จักรแก้วและจักรวรรดิวัตรของผู้ปกครอง : หน้า 98/373

จักรแก้วก็จักปรากฏขึ้นอีกครั้ง” จักรวรรดิวัตรธรรมสำหรับผู้ปกครอง พระราชฤาษีจึงตรัสบอกจักรวรรดิวัตรแก่พระราชาองค์ใหม่ว่า “ลูกจงอาศัยธรรม สักการะธรรม เคารพธรรม นับถือธรรม บูชาธรรม นอบน้อมธรรม มีธรรมเป็นธงชัย มีธรรม เป็นยอด มีธรรมเป็นใหญ่ จงจัดการรักษาป้องกันและคุ้มครองชนภายใน กำลังพล พวกกษัตริย์ผู้ ตามเสด็จ พราหมณ์และคหบดี ชาวนิคมและชาวชนบท สมณพราหมณ์ สัตว์จำพวกเนื้อและ นกโดยธรรม การกระทำสิ่งที่ผิดแบบแผนอย่าได้เป็นไปในแว่นแคว้นของลูก อนึ่ง บุคคลเหล่าใด ในแว่นแคว้นของลูกไม่มีทรัพย์ ลูกพึงให้ทรัพย์แก่บุคคลเหล่านั้น อนึ่ง สมณพราหมณ์เหล่าใดประพฤติดี ลูกพึงเข้าไปหาตามกาลอันควรแล้วไต่ถามว่า “ท่านขอรับ อะไรเป็นกุศล อะไรเป็นอกุศล อะไรมีโทษ อะไรไม่มีโทษ” ครั้นลูกได้ฟังจากสมณ พราหมณ์เหล่านั้นแล้ว สิ่งใดเป็นอกุศล พึงละเว้นสิ่งนั้น สิ่งใดเป็นกุศล จึงยึดถือประพฤติสิ่งนั้น ให้มั่น จักรวรรดิวัตรนั้นเป็นอย่างนี้” ศีล 5 หลักธรรมสำหรับประชาชน เมื่อพระราชาองค์ใหม่ทรงประพฤติจักรวรรดิวัตร และปฏิบัติตามพระดำรัสของ พระราชฤาษีแล้ว จักรแก้วก็เกิดขึ้นอีกครั้ง ท้าวเธอทรงลุกจากที่ประทับ พระหัตถ์ซ้ายทรงจับ พระเต้าทอง พระหัตถ์ขวาทรงชูจักรแก้วขึ้นตรัสว่า “จักรแก้วจงหมุนไป จงได้รับชัยชนะอันยิ่งใหญ่” ทันใดนั้น จักรแก้วจึงหมุนไปทางทิศตะวันออก ท้าวเธอพร้อมด้วยกองทัพ 4 เหล่าเสด็จเข้าไป ในประเทศใด พระราชาในประเทศนั้นก็พากันมาเฝ้าแล้วกราบทูลว่า “ทรงโปรดเสด็จมาเถิด ราชสมบัติของหม่อมฉันเป็นของพระองค์ โปรดประทานพระราโชวาทเถิด พระเจ้าข้า” ท้าวเธอจึงตรัสว่า “พวกท่านไม่พึงฆ่าสัตว์ ไม่พึงลักทรัพย์ ไม่พึงประพฤติผิดในกาม ไม่พึงพูดคำเท็จ และ ไม่พึงดื่มน้ำเมา” และตรัสอีกว่า จงครองราชสมบัติตามเดิมเถิด จากนั้น จักรแก้วก็หมุนพาพระเจ้าจักรพรรดิไปในทิศอื่น ๆ ท้าวเธอก็ได้ประทานพระราโชวาทแก่พระ ราชาในประเทศต่าง ๆ ให้รักษาศีล 5 เช่นกัน พระเจ้าจักรพรรดิองค์ที่ 2 นี้ทรงครองราชย์โดยธรรม คือ ประพฤติตามจักรวรรดิวัตร และทรงให้ประชาชนในปกครองดำรงอยู่ในศีล 5 สืบต่อมายาวนานเมื่อถึงวัยชราก็เสด็จออกบวช และมอบราชสมบัติให้แก่พระราชโอรสองค์ใหญ่ ซึ่งต่อมาก็ได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิองค์ที่ 3 ผู้ ปกครองแผ่นดินโดยธรรมสืบต่อมาเช่นกัน และการปกครองก็สืบเรื่อยมาอย่างนี้จนถึงสมัยของ พระเจ้าจักรพรรดิองค์ที่ 7 พระราชาพระองค์นี้ก็เป็นผู้ปกครองแผ่นดินโดยธรรม เมื่อพระองค์ บทที่ 5 ม นุ ษ ย ศ า ส ต ร์ ในพระไตรปิฎก DOU 87