การลดความโกรธด้วยเมตตา : หน้า 56/149

มารดากัน ไม่เคยเป็นบิดากัน ไม่เคยเป็นพี่ชายน้องชายกัน ไม่เคยเป็น พี่หญิงน้องหญิงกันไม่เคยเป็นบุตรกันไม่เคยเป็นธิดาโดยกาลนานนี้ มิใช่ หาได้ง่ายเลย เพราะฉะนั้น ผู้เจริญเมตตาให้ส่งจิตไปในคนคู่ที่เป็นศัตรูอย่างนี้ว่า เป็นความจริงที่ว่า หญิงผู้นี้เคยเป็นมารดาของเรามาในชาติก่อนเขาเคยได้บริหารรักษา เราอยู่ในครรภ์ถึง 10 เดือน ได้ช่วยเช็ดล้างอุจจาระปัสสาวะน้ำมูกน้ำลายให้แก่เราโดยไม่รังเกียจ เห็นสิ่งสกปรกปฏิกูลเหล่านั้นเหมือนผงจันทร์หอม ช่วยประคองเราให้นอนอยู่แนบอก อุ้มเรา ไปด้วยสะเอว ได้เฝ้าทะนุถนอมเลี้ยงดูเรามาเป็นอย่างดี ชายผู้นี้เคยเป็นบิดาของเรา บางครั้งเมื่อต้องทำการค้าขาย ต้องเดินไปในทางอันกันดาร เช่นหนทางที่ต้องไปด้วยแพะ บางที่ก็ต้องใช้ไม้ขอเหนี่ยวรั้งไปในการเดินทาง แม้ชีวิตก็ยอม เสียสละเพื่อประโยชน์แก่เรา ครั้นเมื่อเกิดสงครามประชิดติดพันก็ต้องเอาตนเข้าสู่สนามรบ บางครั้งต้องแล่นเรือไปในท่ามกลางมหาสมุทรอันเต็มไปด้วยภัยอันตรายและได้ทำกิจการงาน อื่นๆ อีก ซึ่งล้วนแต่เป็นสิ่งที่ทำด้วยความยากลำบาก ได้พยายามสั่งสมทรัพย์ด้วยวิธีการต่างๆ ด้วยมีความตั้งใจว่า จะเลี้ยงดูลูกๆ ทั้งหลายให้เป็นสุข ชายคนนี้เคยเป็นพี่ชายน้องชายของเรา หญิงคนนี้เคยเป็นพี่หญิงน้องหญิงของเรามา ชายคนนี้เคยเป็นบุตรของเรา หญิงคนนี้เคยเป็นธิดาของเรามา บุคคลเหล่านั้นเคยได้ทำ อุปการะต่าง ๆ แก่เรามาเป็นอันมาก เพราะฉะนั้น การที่เราทำใจให้โกรธแค้นในบุคคลเหล่านั้น ย่อมไม่สมควรเป็นอย่างยิ่ง 7) บรรเทาความโกรธด้วยการพิจารณาอานิสงส์เมตตา ถ้าได้พยายามพิจารณาโดยความสัมพันธ์กันในสังสารวัฏดังที่กล่าวมา ก็ยังไม่สามารถ ทำความโกรธแค้นให้ดับไปได้ ก็ให้พิจารณาอานิสงส์ของเมตตา ด้วยอุบายวิธีดังต่อไปนี้ ให้สอนตัวเองว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสเอาไว้แล้วไม่ใช่หรือว่า เมตตาเจโตวิมุตติ คือ ความหลุดพ้นแห่งจิตด้วยเมตตาอันบุคคลอบรมแล้ว ทำให้มีแล้ว ทำให้มากแล้ว ทำให้เหมือน ยานพาหนะแล้ว ทำให้เป็นที่ตั้งแล้ว ตั้งไว้เนือง ๆ แล้ว สะสมไว้ดีแล้ว อบรมไว้แก่กล้าแล้ว ย่อม หวังได้ถึงอานิสงส์ 11 ประการ คือ 1 เมตตาในระดับของอัปปนาสมาธิ พ ร ห ม วิ ห า ร 4 DOU 47