หน้าหนังสือทั้งหมด

ฌานและอภิญญาในพระพุทธศาสนา
44
ฌานและอภิญญาในพระพุทธศาสนา
…ะกอบด้วยองค์ฌาน 2 คือ สุข เอกัคคตา 4. จตุตฌาน ประกอบด้วยองค์ฌาน 2 คือ อุเบกขา (ความวางเฉย) เอกัคคตา อัปปนาสมาธิที่สูงขึ้นจะมีองค์ธรรมที่ประกอบร่วมกันอยู่น้อยกว่าองค์ฌานต้นๆ เนื่องจาก องค์ฌานในชั้นต้นๆ ยังมีภาวะท…
การศึกษานี้เสนอความรู้เกี่ยวกับฌานในพระพุทธศาสนา ซึ่งแบ่งเป็น 4 ฌานที่มีองค์ฌานต่างกัน โดยฌานแรกมีองค์ 5 องค์ และนำไปสู่อภิญญาที่เป็นผลพิเศษจากการบรรลุฌาน 4 ที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถทำกิจพิเศษได้ อภิ
การแสดงพระธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้า
51
การแสดงพระธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้า
…ธรรมโปรดพระยสะ พระองค์ทรงแสดงธรรมแก่พระยสะ ด้วยอนุปุพพิกถา จนกระทั่งจิตปราศจากนิวรณ์แล้ว คือ จิตเป็นอัปปนาสมาธิแล้ว จึงได้แสดงอริยสัจ 4 ซึ่ง ธรรมะที่ต้องอาศัยวิปัสสนาพิจารณาจึงจะเห็นอริยสัจ 4 ไปตามความเป็นจริง ด…
ในการแสดงพระธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้า มีผลของการปฏิบัติของผู้ฟัง ธรรมที่ถูกแสดงมีความเชื่อมโยงกับการปฏิบัติทั้งสมถะและวิปัสสนา โดยมีประสบการณ์จากพระยสกุลบุตรที่แสดงให้เห็นถึงการเจริญสมาธิและการเห็นอริยส
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
63
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
…ยนมรรค เพราะเป็น ทางเอกสายเดียวที่จะดำเนินใจผ่านเข้าไปถึงพระนิพพานได้ สมาธิที่เกิดขึ้นเป็นสมาธิระดับอัปปนาสมาธิ คือ ปฐมฌาน มีองค์ 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา ปฐมมรรคนี้เป็นจุดเริ่มของสมาธิในปริยาย เบื้องส…
บทความนี้สำรวจถึงการปฏิบัติสมถะของพระมงคลเทพมุนีที่แบ่งออกเป็นสองระดับคือ สมาธิโดยปริยายเบื้องต่ำ และเบื้องสูง ทั้งสองระดับเน้นการเข้าถึงสภาวะจิตที่สงบและละเอียดที่เริ่มจากการกำหนดบริกรรมนิมิตจนถึงการ
การใช้กสิณในการเจริญสมาธิ
22
การใช้กสิณในการเจริญสมาธิ
…ยจะใสเป็นกระจกงามกว่าอุคคหนิมิต จิตจะตั้งมั่น นิวรณ์ 5 จะค่อย ๆ สงบระงับ พากเพียรปฏิบัติต่อไปก็จะได้อัปปนาสมาธิ คือ ใจ รวมหยุดสนิทจนตกศูนย์เข้าถึง “ดวงปฐมมรรค” ได้ อนึ่งองค์กสิณที่ใช้เพ่งอยู่นี้ ผู้ปฏิบัติต้องให…
…ษาความสะอาดขององค์กสิณและการเพ่งดูน้ำอย่างถูกต้องเพื่อให้เกิดนิมิตที่งดงาม ผู้ปฏิบัติจะค่อยๆ เข้าถึงอัปปนาสมาธิจนอาจเข้าถึง “ดวงปฐมมรรค” ได้ในที่สุด dmc.tv
การศึกษาเกี่ยวกับฌานและการฝึกสมาธิ
27
การศึกษาเกี่ยวกับฌานและการฝึกสมาธิ
…ิตนี้ จะขยายในขณะที่สมาธิยังเป็น อุปจารสมาธิ คือ สมาธิที่ ใกล้ต่อฌานก็ได้ หรือภายหลังจากที่ได้สำเร็จอัปปนาสมาธิ หรือ ดวงธรรม กายในกายภายใน แล้วก็ได้ บุคคลผู้ฝึกสมาธิ เมื่อมีความประสงค์จะรักษาปฏิภาคนิมิตไว้เป็นอย…
ในเอกสารนี้ได้กล่าวถึงการซึ่งมีความสำคัญต่อการบรรลุฌาน โดยเน้นถึงความระมัดระวังและความเข้าใจต่อสถานที่ที่ถูกต้องในการฝึก สมาธิ และการสร้างความมั่นคงในปฐมฌาน นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึง 7 อย่างที่ควรหลีกเล
ดวงศีลและการปฏิบัติสมาธิภาวนา
481
ดวงศีลและการปฏิบัติสมาธิภาวนา
…ู้ปฏิบัติรู้สึกขนลุก กายเย็นชุ่มชื่น จากนั้นเห็นดวงศีลปานา (ศีลข้อ 1) มีแสงรัศมีสีขาว เมื่อใจจึงเป็นอัปปนาสมาธิแล้ว (ศีลขั้นต้นกันกับศีลปาณา) ดวงศีลนั้น ก็มีรัศมีเป็นวงกลมเหมือนพระจันทร์วันเพ็ญ 2. เมื่อพระอัญชั…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับดวงศีล ที่อธิบายในโยคาวจร รวมถึงความสำคัญในบทบาทของการปฏิบัติสมาธิภาวนา โดยเริ่มจากลักษณะและความหมายของดวงศีล ที่ประจักษ์ในคัมภีร์ลุพพระคัมภีร์ฐาน ภาษาขมร ซึ่งมีการบรรยายถ
อธิบายสัมผัส
85
อธิบายสัมผัส
…องผูกแห่งมรรค าถามคุณทั้ง ๕ ฉนทาขีด ผูเป็นใหญ่ในความพอใจ ความยินดี สนาม การเพ่งอารมณ์จนใจแน่แน่ เป็นอัปปนาสมาธิ มิ่ ๕ ระดับ คือ ปฐมมาน ฎุยาน ตติยามาน จตุกามาน ญาณ ความรู้ ปรัชญย์รู้ ปรีชากำหนดรู้
บทความนี้อธิบายสัมผัสทั้ง 5 ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส และสัมผัส รวมถึงการตรึกนึกในแต่ละสัมผัสภายใต้ความเข้าใจเรื่องสติที่เป็นไปในกาย พร้อมกับการดึงดูดในสถานที่ต่างๆ นอกจากนี้ยังพูดถึงความยินดีและการเพ
การเจริญภาวนาในป่า
138
การเจริญภาวนาในป่า
…ที่เคยชิน ก็ไม่อาจตัดเชือกคือสติ หนีไปได้ ย่อมจะต้องหมอบอิงอารมณ์กัมมัฏฐาน และเข้าถึงอุปจารสมาธิ และอัปปนาสมาธิ ได้ในที่สุด 2. อีกเหตุผลหนึ่ง เพราะอานาปานสติ เป็นยอดแห่งกัมมัฏฐานที่ทำให้บรรลุคุณวิเศษ และการเข้าอ…
บทความนี้กล่าวถึงแนวทางการเลือกสถานที่เพื่อการเจริญอานาปานสติ โดยเสนอให้เลือกเสนาะสนะที่เป็นป่า โคนไม้ หรือเรือนว่าง ซึ่งเป็นที่สงัด ปราศจากสิ่งรบกวน ทำให้การฝึกสมาธิง่ายขึ้น เหตุผลที่แนะนำมี 3 ประการ
การฝึกอานาปานสติเพื่อความสงบ
143
การฝึกอานาปานสติเพื่อความสงบ
…าอย่างเดียว 5.4 การเจริญอานาปานสติเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย การเจริญอานาปานสติหากจะให้จิตสงบถึงระดับอัปปนาสมาธิ ต้องหาสถานที่ที่สงบสงัด เช่น เรือนว่าง ในถ้ำ โคนต้นไม้หรือในป่าที่ไม่มีผู้ใดหรือเสียงรบกวน แม้แต่เส…
การเจริญอานาปานสติเพื่อให้จิตสงบถึงระดับอัปปนาสมาธิ จำเป็นต้องเลือกสถานที่ที่สงบและหลีกเลี่ยงเสียงรบกวน ในระหว่างการนั่งสมาธิควรตั้งกายให้ตรงและหายใจอย…
การแผ่เมตตาและความสำคัญของบุคคลในชีวิต
41
การแผ่เมตตาและความสำคัญของบุคคลในชีวิต
…่ตายไปแล้ว การแผ่เมตตาให้คนที่ตายไปแล้ว นำมาเป็นอารมณ์กัมมัฏฐาน ไม่ได้เพราะไม่สามารถทำอุปจารสมาธิและอัปปนาสมาธิให้เกิดขึ้นได้เลย จึงเป็นการแผ่เมตตาที่ ไร้ประโยชน์ ดังตัวอย่างของภิกษุหนุ่มรูปหนึ่ง ท่านเจริญเมตตาป…
บทความนี้นำเสนอถึงการแผ่เมตตาให้กับบุคคลประเภทต่างๆ โดยเน้นว่าบางกลุ่มไม่ควรได้รับการแผ่เมตตา เช่น คนที่ไม่รัก คนที่รักมากเกินไป คนที่ไม่รักไม่ชัง และศัตรู รวมถึงปัญหาในการแผ่เมตตาให้กับผู้ที่เสียชีวิ
เจริญเมตตาในบุคคลที่รักเคารพ
43
เจริญเมตตาในบุคคลที่รักเคารพ
…า ร้อยครั้งพันครั้งหรือจนกว่าอัปปนา สมาธิหรือเมตตาฌานจะเกิดขึ้น 5. การเจริญเมตตาตามลำดับต่อไป แม้ว่าอัปปนาสมาธิจะเกิดขึ้น เพราะได้เจริญเมตตาไปในบุคคลที่เคารพรักแล้วก็ตาม แต่อย่าเพิ่งพอใจด้วยความสำเร็จเพียงเท่านั…
การเจริญเมตตาเริ่มต้นด้วยการแผ่เมตตาให้ตนเอง สู่บุคคลที่รักและเคารพ เพื่อเพิ่มพูนเมตตาภาวนา โดยระลึกถึงคุณงามความดีที่ทำให้เกิดความพอใจ เช่น การให้ทั้งวิทยาทานและธรรมทาน เมื่อเจริญเมตตาถึงผู้ที่รักแล้
บทแห่งความเมตตา
44
บทแห่งความเมตตา
…ลที่รักใคร่มากนั้นจงมีความสุขเถิด, จงอย่ามีความทุกข์เลย เพียรเจริญเมตตาซ้ำแล้วซ้ำเล่าจนกว่าจะถึงขั้นอัปปนาสมาธิเช่นเดียวกัน ทำฌาน จิตนั้นให้อ่อนนุ่มนวลควรแก่งาน สามารถเข้าออกฌานได้คล่องแคล่วเชี่ยวชาญ จากนั้นจึงพ…
ข้อความนี้เน้นการเจริญภาวนาเมตตาในทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นสำหรับตนเอง ผู้ที่รัก คนที่เป็นกลาง และศัตรู เพื่อให้เกิดความสุขในทุกคน ผ่านการทำฌานและการภาวนาอย่างต่อเนื่องสำหรับทุกสภาพบุคคล แม้ไม่จำเป็นต้อง
การลดความโกรธด้วยเมตตา
56
การลดความโกรธด้วยเมตตา
…นือง ๆ แล้ว สะสมไว้ดีแล้ว อบรมไว้แก่กล้าแล้ว ย่อม หวังได้ถึงอานิสงส์ 11 ประการ คือ 1 เมตตาในระดับของอัปปนาสมาธิ พ ร ห ม วิ ห า ร 4 DOU 47
บทความนี้เสนอวิธีการลดความโกรธโดยการพิจารณาความสัมพันธ์ในอดีตว่า ผู้ที่เราโกรธอาจเคยเป็นบุคคลสำคัญในชีวิตเรา เช่น มารดา บิดา หรือพี่น้อง และการอบรมเมตตาสามารถนำไปสู่การหลุดพ้นใจได้ ซึ่งพระผู้มีพระภาคเ
การทำสมาธิและการหลุดพ้นในพระพุทธศาสนา
172
การทำสมาธิและการหลุดพ้นในพระพุทธศาสนา
…ับโยคาวจร ในการใช้จรรรมกายเป็นบริกรรมมิติในกรรรรฐฐานพุทธคุณ ซึ่งเป็นเพียงระดับ ที่จะไปสู่จรรสมาธิและอัปปนาสมาธิ แล้วจึงไปสู่มนุษย์ในขั้นต่างๆ ต่อไป
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการทำสมาธิและการปฏิบัติตามแนวทางของพระพุทธเจ้าเพื่อการหลุดพ้นจากกิเลส โดยการชี้แนะแนวทางการปฏิบัติและการพัฒนาจิตใจผ่านรูปแบบต่างๆ รวมถึงการวิเคราะห์บทบาทของบุญและบาปในชีวิตมนุษย์ อี
การบรรลุฌานและการแผ่เมตตาในกัมมัฏฐาน
61
การบรรลุฌานและการแผ่เมตตาในกัมมัฏฐาน
…ภความเพียรให้มากทำให้มากทั้งกลางวันกลางคืน ทำทั้งหลับตา ลืมตา ยืน เดิน นั่ง นอน ในไม่ช้าก็จะบรรลุถึงอัปปนาสมาธิอันได้แก่ปฐมฌานอันเป็นฌานขั้นแรกได้อย่างไม่ยากเย็น ด้วยการทำภาวนาตามขั้นตอนดังที่กล่าวมานี้ เป็นอันว…
การบรรลุฌานเริ่มต้นจากการเจริญเมตตาจนถึงอัปปนาสมาธิ เป้าหมายคือการเสริมสร้างสมาธิและขจัดนิวรณ์ 5 ด้วยการทำภาวนาอย่างต่อเนื่อง โดยมีการแผ่เมตตาไปยังทิศต…
วิธีแผ่เมตตา 3 อย่าง
62
วิธีแผ่เมตตา 3 อย่าง
อย่างไรก็ตาม วิธีแผ่เมตตาไปทั่วทุกทิศและทั่วโลกดังที่แสดงมานี้ จะทำได้เฉพาะผู้ที่ได้ อัปปนาสมาธิตั้งแต่ปฐมฌานแล้วเท่านั้น 2.3.5 วิธีแผ่เมตตา 3 อย่าง ผู้ที่บรรลุถึงขั้นอัปปนาสมาธิหรือสีมส้มเภทเมตตา…
ในเนื้อหานี้มีการอธิบายวิธีการแผ่เมตตา 3 ประเภท ได้แก่ อโนทิโสผรณา (การแผ่ทั่วไป), โอทิโซผรณา (การแผ่เจาะจง), และ ทิโสผรณา (การแผ่ในทิศทางต่างๆ) โดยนำเสนอความสำคัญของการแผ่เมตตาและศัพท์บาลีที่ใช้ในการ
การภาวนาและการเจริญกรุณา
71
การภาวนาและการเจริญกรุณา
…วยกรุณาไป พร้อมกับบทภาวนานั้น ๆ ทำซ้ำแล้วซ้ำเล่าจนความกรุณาเกิดขึ้นในใจอย่างเด่นชัด จนสำเร็จถึง ขั้นอัปปนาสมาธิในที่สุด ทำนองเดียวกับเมตตาภาวนาที่กล่าวมาแล้วในตอนต้น ในกรณีที่ผู้ปฏิบัติไม่ได้พบเห็นคนเข็ญใจได้ทุก…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการภาวนาโดยเน้นที่การเจริญกรุณาในใจ สำหรับผู้ปฏิบัติพระธรรม ที่ควรตั้งจิตส่งกรุณาไปยังทุกคน แม้คนที่มีความสุขแต่ทำบาปกรรม โดยใช้การเปรียบเทียบเพื่อสร้างความเข้าใจและการเห็นอกเห็น
การแผ่กรุณาในภาวนา
73
การแผ่กรุณาในภาวนา
… การแผ่กรุณา 3 อย่าง เป็นการแผ่ทั่วไปให้แก่สรรพสัตว์ 12 จำพวก เช่นเดียวกับในเมตตา ผู้ที่บรรลุถึงขั้นอัปปนาสมาธิหรือกรุณาสมสัมเภทดีแล้วจึงใช้วิธีแผ่กรุณาตามแบบ บริกรรมท่องจำโดยรวม การแผ่กรุณาทั่วไปแบบนี้เป็นการแผ…
…ทิโสผรณา (แผ่เจาะจง), และ ทิโสผรณา (แผ่ในทิศต่างๆ) มีวิธีการและคำบริกรรมที่ชัดเจน ผู้ที่บรรลุถึงขั้นอัปปนาสมาธิจะสามารถใช้วิธีเหล่านี้ในการฝึกจิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในแต่ละกรณี ผู้ฝึกควรตั้งใจให้เกิดเมตตาแก่สร…
การเจริญมุทิตาในพระพุทธศาสนา
78
การเจริญมุทิตาในพระพุทธศาสนา
…บัติพึงนึกในใจตามบทภาวนาอย่างนี้ไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งมุทิตาปรากฏชัดขึ้นใน ใจและได้บรรลุอุปจารสมาธิและอัปปนาสมาธิตามลำดับ ในการเจริญมุทิตาพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสถึงแนวทางในการเจริญภาวนาซึ่งปรากฏอยู่ ในคัมภีร์วิภ…
บทความนี้กล่าวถึงการเจริญมุทิตาซึ่งมีการทำให้มุทิตาเกิดขึ้นในใจ โดยเริ่มจากสหายที่รักและขยายไปยังบุคคลอื่น ๆ เช่น การนึกถึงความสุขของเพื่อนหรือการแบ่งปันความสุขที่ได้รับ เครื่องมือในการเจริญมุทิตาคือบ
วิธีแผ่มุทิตา 3 อย่าง
80
วิธีแผ่มุทิตา 3 อย่าง
2.7.3 วิธีแผ่มุทิตา 3 อย่าง บริกรรมท่องจำโดยรวม ผู้ที่บรรลุถึงขั้นอัปปนาสมาธิหรือมุทิตาสมสัมเภทดีแล้ว จึงใช้วิธีแผ่มุทิตาตามแบบ การแผ่มุทิตาทั่วไปแบบนี้เป็นการแผ่ให้แก่สรรพสัตว์…
บทความนี้เสนอวิธีแผ่มุทิตา 3 อย่าง สำหรับผู้ที่บรรลุถึงอัปปนาสมาธิหรือมุทิตาสมสัมเภท โดยมีวิธีที่แบ่งออกเป็น อโนทิโสผรณา (แผ่ทั่วไป) และ โอทิโสผรณา (แผ่เฉพาะกลุ่ม) กา…