หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาและวิเคราะห์
169
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาและวิเคราะห์
…านที่ต่างกัน อธิบายว่า และ ผลทั้ง ๓ เบื้องต่ำ ย่อมสำเร็จได้ในวิถีสมาบัติ ฯ บทว่า สุขปุญญมหา ความว่า อัปปนา ๒๓ ด้วยอำนาจฌานหมวด ๔ ที่เป็นโลกิยะและ โลกุตตระ เว้นผลอันเลิศ วิบาก และกิริยา เกิดต่อจากุศลชวนะทั้ง…
…้นไปที่การเกิดของกิริยาชวนะในรูปแบบต่าง ๆ และวิเคราะห์ผลทั้ง ๓ ที่เกิดในวิถีสมาบัติ เช่น สุขปุญญมหา อัปปนา ของกิริยาชวนะที่สัมพันธ์กับจิตต่าง ๆ โดยให้รายละเอียดเกี่ยวกับประเภทของอัปปนาและวิบากจิตที่เกี่ยวข้…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
186
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ที่นั้น เพราะเหตุนั้น ความเกิดขึ้นแห่งโทมนัสสินทรีย์ จึงพึง มีได้ในอุปจารแห่งทุติยฌานนั้น แต่ว่าใน (อัปปนา ) ทุติยฌานหามี ไม่ เพราะละปัจจัย คือ วิตกวิจาร ) เสียได้แล้ว เช่นเดียวกันนั้น ความเกิดขึ้นแห่งสุขิน…
ในบทนี้มีการอธิบายถึงความสำคัญของสินทรีย์ ณ ฌานแต่ละระดับ รวมถึงอุปจารและอัปปนา เพื่อแสดงถึงความเกิดและดับของความรู้สึกต่างๆ เช่น โทมนัส ปีติ และโสมนัส และการมีอยู่ของจิตใจในขณะที…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
145
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…5 เท่านั้น พึงหวังได้ในลำดับชวนะสหรคตด้วยโสมนัสฯ ในลำดับ แห่งชวนะที่สหรคตด้วยอุเบกขา พึงหวังได้เฉพาะอัปปนาที่สหรคตด้วย อุเบกขาฯ แม้ในเวทนาชวนะอันหนึ่งนั้น กุศลชวนะและผลทั้ง 4 เบื้องต่ำ ย่อมแอบแนบได้ในลำดับแ…
เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธัมในส่วนของอัปปนาและความสัมพันธ์กับกุศลและอกุศล โดยเฉพาะการแบ่งประเภทอัปปนาตามที่เกี่ยวข้องกับบ่อนบุญและจิตวิญญาณ เช่…
อภิธัมมัตถและภาวนา
409
อภิธัมมัตถและภาวนา
…วนา ณ กามาวจรภาวนาจำเดิม แต่ข่มนีวรณ์ได้ มีโคตรภูญาณเป็นที่สุด ชื่อว่าอุปจารภาวนา เพราะ เที่ยวไปใกล้อัปปนา อุจอุปจารบ้านเป็นฉะนั้น ๆ ภาวนาที่ถึง เป็นมหัคคตะ ชื่อว่าอัปปนาภาวนา เพราะเป็นประธานแห่งวิตกกล่าว ค…
…ระเภทของจริตในอภิธัมมัตถ รวมถึงการภาวนาในแต่ละระดับ โดยชี้ให้เห็นถึงกรรมเตรียมการและอุปจารภาวนา วิตกอัปปนาที่สำคัญในชีวิตและการฝึกจิตตามหลักพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างจริตและภาวนาซ…
การศึกษาอัปปนาและชวนะในอภิธรรม
129
การศึกษาอัปปนาและชวนะในอภิธรรม
…่เกิดหลัง ๆ" ดังนี้แล้ว กล่าวว่า "ธรรมที่" เกิดหลัง ๆ ย่อมมีกำลังขึ้นด้วยอาเสวนปัจจัย เพราะเหตุนั้น อัปปนา "ย่อมมีได้แม้ในชวนะที่หกที่เจ็ด" คำของพระโคทัตตเถระนั้น ท่าน" "กล่าวคัดค้านไว้ในอรรถกถาทั้งหลายว่า …
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับความสำคัญของอัปปนาและชวนะในอภิธรรม โดยเฉพาะในการวิเคราะห์ธรรมทั้งหลายและปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดกุศล ภายใต้การนำเสนอของ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - การทำทิพยจักษุ
226
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - การทำทิพยจักษุ
… ให้ใกล้ (ที่จะเกิดทิพจักขุญาณ) จึงทำอุปจาร - ฌานให้เป็นโคจร" ขยาย (กสิณารมณ์) แล้วพักไว้ อธิบายว่า อัปปนา ไม่ควรให้เกิดขึ้นในอารมณ์ที่ขยายแล้วนั้น เพราะถ้าให้เกิด ขึ้น อารมณ์นั้นก็เป็นที่อาศัยแห่งปาทุกฌานไ…
…กสิณเพื่อให้เกิดอภิญญาและการเห็นรูปที่ชัดเจนภายใต้การพัฒนาของจิต สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงคือการทำให้เกิดอัปปนาในอารมณ์ที่ขยายแล้ว ซึ่งก็จะส่งผลต่อการทำบริกรรม ดังนั้น การเตรียมจิตให้พร้อม จึงเป็นสิ่งสำคัญในกระบ…
การรักษาอานาปานสติธรรมฐาน
61
การรักษาอานาปานสติธรรมฐาน
…่านนิมิตให้มังคด้วยการเสพสัปปายะอย่างนั้น แล้ว ควรรออยุความเจริญของงามไฟบุญ บำเพ็ญความเพียไม่ละทิ้ง อัปปนาโคสต์ ๑ อย่างน่ะนี้ คือ ทำาลูกให้สะอาด ๑ ประกอบ อินทรีย์ไม่เป็นไปสมอ ๑ ลาดในนิมิต ๑ มงฺลิจใจสมที่ควร…
บทความนี้นำเสนอวิธีการรักษาอานาปานสติธรรมฐานให้เสถียรภาพ โดยการใช้สัปปายะและการรักษาจิตใจให้อยู่ในสมาธิ การเสพสิ่งที่ส่งเสริมความเจริญในชีวิต และการคัดเลือกสังคมที่เหมาะสม เพื่อให้เกิดนิมิตและการเจริญ
การปฏิบัติปัญญะและการเข้าถึงธรรมวิเศษ
423
การปฏิบัติปัญญะและการเข้าถึงธรรมวิเศษ
…ดแก่ผู้ปฏิบัติ ได้ชื่อว่า “ธรรมวิเศษ” ได้แก่ ปีติ 5 ประการ และอุดหนิมิต ปฏิภาคนิมิต เกิดอุปจารสมาธิ อัปปนา สมาธิและฌาน 4 อภิญญา 5 สมาบัติ 8 ได้ภูมิจักขุวิสาสะสมญาณ อนุโลมญาณ โครภญาณ อริยเคราะห์ อริยมรรค อริ…
บทความนี้พูดถึงผลจากการปฏิบัติปัญญะที่นำไปสู่วิปสนาญาณและการเข้าถึงอรหันต์ พร้อมกับการระลึกถึงความตายในชีวิตประจำวันเพื่อไม่ประมาท และการน้อมใจไปที่พระพุทธเจ้าฯ เพื่อเห็นธรรมวิเศษ อธิบายถึงประสบการณ์ภ
การตั้งจิตในปฏิภาคนิมิต
130
การตั้งจิตในปฏิภาคนิมิต
…ตั้งจิตไว้ใน (ปฏิภาค) นิมิต ยังอาการต่าง ๆ ในลมอัสสาสะ ปัสสาสะ ให้หายไป ย่อมผูกจิตของตนไว้ (ให้เป็น อัปปนา) ได· ตั้งแต่ปรากฏนิมิตอย่างนั้นไป นิวรณ์ทั้งหลายก็เป็นโทษที่เธอ ข่มได้แน่ กิเลสทั้งหลายระงับเงียบไป…
บทความนี้พูดถึงการตั้งจิตไว้ในปฏิภาคนิมิตและการศึกษาองค์ความรู้ในวิสุทธิมรรค โดยพระโยคาวจรที่มีปัญญาจะต้องตั้งจิตไว้ในปฏิภาคนิมิต และสามารถจัดการนิวรณ์และกิเลสให้หมดไป รวมถึงการมีสติกับลมอัสสาสะและปัส
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การฝึกหัดกรรมฐาน
112
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การฝึกหัดกรรมฐาน
…ับของอาจารย์ผู้มีประการดังกล่าว แล้วเถิด [ปัญจสนธิ] นี้สนธิ ๕ ในคำนั้น คือ อุคคหะ ปริปุจฉา อุปัฏฐาน อัปปนา ลักขณะ ในสนธิ ๕ นั้น การเรียนเอา (แบบแผน) กรรมฐาน ชื่อว่าอุคคหะ การไต่ถาม (ข้อความ) กรรมฐาน ชื่อว่า…
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงกรรมฐานในจตุกกะ ที่มีความสำคัญสำหรับผู้เริ่มต้นปฏิบัติ โดยเฉพาะอาทิกัมมิกะ ที่จะต้องทำให้ศีลบริสุทธิ์และเรียนกรรมฐานอันมีสนธิ ๕ ซึ่งรวมถึงการเรียนรู้ วิธีการถามและการกำหนดกรรมฐา
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและลักษณะ ๔
150
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและลักษณะ ๔
…์พวกหนึ่งพรรณนาไว้ว่า "ในธรรม ๓ ประการนั้น อุปจารพร้อมทั้งสัมภาระ (องค์ประกอบ) ชื่อว่าปฏิปทาวิสุทธิ อัปปนา ชื่อว่า อุเปกฺขานุพฺรูหนา ปจจเวกขณา (ปัญญาอันพิจารณาความ สำเร็จกิจ ?) ชื่อว่า สมุปห์สนา" ดังนี้ แต่…
เนื้อหานี้กล่าวถึงปฐมฌานและลักษณะต่างๆ ของมัน โดยเฉพาะลักษณะ ๔ ของความร่าเริงในฌานจิต ซึ่งประกอบด้วยความไม่แยกจากกันของธรรมต่างๆ, อินทรีย์ที่มีรสเดียวกัน, ความเพียรที่เหมาะสม, และความคล่องตัวของฌานจิต
การปฏิบัติทางจิตในวิสุทธิมรรค
124
การปฏิบัติทางจิตในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 122 ด้วยเมื่อพระโยคาวจร ครั้นนิมิตเกิดแล้ว ทำ อัปปนาโกศลนี้ให้ถึงพร้อมอยู่อย่างนี้ อัปปนา จึงจะเป็นไป ถ้าเมื่อเธอแม้ปฏิบัติอย่างนี้แล้ว อัปปนานั้นก็ยังห…
…ุลระหว่างวิริยะและสมาธิเพื่อที่จะไม่ละทิ้งความพยายาม ในการพัฒนาจิตใจและส่งเสริมสมาธิให้สามารถเข้าถึงอัปปนาได้ในที่สุด มีการยกตัวอย่างถึงการดำเนินชีวิตของแมลงและการใช้ชีวิตของคนเพื่ออธิบายแนวทางการปฏิบัติที่…
กรรมฐานและการปฏิบัติทางจิต
78
กรรมฐานและการปฏิบัติทางจิต
… ๔ (๒) การทำกสิณ (๓) ภาวนานัยแห่งกสิณที่ทำแล้ว (๔) นิมิต ๒ (๕) สมาธิ ๒ (๖) สัปปายะและอสัปปายะ ๓ (๒) อัปปนาโกศล ๑๐ (๔) วิริยสมตา (ความสม่ำเสมอแห่งความเพียร ) (6) อัปปนาวิธาน (วิธีเจริญ อัปปนา ) แม้ในกรรมฐานท…
เนื้อหานี้กล่าวถึงกรรมฐาน และวิธีการปฏิบัติที่อาจารย์แนะนำให้ผู้เรียนศึกษา โดยจำแนกเป็น 3 วิธีหลักตามสภาพการเรียนรู้ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงรายละเอียดต่าง ๆ ของปฐวีกสิณกรรมฐาน รวมถึงอาการและวิธีการในก
วิสุทธิมคฺคสฺส และการพิจารณามุทิตา
120
วิสุทธิมคฺคสฺส และการพิจารณามุทิตา
…๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 120 วิสุทธิมคเค อารภิตวา สีมสมเภท กตฺวา อัปปนา วฑฺฒตพฺพา ฯ ตโต ปร ปญฺจหากาเรหิ อโนธิโส ผรณา สตฺตหากาเรหิ โอธิโส ผรณา ทสหากาเรหิ ทิสาผรุณาติ อย วิภ…
เนื้อหาในหน้าที่ 120 กล่าวถึงการวิเคราะห์และทำความเข้าใจในวิสุทธิมคฺคสฺส พร้อมทั้งการพิจารณาถึงมุทิตาในบริบทของ การใช้ชีวิตและความสัมพันธ์กับผู้อื่น การแสดงออกถึงความสุข และการมุทิตาเกี่ยวกับบุคคลที่ร
การปฏิบัติสมาธิภาวนาในคัมภีร์พุทธโภชน
167
การปฏิบัติสมาธิภาวนาในคัมภีร์พุทธโภชน
…งผลจากการปฏิบัติสมาธิภาวนาในระดับต้นนี้ว่า ผู้ปฏิบัติจะได้ปีติ อุตหนิมทิปฏิภาณนิ่ง เกิด อุปจารสมาธิ อัปปนา สมาธิทั้ง 4 อญญา 5 และสมบัติ 8 ก่อนการทำสมาธิภาวนา ผู้ปฏิบัติจงรักษาศีลตามเพศภาวะ และกล่าว “สัมมา” …
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติสมาธิภาวนาที่เริ่มต้นจากการหยุดจิตที่จุดกลางของร่างกาย และเรียนรู้การเข้าถึงฌานที่ต่างกัน โดยที่ผลของการปฏิบัติจะนำไปสู่อุปจารและสมาธิต่าง ๆ นอกจากนี้ ยังมีการเรียนรู้ถึงความ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุติโย ภาโค
597
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุติโย ภาโค
…นํ กุสลาน ปุพพ...ตานี ฯ ภวน์ ภาโว กามาวจร อิติ ภาโว กาโว ๆ ปุ...นนติ ภาวโตติ สมพนฺโธ ๆ กามา....โตติ อัปปนา ปตฺตนฺติ เหตุ ฯ [๒๓๘] ฌาน....นาติ ฐปน ๆ ตญฺจ รูปาวจรกุศล ปฏิ... เตปิ สติ องฺคา...โต ปญฺจวิธี โหติ น…
เนื้อหานี้ประกอบด้วยการวิเคราะห์และอธิบายถึงประเด็นสำคัญในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยเน้นถึงการจำแนกรูปและกุศล การพัฒนาจิต และความเข้าใจในภาวะต่างๆ รวมถึงการศึกษาวิธีการปฏิบัติที่ถูกต้องสำหรับผู้
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 322
323
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 322
…ติ วจน์ วุตต์ ฯ เอวสทฺโท อปุปนาวสาเนติ นิวตเตติ ฯ จตุตถ์ ปัญจม วา ฐานํ ฯ วาสทฺโท สมุจฺจโย ฯ โอติณณา อัปปนา โอติณณปปนา ฯ เอวสทฺโท ผลชุฌานานิ นิวตเตติ ฯ วีถียญชาติ จสทฺโท ผลจิตต์ จ ฌาน...ตานิ ตานิ โยเชตพฺโพ ฯ…
เอกสารนี้นำเสนอการอธิบายเชิงลึกเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ซึ่งเกี่ยวข้องกับแนวคิดทางธรรมะและการวิเคราะห์คำในพระสูตร โดยเน้นที่ความหมายและการปรับใช้ในบริบทต่างๆ การศึกษานี้ช่วยเพิ่มความเข้าใจเกี่ยวก
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
313
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
… จิตต์ ปุพพ...อนุโลม ๆ ปุพเพ ภาโค โกฏฐาโส ปุพพภาโค ฯ ปริกโรนติ ปฏิสังขโรนที่ติ ปริกมมานิ ฯ อปเปตีติ อัปปนา โย วิตกฺโก สมฺปยุตฺตธมฺเม อารมณ์ อปเปติ อภินิโรเปติ อิติ ตสฺมา โส อปฺปนา ฯ ฌานธมฺมาปิ วิตกฺกปมุขตฺต…
ข้อความนี้พูดถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา เป็นการอธิบายเกี่ยวกับความหมาย และการวิเคราะห์ธรรมะในเชิงลึก โดยยกตัวอย่างเช่น อนุโลม สัญญา และปรากฏการณ์ที่เกี่ยวข้องกับจิตใจว่าอย่างไร นอกจากนี้ยังพูดถึงความสำคั
การทำสมาธิและวิริยะให้เสมอกัน
178
การทำสมาธิและวิริยะให้เสมอกัน
…่ประกอบไปด้วยสมาธิจะไม่มีตกไปในอุทธัจจะเพราะฉะนั้น ควรทำสมาธิ และวิริยะทั้งคู่นั้นให้เสมอกันด้วยว่า อัปปนาจะมีได้เพราะวิริยะและสมาธิทั้งคู่นั้น เสมอกัน สำหรับผู้เริ่มบำเพ็ญสมาธิ ศรัทธาถึงจะมีพลังก็ใช้ได้ เม…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการทำสมาธิและวิริยะในพระพุทธศาสนา โดยการแสดงให้เห็นว่าศรัทธาและปัญญาควรมีความสมดุลกัน เพื่อที่จะไม่เกิดความเข้าใจผิดหรือหลงไปทางที่ไม่ถูกต้อง พระโยคาวจรได้ชี้ให้เห็นถึงตัวอย่าง
การเรียงประโยคอธิบายความในภาษาไทย
269
การเรียงประโยคอธิบายความในภาษาไทย
…ไป และ จะทำให้เสียความไปก็ได้ เช่น ประโยค ว่า ความไทย : อุปจารพร้อมทั้งสัมภาระ ชื่อว่าปฏิปทาวิสุทธิ อัปปนา ชื่อว่าการพอกพูนอุเบกขา การพิจารณา ชื่อว่าสัมปหังสนา ฯ
เอกสารนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับการเรียงประโยคในภาษาไทย โดยลงรายละเอียดเกี่ยวกับการใช้งานแบบต่างๆ ตั้งแต่การใช้เพื่อแก้อรรถ การอธิบายความไปจนถึงการเรียงประโยคที่มีนามศัพท์กำกับ ซึ่งส่งผลต่อความสละสลวยและค