อุปม : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 12 / 63

ยังสามารถเป็นเชื้อแพร่กระจาย ทำให้เกิดโทษภัยลุกลามกว้าง ขวางใหญ่โตออกไปอีกด้วย อุปมาเหมือนลูกไฟ แม้เล็กนิดเดียว หากกระเด็นไปถูกวัตถุไวไฟเข้าก็อาจจะเผาบ้านเมืองได้ พระภิกษุที่บวชเข้ามา…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการระมัดระวังเพื่อป้องกันความผิดพลาดในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะเมื่อพระภิกษุประพฤติพรหมจรรย์ การละเว้นความชั่วนั้นสำคัญอย่างยิ่ง และความผิดเล็กน้อยก็ยังถือเป็นความผิด ทำให้พระ

…กหนี้เขา แต่ถ้าเมื่อใดชำระหนี้หมดสิ้นแล้ว มีทรัพย์เหลือเป็นกำไร ย่อม มีความรู้สึกเป็นอิสระและสบายใจ อุปมาข้อนี้ฉันใด ผู้ที่สามารถ ละกามฉันทะในจิตใจได้เด็ดขาดแล้ว ย่อมมีความปราโมทย์ยินดี อย่างยิ่งฉันนั้น ๒…

เนื้อหาพูดถึงความรู้สึกเป็นหนี้ในจิตใจที่จะต้องอดทนต่อความรู้สึกเช่นการถูกทวงหนี้ และความสามารถในการละกามฉันทะ หลังจากชำระหนี้ทำให้รู้สึกอิสระ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงพยาบาทที่เปรียบได้กับโรค และการที่จะพ

…กรรมนิมิต ส่วนจะเห็นนิมิตเมื่อใดนั้น อย่า กังวล ถ้าถึงเวลาแล้วย่อมเห็นเอง การบังเกิดของดวงนิมิตนั้น อุปมา เสมือนการขึ้นและตกของดวงอาทิตย์ เราไม่อาจจะเร่งเวลาได้ ๓. อย่ากังวลถึงการกำหนดลมหายใจเข้าออก เพราะ…

ข้อควรระวังต่าง ๆ ในการฝึกสมาธิและบริกรรมภาวนาได้แก่ การไม่ใช้กำลังในการฝึก, การทำใจให้เป็นกลางไม่อยากเห็นนิมิต, ไม่ต้องกังวลกับการกำหนดลมหายใจ, และการตั้งใจไว้ที่ศูนย์กลางกายเมื่อเลิกนั่งสมาธิ นอกจาก

…กรรมนิมิต ส่วนจะ เห็นนิมิตเมื่อใดนั้น อย่ากังวล ถ้าถึงเวลาแล้วย่อมเห็นเอง การบังเกิดของดวงนิมิตนั้น อุปมาเสมือนการขึ้นและตก ของดวงอาทิตย์ เราไม่อาจจะเร่งเวลาได้ ๓. อย่ากังวลถึงการกําหนดลมหายใจเข้าออก เพรา…

การฝึกสมาธิเพื่อเข้าถึงพระธรรมกายจำเป็นต้องระวังไม่ใช้กำลัง ไม่อยากเห็นนิมิต และไม่กังวลเกี่ยวกับการหายใจ ควรตั้งใจอยู่ที่ศูนย์กลางกายไม่ว่าจะทำกิจกรรมใด การน้อมไปที่ศูนย์กลางกายและฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง

อุปมาเหมือนคำถามว่า ดวงอาทิตย์มีประโยชน์อย่างไร เด็กเล็กก็คงตอบว่า ดวงอาทิตย์ให้แสงสว่างแก่เรา ถ้าไม่มีด…

เนื้อหาพูดถึงคุณความดีของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยใช้ตัวอย่างจากดวงอาทิตย์และอุปมาเกี่ยวกับน้ำในแม่น้ำ ที่พระสารีบุตรเปรียบเทียบไว้ โดยแสดงให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่ของพระองค์และความพยา…

…ระยะเวลา 4 อสงไขยกัปเรียกว่า หนึ่งมหากัป ระยะเวลาในมหากัปหนึ่ง ๆ นั้นนานมาก ไม่สามารถกำหนดประมาณได้ อุปมากันเอาไว้ว่า มีพื้นดินกว้างยาวละ 100 โยชน์ เอาเมล็ดพันธุ์ผักกาดไปกองไว้ให้เต็ม ครบกำหนด 100 ปี หยิบ…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับอายุและการนับกัปตามหลักพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการอธิบายถึงอายุไขยของสัตว์และมนุษย์ในอดีตและปัจจุบัน จากนั้นอธิบายถึงอันตรกัป ว่าด้วยวงจรชีวิตตามพระพุทธศาสนา รวมถึงความหม

ว่างเปล่า 5. ทรงอุปมาว่า ภูเขาหินแท่งทึบที่มีความกว้าง ยาว สูง อย่างละ 1 โยชน์ ทุกๆ 100 ปี มีบุรุษ นำผ้าบางเบามาลูบจนภูเ…

อุปมาที่ใช้ในพระธรรมแสดงถึงความเปราะบางและไม่แน่นอนของชีวิตและวัฏจักรการเกิด-ตาย เช่น เปรียบเหมือนการนำผ…

…ารดับทุกข์ พระพุทธองค์ตรัสว่า สัตว์เหล่านี้เมื่อไปบังเกิดในอบายภูมิแล้วยากที่จะกลับมาเป็นมนุษย์ ทรง อุปมาว่า ทุกร้อยปีๆ เต่าตาบอดตัวหนึ่งจะโผล่หัวสวมเข้าพอดีกับบ่วงขนาดเท่าหัวของตนที่ลอยอยู่ ณ จุดใดจุดหนึ…

…รรมผ่านการบรรยายความรู้เบื้องต้นในพระพุทธศาสนา และความยากในการกลับมาเกิดเป็นมนุษย์อีกครั้ง รวมถึงการอุปมาที่ช่วยให้เห็นภาพชัดเจนถึงเหตุแห่งการเกิดในทุคติภูมิ.

… ชั่วย่อมได้ผลชั่ว” ทำให้เราเกิดความสงสัยว่ากรรมดีกรรมชั่วที่ทำไปแล้วอยู่ที่ไหน จะลองเปรียบเทียบจาก อุปมาของพระพุทธองค์ที่ตรัสไว้ สมมติว่า ชาวนาปลูกข้าวสาลีต้นหนึ่ง ต้นข้าวสาลีก็ค่อยๆ เจริญเติบโตขึ้น โดยด…

เนื้อหาในบทความนี้ว่าด้วยแนวคิดเกี่ยวกับกรรมที่อยู่ที่ไหน โดยเมื่อลงลึกถึงคำสอนของพระพุทธเจ้า การทำกรรมจะรับผลตามตนเอง เช่นเดียวกับที่ชาวนาปลูกข้าว จิตเปรียบเสมือนเมล็ดพันธุ์ที่เก็บกรรมไว้ในตนเอง นอกจ

…่า การละลายบาป ก็คือ การตั้งใจทำความดีสั่งสมบุญให้มากเข้าไว้ ให้บุญกุศลนั้นมาเจือจางบาปลงไป การทำบุญอุปมาเสมือน เติมน้ำ ทำบาปอุปมาเสมือนเติมเกลือ เมื่อเราทำบาป บาปนั้นก็ติดตัวเราไป ไม่สูญหายไปไหน ไม่มีใคร…

พระพุทธเจ้าทรงสอนว่า บาปกรรมแม้เพียงน้อยก็นำไปสู่ผลร้ายได้ ในขณะที่การทำความดีจะช่วยเจือจางบาป เพื่อให้มีชีวิตที่บริสุทธิ์และพ้นจากทุกข์ การล้างบาปด้วยการตั้งใจทำความดีและสั่งสมบุญชี้ให้เห็นว่าบาปไม่ส

…างอริยมรรค อันเริ่มต้นจากดวงปฐมมรรคไปจนถึงพระธรรมกายได้ ถ้าจะเปรียบว่า จะต้องสว่างในระดับไหน สามารถ อุปมาได้ว่า ต้องสว่างเท่ากับพระอาทิตย์ตอนเที่ยงวัน แต่ถ้าจะให้สว่างจนสามารถมองเห็นอดีตชาติได้ก็ ต้องอุปม…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการควบคุมใจในการพัฒนาพฤติกรรมที่ดีและการสร้างสมาธิเพื่อติดต่อกับความสว่างภายใน การนั่งสมาธิจัดเป็นทางการที่นำไปสู่การรักษาศีลและพัฒนาปัญญา บทเรียนจากอุปักกิเลสสูตรให้ความร

…าดหิริโอตตัปปะนี้เองจึงทำให้มีสัตว์ไปบังเกิดในทุคติภูมิมากกว่าสัตว์ที่เกิดในสุคติภูมิ พระพุทธองค์ทรงอุปมาผู้ไปสุคติภูมิว่าน้อยเท่าเขาโค ส่วนผู้ไปทุคติภูมิมากเท่าขนของโค เมื่อเกิดในทุคติ ภูมินี้แล้ว การจะก…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการตอบแทนพระคุณของบิดามารดาด้วยการประพฤติธรรม เช่น การทำทาน รักษาศีล และเจริญสมาธิ ตัวอย่างพระเจ้าพิมพิสารและพระเจ้าอชาตศัตรูได้รับการยกตัวอย่างเพื่อสอนว่าความรักของบิดามา

…รม นิมิต ส่วนจะเห็นนิมิตเมื่อใดนั้น อย่ากังวล ถ้า ถึงเวลาแล้วย่อมเห็นเอง การบังเกิดของดวง นิมิตนั้น อุปมาเสมือนการขึ้นและตกของดวง อาทิตย์ เราไม่อาจเร่งเวลาได้ ๓. อย่ากังวลถึงการกำหนดลมหายใจเข้าออก เพราะกา…

ในการฝึกสมาธิ การควบคุมอารมณ์และการใช้กำลังในร่างกายสามารถส่งผลกระทบต่อผลลัพธ์ของการฝึกได้ จึงควรหลีกเลี่ยงการใช้กำลังในส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย รวมถึงการมีความปรารถนา ที่จะเห็นนิมิตเร็วกว่าปกติ สามารถทำ

…าที่ท่านได้พรรณนาไว้นั้น เป็นสิ่งที่น้อยมาก เมื่อเทียบกับ พระคุณที่มีอยู่จริงของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า อุปมาเหมือนบุรุษคนหนึ่งพึงเอาบ่วงเข็มตักเอาน้ำจาก แม่น้ำใหญ่ชื่อจันทรภาคา ซึ่งกำลังไหลท่วมสถานที่ถึง 18 …

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นต้นแบบที่สมบูรณ์ของมนุษย์และเทวดา การเกิดขึ้นของพระองค์ช่วยดับความเร่าร้อนของกิเลสและให้หนทางพ้นจากทุกข์ภัย พระคุณของพระองค์มากมายจนยากที่จะพรรณนา โดยพระอรหันต์สาวกได้เปรียบเทีย

… โอนไป เอียงไป เรี่ยราย กระจัดกระจาย พินาศไป ไม่พึงเข้าถึงการตั้งอยู่ได้ เรือนั้นจึงจม ลงไปในน้ำ อีกอุปมาหนึ่งว่า เปรียบเหมือนเกวียน 2 เล่ม บรรจุด้วยรัตนะจนเต็ม และคนทั้งหลายพากันขน เอารัตนะของเกวียนอีกเล…

บทความนี้สรุปสาเหตุที่ทำให้พระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่อุบัติขึ้นในคราวเดียวกันหลายพระองค์ โดยมีการอธิบายถึงคุณสมบัติที่ทำให้การตรัสรู้ของพระองค์นั่นเป็นเอกลักษณ์ และทำไมแผ่นดินไม่อาจรองรับพระองค์ได้หลายพระ

…่นำแสงสว่างแห่งธรรมมาสู่ใจของมวลมนุษยชาติและเหล่า สรรพสัตว์ทั้งหลาย เพื่อจะนำไปสู่ฝั่งแห่งพระนิพพาน อุปมาดังนาวาที่นำเหล่าสรรพสัตว์ทั้งหลายล่องลอย ผ่านทะเลแห่งวัฏสงสารไปสู่ฝั่งพระนิพพาน ซึ่งพระสัมมาสัมพุท…

การเกิดขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่ได้เกิดขึ้นพร้อมกันในช่วงเดียว แต่เกิดในช่วงเวลาที่เหมาะสมกับบารมีที่บำเพ็ญมา โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้านำแสงสว่างแห่งธรรมมาสู่สรรพสัตว์ เพื่อช่วยพากันข้ามทะเลแห่งวัฏสง

…์จึงมีความยินดีในการบำเพ็ญ ทานเป็นเนืองนิตย์ ไม่ว่าจะกำเนิดเป็นอะไรก็ตาม ย่อมมีใจรัก ในการบริจาคทาน อุปมาเหมือนกับบุคคลคว่ำหม้อน้ำที่มีน้ำอยู่ เต็ม ให้น้ำในหม้อไม่เหลือแม้สักหยดหนึ่งฉันใด พระสัมมา สัมพุทธ…

เนื้อหาเกี่ยวกับนิสัยและสันดาน โดยแบ่งนิสัยเป็นนิสัยที่ดีและไม่ดี อธิบายว่านิสัยไม่ดีเกิดจากกิเลส และเสนอแนวทางในการแก้ไขนิสัยไม่ดีโดยการสร้างนิสัยดี 10 ประการผ่านการทำทาน รักษาศีล และทำภาวนา สรุปบารม

…ี่เกิดมา สร้างบารมี โดยที่ไม่ให้ศีลของตนบกพร่องได้ แม้จะต้อง เสียสละชีวิตเพื่อรักษาศีลของตนไว้ก็ยอม อุปมาเหมือน กับจามรี ยอมสละชีวิตเพื่อรักษาขนหางของตน ฉันใด พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ยอมสละชีวิตเพื่อรักษาศีล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการสร้างบารมีในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะทานบารมีซึ่งเป็นเส้นทางแรกที่ผู้แสวงหาความดีควรประพฤติ และศีลบารมีซึ่งช่วยรักษาต้นทุนการเกิดเป็นมนุษย์ให้สามารถสร้างบารมีได้อย่างเต็มที่ การรักษาศีล

…มุ่งบำเพ็ญเนกขัมมะ ประพฤติพรหมจรรย์ตลอดมา ทำให้ใจ ปรารถนาที่จะออกจากคุกแห่งความทุกข์ คือวัฏสงสารนี้ อุปมาเหมือนนักโทษที่ติดอยู่ในเรือนจำ ปรารถนา จะออกจากที่คุมขังฉันใด พระสัมมาสัมพุทธเจ้าย่อมปรารถนาออกไปใ…

เนื้อหานี้เน้นความสำคัญของการรักษาศีลและการออกบวชเพื่อบรรลุพระโพธิญาณ โดยยกตัวอย่างถึงจามรีที่รักษาขนหางและวิธีการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทุกพระองค์พยายามหลีกหนีจากกามคุณ การหลุดพ้นจากวัฏสงสารนั้นต้องกา

…นเหล่านั้นมากำจัดอาสวกิเลสได้ แม้จะต้องเอาชีวิตแลก เพื่อได้มาซึ่งความรู้ ก็ยินยอมโดยไม่เสียดายชีวิต อุปมาเหมือนกับพระภิกษุผู้เที่ยวบิณฑบาตเป็นวัตร ไม่เลือกว่าจะเป็นตระกูลสูง ต่ำ หรือปานกลางฉันใด พระสัมมาส…

บทความนี้สำรวจเรื่องปัญญาบารมีและวิริยบารมี ซึ่งเป็นคุณธรรมสำคัญในพุทธศาสนา ปัญญาบารมีอ้างถึงการสะสมความรู้จากประสบการณ์ การศึกษาจากครูบาอาจารย์ และการเจริญสมาธิเพื่อทำให้เกิดความรู้แจ้ง ขณะที่วิริยบา