อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 50
…ที่บังเกิดแล้วด้วยสามารถแห่งความเป็นไปเนือง ๆ
ในสันดานแห่งจิตมีวิตก ชื่อว่าความคุ้นเคยในอธิการนี้ ฯ อนึ่ง
ปัญจวิญญาณแม้ไม่มีวิตก ก็ขึ้นสู่อารมณ์ได้ ด้วยกำลังแห่งวัตถุกับ
อารมณ์กระทบกัน และทุติยฌานเป็นต้น ย…
เนื้อหานี้พูดถึงการเข้าใจจิตและอารมณ์ โดยการเปรียบเทียบการเข้าถึงพระราชวังของชาวบ้านกับจิตที่สามารถขึ้นสู่อารมณ์ได้ถึงแม้ไม่มีวิตก นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความสำคัญของวิตกและวิจารในกระบวนการจิตภาวนา ซึ่ง