การศึกษาอัปปนาและชวนะในอภิธรรม วิสุทธิมรรคแปล ภาค 1 ตอน 2 หน้า 129
หน้าที่ 129 / 324

สรุปเนื้อหา

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับความสำคัญของอัปปนาและชวนะในอภิธรรม โดยเฉพาะในการวิเคราะห์ธรรมทั้งหลายและปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดกุศล ภายใต้การนำเสนอของพระโคทัตตเถระ ความเข้าใจนี้มีผลต่อการศึกษาและปฏิบัติธรรมในสายพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบกับสถานการณ์ที่บุคคลไม่สามารถหยุดในเวลาที่ใกล้จะตกลงไปในภวังค์ อัปปนาเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในขณะจิตเดียวและมีรายละเอียดเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างชวนะต่าง ๆ ที่อาจจะมีผลต่อการเกิดอัปปนาในธรรมบรรยายจากมหาฎีกา และยังสามารถที่จะมีได้ในชวนะที่สี่ยุหรือนั้น

หัวข้อประเด็น

-ความสำคัญของอัปปนา
-การวิเคราะห์ชวนะ
-หลักการในอภิธรรม
-การวิจารณ์ของพระโคทัตตเถระ
-การศึกษาในสายพุทธศาสนา

ข้อความต้นฉบับในหน้า

เป็นวาระแห่งภวังคไป ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 127 ฝ่ายพระโคทัตตเถระนักอภิธรรม อ้างสูตรนี้ว่า "ธรรมทั้งหลาย" อันเป็นกุศลที่เกิดก่อน ๆ ย่อมเป็นปัจจัยโดยเป็นอาเสวนปัจจัยแห่ง "ธรรมทั้งหลายอันเป็นกุศลที่เกิดหลัง ๆ" ดังนี้แล้ว กล่าวว่า "ธรรมที่" เกิดหลัง ๆ ย่อมมีกำลังขึ้นด้วยอาเสวนปัจจัย เพราะเหตุนั้น อัปปนา "ย่อมมีได้แม้ในชวนะที่หกที่เจ็ด" คำของพระโคทัตตเถระนั้น ท่าน" "กล่าวคัดค้านไว้ในอรรถกถาทั้งหลายว่า "นั่นเป็นเพียงอัตโนมัติของ "พระเถระ"" แล้วกล่าว (ต่อไป) ว่า "อันอัปปนา (นั้น) ย่อมมีใน" ชวนะที่สี่หรือที่ห้าเท่านั้น ชวนะต่อนั้นไปนับได้ว่าตกแล้ว เพราะใกล้ "( จะตก ) ภวังค์ "" ดังนี้ ใคร ๆ ไม่อาจคัดค้านคำในอรรถกถานั้นได้" เพราะเป็นคำที่ท่านได้วิจารณ์แล้วอย่างนี้จึงกล่าวไว้ แท้จริง จิตย่อม ไม่อาจเป็นอัปปนา ได้ในชวนะที่หกหรือที่เจ็ดก็ตาม เพราะใกล้ (จะ ตก ) ภวังค์ เปรียบเหมือนบุรุษวิ่งตรงไปลงเหวชัน แม้ใคร่จะหยุด ก็ไม่อาจยั้งเท้าหยุดที่ริม ( เหว ) ได้ย่อมจะตกลงไปในเหวจนได้ ฉะนั้น เพราะเหตุนั้น อัปปนา (นั้น) บัณฑิตพึงทราบว่า ย่อมมีได้ ในชวนะที่สี่หรือที่ห้าเท่านั้น * ก็แลอัปปนานั้น เป็นไปในขณะจิตเดียวเท่านั้น จริงอยู่ ชื่อว่า มหาฎีกาขยายความไว้ว่า (ก) การที่นัยที่สอบนับอุปจารเป็นที่หนึ่ง ไม่นับบริกรรมนั้น เพราะอธิบายว่า บริกรรมก็คือบริกรรมในนานาวัชชนะนั่นเอง (หาใช่ในชวนะไม่ ?) (ข) สำหรับขิปปาภิญญา ชวนะที่สี่เป็นอัปปนา สำหรับทันธาภิญญา ก็ชวนะ ที่ห้าเป็นอัปปนา
แสดงความคิดเห็นเป็นคนแรก
Login เพื่อแสดงความคิดเห็น

หนังสือที่เกี่ยวข้อง

Load More