อินทรีย์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 6 / 16

…ฬหสฺส วโส นาม...วโส ฯ หิ ทฬห์ ฯ ติกฺขญจ นาติติกฺขญจ มุญจ ติกฺข...มุท ฯ ติกฺขนาติติกฺขมทุปญฺญาสงขาติ อินทรีย์ ติกฺข... มุทินฺทฺริย์ ฯ ติกฺข...อินทรียสฺส วโส ติกฺข...วโส ฯ อติติกชาติปี ฯ ติ อุปริ น สเมติ ฯ สงฺข…

บทนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ซึ่งมีการประมวลเนื้อหาหลักการศาสนา โดยครอบคลุมถึงแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์ธรรมชาติและอาการต่างๆ ของจิตใจ มุ่งเน้นให้ผู้อ่านมีความเข้าใจในหลักธรรมที่ไม่

…ตพุฒิ ฯ ตถาสทฺโท อุปสหรณตโถ ๆ ยถา สมมุฬหาน ขนฺธคฺคหณนฺตยาทิ โยชิต เอว์ โยเชตพฺพนฺตยาธิปปาโย ฯ ติกข์ อินทรีย์ เยส์ สตฺตานํ เต ติกฺขินทริยา ฯ สงฺขิตฺเต วจน รุจิ อิจฉา เยส์ สตฺตานํ เต สงฺขิตฺตรุจิกา ฯ กวจิ สมาสา…

เนื้อหาจากหน้าที่ 285 ของอักษรและการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นำเสนอการศึกษาในแง่มุมที่ลึกซึ้ง มีการวิเคราะห์โยชนาและคำศัพท์ที่สำคัญ รวมถึงการอธิบายแนวคิดและศัพท์เฉพาะทางพุทธศาสนาที่เกี่ยว

…าโร ฯ วิหรตฺตสุชาติ โยคิโนติ วิเสสน์ ฯ วิหรตีติ วิหรนโต โย โยคี ๆ เก สิรสุม สยนตีติ เกสา ฯ นตฺถิ ขำ อินทรีย์ เอตสม สรีราวยเวติ นโข ฯ เกสา จ นโข จ เกสนโข ฯ เกสนขาน หรณ์ เกส... ๆ เกสนขหรณ์ อาทิ ยสฺส ปริโพธสฺส โ…

บทความนี้สำรวจรายละเอียดของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา ซึ่งให้ความสนใจในหลายแง่มุมเกี่ยวกับรูปโลกนามและแนวปฏิบัติของโยคีในธรรมะ ทบทวนถึงความสัมพันธ์ที่แข็งแรงระหว่างการปฏิบัติและการพัฒนาจิตใจ อธิบายถ

…กออกเป็นอย่างละ ๔ ๆ อนึ่ง ทรงแจกออกไปโดย อาการอย่างละ ๑๐ ๆ แม้โดยมรรค สติปัฏฐาน สัมมัปปธาน อิทธิบาท อินทรีย์ พละ โพชฌงค์ สัจจะ สมถวิปัสสนา ธรรมขันธ์ อายตนะ ธาตุ อาหาร ผัสสะ เวทนะ สัญญา เจตนา จิตและนาม ด้วยสาม…

ในหน้าที่ 62 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกาได้กล่าวถึงการแจกแจงนัยที่เกี่ยวข้องกับโสดาปัตติมรรค โดยมีการแสดงออกถึงประเภทนัยที่เป็นจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น การแจกออกเป็นจำนวน ๑๐๐๐ นัย โดย

…แห่งจักขุโสตะ นั้น แม้ในเพราะอันแล่นไปสู่ที่ที่ตั้งอาศัย ถ้ารูปและเสียงนั้นไปถึงความตั้งอยู่กับด้วย อินทรีย์ เพราะเนื่องด้วยภูตรูปได้ไซร้ รูปที่เกิดแต่กรรม จิต และโอชะ และ เสียงที่เกิดแต่จิต ย่อมไม่เป็นโคจรแห…

เนื้อหาเกี่ยวกับการทำความเข้าใจเกี่ยวกับการรับรู้ของจักขุและโสตะ อธิบายถึงความสำคัญของอารมณ์ที่แต่อาการรับรู้ รวมถึงการเชื่อมโยงกับรูปและเสียงที่เกิดจากกรรม จิต และโอชะ อภิธัมมัตถสังคหบาลี ได้เน้นย้ำว

…๑ สัมมาวายามะ ๑ สัมมา สติ ๑ สัมมาสมาธิ ๑ มิจฉาทิฏฐิ ๑ มิจฉาสังกัปปะ ๑ มิจฉา วายามะ ๑ มิจฉาสมาธิ ๑ ฯ อินทรีย์ ๒๒ คือ จักขุนทรีย์ ๑ โสตินทรีย์ ๑ ฆานินทรีย์ ๑ ชิวหินทรีย์ ๑ กายินทรีย์ ๑ อิตถินทรีย์ ๑ ปุริสินทรีย…

ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแนวคิดต่างๆ รวม

…ิริยิทธิบาท อิทธิบาทคือวิริยะ ๑ จิตติทธิบาท อิทธิบาทคือจิตตะ ๑ วิมังสิทธิบาท อิทธิบาทคือวีมังสา ๑ ฯ อินทรีย์ (ธรรมเป็นใหญ่) ๕ อย่าง คือ สัทธินทรีย์ อินทรีย์คือ ศรัทธา ๑ วิริยนทรีย์ อินทรีย์คือวิริยะ ๑ สตินทรี…

…ายละเอียดเกี่ยวกับสติปัฏฐาน ๔ ประการ อาหารทางธรรม ๔ อย่าง สัมมัปปธาน ๔ และการบรรยายถึงอิทธิบาท ๔ และอินทรีย์ ๕ อย่างเพื่อให้เกิดความเข้าใจในบทบาทและความสำคัญของธรรมเหล่านี้ในชีวิตประจำวัน

…็นชาย) นั้น ท่านอาจารย์จึงกล่าวภาวะ เป็นหญิงเป็นชายนั้น ยังเพศเป็นต้นให้เป็นไปตามซึ่งตน และความเป็น อินทรีย์ เพราะฉะนั้น พระผู้มีพระภาคจึงไม่ตรัสภาวะแห่งความเป็นหญิง และเป็นชายนั้นเป็นอินทรีย์ปัจจัย ฯ ท่านอาจ…

เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของอิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นว่าทั้งสองอย่างนี้ไม่ได้ถือเป็นปัจจัยที่แท้จริงในแง่ของการเป็นอาหารปัจจัย แต่เป็นกัมมปัจจัยและอุปนิสสยปัจจัย ซึ่งมีคว

…. อย่างนี้ "ตโย โลกา - ติโลก โลก ๓. จิตสุโส ทิสา = จตุททิสํ ทิศ ๔. ปญฺจ อินฺทฺริยาน = ปญฺจินฺทฺริย์ อินทรีย์ ๕. ทิคุสมาส ที่ท่านไม่ได้ทำอย่างนี้ ชื่ออสมาหารทิคุ อุ. อย่างนี้ " เอโก ปุคฺคโล = เอกปุคคโล บุคคลผู…

เอกสารนี้อธิบายเกี่ยวกับกัมมธารยสมาสที่มีการจัดประเภทคำและรูปแบบการใช้ เช่น สมาหาโร, อสมาหาโร นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างเช่น 'ตโย โลกา' และ 'ปญฺจ อินฺทฺริยาน' โดยเน้นถึงอธิบายเรื่องนานศัพท์และบทเบื้องปลาย

ประโยคต - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 118 ชิตานิ อินทริยานิ เยน โส ชิตินทริโย สมโณ อินทรีย์ ท. ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๒ อันสมณะใด ชนะแล้ว สมณะ นั้น ชื่อว่ามีอินทรีย์อันชนะแล้ว ๖ ๔ ๕ က กติ ปุญญ์ เยน โส กตป…

เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักการของบาลีไวยกรณ์ที่รวมถึงการใช้วจีวิภาค สมาส และตัทธิตในรูปแบบต่างๆ พร้อมกับตัวอย่างการใช้อย่างชัดเจน เพื่อความเข้าใจในการประยุกต์ใช้ในบริบทต่างๆ เช่น การบูชาพราหมณ์และการถือปฏิ

…ักตั้งอยู่ ที่ใกล้เคียงแห่งป่า ๔. นรนาริโย นระและนารี ท. ๑๐.สงฺฆทาน ทานเพื่อสงฆ์ ๑๑.ปญฺจินฺทฺริยานิ อินทรีย์ ๕ ท. ๑๒.ปุริสุตฺตโม บุรุษสูงสุด ๑๓.ปญฺญาธานํ ทรัพย์คือปัญญา ๑๔.กตกุสโล มีกุศลอันทำแล้ว ๑๕.วนรุกฺโข …

เนื้อหานี้นำเสนอศัพท์บาลีที่มีความสำคัญและการใช้งานในชีวิตประจำวัน รวมถึงการอธิบายความหมายของคำ ความเชื่อมโยงระหว่างคำต่างๆ ในบริบทของวิชาการและวรรณกรรม เพื่อช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจและใช้งานอย่างถูกต้อง

…้อนี้ได้ แต่ถ้าวิริยินทรีย์กล้าไซร้ ทีนี้สัทธินทรีย์ก็ไม่อาจทำกิจอธิโมกขกิจ (กิจคือการน้อมใจเชื่อ ) อินทรีย์นอกนี้ก็ไม่อาจทำกิจนอกนั้นแต่ละข้อ เพราะฉะนั้น วิริยินทรีย์ อันกล้านั้น พระโยคาวจรจำต้องทำให้ลดลงด้ว…

…ธรรมที่สูงขึ้นในพระพุทธศาสนา โดยที่พระโยคาวจรต้องระมัดระวังในการพัฒนาสัทธินทรีย์และไม่ให้ความกล้าของอินทรีย์ใดอินทรีย์หนึ่งมีอำนาจมากเกินไปเพื่อที่จะสามารถทำกิจต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

… ซึ่งแม้ในจตุตถฌานปาฐะนี้ มิได้ตรัส ไว้ตามลำดับแห่งการละมันเลยก็ดี แต่ก็ได้ตรัสไว้ตามลำดับอุเทศแห่ง อินทรีย์ในอินทรีย์วิภังค์โดยแท้ บัณฑิตพึงทราบโดยนัยดังกล่าวมา ฉะนี้ ถามว่า " ก็ถ้าองค์เหล่านั้นละได้เสียแต่ใ…

…ธรรมะที่ลึกซึ้งซึ่งต้องอาศัยการพัฒนาในจิตใจและการปฏิบัติตามลำดับต่างๆ นอกจากนี้ยังพูดถึงความสำคัญของอินทรีย์ในอินทรีย์วิภังค์ในกระบวนการนี้ เนื้อหาทั้งหมดนี้ช่วยให้เข้าใจถึงการเข้าถึงความสงบในจิตใจอย่างแท้จริ…

…ภททั้งหลาย มีประเภทกุศลเป็นต้น หรือว่าซึ่งธรรมมีกุศลธรรม เป็นอาทิ โดยประเภท ขันธ์ อายตนะ ธาตุ สัจจะ อินทรีย์ และ ปฏิจจสมุบาทเป็นต้น หรือว่าซึ่งอริยสัจคือทุกข์ โดยอรรถ (4) คือ ปีฬนะ ( บีบคั้น ) สังขตะ (อันปัจจ…

ในพระวิสุทธิมรรคมีการจำแนกธรรมโดยการแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ เช่น กุศลธรรม อริยสัจ และการระบุลักษณะต่างๆ เช่น ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค โดยมีการประมวลมาในรูปแบบที่ชัดเจน การอธิบายธรรมอย่างลึกซึ้งด้วยอร

…๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 71 ความว่า ธาตุภายในเป็นที่อาศัยแห่งวิญญาณวัตถุ วิญญัติ และอินทรีย์ ทั้งหลาย มีอิริยาบถ มีสมุฏฐานสี่ (ส่วน) ธาตุภายนอกมีประการ ตรงกันข้ามกับธาตุในที่กล่าวแล้ว พระโยคาว…

…และความเป็นปัจจัยช่วยกันของธาตุต่างๆ ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญในการทำความเข้าใจเกี่ยวกับวิญญาณวัตถุรวมถึงอินทรีย์ทั้งหลายที่เชื่อมโยงกันในระบบจิตวิญญาณ นอกจากนี้ ยังพูดถึงสมุฏฐานที่ทำให้ธาตุเหล่านี้ทำงานร่วมกันและ…

…ุ เทวนํ อนิไท เทวนํมโนผู้เป็น จอมแห่งเทวา. ข. เพื่อใช้ธนูให้น้อย เช่น อุ ปญฺญ อินฺทินํ ปญฺญํอินํญริ อินทรีย์ ๕. ยังมีบทสนธิอีกอย่างหนึ่ง ที่มีข้อบังคับให้ใช้ในเวลเข้าสมาส กันแล้ว คือสัญญา: การช่ออัญรฺ กรัชอัญ…

บทความนี้นำเสนอการอธิบายบาลีไว้อากรณ์เกี่ยวกับสมาทและตัชฌิต ชี้แจงความหมายและบทสำเร็จที่เกี่ยวข้อง เช่น การใช้ศัพท์ที่ได้มาจากปัจจัย รวมถึงกรณีที่ควรใช้สนธิในบทสนธิ เช่น การเชื่อมคำเพื่อความกระชับ นอก

…นิบาตของวิภัตตนี้ให้เข้ากับตัวอาสะในบูรณวิเคราะห์ ดัง อ. ชาติยง อินทรอริยาน เยน โละ-ชิตานุริโย สมาน อินทรีย์ ท. อนันสมะใด ชนะแล้ว สมะนั่น ชื่อว่าสวินริอ้อนชนะแล้ว ใน อ. นี้ รูปวิภัตติเป็นพุทธานุปั และมีลักษณะ…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์และอธิบายความหมายของศพท์และอาวุธในการเข้าถึงพุทธพินิจ โดยเริ่มจากอาตมาและสำรวจอย่างละเอียดถึงคำที่เหมาะสมภายในบริบทของพุทธพย และสร้างความเข้าใจในหลักการวิเคราะห์ส่วนประกอบทา

… ความพิสดาร [ภูมิเฉอปัญญา] คำใดข้าพเจ้า กล่าวไว้ว่า "ธรรมทั้งหลายอันแยกประเภทเป็นนั้นร คายตนะ ชาดุ อินทรีย์ สังจะ และปฏิสนุปบาท เป็นภูมิ (ของปัญญา นี้) ดังนี้ นัตถิตพิพากษาในอันนี้ความในกันเป็นอันดับแรก [ขั้…

เนื้อหานี้เกี่ยวข้องกับวิภัทิยมรรกและการทำความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมทั้งหลายผ่านการศึกษาและสอบถาม ซึ่งเน้นถึงความสำคัญของการสะสมปัญญาและความรู้ในทางธรรม เช่น ภูมิเฉอปัญญา ที่พิจารณาคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกั

…ทินรูปนั้น [รูป ๓] รูปทั้งปวงอีกนั่นแหละ เป็น ๓ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งติคะ (รูป ๑.มหฤทิษช่วยยกความว่า อินทรีย์ ๕ มีจุดุมรณ์เป็นต้น เป็นใหญ่ในวิญญาณ มี จักษุวิญญาณเป็นต้น อินทรีย์และปฏิสนธิรย์ เป็นใหญ่ในจงของตน …

บทความนี้กล่าวถึงนิยามและประเภทของอนิษฝันรูปในวิชาชีววิทยา โดยอธิบายการเข้าใจความหมายของรูปที่ถูกจัดประเภทต่าง ๆ เช่น ปลาทรูป อุปาทินรูป และอินทรีรูป ทั้งยังอธิบายถึงบทบาทของรูปในกระบวนการชีวิต ซึ่งทำ

…ธรรม ก็ชื่อว่า อินทรีย เพราะไม่มีใคร ๆ เป็นใหญ่ในธรรมทั้งหลาย (แต่ธรรมเป็น ใหญ่ยิ่ง) เพราะเหตุนี้ ในอินทรีย์ทั้งหลายนัน (ว่าถึง) อินทรีย์ ที่กรมให้เกิดก่อน (อินทรีย์ที่กรรมให้เกิดนั้น) ย่อมส่อ (ให้รู้) กรรมทั…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์คำว่า อินทรีย เป็นสิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศขึ้น โดยมีอรรถถึงกรรมที่มีความเป็นใหญ่ในธรรมทั้งหมด ซึ่งกรรมสามารถสื่อความเป็นจริงในพระพุทธศาสนาได้ อธิบายถึงความสำคัญของอินทรี