หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
470
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 469 ปญฺจมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 469 โอกฺกนฺติกฺขเณติ ฐปน ๆ โอกุกมณ์ ปวิสน์ โอกุกนฺติ ปฏิสนธิ น โอกุกมนกิริยามตฺติ ฯ โอกุกนฺติย
…ะการประยุกต์ใช้งานในชีวิตประจำวัน สาระสำคัญได้แก่ความเข้าใจเกี่ยวกับปัญญา การเกิดและปฏิสนธิของสัญญา อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างการดำรงอยู่และการรับรู้ผ่านมุมมองอภิธรรม บทเรียนที่สำคัญสำหรับผู้ศึกษาต้องการเข้าใจลึ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
10
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 10 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 10 ขปจฺจโย ฯ ทวิตฺติ ฯ ยกขินี อาทิ ยาส์ อมนุสฺสิตถีน ตา ยกขินีอาทโย ฯ อิตถี จ ปุริโส จ อิตถีปุริ
…งศาสนาและแนวปฏิบัติ โดยมีการยกตัวอย่างการศึกษาและการอธิบายที่เกี่ยวข้องกับหลักธรรมในตำราและวรรณกรรม อธิบายความสำคัญของอภิธมฺม ในการเข้าใจเนื้อหาทางจิตวิญญาณ รวมถึงการนำไปสู่การปฏิบัติที่ถูกต้องตามหลัก
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
477
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 475 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 476 อาหาเรติ วากุย ๆ ปจ...จตุนุนนฺติ ทวย์ ธาตุนนฺติ วิเสสน์ ฯ ธาตุนนฺติ วตถานนฺติ กมฺม ฯ ส...โต
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์อภิธรรมตามหลักการที่เกี่ยวข้องกับจริตและธาตุต่างๆ อธิบายความหมายและหลักการต่างๆ ในการปฏิบัติและเข้าใจธรรมชาติของจิตใจ และการจดจำแบบต่างๆ ของบุคคลเพื่อส่งเสริมกา…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
529
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 527 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 528 ต ฯ กวฐิธาตุ... ฯ มนาทีห์ จิ ฯ ตณฺหา เอว ปณิธิ ตัณหาปณิธิ ฯ ตณฺหา...สุชาติ อภาวโตติ สมพนฺโธ
…ารเข้าใจถึงหลักการที่นำมาซึ่งความสุขโดยการปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า เช่น การปฏิบัติตามปาติโมกข์ อธิบายความสำคัญของการรักษาสีลและการลดอุปาทานในการใช้ชีวิต. สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่ dmc.tv
อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา
61
อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมาตุวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา - หน้าที่ 60 ปฐมปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 61 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี นาม อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา อารมภคาถา วิสุทธกรุณาญาณ พุทธ์ สมพุทธปู
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถ และความหมายของปฐมปริจเฉทวณฺณนา อธิบายความสำคัญของอภิธรรมในการพัฒนาจิตใจและการเข้าถึงธรรมะ ผ่านการศึกษาบทความจากอารมภคาถาที่เกี่ยวข้องในมุมมอง…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
216
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมภาวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 215 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 216 โคตรกุญฺจ สวนเตสุ มานาทีสุ อตฺตตฺตนิยคฺคหณวเสน อภิพยาปนโต มหกรณตุเถน อาสวสทิสตา
…มเข้าใจรวมถึงการนำเสนอข้อเท็จจริงจากหลักอภิธรรมที่มีอยู่ในตำรา การใช้ภาษาในอรรถกถาและข้อความในศาสนา อธิบายความซับซ้อนในการอธิบายความหมายของอาสวะในเชิงปรัชญา วิเคราะห์การส่งผ่านความรู้ในฐานะศาสนธรรม และวิธีในการ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
49
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
…ภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 49 จึงได้กล่าวคำว่า กาเม เตวีส ดังนี้เป็นต้น อธิบายความว่า จิตใน กามภพแม้โดยประการทั้งปวง ถึงเมื่อมีประเภทมากมาย โดยความ ต่างแห่งปกิณณกะ มีกาล ทวาร และสันด…
เนื้อหานี้อธิบายถึงจิตในกามภพและประเภทต่างๆ ของจิต โดยแบ่งเป็นจำนวน ๕๔ รวมทั้งอธิบายถึงธรรมที่เกี่ยวข้องกับอกุศลวิบากและกุศลวิบาก เช่น อกุศลจิตและกุศลจิต พร้อมรายละเอียดของปฐมฌานกุศลจิตที่ประกอบด้วยธร
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
207
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ี่ ๑ เหล่านั้น ชื่อว่าอากาสนัญจายตนภูมิ ฯ นัยใน วิญญาณัญจายตนภูมิเป็นต้น แม้ที่เหลือ ก็อย่างนั้น ๆ [อธิบายความใน ๒ คาถา] ที่เป็นวิบาก สัมพันธ์ความว่า "บุคคลทั้งหลายผู้เป็นปุถุชนก็ดี เป็นพระ โสดาบันก็ดี และเป็นพ…
บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของพรหมในชั้นต่าง ๆ โดยเริ่มจากคำนิยามที่หลากหลายถึงว่าสุทธาวาส และการอธิบายความสำคัญของพระอรหันต์กับการเข้าถึงชั้นพรหมที่สูงขึ้นในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งสรุปได้ว่าบุคคลที่ไม่ใช่พ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
213
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 213 เพราะเหตุที่ชั้นปฐมฌานแม้ทั้ง ๓ นั้น จะไม่พินาศแม้ในกัลป์ อันหนึ่งไม่มี ฉะนั้น เหล่าพรหมปาริสัชชาเป็นต้นนั้น จึงไม่เกิด ในกัลป์ทั้ง
…รหมปาริสัชชาและแสดงความเข้าใจในอสงไขยกัลป์ที่กล่าวถึงในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์และโลกในช่วงเวลาต่าง ๆ พร้อมข้อมูลเกี่ยวกับการเสื่อมของสัตว์และอานุภาพแห่งกรรม …
ความหมายของทานและศีลในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
226
ความหมายของทานและศีลในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…ที่ 226 และในทวารแห่งกรรม ๓ อย่าง บัณฑิตควรถือเอาโดยนัยอันมาแล้ว ในปกรณ์ทั้งหลายมีอรรถกถาเป็นต้น ન [อธิบายความหมายของศัพท์ว่า ทาน เป็นต้น] ธรรมชาติที่ชื่อว่าทาน เพราะอรรถว่า เป็นเหตุอันเขาให้แห่ง วัตถุมีข้าวเป็…
บทความนี้อธิบายความหมายของศัพท์ต่างๆ เช่น ทาน, ศีล ซึ่งมีความสำคัญในทางธรรม โดยยกตัวอย่างเกี่ยวกับการทำบุญและการรักษาศี…
ความหมายและเจตนาของการทำบุญในพระพุทธศาสนา
227
ความหมายและเจตนาของการทำบุญในพระพุทธศาสนา
…า - หน้าที่ 227 ธัมมเทสนา เพราะอรรถว่า เป็นเหตุแสดงธรรมฯ การทำความเห็น ให้ตรง ชื่อว่าทิฏฐิชุกรรม ฯ (อธิบายความหมายของเจตนาที่ชื่อว่าทานเป็นต้น] บรรดาบุญกิริยาวัตถุมีทานเป็นต้นนั้น เจตนาที่เป็นไปด้วยอำนาจ การสละ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการทำบุญในพระพุทธศาสนา เน้นถึงความสำคัญของเจตนาในการทำทานและการรักษาศีล โดยพูดถึงความเชื่อมโยงระหว่างเจตนากับการบำเพ็ญศีลและการสละวัตถุที่มีไว้ เพื่อช่วยเหลือผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นทาน ศี
อธิบายความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
247
อธิบายความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…นอื่นๆ ไม่ พระอริยเจ้าผู้ไปสู่พรหมโลก เกิดในพรหมโลกชั้นสูง ๆ ขึ้นไป ไม่เกิด ในพรหมโลกชั้นต่ำลงมา ' [อธิบายความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ ๔ อย่าง วินิจฉัยในคำว่า "อายุกฺขเยน" เป็นต้น ดังต่อไปนี้ แม้เมื่อ ยังมีกรรมานุภ…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ตามที่ได้อธิบายในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยจำแนกประเภทความตายเป็นสามแบบ คือ อายุกขยมรณะ (ตายเพราะสิ้นอายุ), กัมมักขยมรณะ (ตายเพราะสิ้นกรรม) และอุภยักขยม
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
257
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…้วก็ดับไป " ฯ อธิบาย ว่า "ปฏิสนธิจิตเป็นต้น ย่อมหมุนเวียนสืบไป จนกระทั่งมูลเหตุของ วัฏฏะขาดสิ้น "ฯ [อธิบายความในพระคาถา] 0 ประกอบความว่า "ปฏิสนธิจิต ๑ ภวังคจิต ๑ วิถีจิต ๑ จุติจิต ย่อมหมุนเวียนในภพนี้ฉันใด ความ…
…โยงกันระหว่างปฏิสนธิจิต ภวังคจิต และวิถีจิต เพื่อให้เข้าใจถึงการหมุนเวียนของจิตอย่างลึกซึ้ง โดยมีการอธิบายความติดต่อของจิตในภพนี้และอื่น ๆ รวมถึงการหยิบยกมุมมองจากอาจารย์ต่าง ๆ ที่เสนอแนวทางการศึกษาเกี่ยวกับจิต…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - การวิเคราะห์อายตนะ
338
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - การวิเคราะห์อายตนะ
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 338 อาทิว่า จกฺขวายตน์ ฯ จักษุนั้นด้วย เป็นอายตนะด้วย เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่าจักขวายตนะ ฯ แม้ในบทที่เหลือ ก็มีวิเคร วิเคราะห์อย่างนี้ ฯ
…เน้นที่จักขวายตนะซึ่งมีอารมณ์เป็นสนิทัสสนะและสัปปฏิฆะ พระผู้มีพระภาคจึงยกจักขวายตนะขึ้นเป็นลำดับแรก อธิบายความแตกต่างระหว่างอายตนะภายในที่เห็นได้และมีอาการกระทบได้ และอายตนะภายนอกที่ไม่ได้เห็นแต่สามารถรับรู้ได้…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
363
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 363 ย่อมถึงความเป็นผู้ดื่มในกามทั้งหลาย เพราะฉะนั้น ตัณหาจึงเป็น ปัจจัยแก่กามุปาทาน ฯ อนึ่ง สัตว์ผู้ติดใจในอารมณ์ ต่างโดยรูปเป็นต้น เป็
…นำไปสู่อุปาทานและสามารถส่งผลต่อการเกิดและการดับของชีวิต ซึ่งมีส่วนเชื่อมโยงกับชาติ ชรา และมรณะ ด้วย อธิบายความเข้าใจผิดเกี่ยวกับอัตตาและอุปาทาน เราขอเชิญชวนให้บัณฑิตทำความเข้าใจเกี่ยวกับปัจจัยธรรมเหล่านี้เพื่อพ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
405
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 405 นี้เป็นความต่างแห่งสมาบัติ ในอธิการแห่งสมาบัตินี้ และวิปัสสนา- กรรมฐานนัย จบ ฯ [สังคหคาถา] ก็บุคคลผู้ปรารถนาความยินดีรสการปฏิบัติใน
บทความนี้นำเสนอความสำคัญของอภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา อธิบายความแตกต่างระหว่างสมาบัติและวิปัสสนา และนำเสนอวิธีการภาวนา ๒ อย่างที่ยอดเยี่ยมเพื่อความเข้าใจในธรรมะ บุค…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
416
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…อรรถแห่งภาวนาวิธีนั้น ก็จะมีการ ชักช้ามากเกินไป เพราะฉะนั้น พวกเราจักไม่ให้ภาวนาวิธีนั้นพิสดารนักฯ [อธิบายความต่างกันแห่งนิมิต คำว่า ยทา ฯ เป ฯ สมุคุคหิต ความว่า บริกรรมนิมิตนั้นเป็น ธรรมชาตที่จิตกำหนดแล้วโดยชอ…
ในเนื้อหานี้อธิบายถึงวิธีการภาวนาที่ต้องประกอบไปด้วยองค์ประกอบที่จำเป็น ทั้งการตัดปลิโพธ การปลงผล การทำดวงกสิณ และการตั้งจิตให้มั่นอยู่ที่ลมหายใจ รวมถึงการกำหนดนิมิตในอารมณ์ โดยมีการกล่าวถึงความต่างขอ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - การวิเคราะห์นิมิต
417
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - การวิเคราะห์นิมิต
…าะ เกิดจากภาวนาฯ บทว่า สมปุปิติ คือแนบแน่นสนิทดี ๆ สองบทว่า ตโต ปฏฐาย คือ ตั้งแต่ปฏิภาคนิมิคเกิด ฯ [อธิบายความต่างกันแห่งวสีทั้ง ๕] ความสามารถคำนึงถึงองค์ฌานต่อเนื่องกันไม่เลยไปจากชวนะ ๔-๕ ชวนะและภวังค์เล็กน้อย…
ในบทนี้มีการกล่าวถึงนิมิตที่เป็นปฏิภาคนิมิตและคุณสมบัติต่างๆ ของวสีในการดำรงอยู่ภายในอารมณ์ทั้ง ๕ โดยวิเคราะห์ความแตกต่างของนิมิตรและองค์ฌาน รวมถึงวิธีการเข้าไปยังระดับฌานอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งในกระบ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 422
422
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 422
…ดังพรรณนามาฉะนี้ ฯ บทว่า ยถารหมปุเปติ คือ รูปาวจร ปัญจมฌาน ย่อมแนบแน่น โดยอนุรูปแก่บริกรรมนั้น ๆ ฯ [อธิบายความต่างกันแห่งอภิญญา ๕] บัดนี้ เพื่อจะแสดงความต่างกันแห่งอภิญญาทั้งหลาย โดยความ ต่างแห่งอารมณ์เท่านั้น …
บทนี้กล่าวถึงการบริกรรม ๓ หรือ ๔ หน สามารถเข้าถึงจิตของผู้อื่นได้ด้วยเจโตปริยญาณ คล้ายกับการมองด้วยทิพยจักษุ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการกำหนดอารมณ์ของจิตที่มีราคะและความแตกต่างระหว่างอภิญญา โดยเน้นความหม
สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
90
สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ในศกที่ ๑๒๘ วัดบวรนิเวศวิหาร วันที่ ๒ ตุลาคม รัตนโกสินทรศก ๑๒๗ ขอถวายพระพรเจริญพระราชสิริสวัสดิ์พิ สดิ์พิพัฒนมงคลพระชนมสุขทุกประการจงมีแด่ สมเด็จ บรมบพิตรพระร
…รมบพิตรพระราชสมภาร พร้อมทั้งได้รับพระราชทานไทยธรรมที่เคยบริจาคในการฉลองพระชนมพรรษาอย่างเป็นประโยชน์ อธิบายความสำคัญของกรรมยตาฉันทะที่เป็นตัวชี้นำให้เกิดความสำเร็จในการดำเนินชีวิต ผ่านพระคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้…