อินทรีย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 19

ได้แก่ ๑) ศีลสังวร คือ การสำรวมในพระปาฏิโมกข์ ๒) อินทรียสังวร คือ การสำรวมอินทรีย์ทั้ง 5 คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มิให้อารมณ์ส่วนที่จะชักนำไปทางชั่วเข้า ต…

เนื้อหาได้แก่หลักการสำรวมในพระพุทธศาสนา เช่น ศีลสังวร การสำรวมอินทรีย์ทั้ง 5 อย่างตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ และการรู้ประมาณในการบริโภคที่จะไม่มากหรือน้อยเกินไป ทั้งนี้ยังรว…

…ของธรรมกาย จึงทรง สามารถจำแนกแยกแยะธรรมส่วนที่ละเอียด ๆ ให้เห็น เช่น ทรง จำแนกขันธ์ ธาตุ อายตนะ จิต อินทรีย์ ปฏิจจสมุปบาท อริยสัจ เป็นต้น ทรงจำแนกอริยสัจออกเป็น “ทุกข์” มีความหมายว่า เป็นเครื่องบีบคั้น ปัจจั…

บทความนี้กล่าวถึงคุณสมบัติ 5 ประการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าใช้ในการเป็นผู้นำทางธรรม ได้แก่ ธัมมะ, ยศ, สิริ, กาม, และปยัตตะ ซึ่งทั้งหมดนี้มีบทบาทสำคัญในการดำเนินชีวิตและช่วยให้พระองค์บรรลุเป้าหมายในพระธร

ด สำหรับการสำรวมอินทรีย์อื่นอีก ๕ อย่างก็ปฏิบัติเช่น เดียวกัน คือ ใช้สติเป็นเครื่องคุ้มครอง ด้วยเหตุนี้โบราณาจารย์ ทั้งหลาย…

การสำรวมอินทรีย์อื่นอีก ๕ อย่าง ต้องใช้สติเป็นเครื่องคุ้มครอง ซึ่งมีความสำคัญในการปฏิบัติในทางพุทธศาสนา อภิชฌาและโท…

…กเราไปในที่สุด นี่คือผลของการไม่สำรวม ซึ่งเป็นกิเลสกามที่นอนเนื่องอยู่ในใจโดยธรรม จักขุนทรีย์ สำหรับอินทรีย์อื่นที่เหลืออีก ๕ อย่างก็เช่นเดียวกัน ถ้า ไม่สำรวมแล้วจะมีผลเป็นทุกข์เหมือนกันหมด ถามว่าทุกข์อยู่ ต…

บทความนี้พูดถึงการสำรวมอินทรีย์และผลของการไม่สำรวมที่ส่งผลให้เกิดทุกข์ใจ โดยชี้ให้เห็นว่าสุขที่แท้จริงมาจากการสำรวมใจและการฝึกฝนจิ…

อนึ่ง เมื่อพระภิกษุบำเพ็ญอินทรียสังวรศีลได้บริบูรณ์แล้ว อภิชฌาและโทมนัสก็ไม่อาจเข้าครอบงำใจได้ ยังผลให้สามารถ บำเพ็ญปาฏิโมกขสังวรศีล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการที่พระภิกษุบำเพ็ญอินทรียสังวรศีลจนสำเร็จ ทำให้ไม่ถูกอภิชฌาและโทมนัสครอบงำจิตใจ ส่งผลให้ปาฏิโมกขสังวรศีลสำเร็จด้วยศรัทธา โดยส…

…คือ อานิสงส์หรือผลดีที่ภิกษุได้ รับจากการเจริญภาวนา เมื่อภิกษุเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยศีล คุ้มครอง ทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย ประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ เป็นผู้ สันโดษ ย่อมเป็นผู้สงบทั้งกาย วาจา และใจ อย่างแท้จริง ครั้น …

บทที่ ๗ นี้ กล่าวถึงสามัญญผลเบื้องกลาง ซึ่งหมายถึงผลดีที่ภิกษุได้รับจากการเจริญภาวนาเมื่อมีศีลและสัมมาสติ โดยเน้นการสงบจิตใจ การบรรลุฌาน และการเลือกที่สงัดในการปฏิบัติธรรม อจิญญผลนี้มีความหมายลึกซึ้งใ

…ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ เพื่อคุ้มครองรักษาใจให้รอด พ้นจากการถูกครอบงำด้วยอภิชฌาและโทมนัส การสำรวม อินทรีย์ แท้ที่จริงจึงเป็นการสำรวมใจนั่นเอง 5) ประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ คือ ไม่ปล่อยใจเลื่อน ลอย หรือเผลอสติ …

การสำรวมใจและอินทรีย์นั้นเป็นการสร้างความบริสุทธิ์ให้กับจิต โดยจะมีสติและไม่ปล่อยใจให้เลื่อนลอย การมีความพอใจในสิ่งที่มี…

…แล้ว ปริพาชกจึงทำปฏิสันถารอย่างจับใจ กับพระเถระซึ่งฉันเสร็จแล้ว เรียนถามอย่างนี้ว่า “ท่าน ผู้มีอายุ อินทรีย์ของท่านผ่องใสนัก ผิวพรรณบริสุทธิ์ ผุดผ่อง ท่านผู้มีอายุ ท่านบวชอุทิศเฉพาะใคร? ใครเป็น ศาสดาของท่าน?…

เรื่องราวของพระสารีบุตรและการตามหาความรู้ในศาสนา โดยมีการสนทนาระหว่างอุปติสสะและพระมหาเถระที่แสดงถึงความสำคัญของการค้นหาความจริงในชีวิต การทำกติกาเพื่อบรรลุอมตธรรม และพระศาสดาที่เสด็จถึงกรุงราชคฤห์ ทำ

…วร คำว่า จรณะ หมายถึง ความประพฤติอันงดงาม มี 15 ประการ ได้แก่ ศีลสังวร คือ ความสำรวม ในพระปาฏิโมกข์ อินทรีย์สังวร คือ ความสำรวมอินทรีย์ทั้ง 6 ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ โภชเนมัตตัญญุตา คือ ความรู้จักประมาณในการบ…

เนื้อหาเกี่ยวกับคำว่า สัมมาสัมพุทโธ ที่มีความหมายว่า ตรัสรู้ด้วยตนเอง และวิชชาจรณสัมปันโน ที่ได้มาแรงกล้าจากวิชชา 8 อธิบายถึงความสามารถของพระพุทธเจ้าในการเข้าใจสภาวธรรมตามความจริง ที่เกี่ยวข้องกับการพ

…อนภิกษุสงฆ์ไม่ให้ประมาทว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรมเหล่านั้นคือ สติปัฏฐาน 4 สัมมัปปธาน 4 อิทธิบาท4 อินทรีย์ 5 พละ 5 โพชฌงค์ 7 อริยมรรคมีองค์ 8 ธรรมเหล่านี้ เราแสดงแล้วเพื่อความรู้ยิ่งแก่พวกเธอ” ลำดับนั้น พร…

ในบทนี้ พระอานนท์ได้สอบถามพระพุทธองค์ถึงสาเหตุของแผ่นดินไหว พระพุทธองค์ได้ตรัสถึง 8 ปัจจัยที่ทำให้เกิดแผ่นดินไหว อาธิ เช่น การเคลื่อนของพระโพธิสัตว์ และเมื่อพระพุทธองค์ตรัสรู้ตามพระธรรมคำสอนต่างๆ พระอ

…องค์ 8 นี้ก็เป็นองค์ประชุมแห่งโพธิปักขิยธรรมทั้งปวง อันประกอบด้วยสติปัฏฐาน 4 สัมมัปธาน 4 อิทธิบาท 4 อินทรีย์ 5 พละ 5 และโพชฌงค์ 7 ฉันนั้น องค์มรรค 8 ประการนี้ ถ้าจะจัดโดยขันธ์ ก็อาจจะจัดได้เป็น 3 ขันธ์ คือ ส…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับมรรคมีองค์ 8 ในทางพุทธศาสนา เป็นสื่อการปฏิบัติที่ส่งผลต่อการเข้าถึงพุทธะ โดยแบ่งมรรคเป็น 3 ขันธ์ คือ ขันธ์แห่งปัญญา ขันธ์แห่งศีล และขันธ์แห่งสมาธิ อธิบายความสำคัญของการปฏิบัติ

… อนุโลมและปฏิโลมจนชำนาญ ทรงทราบว่า ธรรมนี้ ชื่อสติปัฏฐาน อริยมรรคมีองค์ ๘ ขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ อินทรีย์ ๒๒ อริยสัจ ๔ เหตุ ๙ อาหาร ๔ ผัสสะ ๗ เวทนา ๗ สัญญา ๗ เจตนา ๗ จิต ๗ ธรรมทั้งหมดเหล่านี้ แบ่งเป็นกา ม…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาพระอภิธรรมปิฎกที่มีความสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงการตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในช่วงแรก การพิจารณาอภิธรรมที่ทอดเวลาเป็นสัปดาห์ และการสอนให้แก่พระสาวกเพื่อให้เข้าใจในธรร

… ได้ลาภผลแล้วไม่ระเริงใจ เป็นความดีชั้นสาม ถึงความวิบัติ ก็ไม่เดือดร้อนใจ เป็นความดีชั้นสี่ ที่มา : อินทรียชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๑๒๐๔

…สบายใจในยามประสบความวิบัติ ซึ่งส่งเสริมให้คฤหัสถ์ดำเนินชีวิตอย่างมีคุณค่าและคุณธรรม โดยอ้างอิงจากพระอินทรียชาดก

…ช็ดถูสิ่งของ เครื่องใช้ต่างๆ ให้หมดจด สะอาดสะอ้าน แล้วจัดวางให้เป็นระเบียบเรียบร้อยดูเย็นตา 2. กระทำอินทรีย์ทั้ง 5 มีศรัทธากับปัญญา วิริยะกับสมาธิ ให้เสมอกันในหน้าที่ของตนๆ โดยเฉพาะสำหรับสตินั้น ต้องกระทำให้…

การปฏิบัติสมาธิเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องเจริญภาวนาในทุกอิริยาบถ ผู้ปฏิบัติควรสังเกตอิริยาบถที่เหมาะสม และปฏิบติตามอัปปนาโกศล 10 ประการเพื่อสร้างความก้าวหน้าในวงการภาวนา โดยเริ่มจากการชำระร่างกายและเครื่อ

3. ความเป็นผู้คุ้มครองทวารในอินทรีย์ 4. ความเป็นผู้รู้ประมาณในโภชนะ 5. ความเป็นผู้มีกัลยาณมิตร 6. การกล่าวถ้อยคำแต่ที่เป็นสัปปายะ 1. กา…

เนื้อหาเกี่ยวกับการค้นหาความไม่งามในร่างกายและการรักษาอินทรีย์โดยใช้สติเป็นพื้นฐาน เพื่อสร้างความเบื่อหน่ายในเรื่องเพศ ส่งผลให้เกิดความสงบ นอกจากนี้ยังมีการพิจาร…

…๋ยวก็ฟุ้งซ่านถึงเรื่องในอดีต ประเดี๋ยวก็ สร้างวิมานในอากาศถึงเรื่องในอนาคต ไม่ยอมอยู่นิ่ง ไม่ยอมสงบ อินทรีย์สังวร ก็คือ สำรวมระวังช่องทางทั้ง 6 เพราะเรารู้ถึงธรรมชาติของช่องทางนี้แล้ว ก็ต้อง คอยระวัง ใช้สติเ…

…ียบเทียบแต่ละช่องทางกับสัตว์ต่างๆ ที่มีลักษณะพิเศษเปรียบเทียบถึงการใช้ประโยชน์และการควบคุมจิตใจ ผ่านอินทรีย์สังวร เพื่อรักษาความสงบดุลตามธรรมชาติของแต่ละช่องทางและหลีกเลี่ยงการสร้างกิเลสหรือความฟุ้งซ่านในจิต…

…ลัง ที่สามารถขจัดอำนาจอิทธิพลของ อกุศล ที่ตรงกันข้ามกับตน จนจิตใจมีความมั่นคงในธรรมนั้น ที่เรียกว่า อินทรีย์ คือ เป็นใหญ่ในหน้าที่ของตนเอง ที่กล่าวมาข้างต้นนี้ จะทำให้เห็นว่าการฟังธรรมจะเกิดผลสูงสุด คือ ผู้แ…

การฟังธรรมมีผลต่อการพัฒนาจิตใจ โดยหลักธรรมสำคัญ 5 ประการ ได้แก่ สัทธา, วิริยะ, สติ, สมาธิ, และปัญญา การฟังธรรมอย่างตั้งใจสามารถสร้างความเชื่อมั่นและขจัดอุปสรรคในใจได้ ซึ่งผู้ฟังควรปล่อยใจและเปิดรับธรร

…โยชน์ และอนุสัย ส่งผลให้บรรลุมรรค ผล นิพพาน โดยมีอารมณ์เพื่อใช้พิจารณาคือ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท 3. สมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐานเป็นหลักธรรมที่มีความสัมพันธ์เกื้อกูลซึ่งกันแ…

เนื้อหานี้อธิบายถึงแนวคิดหลักของสมถกัมมัฏฐานซึ่งเป็นการฝึกจิตเพื่อให้เกิดสมาธิและฌาน รวมถึงวิปัสสนากัมมัฏฐานที่เน้นการอบรมปัญญาเพื่อรู้แจ้งในสภาวะของสังขาร ซึ่งทั้งสองมีความสัมพันธ์กันและช่วยนำไปสู่กา

… วิสุทธิมรรค ได้จัดอารมณ์ของวิปัสสนากัมมัฏฐาน จำแนกออกเป็น 6 อย่าง ได้แก่ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท 2.2.3 ผลของวิปัสสนากัมมัฏฐาน การทำวิปัสสนาเป็นวิธีเพื่อให้พบความจริงของช…

วิปัสสนากัมมัฏฐาน เป็นอารมณ์ที่ช่วยให้ผู้เจริญเห็นแจ้งในนามรูป เห็นแจ้งในไตรลักษณ์ รวมถึงอริยสัจและนิพพาน ซึ่งแตกต่างจากสมถกัมมัฏฐานที่มีการปฏิบัติก่อนพระสัมมาสัมพุทธเจ้า วิปัสสนามีเฉพาะในพระพุทธศาสนา

… อรูปฌาณ 4 ปัจจุบันทำให้จิตเป็นสุข เยือกเย็น ได้อภิญญา 5 แสดงฤทธิ์ได้ ปัญญาเจตสิก ขันธ์ อายตนะ ธาตุ อินทรีย์ อริยสัจ, ปฏิจจสมุปบาท โลกุตตระ มรรค 4, ผล 4, นิพพาน 1 ได้อภิญญา 6 คือ ถึงขั้นสุดท้าย ได้อาสวักขยญา…

บทความนี้อธิบายความแตกต่างระหว่างสมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐาน โดยแบ่งออกเป็นลักษณะ, กิจ, ผลปรากฏ, เหตุใกล้ที่เกิดความสุขและองค์ธรรมที่เกี่ยวข้อง มีการสนับสนุนการทำสมาธิและวิปัสสนา เพื่อให้เกิดสติปัญญาและค