโชธาตุที่อบอุ่น, และวาโยธาตุที่มีควา…
การเจริญจตุธาตุววัตถานเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย
147
การเจริญจตุธาตุววัตถานเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย
…องๆ อุปจารสมาธิย่อมเกิดขึ้น 5.4 การเจริญจตุธาตุววัตถานเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคอธิบายว่า การเจริญจตุธาตุววัตถานนี้ เมื่อพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่มีอยู่ในกายตนนั้น จะบรรลุได้เพียง “อุปจารสมา…
การเจริญจตุธาตุววัตถานในคัมภีร์วิสุทธิมรรคอธิบายว่า ธาตุทั้ง 4 ในร่างกายเป็นปรากฏการณ์ที่ต้องใช้ปัญญา สามารถเข้าถึงได้เพียงอุปจารสมาธิ ผู้ปฏิบัติต้อ…
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
7
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
บทที่ 8 อินทรีย์ 22 145 8.1 ความหมายของอินทรีย์ 148 8.2 องค์ประกอบของอินทรีย์ 22 148 8.3 ลักษณะของอินทรีย์ 22 150 8.4 ลักษณะความสัมพันธ์ของอินทรีย์ในลำดับของเทศนา 162 8.5 การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์ 22
…และความสัมพันธ์ในเทศนา ข้ามมาที่บทที่ 9 พูดถึงอริยสัจ 4 ความสำคัญและกิจในอริยสัจสี่บท มาสู่บทที่ 10 อธิบายปฏิจจสมุปบาท การแปลและความสัมพันธ์ รวมถึงความสำคัญและกระบวนการดับวงจรนี้ สุดท้ายบทที่ 11 เน้นวิปัสสน…
ลักษณะของใจตามพระมงคลเทพมุนี
16
ลักษณะของใจตามพระมงคลเทพมุนี
1.1.1 ลักษณะของใจ พระมงคลเทพมุนี อธิบายลักษณะของใจไว้ว่า “อะไรที่เรียกว่าใจ เห็นอย่างหนึ่ง จำอย่างหนึ่ง คิดอย่างหนึ่ง รู้อย่างหนึ่ง 4 อย่าง…
ในเรื่องการอธิบายลักษณะของใจ พระมงคลเทพมุนีได้แบ่งปันมุมมองที่น่าสนใจ ซึ่งประกอบไปด้วย 4 ประการ คือ ความเห็น ความจำ ค…
ความหมายและภูมิของวิปัสสนา
22
ความหมายและภูมิของวิปัสสนา
…ความสิ้นกิเลสและความสิ้นทุกข์ เป็นประโยชน์ 1.2.2 ความหมายวิปัสสนาของพระมงคลเทพมุนี พระมงคลเทพมุนีได้อธิบายถึงวิปัสสนาว่า เป็นการเห็นแจ้ง เห็นวิเศษ เห็นต่าง ๆ ใน เรื่องของขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 2…
วิปัสสนาเป็นการเห็นแจ้งในเรื่องอริยสัจ 4 และอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งอธิบายโดยพระมงคลเทพมุนี วิปัสสนาเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการเจริญภาวนาเพื่อขจัดกิเลสและความทุกข์ การเจริญวิปั…
ความจริงในปรัชญา: สมมติและปรมัตถสัจจะ
24
ความจริงในปรัชญา: สมมติและปรมัตถสัจจะ
ความจริงโดยสมมติ จึงเป็นสมมติโวหารที่ชาวโลกแต่งตั้ง บัญญัติขึ้น เป็นของไม่คงที่ เปลี่ยนแปลงได้ แล้วแต่การวางกำหนดกฎเกณฑ์ของสังคมมนุษย์ 2) ปรมัตถสัจจะ ความจริงโดยแท้ ความจริงโดยแท้จริง เรียกว่าปรมัตถสั
…ึ่งเป็นความจริงที่มีการตกลงกันในสังคม และปรมัตถสัจจะ ซึ่งเป็นความจริงที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลง โดยมีการอธิบายรายละเอียดว่าความจริงแบ่งออกเป็นสภาวสัจจะ และอริยสัจจะ อธิบายถึงการดำเนินชีวิตตามแนวทางที่ถูกต้องในฐ…
ความโลภและระดับความอยาก
39
ความโลภและระดับความอยาก
…่เกรงใจคนอื่น ไม่รู้จักประมาณ เกิดความเห็นแก่ตัว 1 คณาจารย์โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง, แบบประกอบนักธรรมตรี อธิบายธรรมวิภาค ปริเฉทที่ 1, กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง, หน้า 40. * พ.อ. ปิ่น มุทุกันต์, พุทธศาสตร์ ภา…
บทความนี้อธิบายลักษณะของความโลภที่ทำให้ผู้คนมีความหิวจัดทางจิต แม้มีทรัพย์สมบูรณ์ ความต้องการที่ไร้ขีดจำกัดนำไปสู่ก…
กรรมและเจตนาในการกระทำ
58
กรรมและเจตนาในการกระทำ
กรรมหรือการกระทำ จึงต้องมีพื้นฐานจากเรื่องของเจตนา เจตนา หมายถึง สภาพความนึกคิดที่มีความจงใจเป็นสิ่งประกอบสำคัญคือ ต้องคิดไว้ ก่อนล่วงหน้าแล้วจึงกระทำ เจตนาจึงจัดเป็นแก่นสำคัญที่สุดของการกระทำ เป็นตัว
…มประเภทต่างๆ ที่เกิดจากการกระทำทางกาย ทางวาจา และทางใจ โดยมีตัวอย่างของการกระทำดีตามหลักแห่งศีลธรรม อธิบายถึงการกระทำที่ถูกต้องในชีวิตประจำวันที่ไม่ทำให้เกิดทุกข์โทษภัย และเนื้อหาเกี่ยวกับกุศลกรรมบถ 10 ได้แ…