การเจริญมุทิตาในพระพุทธศาสนา : หน้า 78/149

2. คนที่ควรเจริญมุทิตาเป็นอันดับแรก เมื่อจะทำการแผ่มุทิตา บุคคลที่เป็นที่ตั้งให้มุทิตาเกิดขึ้นได้ในอันดับแรก คือ ผู้เป็นเพื่อน ที่รักมากหรือที่ในอรรถกถาเรียกว่าสหายนักเลง ซึ่งเป็นผู้ที่มีอัธยาศัยสนุกสนานรื่นเริง พบกันก็ ยิ้มก่อนแล้วค่อยพูดเสมอ ผู้ปฏิบัติสามารถแผ่มุทิตาให้สหายที่รักยิ่งก่อนก็ได้ หรือได้ยินข่าวว่า คนที่รักได้รับความสุข สมบูรณ์พร้อมไปด้วยเครื่องบำรุงบำเรอต่างๆ อย่างครบครันก็ได้เช่นเดียวกัน ให้เจริญมุทิตาไปยังบุคคลเหล่านั้นก่อนที่จะเจริญไปยังบุคลอื่น คือ พึงเจริญด้วยบทภาวนาว่า โมทติ วตาย์ สตฺโต อโห สาธุ, อโห สัตว์ผู้นี้ร่าเริงจริงหนอ, ขออนุโมทนาด้วยเถิดหนา หรืออีกแบบหนึ่งว่า สุฏฺฐ อยู๋ สตฺโต ยถาลทฺธสมฺปตฺติโต มา วิคจฺฉตุ ขอสัตว์ผู้นี้จงอย่าได้พลัดพรากจากสมบัติที่ได้แล้วเลย ถ้าตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป ใช้บทภาวนาว่า หรือว่า เอเต สตฺตา ยถาลทฺธสมฺปตฺติโต มา วิคจฺฉตุ ขอสัตว์เหล่านี้จงอย่าได้พลัดพรากจากสมบัติที่ได้แล้วเลย สพฺเพ สตฺตา ยถาลทฺธสมฺปตฺติโต มา วิคจฺฉตุ ขอสัตว์ทั้งหลายจงอย่าได้พลัดพรากจากสมบัติที่ได้แล้วเลย ผู้ปฏิบัติพึงนึกในใจตามบทภาวนาอย่างนี้ไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งมุทิตาปรากฏชัดขึ้นใน ใจและได้บรรลุอุปจารสมาธิและอัปปนาสมาธิตามลำดับ ในการเจริญมุทิตาพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสถึงแนวทางในการเจริญภาวนาซึ่งปรากฏอยู่ ในคัมภีร์วิภังค์ปกรณ์ ความว่า ภิกษุผู้มีจิตประกอบด้วยมุทิตา ย่อมแผ่มุทิตาจิตไปทางทิศ หนึ่งอยู่นั้นคือทำอย่างไรภิกษุผู้ประกอบด้วยมุทิตาย่อมแผ่มุทิตาจิตไปยัง สัตว์ทั้งปวงทุกๆ จำพวกเหมือนอย่างที่ได้เห็นคนอื่นซึ่งเป็นที่รักใคร่เป็นที่ เจริญใจ คนหนึ่งแล้วจึงพลอยโมทนายินดีด้วยฉะนั้น พ ร ห ม วิ ห า ร 4 DOU 69