หน้าหนังสือทั้งหมด

พระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร
236
พระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๒๔๐ พระบรมราชปณิธานที่ทรงตั้ง ไว้ที่ปรากฏเป็นพระปฐมบรมราชโองการจึงเป็นพระราชสัจจาธิษ ฐานและพระราชสัจจวาจาตามพระพุทธภาษิตที่ตรัสไว้ว่า “สัจจ์ เว อมตา
บทความนี้กล่าวถึงพระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร และความสำคัญของคำสัตย์จริงตามพระพุทธภาษิต อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์และประชาชนไทย โดยยกตัวอย่างธรรมะอย่างเช่น มัททวะและตบะ คุณ เพื่อส…
ขันติ: ความอดกลั้นและความสามัคคีในหมู่คฤหัสถ์
335
ขันติ: ความอดกลั้นและความสามัคคีในหมู่คฤหัสถ์
…ผ่ ๑ ของคฤหัสถ์ถชนใดผู้มีศรัทธา เชื่อกรรมเชื่อผล มีอยู่ คฤหัสถ์ถชนนั้นแล ละโลก นี้ไปย่อมไม่เศร้าโศก อธิบายความว่า อันคนผู้เนื่องในหมู่ต่างคนต่างซื่อตรงต่อกัน ย่อมรักษา ไมตรีอยู่ได้ ถ้าคิดคดต่อกันขึ้นเมื่อใด ไมต…
ในการศึกษาเกี่ยวกับขันติในปี พ.ศ. 2476 สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้กล่าวถึงความสำคัญของขันติในการรักษาความสามัคคีในหมู่คฤหัสถ์ และการควบคุมอารมณ์เพื่อไม่ให้เกิดความขัดแย้ง โดยพระองค์ได้ยกตัวอย่างธรรม 4 ป
วิตถาร โชตกนิบาต ในบาลีไวยากรณ์
14
วิตถาร โชตกนิบาต ในบาลีไวยากรณ์
…กนิบาต ในความข้อเดียวกัน แต่กล่าวเป็น ๒ ท่อน, ท่อนต้นกล่าว แต่โดยย่อ, ท่อนหลังกล่าวโดยพิสดาร เพื่อจะอธิบายความท่อนต้น ให้กว้างขวางต่อไปอีก นิบาตในท่อนหลัง ที่สำหรับลงต่อความ ในท่อนหลังกับท่อนก่อนให้เกี่ยวกัน เร…
บทความนี้พูดถึงวิตถารโชตกนิบาตซึ่งเป็นแนวทางในบาลีไวยากรณ์ ที่ประกอบด้วยสองท่อน โดยท่อนแรกนำเสนอสรุป และท่อนหลังนั้นอธิบายให้กว้างขวางยิ่งขึ้น เพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจน พร้อมตัวอย่างการใช้งานในบทเรียนจ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
111
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 111 ปญฺญาภูมินิทฺเทโส สิทธิ์ โหติสุทโท โยค น คจฺฉติ น จ อุปปาโท โหติ ฯ สเจ เหยย" อุปปาทสฺสาปิ อุปปาโท ปาปุเณยยาติ ฯ เยปี มญฺญญัติ อิทป
…ูดถึงแนวคิดในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับปฏิจจสมุปปาท ซึ่งเป็นหลักการที่ส่งผลต่อการเกิดและดับของสิ่งต่าง ๆ อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างอวิชชาและการกระทำสังขาร พระพุทธเจ้าสอนให้เห็นถึงเหตุและผลของทุกสิ่งที่เกิดขึ้น เช่น ช…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
343
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 343 ญาณทสฺสนวิสุทฺธินิทเทโส วัย อตฺตโน สนฺตาเน จตุมคุคภาวน์ อารภติ อสฺส โส ขนฺธสนฺตาโน เตน จตุมคฺควิสสมผสเสน ผฏฺโฐ สพฺพโส วฏฺฏมูล- กิเ
เนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมรรคซึ่งว่าด้วยการปฏิบัติธรรมเพื่อให้เกิดญาณทัสสนะ อธิบายความหมายของตถิตแห่งกรรม ความก้าวหน้าในทางธรรม และรายละเอียดเชิงลึกเกี่ยวกับการเห็นตรรกะในญาณ สมาธิ และกร…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
14
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
… ติกังคุตตร หน้า ๒๕๗ ๓๐๑. က ๒. มหาฎีกาว่า คุณที่เป็นหมวดที่ ๓ อื่น ๆ เช่น วิเวก ๓ กุศลมูล ๓ เป็นต้น อธิบายความ เป็นนิทัสสนะต่อไปว่า กายวิเวกเป็นอันประกาศด้วยศีล เพราะศีลในที่นี้หมายเอาศีลที่อิงวิวัฏฏะ จิตตวิเวก…
เนื้อหาในบทนี้เน้นการประกาศคุณธรรมที่เกี่ยวข้องกับความเป็นพระอรหันต์ โดยแบ่งออกเป็นคุณ ๔ อย่าง รวมทั้งการนำทางให้บริบูรณ์ในศีล สมาธิ และปัญญา ให้ผู้อ่านได้เข้าใจถึงแนวทางการปฏิบัติในพระพุทธศาสนา โดยยก
วิสุทธิมรรค: ศีลและฌานในทางพุทธศาสนา
312
วิสุทธิมรรค: ศีลและฌานในทางพุทธศาสนา
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 310 เป็นศีลไม่ขาดเป็นต้นดังนี้อยู่ ในสมัยนั้น จิต (ของเธอ ) ย่อมไม่เป็น จิตที่ราคะกลุ้มรุม ไม่เป็นจิตที่โทสะกลุ้มรุม ไม่เป็นจิตที่โมหะกลุ้มรุม เลยทีเดียว
ในเนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒ อธิบายความสำคัญของศีลและฌานที่เกิดจากการระลึกถึงคุณของศีล โดยจิตที่มีศีลไม่ขาดจะสามารถหลุดพ้นจากราคะ โทสะ และโ…
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
109
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 107 นิบาตบอกความถาม กิ แปลว่า หรือ, อะไร นนุ แปลว่า มิใช่ หรือ กล้ อย่างไร อุทาหุ หรือว่า กจฺจิ แลหรือ " อาทู นุ หนอ เสยฺยถีท อย่างไรนี้ ทั้ง 4 ศ
…แปลว่า 'หรือ', 'นนุ' แปลว่า 'มิใช่ หรือ', และนิบาตสำหรับผูกศัพท์และประโยคที่มีอรรถหลายอย่าง เป็นต้น อธิบายความหมายและการใช้ในประโยคเพื่อทำให้เข้าใจการใช้คำในบริบทต่างๆ โดยสามารถนำไปใช้ในการศึกษาและการใช้ภาษาบาล…
ความเข้าใจในพรหมวิหารและผลลัพธ์ของการภาวนา
217
ความเข้าใจในพรหมวิหารและผลลัพธ์ของการภาวนา
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 216 ๓ ไปอีกก็ได้ พรหมวิหารที่เหลือมีกรุณาเป็นต้น ก็พึงเจริญนัยเดียวกัน นั้นแล นี้เป็นลำดับแห่งการขยายอารมณ์ในพรหมวิหารภาวนานั่น [อุเบกขาพรหมวิหารเป็นผลลั
บทความนี้พูดถึงพรหมวิหารและการเจริญอารมณ์ในภาวนาต่างๆ อธิบายความสำคัญของเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา โดยเน้นที่ผลที่ได้จากการปฏิบัติในด้านสมาธิและวิปัสนา โดยสรุปว่…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
10
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 10 ถ้าคนอายุ ๒๐-๓๐-๔๐-๕๐-๖๐-๓๐-๘๐-๕๐ ปีกลืนลงไป (มัน) ก็ (ไป) พักอยู่ในโอกาสที่เป็นเช่นหลุมคูถอันไม่ได้ล้างมา ๒๐-๓๐- ๔๐-๕๐-๖๐-๓๐-๘๐-๕๐ ปี ถ้าคนอายุ ๑๐๐ ป
…ศษอาหาร ความปฏิกูลนี้แสดงถึงการสะสมของอาหารที่ไม่ถูกย่อยซึ่งส่งผลให้เกิดกลิ่นเหม็นและคุณภาพที่ไม่ดี อธิบายความหมายของคำและการตีความในทางศาสนาในประเด็นเหล่านี้ได้อย่างชัดเจน โดยประเด็นหลักคือการทำความเข้าใจเกี่ย…
ความปฏิกูลในวิสุทธิมรรค
11
ความปฏิกูลในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - - หน้าที่ 4 · ที่ตกอยู่ในหลุม (โสโครก) ข้างช่องเข้าหมู่บ้านพวก ซากคน· จัณฑาล อันถูกเมฆ (ฝน) นอก (ฤดู) กาลในหน้าร้อนตกรด แล้ว ถูกแดดแผดเผาก็ก่อเป็นฟองเป็นต่อม (ส่
…ลกระทบที่มีต่อการใช้ชีวิตประจำวัน โดยยกตัวอย่างจากการย่อยอาหารและการเปลี่ยนแปลงของสารอาหารในร่างกาย อธิบายความแตกต่างระหว่างขยะจากอาหารที่ย่อยแล้วซึ่งกลายเป็นสิ่งที่ไม่ดีต่อสุขภาพ เช่นเดียวกับการเปลี่ยนแปลงของแ…
การเจริญจตุธาตุววัฏฐาน
16
การเจริญจตุธาตุววัฏฐาน
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 16 กำหนดรู้เบญจกามคุณเป็นมุข” อนึ่ง แม้การเจริญกายคตาสติของเธอ ก็จะถึงความบริบูรณ์ ด้วยอำนาจความปฏิกูล (แห่งอาหาร) มี อาหารที่ยังไม่ย่อมเป็นต้นด้วย” เธอน
…บเบญจกามคุณและวิธีการเจริญกายคตาสติ โดยใช้ข้อมูลเกี่ยวกับอาหารและความปฏิกูลเพื่อความก้าวหน้าในธรรมะ อธิบายความหมายของววัฏฐาน และการพิจารณาอาการต่อไปของอาหาร โดยเชื่อมโยงกับอสุภสัญญาและแนวทางในการปฏิบัติ ทำให้ผู…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ปาฐะเกี่ยวกับพรหม
159
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ปาฐะเกี่ยวกับพรหม
…น ในพรหมโลกนั้นด้วย ตกว่า ภิกษุผู้มีฤทธิ์นั้นทำกิจใด ๆ ภิกษุ นิรมิตก็ทำกิจนั้น ๆ ด้วยทั้งนั้นแหละ" [อธิบายความแห่งบาลีและเรื่องนิทัศนะ ในปาฐะเหล่านั้น ปาฐะว่า "ทูเรปิ สนฺติเก อธิฏฺฐาติ อธิษฐานที่ ๆ อยู่ไกลให้เป…
เนื้อหาเกี่ยวกับความสามารถของภิกษุผู้มีฤทธิ์ในการเข้าสู่พรหมโลกและการสนทนาในสถานที่ไกลได้จากการอธิษฐานด้วยญาณ เพื่อสร้างความสัมพันธ์กับพรหมที่อยู่ไกล โดยใช้หลักการทำให้ที่ไกลกลายเป็นที่ใกล้ในทางธรรม.
การวิเคราะห์และแปลสมาสในภาษาไทย
41
การวิเคราะห์และแปลสมาสในภาษาไทย
…นื้อ ความ และตั้งวิเคราะห์ดำเนินตามหลักของสมานั้น แล้วนามเข้า สมาสท้องให้ถูกต้องตามคำแปลและหลักสมาส อธิบายความชำนาญทั้ง ๒ ทาง คือภาษาอย่าง ๑ หลักสมายอย่าง ๑ รวมกันจึงจะตั้งวิเคราะห์และ
เนื้อหานี้กล่าวถึงการวิเคราะห์สมาสในภาษาไทย โดยเน้นว่าการเข้าสมาสและการแปลนั้นต้องทำตามหลักเกณฑ์และการตั้งวิเคราะห์ที่ถูกต้อง ก่อนที่จะนำเสนอเนื้อหาในการแปลทุกข้อจะต้องมีความเข้าใจจากข้อที่ ๑ ก่อนที่จ
วิถีธรรมกรมแปล: การทำกรรมและเวลากา
107
วิถีธรรมกรมแปล: การทำกรรมและเวลากา
ประโยค - วิถีธรรมกรมแปล กด คตอน ๑ - หน้าที่ 106 คนของคน และของบุคคลอื่นๆ ประเภทเวนนาหรายละเอียด พึงทราบ ด้วยอำาณาแห่งชาติ สภาวะ บุคคล โลกิยะ และโลกุตระ ที่กล่าวไว้ ในกฎรีวิวังก์ โดยว่าน่า "งานที่เป็
…จที่มีผลต่อการกระทำและโทษของกรรม นอกจากนี้ยังเชื่อมโยงถึง การทำกรรมที่มีสาเหตุจากกิเลสและปัญหาต่างๆ อธิบายความเชื่อมโยงของอุตสาหกรรมกรรมและความสงบในชีวิต ด้วยการอ้างอิงถึงกฎรีวิวังก์และข้อคิดเกี่ยวกับความสำเร็จ…
วิถีธรรมรวมเปล่า: การศึกษาคำสอนศาสนา
202
วิถีธรรมรวมเปล่า: การศึกษาคำสอนศาสนา
ประโยค - วิถีธรรมรวมเปล่า คำ ด ค ตอน ๑ - หน้าที่ 201 พระนิมพน" ฉะนี้ไช่บ่ คำสนองใบพึงมีว่า "อนุญาตนั่นน่าชื่อว่า เที่ยงหมามได้ เพราะไม่มีเหตุ (ที่จะเข้า ถึง)" หากมีคำเสนออ้าง อีกว่า "เพราะพระนิมพนที่เ
…ในหลักพระพุทธศาสนา โดยมีการเข้าใจถึงระบบเหตุและผลที่เกี่ยวข้องกับมรรคและผลจากคำสอนของพระสัพพัญญเจ้า อธิบายความเป็นเที่ยงของพระนิมพนและความเสื่อมโทรมของรูป รวมถึงการอภิปรายเกี่ยวกับความหมายของนิพพานในเชิงเหตุและ…
วัฒนธรรมและอัตตาในมุมมองพุทธศาสนา
396
วัฒนธรรมและอัตตาในมุมมองพุทธศาสนา
ประโยค - วัฒนธรรม เปล่า กด ดอน ๑ - หน้าที่ 395 เห็น ฯลฯ อัตตารู้สึก อัตตาสัมผัส อัตตาเสวย (เวนานา) อัตตาอยาก อัตตาถือมัน อัตตามเป็น อัตตามเกิด อัตตามแก่ อัตตาอย่ งนี้เป็นต้น เหตุนี้ ภาวะนั้น บัณฑิตพึง
เนื้อหานี้นำเสนอความคิดเกี่ยวกับอัตตาและอวิชชาผ่านการเปรียบเทียบและธรรมนูญ อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างอัตตา วิญญาณ นามรูป และสิ่งที่เกิดขึ้นจากการรับรู้และประสบการณ์ ซึ่งอาจทำให้เกิดความเ…
วิถีธรรมรรแปล ภาค ๓ ตอน ๒ ( ตอนจบ )
181
วิถีธรรมรรแปล ภาค ๓ ตอน ๒ ( ตอนจบ )
…วิญญาณ ยึดโดยความเป็นอนัตตาแล้วออกโดยความเป็นอนัตตา ... โดยความ ไม่เที่ยง ... โดยความเป็นทุกข์ [อธิบายความแจ้งตามติ] อรรถาธิบายแห่งมติกนี้ว่าไง ? พระโยคาวาจารงรูปใน พระศาสนานี้ ที่แรกยึด ( คือ เริ่มวิสา…
บทความนี้ว่าด้วยการพิจารณาอรูป วิญญาณ และอนิจจโต ซึ่งเป็นแนวทางในการปล่อยวางจากความยึดมั่นในทุกข์และอนัตตา ผ่านการเข้าใจหลักการทางจิตวิญญาณที่สำคัญในพระศาสนา สิ่งที่ได้จากการพิจารณานี้คือ ความไม่เที่ย
การศึกษาเกี่ยวกับธาตุและวิถีในวิชาชาติ
108
การศึกษาเกี่ยวกับธาตุและวิถีในวิชาชาติ
ประโยค - อธิบายลำไยกรณ์ อาชายาต - หน้าที่ 107 วิชาชาติ มีอยู่ วิถี ธาตุ ในความมี-เป็น ย ปัจจัย ติว วิวิตติ แปลง ย กับ ทุก ที่สุดชฎาเป็น ชฺ. วิชภูมิ แกงแล้ว วิถี ธาตุ ในความแทง-เจาะ-ไ
…หานี้พูดถึงธาตุและวิถีในวิชาชาติ รวมถึงการแปลงและปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการเกิดขึ้นของธาตุต่าง ๆ เช่น อธิบายความสำคัญของลำไยกรณ์ในแต่ละด้าน และความสัมพันธ์ระหว่างการศึกษาและการปฏิบัติในวิชาต่าง ๆ ที่มีการสำรวจข้อ…
ความสัมพันธ์และประโยคในภาษาไทย
6
ความสัมพันธ์และประโยคในภาษาไทย
ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๑ หน้า ที่ 3 อย่างนี้ก็ได้ ยังไม่บริบุรณ์อย่างนั้นก็ได้ อ. (อุทาหรณ์) สุริยะ อุจจตุต จ…
ในเนื้อหานี้มีการอธิบายถึงความสัมพันธ์ของประโยคในภาษาไทย ซึ่งมีการแบ่งคำพูดออกเป็นประเภทต่าง ๆ เช่น พากย์ และวิถีวา นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบคำพูดกับเครื่องปรุงเรือน เพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้นเกี่ยวกับ