หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
145
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…5 เท่านั้น พึงหวังได้ในลำดับชวนะสหรคตด้วยโสมนัสฯ ในลำดับ แห่งชวนะที่สหรคตด้วยอุเบกขา พึงหวังได้เฉพาะอัปปนาที่สหรคตด้วย อุเบกขาฯ แม้ในเวทนาชวนะอันหนึ่งนั้น กุศลชวนะและผลทั้ง 4 เบื้องต่ำ ย่อมแอบแนบได้ในลำดับแ…
เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธัมในส่วนของอัปปนาและความสัมพันธ์กับกุศลและอกุศล โดยเฉพาะการแบ่งประเภทอัปปนาตามที่เกี่ยวข้องกับบ่อนบุญและจิตวิญญาณ เช่…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาและวิเคราะห์
169
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาและวิเคราะห์
…านที่ต่างกัน อธิบายว่า และ ผลทั้ง ๓ เบื้องต่ำ ย่อมสำเร็จได้ในวิถีสมาบัติ ฯ บทว่า สุขปุญญมหา ความว่า อัปปนา ๒๓ ด้วยอำนาจฌานหมวด ๔ ที่เป็นโลกิยะและ โลกุตตระ เว้นผลอันเลิศ วิบาก และกิริยา เกิดต่อจากุศลชวนะทั้ง…
…้นไปที่การเกิดของกิริยาชวนะในรูปแบบต่าง ๆ และวิเคราะห์ผลทั้ง ๓ ที่เกิดในวิถีสมาบัติ เช่น สุขปุญญมหา อัปปนา ของกิริยาชวนะที่สัมพันธ์กับจิตต่าง ๆ โดยให้รายละเอียดเกี่ยวกับประเภทของอัปปนาและวิบากจิตที่เกี่ยวข้…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
186
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ที่นั้น เพราะเหตุนั้น ความเกิดขึ้นแห่งโทมนัสสินทรีย์ จึงพึง มีได้ในอุปจารแห่งทุติยฌานนั้น แต่ว่าใน (อัปปนา ) ทุติยฌานหามี ไม่ เพราะละปัจจัย คือ วิตกวิจาร ) เสียได้แล้ว เช่นเดียวกันนั้น ความเกิดขึ้นแห่งสุขิน…
ในบทนี้มีการอธิบายถึงความสำคัญของสินทรีย์ ณ ฌานแต่ละระดับ รวมถึงอุปจารและอัปปนา เพื่อแสดงถึงความเกิดและดับของความรู้สึกต่างๆ เช่น โทมนัส ปีติ และโสมนัส และการมีอยู่ของจิตใจในขณะที…
อภิธัมมัตถและภาวนา
409
อภิธัมมัตถและภาวนา
…วนา ณ กามาวจรภาวนาจำเดิม แต่ข่มนีวรณ์ได้ มีโคตรภูญาณเป็นที่สุด ชื่อว่าอุปจารภาวนา เพราะ เที่ยวไปใกล้อัปปนา อุจอุปจารบ้านเป็นฉะนั้น ๆ ภาวนาที่ถึง เป็นมหัคคตะ ชื่อว่าอัปปนาภาวนา เพราะเป็นประธานแห่งวิตกกล่าว ค…
…ระเภทของจริตในอภิธัมมัตถ รวมถึงการภาวนาในแต่ละระดับ โดยชี้ให้เห็นถึงกรรมเตรียมการและอุปจารภาวนา วิตกอัปปนาที่สำคัญในชีวิตและการฝึกจิตตามหลักพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างจริตและภาวนาซ…
การศึกษาอัปปนาและชวนะในอภิธรรม
129
การศึกษาอัปปนาและชวนะในอภิธรรม
…่เกิดหลัง ๆ" ดังนี้แล้ว กล่าวว่า "ธรรมที่" เกิดหลัง ๆ ย่อมมีกำลังขึ้นด้วยอาเสวนปัจจัย เพราะเหตุนั้น อัปปนา "ย่อมมีได้แม้ในชวนะที่หกที่เจ็ด" คำของพระโคทัตตเถระนั้น ท่าน" "กล่าวคัดค้านไว้ในอรรถกถาทั้งหลายว่า …
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับความสำคัญของอัปปนาและชวนะในอภิธรรม โดยเฉพาะในการวิเคราะห์ธรรมทั้งหลายและปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดกุศล ภายใต้การนำเสนอของ…
การเรียงประโยคอธิบายความในภาษาไทย
269
การเรียงประโยคอธิบายความในภาษาไทย
…ไป และ จะทำให้เสียความไปก็ได้ เช่น ประโยค ว่า ความไทย : อุปจารพร้อมทั้งสัมภาระ ชื่อว่าปฏิปทาวิสุทธิ อัปปนา ชื่อว่าการพอกพูนอุเบกขา การพิจารณา ชื่อว่าสัมปหังสนา ฯ
เอกสารนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับการเรียงประโยคในภาษาไทย โดยลงรายละเอียดเกี่ยวกับการใช้งานแบบต่างๆ ตั้งแต่การใช้เพื่อแก้อรรถ การอธิบายความไปจนถึงการเรียงประโยคที่มีนามศัพท์กำกับ ซึ่งส่งผลต่อความสละสลวยและค
การทำสมาธิและวิริยะให้เสมอกัน
178
การทำสมาธิและวิริยะให้เสมอกัน
…่ประกอบไปด้วยสมาธิจะไม่มีตกไปในอุทธัจจะเพราะฉะนั้น ควรทำสมาธิ และวิริยะทั้งคู่นั้นให้เสมอกันด้วยว่า อัปปนาจะมีได้เพราะวิริยะและสมาธิทั้งคู่นั้น เสมอกัน สำหรับผู้เริ่มบำเพ็ญสมาธิ ศรัทธาถึงจะมีพลังก็ใช้ได้ เม…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการทำสมาธิและวิริยะในพระพุทธศาสนา โดยการแสดงให้เห็นว่าศรัทธาและปัญญาควรมีความสมดุลกัน เพื่อที่จะไม่เกิดความเข้าใจผิดหรือหลงไปทางที่ไม่ถูกต้อง พระโยคาวจรได้ชี้ให้เห็นถึงตัวอย่าง
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
313
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
… จิตต์ ปุพพ...อนุโลม ๆ ปุพเพ ภาโค โกฏฐาโส ปุพพภาโค ฯ ปริกโรนติ ปฏิสังขโรนที่ติ ปริกมมานิ ฯ อปเปตีติ อัปปนา โย วิตกฺโก สมฺปยุตฺตธมฺเม อารมณ์ อปเปติ อภินิโรเปติ อิติ ตสฺมา โส อปฺปนา ฯ ฌานธมฺมาปิ วิตกฺกปมุขตฺต…
ข้อความนี้พูดถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา เป็นการอธิบายเกี่ยวกับความหมาย และการวิเคราะห์ธรรมะในเชิงลึก โดยยกตัวอย่างเช่น อนุโลม สัญญา และปรากฏการณ์ที่เกี่ยวข้องกับจิตใจว่าอย่างไร นอกจากนี้ยังพูดถึงความสำคั
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 322
323
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 322
…ติ วจน์ วุตต์ ฯ เอวสทฺโท อปุปนาวสาเนติ นิวตเตติ ฯ จตุตถ์ ปัญจม วา ฐานํ ฯ วาสทฺโท สมุจฺจโย ฯ โอติณณา อัปปนา โอติณณปปนา ฯ เอวสทฺโท ผลชุฌานานิ นิวตเตติ ฯ วีถียญชาติ จสทฺโท ผลจิตต์ จ ฌาน...ตานิ ตานิ โยเชตพฺโพ ฯ…
เอกสารนี้นำเสนอการอธิบายเชิงลึกเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ซึ่งเกี่ยวข้องกับแนวคิดทางธรรมะและการวิเคราะห์คำในพระสูตร โดยเน้นที่ความหมายและการปรับใช้ในบริบทต่างๆ การศึกษานี้ช่วยเพิ่มความเข้าใจเกี่ยวก
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุติโย ภาโค
597
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุติโย ภาโค
…นํ กุสลาน ปุพพ...ตานี ฯ ภวน์ ภาโว กามาวจร อิติ ภาโว กาโว ๆ ปุ...นนติ ภาวโตติ สมพนฺโธ ๆ กามา....โตติ อัปปนา ปตฺตนฺติ เหตุ ฯ [๒๓๘] ฌาน....นาติ ฐปน ๆ ตญฺจ รูปาวจรกุศล ปฏิ... เตปิ สติ องฺคา...โต ปญฺจวิธี โหติ น…
เนื้อหานี้ประกอบด้วยการวิเคราะห์และอธิบายถึงประเด็นสำคัญในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยเน้นถึงการจำแนกรูปและกุศล การพัฒนาจิต และความเข้าใจในภาวะต่างๆ รวมถึงการศึกษาวิธีการปฏิบัติที่ถูกต้องสำหรับผู้
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 144
144
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 144
…ว้ ๑๐ แต่โดย พิสดาร ท่านประกาศจิตตุปบาทไว้ถึง ๔๑ ฯ นี้เป็นปริตตชวนวารในวิสัยปวัติสังคหะนี้ ฯ ค แต่ในอัปปนาชวนวาร ไม่มีความต่างแห่งวิภูตารมณ์และอวิภูตา รมณ์ ฯ ตทาลัมพนะ ก็ไม่เกิดเหมือนกัน ฯ จริงอยู่ เมื่อกาม…
…) การเกิดของตทาลัมพนะ และการระบุชวนะที่เกิดขึ้นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับญาณ ไม่ว่าจะเป็นกามาวจรชวนะหรืออัปปนาชวนวาร ทั้งนี้แต่ละบริบทแสดงให้เห็นความละเอียดในการวิเคราะห์จิตและอภินิหารที่เกี่ยวข้อง มีการบ่งบอกค…
อสุภกมฺมฏฺฐานนิทฺเทโส
245
อสุภกมฺมฏฺฐานนิทฺเทโส
…วุตฺตนยาเยว ๆ ตสฺส ตสฺส อฏฐิโน ปริยนตวเสน ปน ปริจเฉทโต ววฏฐเปตวา เทเว ปากฏ หุตวา อุปฏฐาติ ติ เหตุวา อัปปนา ปาปุณิตพฺพา ฯ ตสฺส ตสฺส อฏฐิโน นินนฏฐานถลภูฐานวเสน ปน นินนโต จ ถลโต จ ววฏฐเปตพพ์ ฯ ปเทสวเสนาปี อห์ …
เนื้อหานี้กล่าวถึงการพิจารณาอสุภะในการปฏิบัติธรรม โดยอธิบายถึงลักษณะต่างๆ ของร่างกาย รวมถึงอิทธิพลของอัฐิและกาย และการเข้าใจถึงความจริงของร่างกาย ซึ่งนำไปสู่การปล่อยวางและการเข้าถึงความสงบ อุปราชของกา
วิสุทธิมคฺคสฺส และการพิจารณามุทิตา
120
วิสุทธิมคฺคสฺส และการพิจารณามุทิตา
…๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 120 วิสุทธิมคเค อารภิตวา สีมสมเภท กตฺวา อัปปนา วฑฺฒตพฺพา ฯ ตโต ปร ปญฺจหากาเรหิ อโนธิโส ผรณา สตฺตหากาเรหิ โอธิโส ผรณา ทสหากาเรหิ ทิสาผรุณาติ อย วิภ…
เนื้อหาในหน้าที่ 120 กล่าวถึงการวิเคราะห์และทำความเข้าใจในวิสุทธิมคฺคสฺส พร้อมทั้งการพิจารณาถึงมุทิตาในบริบทของ การใช้ชีวิตและความสัมพันธ์กับผู้อื่น การแสดงออกถึงความสุข และการมุทิตาเกี่ยวกับบุคคลที่ร
กรรมฐานและการปฏิบัติทางจิต
78
กรรมฐานและการปฏิบัติทางจิต
… ๔ (๒) การทำกสิณ (๓) ภาวนานัยแห่งกสิณที่ทำแล้ว (๔) นิมิต ๒ (๕) สมาธิ ๒ (๖) สัปปายะและอสัปปายะ ๓ (๒) อัปปนาโกศล ๑๐ (๔) วิริยสมตา (ความสม่ำเสมอแห่งความเพียร ) (6) อัปปนาวิธาน (วิธีเจริญ อัปปนา ) แม้ในกรรมฐานท…
เนื้อหานี้กล่าวถึงกรรมฐาน และวิธีการปฏิบัติที่อาจารย์แนะนำให้ผู้เรียนศึกษา โดยจำแนกเป็น 3 วิธีหลักตามสภาพการเรียนรู้ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงรายละเอียดต่าง ๆ ของปฐวีกสิณกรรมฐาน รวมถึงอาการและวิธีการในก
การปฏิบัติทางจิตในวิสุทธิมรรค
124
การปฏิบัติทางจิตในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 122 ด้วยเมื่อพระโยคาวจร ครั้นนิมิตเกิดแล้ว ทำ อัปปนาโกศลนี้ให้ถึงพร้อมอยู่อย่างนี้ อัปปนา จึงจะเป็นไป ถ้าเมื่อเธอแม้ปฏิบัติอย่างนี้แล้ว อัปปนานั้นก็ยังห…
…ุลระหว่างวิริยะและสมาธิเพื่อที่จะไม่ละทิ้งความพยายาม ในการพัฒนาจิตใจและส่งเสริมสมาธิให้สามารถเข้าถึงอัปปนาได้ในที่สุด มีการยกตัวอย่างถึงการดำเนินชีวิตของแมลงและการใช้ชีวิตของคนเพื่ออธิบายแนวทางการปฏิบัติที่…
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและลักษณะ ๔
150
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและลักษณะ ๔
…์พวกหนึ่งพรรณนาไว้ว่า "ในธรรม ๓ ประการนั้น อุปจารพร้อมทั้งสัมภาระ (องค์ประกอบ) ชื่อว่าปฏิปทาวิสุทธิ อัปปนา ชื่อว่า อุเปกฺขานุพฺรูหนา ปจจเวกขณา (ปัญญาอันพิจารณาความ สำเร็จกิจ ?) ชื่อว่า สมุปห์สนา" ดังนี้ แต่…
เนื้อหานี้กล่าวถึงปฐมฌานและลักษณะต่างๆ ของมัน โดยเฉพาะลักษณะ ๔ ของความร่าเริงในฌานจิต ซึ่งประกอบด้วยความไม่แยกจากกันของธรรมต่างๆ, อินทรีย์ที่มีรสเดียวกัน, ความเพียรที่เหมาะสม, และความคล่องตัวของฌานจิต
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การฝึกหัดกรรมฐาน
112
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การฝึกหัดกรรมฐาน
…ับของอาจารย์ผู้มีประการดังกล่าว แล้วเถิด [ปัญจสนธิ] นี้สนธิ ๕ ในคำนั้น คือ อุคคหะ ปริปุจฉา อุปัฏฐาน อัปปนา ลักขณะ ในสนธิ ๕ นั้น การเรียนเอา (แบบแผน) กรรมฐาน ชื่อว่าอุคคหะ การไต่ถาม (ข้อความ) กรรมฐาน ชื่อว่า…
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงกรรมฐานในจตุกกะ ที่มีความสำคัญสำหรับผู้เริ่มต้นปฏิบัติ โดยเฉพาะอาทิกัมมิกะ ที่จะต้องทำให้ศีลบริสุทธิ์และเรียนกรรมฐานอันมีสนธิ ๕ ซึ่งรวมถึงการเรียนรู้ วิธีการถามและการกำหนดกรรมฐา
การตั้งจิตในปฏิภาคนิมิต
130
การตั้งจิตในปฏิภาคนิมิต
…ตั้งจิตไว้ใน (ปฏิภาค) นิมิต ยังอาการต่าง ๆ ในลมอัสสาสะ ปัสสาสะ ให้หายไป ย่อมผูกจิตของตนไว้ (ให้เป็น อัปปนา) ได· ตั้งแต่ปรากฏนิมิตอย่างนั้นไป นิวรณ์ทั้งหลายก็เป็นโทษที่เธอ ข่มได้แน่ กิเลสทั้งหลายระงับเงียบไป…
บทความนี้พูดถึงการตั้งจิตไว้ในปฏิภาคนิมิตและการศึกษาองค์ความรู้ในวิสุทธิมรรค โดยพระโยคาวจรที่มีปัญญาจะต้องตั้งจิตไว้ในปฏิภาคนิมิต และสามารถจัดการนิวรณ์และกิเลสให้หมดไป รวมถึงการมีสติกับลมอัสสาสะและปัส
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
184
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ป็นต้น ฌานใดฌานหนึ่ง เพราะว่าวิภพพนา (การทำ (เมตตา) ได้ต่างๆ) นี้ ย่อมสำเร็จแก่พระโยคาวจรผู้มีจิตถึงอัปปนา ด้วยอำนาจฌาน มีปฐมฌานเป็นต้นเท่านั้น” (มิใช่สำเร็จ อุปจาร) าเร็จแก่ผู้ได้เพียง ๑. พรหมวิหาร ๒ ข้างต…
บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุฌานต่างๆ ในพระโยคาวจรซึ่งสามารถเข้าถึงปฐมฌานและพัฒนาสู่ทุตยฌานและตติยฌาน โดยการมีใจสหรคตกับเมตตาในการแผ่ไปทั่วทุกทิศ โดยมุ่งเน้นที่ความไม่มีประมาณและความเมตตาที่เป็นเอกภาพในสั
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การแผ่เมตตา
194
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การแผ่เมตตา
…าความหมายอย่าง (เกจิอาจารย์) นั้น จึงแผ่อโนธิโสเมตตา ใน อาการ ๕ เหล่านี้โดยอาการใดอาการหนึ่งไปเถิด [อัปปนา ๕๒๘] ก็แลในเมตตาภาวนานี้ ภาวนาว่า "สพฺเพ สตฺตา อเวรา โหนตุ ขอสัตว์ทั้งหลายทั้งปวงจงเป็นผู้ไม่มีเวรเ…
ในการทำเมตตาภาวนา ผู้ปฏิบัติสามารถอธิษฐานให้สัตว์ทั้งหลายมีความสุขและปราศจากเวร โดยแบ่งเป็นคำอธิษฐาน ๕ ประการ เช่น ขอให้สัตว์ไม่มีเวร, ไม่มีความบีบคั้น, และไม่มีทุกข์ นอกจากนี้ยังมีคำอธิษฐานอีกมากมายท