อุเบกขา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 9 / 13

…ีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่า ดู ก่อนภิกษุทั้งหลาย เวทนาเหล่านี้มี ๓ คือ สุข ทุกข์ และมิใช่สุข ไม่ใช่ทุกข์ (อุเบกขา) ฯ ก็เวทนาเหล่านั้น แม้มี ๓ อย่างดังพรรณนา มานี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงไว้ในอินทรีย์เทศนา โดย ๕ …

…ารสงเคราะห์เวทนาภายใต้แนวคิดของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยการจำแนกเวทนาออกเป็น 3 ประเภทคือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา นำเสนอคำสอนของพระผู้มีพระภาคเกี่ยวกับธรรมชาติของเวทนา และการเข้าถึงความเข้าใจที่ลึกซึ้งในเรื่องนี้ …

…ง กาย และเป็นไปทางจิต จึงทรงแสดงเวทนาว่า สุขินทรีย์ โสมนัสสิน ทรีย์ ทุกขินทรีย์ โทมนัสสินทรีย์ ฯ แต่อุเบกขาทรงแสดงไว้อย่างเดียว เท่านั้นว่า อุเบกขินทรีย์ เพราะไม่มีความต่าง ๆ เหมือนอย่างว่า สุข และทุกข์ ย่อม…

…งสุขและทุกข์ ซึ่งแต่ละประเภทมีลักษณะเฉพาะด้วยการเสวนโผฏฐัพพารมณ์ที่น่าปรารถนาและไม่น่าปรารถนา สำหรับอุเบกขานั้นถือเป็นเวทนาเพียงอย่างเดียวที่ไม่มีการแบ่งแยก โดยอธิบายถึงวิภาคของเวทนา 5 ประเภท ได้แก่ ทุกข์ทาง…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 121 อุเบกขามีการเสวยอารมณ์ที่เป็นกลางเป็นลักษณะ ฯ มหัคคตจิตและ โลกุตตรจิต ชื่อว่า ๔๔ อย่าง เพราะมีอย่างละ ๑๑ โด…

เนื้อหานี้เน้นการวิเคราะห์อุเบกขาเป็นกลางซึ่งเกี่ยวข้องกับมหัคคตจิตและโลกุตตรจิต มาจากการสังเคราะห์โลภะและเหตุอันมีส่วนเกี่ยวโยง สิ่ง…

…ภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 145 เท่านั้น พึงหวังได้ในลำดับชวนะสหรคตด้วยโสมนัสฯ ในลำดับ แห่งชวนะที่สหรคตด้วยอุเบกขา พึงหวังได้เฉพาะอัปปนาที่สหรคตด้วย อุเบกขาฯ แม้ในเวทนาชวนะอันหนึ่งนั้น กุศลชวนะและผลทั้ง 4 เบื้องต่ำ…

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธัมในส่วนของอัปปนาและความสัมพันธ์กับกุศลและอกุศล โดยเฉพาะการแบ่งประเภทอัปปนาตามที่เกี่ยวข้องกับบ่อนบุญและจิตวิญญาณ เช่น อัปปนาที่เกิดจากโสมนัสรวมถึงการวิเคราะห์หลักก

…ภะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ โสมนัส ๑ องค์ฌาน ๓ คือ วิตก วิจาร ปีติ เอกัคคตา โทมนัส ๑ อุเบกขา ๑ ฯ ด องค์มรรค ๑๒ คือ สัมมาทิฏฐิ ๑ สัมมาสังกัปปะ ๑ สัมมา วาจา ๑ สัมมากัมมันตะ ๑ สัมมาอาชีวะ ๑ สัมมา…

ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแนวคิดต่างๆ รวม

…ป็นต้น ตรัสไว้โดยลำดับ แห่งเทศนา มิใช่โดยลำดับแห่งการเกิด ฯ ท่านอาจารย์ทำไว้ในใจซึ่งเนื้อความนี้ว่า อุเบกขา สุข และทุกข์

ในบทนี้ได้อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างผัสสะและเวทนา ว่ามีความสำคัญในการนำไปสู่อารมณ์ต่างๆ ของสัตว์ ซึ่งการผัสสะเมื่อถูกต้องอารมณ์สามารถสร้างเวทนาได้ เช่น เวทนาแห่งสุขเป็นต้น นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความส

…0 ภาวนา ๔ เหล่านี้ คือ เมตตา ๑ กรุณา ๑ ชื่อว่าอัปปมัญญา ๔ ท่านเรียกว่า พรหมวิหารก็มี ฯ 0 มุทิตา 0 ๑ อุเบกขา ๑ อาหาเรปฏิกูลสัญญา (ความสำคัญในอาหารว่าปฏิกูล) ชื่อว่า สัญญา ๑ ฯ การกำหนดธาตุ ๔ ชื่อว่าววัตถาน ๑ ฯ…

…กศพ 10 อย่าง รวมถึงความระลึก 10 อย่างที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้าซึ่งประกอบด้วยเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา อาหารที่ปฏิกูลก็ถูกกล่าวถึงด้วยเช่นกัน การกำหนดธาตุทั้ง 4 และกรรมฐาน 40 อย่างถือเป็นแนวทางการปฏิบัต…

…กอบในปัญจกฌาน) ฯ อสุภ ๑๐ และกายคตาสิต มีปฐมฌานได้, อัปปมัญญา ๒ ข้างต้นมีเมตตาเป็นต้นมีฌานหมวด ๔ ได้ อุเบกขา มีปัญจมฌานได้ ฯ ส่วนอรูป ๔ มีอรูปฌาน (ประกอบใน

ในเรื่องของสัปปายะ มีความแตกต่างในแต่ละประเภทของจริต โดยมีการแยกประเภทกรรมฐานตามจริตที่ต่างกัน เช่น กายคตาสติและอานาปานะที่เหมาะกับคนประเภทที่แตกต่างกัน โดยอุปจารภาวนาและอัปปนาภาวนาก็มีบทบาทในกรรมฐานแ

…ิปัสสนูปกิเลสมีโอกาส เป็นต้น คือ โอภาส ๑ ปีติ ปัสสัทธิ ๑ อธิโมกข์ ๑ ด ปัคคหะ ๑ สุข ๑ ญาณ ๑ อุปัฏฐาน อุเบกขา ๑ นิกันติ ๑ ของพระโยคาวจรผู้ปรารภนัยมีขันธ์เป็นต้น ในสังขารที่มีใน ๓ , ภูมิ พร้อมทั้งปัจจัย มีความแ…

ในหน้า 400 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา มีการอธิบายถึงประเภทแห่งวิโมกข์ 3 ประการ ได้แก่ สุญญตานุปัสสนา, อนิมิตตานุปัสสนา และอัปปณิหิตานุปัสสนา เพื่อเชื่อมโยงไปยังหลักการเกี่ยวกับสีล

…ามีความปรารถนาจะบำบัดทุกข์ของคนอื่น เป็น ลักษณะ ฯ มุทิตามีความชื่นชมต่อสมาบัติของคนอื่นเป็นลักษณะ ฯ อุเบกขามีความเป็นโดยอาการเป็นกลาง ๆ ในอิฏฐารมณ์และอนิฏฐา รมณ์เป็นลักษณะ ฯ ภาวนามีเมตตาเป็นต้น ชื่อว่าอัปปมั…

ในบทนี้พูดถึงความสำคัญของการระลึกถึงคุณและธรรมต่าง ๆ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งรวมถึงเทวตานุสสติ อุปสมานุสสติ และมรณานุสสติ เพื่อเสริมสร้างจิตใจให้มีสมาธิและสติ การมีเมตตาและความปรารถนาดีต่อผู้อื่นเป็

…ะนั้น อัปปมัญญาทั้ง ๓ มีเมตตาเป็นต้น ท่านอาจารย์จึงกล่าว ว่า จตุกฺกชฺฌานิกา (สำเร็จฌานหมวด ๔ ได้) ฯ อุเบกขาท่าน อาจารย์กล่าวว่า ปญฺจมชฺฌานิกา (ประกอบในฌานที่ ๕ หรือสำเร็จ ปัญจมฌานได้) เพราะอุเบกขาพรหมวิหารสห…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมที่เกี่ยวข้องกับเมตตากรุณาและอุเบกขาซึ่งเป็นคุณธรรมสำคัญในพระพุทธศาสนา ในส่วนนี้กล่าวถึงการสร้างจิตที่ปราศจากโทมนัสและการนำไปสู่อัปปมัญญ…

…ดลงมา ๑ สติ กล่าวคืออุปัฏฐานะ ซึ่งเป็นสติปัฏฐาน สามารถตามระลึกถึงกิจที่ กระทำแล้วนาม ๆ เป็นต้นได้ ๑ อุเบกขา แม้ทั้ง ๒ คือ ตัตรมัชฌัตตุ เปกขา ที่เป็นอุเบกขาสัมโพชฌงค์ เกิดร่วมกับวิปัสสนาที่เป็นไปสม่ำ เสมอ และ…

เอกสารนี้อภิปรายเกี่ยวกับความสำคัญของวิริยสัมโพชฌงค์ในการบรรลุมรรคผลผ่านการวิปัสสนาที่สัมพันธ์กับไตรลักษณ์ โดยเน้นให้เห็นถึงการกำหนดและวินิจฉัยลักษณะที่ถูกต้องเพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิดในทางธรรมและเส

…ใจจริง ๔. อธิษฐานะ ความตั้งใจมุ่งมั่น ๔. เมตตา ความมีเมตตาไมตรีจิต คิดปรารถนาให้ผู้อื่นมีความสุข ๑๐.อุเบกขา ความมีใจมัธยัสถ์เป็นกลาง ประกอบด้วยความเป็นธรรม ไม่ลุอำนาจอคติ ในการปฏิบัติทั้งปวง. ทศพิธราชธรรม ๑๐…

…ถึงบารมี 10 ประการซึ่งประกอบด้วยทาน, ศีล, เนกขัมมะ, ปัญญา, วิริยะ, ขันติ, สัจจะ, อธิษฐานะ, เมตตา และอุเบกขา โดยอธิบายว่าแต่ละบารมีมีความสำคัญอย่างไรในการประพฤติปฏิบัติให้เป็นไปตามธรรมะ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงทศ…

… เมตตาปรมัตถบารมี คือ เมตตาของผู้บำเพ็ญเพื่อประโยชน์แห่งพระโพธิญาณ รักษาปฏิบัติในเมตตายิ่งกว่าชีวิต อุเบกขาบารมี ทางพระพุทธศาสนาสอนธรรมไว้ข้อหนึ่ง เรียกว่า อุเบกขาธรรม ข้อนี้ ไม่ใช่อุเบกขาธรรมชาติ ซึ่งไม่ประ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของเมตตาและอุเบกขาในพระพุทธศาสนา โดยเน้นว่า เมตตาคืออำนาจในการต่อสู้กับอธรรมนั้นต้องใช้สัจจะกิริยา และการฝึกอุเบกขาเพื…

…ในข้างต้น วิธีอบรม ทายาท คือ รับผลแห่งกรรมของตนเอง เมื่อวางใจลงในกรรมได้ ใจก็จะเกิดเป็นกลาง คือเป็น อุเบกขาขึ้นได้ อุเบกขาในพรหมวิหารดังนี้ จึงอบรมให้มีขึ้นในจิตใจ วิธีอบรมคือ ระวังใจมิให้ขึ้น ลงด้วยความยินด…

การฝึกอบรมจิตใจให้เข้าใจกรรมและผลของกรรมสามารถสร้างอุเบกขาในชีวิตได้ โดยการระวังใจไม่ให้เกิดความยินดีหรือยินร้ายต่อสิ่งที่เกิดขึ้น พยายามทำใจให้สงบและเป็นกลาง…

และนอกจากนี้ยังแสดงว่า ท่านผู้ได้อุเบกขาแล้วก็มิใช่ว่าจะเฉยเมย เมื่อถึงคราวจะช่วย ทำอะไรก็ช่วย และช่วยทำได้ดีมากกว่าผู้ที่ไม่มีอุเบกขาเพราะช…

บทความนี้เน้นถึงความสำคัญของอุเบกขาในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นประโยชน์ของอุเบกขาในการดำเนินชีวิต รวมถึงการมีใจกลางในความยุติธรรมและการ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณืวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 298 วิสุทธิมคเค ปฏิกฤติ ปฏิวฏฏติ น สมุปสาริยติ เอวเมว ตสฺส ที่สุ ภเวส จิตติ ฯเปฯ อุเปกขา วา ปฏิกุลยตา วา สณฺฐาติ ฯ อิจจสส สงฺขารุเปกขา

…งใหม่เกี่ยวกับการหลุดพ้นได้...... เอกสารนี้ยังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาอุปกรณ์ทางจิตใจ เช่น อุเบกขาและการตระหนักรู้ เมื่อพิจารณาถึงเส้นทางในกระบวนการเข้าสู่นิพพานซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับสังขารภายในที่…

…ปีติกสมาธิ (สมาธิไม่สัมปยุตด้วยปีติ ) และโดยบังคับแห่งสมาธิที่เป็นสุขสหคตะ (สหรคตด้วยสุข ) และ เป็น อุเบกขาสหคตะ (สหรคตด้วยอุเบกขา) เป็น ๓ โดยจัดเป็นอย่างทราม อย่างกลาง อย่างประณีต เช่นเดียวกัน โดยจัดตามองค์…

…มประสบการณ์และความรู้ โดยให้ความสำคัญกับการปฏิบัติเพื่อการพัฒนาจิต โดยมีการแบ่งประเภทต่างๆ อาทิเช่น อุเบกขาและวิตกวิจาร รวมถึงการอธิบายความหมายของเอกัคคตาแห่งจิตที่เกิดจากการปฏิบัติทางธรรม

…สุดแต่คนอื่น ได้ยิน เขาติ ก็ติ (บ้าง) ได้ยินเขาชม ก็ชม ( บ้าง )แต่ส่วนตนเป็นคน เฉยๆ โดยอญาณุเบกขา ( อุเบกขาโง่) นัยนี้พึงทราบแม้ในอาการ ทั้งหลายมีฟังเสียงเป็นต้น ส่วนบุคคล ๓ ที่เหลือมีคนสัทธาจริตเป็นต้น พึงท…

บทความนี้เกี่ยวข้องกับการพิจารณาความรู้สึกของมนุษย์เมื่อเห็นรูปต่างๆ โดยอธิบายถึงบุคคล 3 ประเภทที่มีการตอบสนองต่อรูปดังกล่าว ทั้งคนโทสจริต คนโมหจริต และคนสัทธาจริต พร้อมทั้งมีการพูดถึงคุณสมบัติของผู้ท

…สติ เทวตานุสสติ มรณานุสสติ กายคตาสติ อานาปานสติ อุปสมนานุสสติ นี้พรหมวิหาร ๔ คือ เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา นี้อรูป ๔ คือ อากาสานัญจายตนะ วิญญาณัญจายตนะ อากิญ จัญญายตนะ เนวสัญญานาสัญญายตนะ อาหาเรปฏิกูลสัญญา …

ในส่วนนี้ของวิสุทธิมรรคได้กล่าวถึงการฝึกกรรมฐานที่มีจำนวน 10 ข้อ ได้แก่ อนุสสติ 10 จำแนกเป็นพุทธานุสสติ ธัมมานุสสติ สังฆานุสสติ ฯลฯ พร้อมอธิบายถึงพรหมวิหาร 4 อรูป 4 และการวินิจฉัยในการนำกรรมฐานมาใช้อย