อริย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 20 / 58

๖ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ เป็น วิธีเรียง อิติ ศัพท์ : สาวตวาสิโน เปตวา อริยสาวก เสสา เยฮุยเยน ปสฺสถ สมณาน สกยปุตติยาน กมฺมนฺติอาทีนิ วตฺวา ฯเปฯ (๗/๑๒๔) อิติ ศัพท์ แปลได้หลายนั…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้เน้นการใช้และการเรียง อิติ ศัพท์ ที่สามารถแปลได้หลายแบบ เช่น "ว่า", "คือ", และ "ด้วยประการฉะนี้" การใช้งานศัพทเหล่านี้มีวิธีเรียงที่แตกต่างกันตามความหมายในแต่ละบริบท เช่น ในก

…วามย่อทั้งหมด หากไม่ใส่กิริยาคุมไว้บ้าง จะทำให้ไม่สละสลวย ขอ ให้ดูตัวอย่าง เช่น : อเถกทิวส์ มหาปาโล อริยสาวเก คนธมาลาทิหตุเถ วิหาร์ คจฺฉนฺเต ทิสวา “อย์ มหาชโน กุห์ คนที่ติ ปุจฉิตวา “ธมฺมสฺสวนายาติ สุตฺวา …

เนื้อหาเกี่ยวกับการเรียงประโยคจัดว่าเป็นสิ่งสำคัญในภาษาที่ช่วยให้การสื่อสารชัดเจน โดยเฉพาะในกรณีที่มีการใช้คำพูดหรือความคิด การแปลคำในวงเล็บช่วยในการทำความเข้าใจได้ง่ายขึ้น เช่น เมื่อมีการซ้อนประโยคหล

…ยานี้เบ็ดเสร็จแล้วก็ไปทำกิริยาอื่นต่อไป ไม่หยุดค้าง เป็นไปเรื่อยๆ ตามลำดับ เช่น : อเถกทิวส์ มหาปาโล อริยสาวเก คนธมาลาทิหตุเถ วิหาร คจฺฉนฺเต ทิสวา “อย์ มหาชโน กุรี คนที่ติ ปุจฉิตวา “ธมฺมสฺสวนายาติ สุตฺวา “…

เอกสารนี้เป็นคู่มือการศึกษาเกี่ยวกับการแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ โดยเน้นการใช้งานของปัจจัยในกิริยาอาการเพื่อกำหนดความหมายที่ถูกต้อง เช่น อนุต มาน ปัจจัยที่ใช้กับกิริยาที่กำลังทำอยู่ และการสื่อสารในกาลพิเศ

…่ ๓ ความไทย เป็น ชี้แจง : มูลของรูปรสนั้นซึ่งสำเร็จด้วยตัณหา และอวิชชา ถูกถอนขึ้นเสียแล้วด้วยมีด คืออริยมรรค เพราะ เหตุนั้น จึงชื่อว่ามีมูลอันถูกถอนขึ้นเสียแล้ว ฯ : อริยมคฺคสตฺเถน อุจฺฉินน์ ตณฺหาวิชชามย์ …

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้จัดทำขึ้นเพื่อให้ผู้อ่านสามารถเข้าใจและวิเคราะห์ภาษามคธอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีการนำเสนอคำอธิบายเกี่ยวกับมูลที่ถูกถอนและการสื่อความหมายผ่านตัวอย่างต่างๆ เช่น อาการของการถอนคว

…รียก มีรูปแบบดังนี้ สรรพนาม + วุจฺจติ + นามที่เรียก ตัวอย่างเช่น อย วุจฺจติ รูปกขนฺโธ ๆ อิท วุจฺจติ อริยธน์ ฯ แบบที่สอง วางสรรพนามไว้หน้า ตามด้วยนามที่เรียก ตาม ด้วย อิติ และ วุจจติ ตามลำดับ มีรูปแบบดังนี…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้เป็นการศึกษาเกี่ยวกับประโยคกาลาติปัตติ ที่นักศึกษาควรทำความเข้าใจให้ถูกต้อง เพื่อให้สามารถแต่งประโยคได้อย่างเหมาะสม ภายในคู่มือจะอธิบายการใช้กิริยา วุจฺจติ ในการจัดสร้างประโย

…ท้าย แม้ว่าจะถูกหลักการเรียงทั่วไป แต่ก็ถือว่าผิดความนิยมทางภาษา เช่น สำนวนไทยว่า “ทรัพย์นี้เรียกว่าอริยทรัพย์” แต่งว่า “อิท วุจฺจติ อริยธนนฺติ ฯ ถือว่าไม่ถูกความนิยม ที่ถูกต้องเป็น “อิท วุจฺจติ อริยธน์” …

บทความนี้นำเสนอหลักการแต่งประโยคแบบมคธและข้อสังเกตในการใช้สรรพนามและคำเรียก โดยมีการเน้นถึงความนิยมทางภาษาและความถูกต้องในการจัดเรียงคำในประโยค ทั้งนี้เพื่อส่งเสริมการเขียนและการใช้ภาษาที่ถูกต้องตามมา

…ปกฺขนฺโธติ ฯ ยสุมา อยู่ อิเมหิ เถรกรณธมฺเมหิ สมนฺนาคโต โหติ, ตสุมา เถโรติ วุจฺจติ ฯ ต ภควตา วุจฺจติ อริยธนนฺติ ฯ หรือ ต ภควตา อริยธนนุติ วุจฺจติ ฯ ประโยค หิ นาม “ประโยค หิ นาม” หรือที่โบราณเรียกชื่อเต็มว่…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้อธิบายถึงประโยคพิเศษในภาษามคธ โดยเฉพาะประโยคที่มี 'หิ นาม' ซึ่งมีรูปแบบการปรุงประโยคที่ไม่ทั่วไป ทำให้ต้องคำนึงถึงวิธีการแปลในเชิงอดีต เมื่อเห็นลักษณะเหล่านี้ในข้อความ ช่วยให

…า สัมพุทธเจ้า พระองค์ได้ตรัสกับพระปัญจวัคคีย์ ให้ได้ทราบถึงทางที่ทำให้พระองค์ตรัสรู้ไว้ว่า หมายถึง “อริยมรรค มีองค์ 8 คือ สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปโป สัมมาวาจา สัมมากัมมันโต สัมมาอาชีโว สัมมาวายาโม สัมมาสติ …

เนื้อหานี้พูดถึงการบรรลุธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าผ่านการนั่งสมาธิและความเพียรที่ไม่หยุดยั้ง เพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย และอธิบายถึงการค้นพบมัชฌิมาปฏิปทา ซึ่งเป็นหนทางสายกลางที่นำไปสู่การบรรลุธรรมและนิพพา

… นั้นด้วย อุเบกขาสัมโพชฌงค์ที่เกิดขึ้นแล้ว จะเจริญบริบูรณ์ด้วยประการใด ย่อมรู้ชัดประการนั้นด้วย” 5. อริยสัจ คือ รู้ชัดอริยสัจ 4 แต่ละอย่างๆ ตามความเป็นจริงว่า คืออะไร เป็นอย่างไร และ จะทำให้รู้แจ้งเห็นจริ…

…ได้ชี้ให้เห็นความสำคัญและการประยุกต์ใช้อย่างเป็นระบบเพื่อให้รู้ชัดในจิตใจของตน นอกจากนี้ยังอธิบายถึงอริยสัจ 4 ที่เกี่ยวข้องกับความทุกข์ และวิธีการเข้าถึงการรู้แจ้งเห็นจริง ตามหลักธรรมของพระพุทธเจ้า โดยใช้…

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ทุกขสมุทัยอริยสัจเป็นไฉน ตัณหานี้ใด อันมีความเกิดอีก ประกอบด้วยนันทิราคะ เพลิดเพลินยิ่งนัก ในอารมณ์นั้นๆ คือ กามตั…

เนื้อหานี้กล่าวถึงกัมมัฏฐานและการปฏิบัติที่สำคัญในพระไตรปิฎก โดยอธิบายถึงทุกขสมุทัยและทุกขนิโรธ การละตัณหา และวิธีการปฏิบัติที่นำไปสู่ความดับทุกข์ในโลก มีการเน้นถึงการใช้ประสาทสัมผัสต่างๆ ในการเข้าถึง

…สัย ส่งผลให้บรรลุมรรค ผล นิพพาน โดยมีอารมณ์เพื่อใช้พิจารณาคือ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท 3. สมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐานเป็นหลักธรรมที่มีความสัมพันธ์เกื้อกูลซึ่งกันและกัน เพื…

เนื้อหานี้อธิบายถึงแนวคิดหลักของสมถกัมมัฏฐานซึ่งเป็นการฝึกจิตเพื่อให้เกิดสมาธิและฌาน รวมถึงวิปัสสนากัมมัฏฐานที่เน้นการอบรมปัญญาเพื่อรู้แจ้งในสภาวะของสังขาร ซึ่งทั้งสองมีความสัมพันธ์กันและช่วยนำไปสู่กา

…ฏฐาน คือ อารมณ์อันเป็นที่ตั้งแห่งการงานทางใจที่จะให้เห็นแจ้งในนามรูป เห็นแจ้ง ในไตรลักษณ์ เห็นแจ้งในอริยสัจ และเห็นแจ้งในมรรค ผล และนิพพาน วิปัสสนากัมมัฏฐาน เป็นอุบายในการให้เกิดเรื่องปัญญา อันเป็นไปเพื่อ…

วิปัสสนากัมมัฏฐาน เป็นอารมณ์ที่ช่วยให้ผู้เจริญเห็นแจ้งในนามรูป เห็นแจ้งในไตรลักษณ์ รวมถึงอริยสัจและนิพพาน ซึ่งแตกต่างจากสมถกัมมัฏฐานที่มีการปฏิบัติก่อนพระสัมมาสัมพุทธเจ้า วิปัสสนามีเฉพาะในพระพุ…

…4 ปัจจุบันทำให้จิตเป็นสุข เยือกเย็น ได้อภิญญา 5 แสดงฤทธิ์ได้ ปัญญาเจตสิก ขันธ์ อายตนะ ธาตุ อินทรีย์ อริยสัจ, ปฏิจจสมุปบาท โลกุตตระ มรรค 4, ผล 4, นิพพาน 1 ได้อภิญญา 6 คือ ถึงขั้นสุดท้าย ได้อาสวักขยญาณ หมดก…

บทความนี้อธิบายความแตกต่างระหว่างสมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐาน โดยแบ่งออกเป็นลักษณะ, กิจ, ผลปรากฏ, เหตุใกล้ที่เกิดความสุขและองค์ธรรมที่เกี่ยวข้อง มีการสนับสนุนการทำสมาธิและวิปัสสนา เพื่อให้เกิดสติปัญญาและค

…ล้ำลึก คือสามารถถ่ายทอดธรรมะ ที่ลึกซึ้งยากแก่การเข้าใจให้เป็นเรื่องง่ายเข้าใจได้ชัดเจน เช่น ขันธ์ 5 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท 12 อุปมา เหมือนจุดไฟในที่มืด หงายของที่คว่ำ เปิดของที่ปิด บอกทางแก่คนหลงทาง 7. โน…

บทความนี้นำเสนอถึงคุณธรรม 7 ประการที่สำคัญของกัลยาณมิตร ซึ่งรวมถึงความเคารพ, การมีศีลและสมาธิ, การอบรมผู้เรียน, การอดทนต่อคำตักเตือน, การสอนธรรมะ, ความมั่นคงในธรรม และการไม่ชักนำไปในทางเสื่อม สิ่งเหล่

…นสัทธาจริตย่อมเป็นผู้ประกอบไปด้วยกุศลธรรม ธรรมอันดีซึ่งซ่อนอยู่ ในดวงใจของเขา ดังต่อไปนี้ มุตตจาคตา อริยานํ ทสฺสนกามตา สทฺธมฺมโสตุกามตา ปาโมชฺชพหุลตา เป็นคนยอมเสียสละ ไม่มีความกังวลห่วงใยในสิ่งทั้งปวง เป็…

…งแต่เชื่อมั่นในหลักการของพระพุทธศาสนา แต่ยังมีจิตใจที่เปิดกว้างต่อการรับฟังคำสอนและการเรียนรู้จากพระอริยเจ้า โดยมีความปรารถนาที่จะหลุดพ้นจากทุกข์และเข้าถึงพระนิพพาน นอกจากนี้ พุทธิจริตสะท้อนถึงความสามารถใ…

…สำหรับผู้ที่ไม่มีศรัทธามาก่อน อนุสติทั้ง 6 ประการนี้ท่านกล่าวไว้ในมหานามสูตรว่า เป็นข้อปฏิบัติของพระอริย สาวกที่บรรลุมรรคผลแล้ว ข้อปฏิบัตินี้จะทำให้เป็นผู้รู้อรรถรู้ธรรม จิตตั้งมั่น และอยู่อย่างเป็นสุข ดั…

…มีความยินดีและสามารถป้องกันอันตราย นอกจากนี้ยังช่วยส่งเสริมศรัทธาและทำให้จิตใจสงบ ยิ่งไปกว่านั้น พระอริยสาวกที่เจริญอนุสตินี้จะสามารถรู้จักอรรถธรรมได้อย่างชัดเจน ทำให้จิตไม่ถูกกลุ้มรุมด้วยราคะ โทสะ หรือโม…

…ายในคัมภีร์วิสุทธิมรรคว่า พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงพระนามว่า สุคโต เพราะเป็นผู้มีทางเสด็จไปอันงาม (คือ อริยมรรค) เพราะเป็นผู้เสด็จ ไปแล้วเป็นอันดี (คือ บรรลุพระอมตะนิพพาน) เพราะเป็นผู้เสด็จไปแล้วโดยชอบ (คือ …

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบรรลุธรรมกายและทรงชื่อว่า 'สุคโต' เพราะพระองค์เสด็จไปดีตามทางอริยมรรค ปฏิบัติแต่สิ่งที่เป็นประโยชน์แก่สรรพสัตว์ และถ่ายทอดคุณธรรมให้แก่เหล่าสาวก พระองค์ทรงดำเนินตามว…

…ลายเช่นเราเล่า 1 ญาณ ได้แก่สัมมาทิฏฐิ วิริยะ ได้แก่สัมมาวายามะ ท่านว่าเมื่อองค์ทั้งสองนี้สำเร็จแล้ว อริยมรรคย่อมเป็นอัน สําเร็จพร้อมทั้ง 8 องค์ * หมายความว่า พระปัจเจกพุทธะนั้น เกิดนอกพุทธกาล ไม่ได้ฟังธรร…

บทความนี้นำเสนอการระลึกถึงความตายว่าเป็นสิ่งที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้แม้แต่ผู้มีบุญหรือผู้มีเรี่ยวแรงมาก เช่น พระมหาโมคคัลลานะและพระสารีบุตร ซึ่งแม้จะมีความสามารถเช่นไร ก็ยังคงต้องเผชิญกับความตาย และป

…กอนภิรตสัญญา 1 สัพพสังขาเรสุอนิจจสัญญา 1 อานาปานัสสติ 12 พระพุทธองค์ยังทรงสรรเสริญอานาปานสติว่า เป็นอริยวิหาร (ธรรมเครื่องอยู่ของพระ อริยะ) พรหมวิหาร (ธรรมเป็นเครื่องอยู่ของพระพรหม) และตถาคตวิหาร (ธรรมเป็…

บทที่ 5 นี้นำเสนอเกี่ยวกับอานาปานสติและอุปสมานุสติ ซึ่งเป็นอนุสติสำคัญที่ควรศึกษา โดยอานาปานสติ เป็นกัมมัฏฐานในอนุสติ 10 ที่พระพุทธองค์ทรงแนะนำ พร้อมอธิบายถึงความสำคัญในด้านการเข้าถึงสติปัฏฐาน 4 และโพ

…ไปโดยเจาะจงประเภทบุคคล 7 จำพวก คือ หญิงทั้งหลาย ก. สพฺพา อิตถิโย ข. สพฺเพ ปุริสา ชายทงหลาย ค. สพฺเพ อริยา ง. สัพเพ อนริยา จ. สัพเพ เทวา ฉ. สพฺเพ มนุสสา ช. สพฺเพ วินิปาติกา พระอริยบุคคลทั้งหลาย ผู้ไม่ใช่พร…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายวิธีการแผ่เมตตา 3 ประเภท ได้แก่ อโนทิโสผรณา (การแผ่ทั่วไป), โอทิโซผรณา (การแผ่เจาะจง), และ ทิโสผรณา (การแผ่ในทิศทางต่างๆ) โดยนำเสนอความสำคัญของการแผ่เมตตาและศัพท์บาลีที่ใช้ในการ