หน้าหนังสือทั้งหมด

ความเข้าใจเกี่ยวกับดวงปฐมมรรคและการเจริญสมาธิภาวนา
94
ความเข้าใจเกี่ยวกับดวงปฐมมรรคและการเจริญสมาธิภาวนา
…รัตนตรัยที่หลวงปู่วัดปากน้ำสอนนี้ ตรงกับสติปัฏฐาน สูตรซึ่งพระพุทธองค์ตรัสสอนให้ภิกษุพิจารณากายในกาย เวทนาในเวทนา จิตในจิต และธรรมในธรรม โดยการพิจารณากายในกายก็คือ การทำสมาธิโดยวางใจไว้ในตัวจนหยุดนิ่ง เมื…
เนื้อหาเกี่ยวกับขนาดของดวงปฐมมรรค ซึ่งมีขนาดแตกต่างกันขึ้นอยู่กับบารมีของแต่ละคน และวิธีการเจริญสมาธิภาวนาเพื่อเข้าถึงพระรัตนตรัยตามสติปัฏฐานสูตร รวมถึงลักษณะจิตของภิกษุในบริบทการทำสมาธิ การเห็นกายในก
พระไตรปิฎกและพระธรรมคุณ
153
พระไตรปิฎกและพระธรรมคุณ
…ระธรรมคุณไว้ในวัตถุปมสูตรว่า “สวากขาโต ภควตา ธมฺโม สนฺทิฏฐิโก อกาลิโก เอหิปสฺสิโก โอปนยิโก ปจฺจตฺต์ เวทิตพฺโพ วิญญูหีติ ฯ” จากพระดำรัสดังกล่าวสามารถสรุปพระธรรมคุณได้ 6 ประการ ซึ่งมีคำอธิบายดังนี้ 1) อธิบ…
พระไตรปิฎกฉบับอักษรไทยถูกจัดพิมพ์ขึ้นเป็นครั้งแรกในรัชกาลที่ 5 ระหว่าง พ.ศ. 2431 – 2436 โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งจัดพิมพ์พระไตรปิฎกเป็นรูปเล่มหนังสือ ต่อมาในรัชกาลที่ 7 ได้มีการพัฒ
ทุกข์และอุปาทาน
157
ทุกข์และอุปาทาน
…ะการเดียวคือ “อุปาทานขันธ์ 5 เป็นทุกข์” กล่าวคือ มนุษย์และสัตว์ทั้งหลายประกอบด้วยขันธ์ 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ขันธ์ทั้ง 5 นี้ ยังมีกิเลสอยู่จึงยัง “เป็นปัจจัยแก่อุปาทาน” อุปาทาน แปลว่า…
บทความนี้กล่าวถึงทุกข์ทั้ง 12 ประการที่สรุปเป็นอุปาทานขันธ์ 5 ซึ่งหมายถึงการถือมั่นในขันธ์ 5 ว่าเป็นของเรา ทำให้เกิดความทุกข์ หากไม่ถือมั่น จะไม่ทุกข์ เช่น ชีวิตคู่ที่หย่าขาดกันไม่ได้สร้างความทุกข์เพร
การเข้าถึงนิพพานและอริยมรรค
160
การเข้าถึงนิพพานและอริยมรรค
…ปาทิเสสนิพพาน หมายถึง ภิกษุผู้เป็นพระอรหันต์ มีสังโยชน์ในภพนี้สิ้นรอบแล้ว หลุดพ้นแล้วเพราะรู้โดยชอบ เวทนาทั้งปวงในอัตภาพนี้ของภิกษุนั้นเป็นสภาพที่กิเลส มีตัณหา เป็นต้น ครอบงำ ไม่ได้อีก พระเดชพระคุณภาวนาว…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงอนุปาทิเสสนิพพาน ซึ่งเกิดจากการหลุดพ้นจากกิเลสและตัณหา รวมถึงการปฏิบัติในแนวทางอริยมรรคมีองค์ 8 ที่นำไปสู่ความดับทุกข์อย่างแท้จริง การปฏิบัตินี้มีลักษณะเป็นทางสายกลาง
คัมภีร์อุปนิษัทและความสำคัญในศาสนาพราหมณ์
41
คัมภีร์อุปนิษัทและความสำคัญในศาสนาพราหมณ์
…มขึ้นมาใหม่เป็นอีกคัมภีร์หนึ่ง ให้ชื่อว่า “คัมภีร์อุปนิษัท” (Upanishads) ซึ่งเป็นบทสรุปของคัมภีร์พระเวท ถือเป็นตัวแทนพัฒนาการด้านความคิดตามคัมภีร์พระเวท ขั้นสุดท้าย และเป็นลักษณะสุดท้ายของศาสนาพราหมณ์ ดั…
…การศึกษาเกี่ยวกับความจริงสูงสุดและพื้นฐานของการหลุดพ้นจากทุกข์ โดยเฉพาะการรู้จักพรหมันที่สูงกว่า พระเวท ให้ความสำคัญในการเข้าใจสัจธรรมตามแนวคิดของฮินดู อีกทั้งคำว่าอุปนิษัทยังสะท้อนถึงการศึกษาที่ลึกซึ้งแ…
ประวัติพระเจ้าสิทธัตถะ
63
ประวัติพระเจ้าสิทธัตถะ
…ยง ก่อนพุทธศักราช 80 ปี หลังจากประสูติได้ 5 วัน พระเจ้าสุทโธทนราชาเชิญพราหมณาจารย์ผู้เชี่ยวชาญใน ไตรเวท จำนวน 108 ท่าน มาฉันโภชนาหาร และให้เลือกเหลือเพียง 8 ท่านเฉพาะผู้เชี่ยวชาญ ในวิชาลักษณะพยากรณ์เพื่อ…
…งครอบคลุมถึงชีวิตในวัยเด็ก การศึกษา และครอบครัวของพระองค์ รวมถึงการเรียนรู้เกี่ยวกับศิลปศาสตร์และพระเวทเพื่อเตรียมพร้อมที่จะเป็นผู้นำในอนาคต บทเรียนนี้ช่วยเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา…
พุทธตันตระและความเชื่อในพระพุทธศาสนา
108
พุทธตันตระและความเชื่อในพระพุทธศาสนา
…ยกว่า ตัตตวะทั้ง 5 (Pancha Tattva) แต่พวกทักษิณจารีตีความ “ม” ทั้ง 5 ว่า ได้แก่ ปัญจขันธ์ 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ถ้าว่ากันโดยต้นกำเนิดแล้ว นิกายตันตรยานนี้ได้มีวิวัฒนาการมาจากปฏิกิริยาเพื…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความเชื่อในพุทธตันตระ โดยเฉพาะความเชื่อเกี่ยวกับพระพุทธองค์ซึ่งมีพระกายที่ 4 และพิธีกรรมทางศาสนาที่เกี่ยวข้องกับการเคารพบูชา รวมถึงวิธีตีความคำสอนที่มีความแตกต่างกันระหว่างกลุ่มต่างๆ
การเสื่อมถอยของพระพุทธศาสนาในอินเดีย
113
การเสื่อมถอยของพระพุทธศาสนาในอินเดีย
…ปปฏิบัติ ตามใจชาวบ้าน ซึ่งต้องการพึ่งพาอำนาจลึกลับและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ จึงมีการเล่นเครื่องรางของขลัง เวทมนตร์คาถาต่างๆ วัตรปฏิบัติย่อหย่อนลง จนถึงจุดหนึ่งเกิดเป็นนิกายตันตระ ซึ่งเลยเถิดไป ถึงขนาดถือว่า กา…
บทความนี้สำรวจสาเหตุที่ทำให้พระพุทธศาสนาเสื่อมถอยในอินเดีย ทั้งในแง่ของการมีนิกายต่างๆ ที่แตกแยก และอิทธิพลของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูที่พยายามดึงคนกลุ่มกลับมายังศาสนาของตน รวมถึงวิธีการเปลี่ยนแปลงแนวความคิ
ความเข้าใจเกี่ยวกับนิพพานและความไม่ประมาท
81
ความเข้าใจเกี่ยวกับนิพพานและความไม่ประมาท
…ปาทิเสสนิพพาน หมายถึง ภิกษุผู้เป็นพระอรหันต์ มีสังโยชน์ในภพนี้สิ้นรอบแล้ว หลุดพ้นแล้วเพราะรู้โดยชอบ เวทนาทั้งปวงในอัตภาพนี้ของภิกษุนั้นเป็นสภาพที่กิเลส มีตัณหา เป็นต้น ครอบงำไม่ได้อีก พระเดชพระคุณภาวนาวิ…
บทความนี้เสนอความหมายของนิพพานและอธิบายอนุปาทิเสสนิพพานที่เกิดขึ้นเมื่ออาสวะกิเลสสิ้นสุด นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของความไม่ประมาทในหลักธรรมของพระพุทธเจ้า ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญในการเจริญอริ
นามขันธ์และความสัมพันธ์ระหว่างใจและสมอง
104
นามขันธ์และความสัมพันธ์ระหว่างใจและสมอง
นามขันธ์ หมายถึง ใจ ประกอบด้วย เวทนาคือรู้สึกหรือเห็น, สัญญาคือจำ, สังขารคือ คิด และวิญญาณคือรู้ ทั้ง 4 อย่างนี้รวมเข้าเป็นจุดเดียวกัน…
นามขันธ์หมายถึงใจที่ประกอบด้วยเวทนา, สัญญา, สังขาร, และวิญญาณ ซึ่งรวมเป็นหนึ่งเดียว ขันธ์ 5 มีสถานะเป็นไตรลักษณ์แสดงถึงความไม่เที่ยงแ…
การใช้ปัญญาในการละอุปาทานและนิวรณ์
267
การใช้ปัญญาในการละอุปาทานและนิวรณ์
…ันเสีย” 12. คำว่า เต่า นั้น เป็นชื่อแห่งอุปาทานขันธ์ 5 ประการ คือ รูปูปาทานขันธ์ อุปาทานขันธ์คือรูป เวทนูปาทานขันธ์ อุปาทานขันธ์คือเวทนา สัญญูปาทานขันธ์ อุปาทานขันธ์คือสัญญา สังขารูปาทานขันธ์ อุปาทานขันธ…
บทความนี้อธิบายถึงการใช้ศัสตราหมายถึงปัญญาในการละอุปาทานขันธ์ 5 ประการ รวมถึงการจัดการกับนิวรณ์ 5 ประการ โดยยกตัวอย่างคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความรู้และการใช้ปัญญาในการแก้ไขปัญหาทางจิตใจ เช่น ความโกรธ
การโต้วาทธรรมในพระพุทธศาสนา
282
การโต้วาทธรรมในพระพุทธศาสนา
…่า พระโคดมสั่งสอนสาวกทั้งหลายอย่างไร ภ. (พระผู้มีพระภาคเจ้า) เราสั่งสอนสาวกทั้งหลายว่า รูปไม่เที่ยง เวทนาไม่เที่ยง สัญญาไม่เที่ยง สังขารไม่เที่ยง วิญญาณไม่ใช่ตัว สังขารทั้งปวงไม่เที่ยง ธรรมทั้งปวงไม่ใช่ต…
บทความนี้สำรวจการโต้วาทธรรมในพุทธกาล โดยเฉพาะการสนทนาที่เกิดขึ้นระหว่างพระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับสัจจกนิครนถ์ ที่สะท้อนถึงความไม่เที่ยงของขันธ์ทั้งสี่ รวมทั้งการตีความแง่คิดของการทำงานและการดำรงอยู่ในโลกน
ภูมิแห่งพรหมในฌานต่างๆ
83
ภูมิแห่งพรหมในฌานต่างๆ
…ี่บังเกิด ณ ที่นี้จึงมีอายุขัยได้เต็มที่ คือ 500 มหากัปเสมอไป อสัญญีสัตตา เป็นพรหมที่ไม่มีนามขันธ์ (เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ) มีแต่รูปขันธ์ คือดับ ความรู้สึกข้างนอกหมด ไม่รับรู้อะไรทั้งสิ้น แต่กิเลสยังไ…
บทความนี้สำรวจรายละเอียดเกี่ยวกับพรหมในภูมิต่างๆ ที่ได้แก่ อาภัสสรา, ปริตตสุภา, อัปปมาณสุภา และสุภกิณหาในตติยฌานภูมิ รวมถึงเวหัปผลา และอสัญญีสัตตาในจตุตถฌานภูมิ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคุณสมบัติในการเกิดใหม่
เปรตและอสุรกาย: ความแตกต่างและลักษณะ
77
เปรตและอสุรกาย: ความแตกต่างและลักษณะ
…ยก็ดี ย่อมไม่ ได้รับความบันเทิงใจ ไม่มีความสนุกสนานร่าเริง หมอสุรุเว อย่างโลกมนุษย์ จะต้องได้รับทุกขเวทนาอย่างเผ็ดร้อนจากผลกรรมชั่วที่ตนกระทำไว้ครั้งเป็นมนุษย์ เป็น ระยะเวลาที่ยาวนานทีเดียว แต่ถึงอย่างนั…
บทความนี้มีการวิเคราะห์ความแตกต่างระหว่างเปรตและอสุรกาย โดยอธิบายอสุรกายภูมิซึ่งเป็นอบายภูมิที่สาม ที่ตั้งอยู่ใต้เขาสิเนรุ โดยแสดงถึงรูปร่างที่แปลกประหลาดและความยากลำบากในการดำรงชีวิตของอสุรกาย ข้อควา
อภิญญาและภูมิของพรหมในพระพุทธศาสนา
142
อภิญญาและภูมิของพรหมในพระพุทธศาสนา
…ีอายุขัยได้เต็มที่ คือ 500 มหากัปเสมอไป 11. อสัญญีสัตตาภูมิ เป็นสถานที่อยู่ของพรหมที่ไม่มีนามขันธ์ (เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ) มีแต่รูปขันธ์ คือ ดับความรู้สึกข้างนอกหมด ไม่รับรู้อะไรทั้งสิ้น แต่กิเลสยังไ…
ในพระพุทธศาสนา พรหมทั้ง 9 ภูมิประกอบด้วยสุภกิณหาที่มีอายุถึง 64 มหากัป และเวหัปผลาภูมิที่มีอายุถึง 500 มหากัป อสัญญีสัตตาภูมิเป็นที่อยู่ของพรหมที่ไม่มีนามขันธ์ สุดท้ายจะต้องตายจากความเป็นพรหมอย่างแน่น
คุณลักษณะของนิพพานและความสุขสูงสุด
172
คุณลักษณะของนิพพานและความสุขสูงสุด
…ว ปลงภาระลงได้แล้ว มี ประโยชน์ของตนอันบรรลุแล้ว มีสังโยชน์ในภพสิ้นรอบแล้ว หลุดพ้นแล้วเพราะรู้โดยชอบ เวทนา ทั้งปวงในอัตภาพนี้แหละของภิกษุนั้นเป็นธรรมชาติอันกิเลสทั้งหลายมีตัณหาเป็นต้นให้เพลิดเพลิน มิได้แล…
บทความนี้อธิบายถึงความหมายและลักษณะของนิพพานในทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการอธิบายให้เห็นถึงการสิ้นสุดของกิเลสและการบรรลุสุขที่แท้จริง นิพพานถูกมองว่าเป็นความสุขสูงสุดที่ไม่เกี่ยวข้องกับโลกและไม่กลับกลาย
การไปสู่นิพพาน
176
การไปสู่นิพพาน
…ปฏิสัมภิทามรรค ว่า “ชื่อว่าชวนปัญญา เพราะหมายถึง ปัญญาเทียบเคียง พินิจ พิจารณาทำให้เห็นแจ่มแจ้ง ว่า เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ จักษุ อวิชชา ฯลฯ ชราและมรณะ ทั้งที่เป็นอดีต อนาคต และปัจจุบัน ไม่เที่ยงเพราะส…
เนื้อหาพูดถึงการเข้าถึงนิพพานซึ่งต้องอาศัยความเข้าใจและปัญญาในการมองเห็นความไม่เที่ยงและความทุกข์ของสิ่งต่างๆ โดยการเตรียมตัวไปสู่นิพพานนั้นสำคัญมาก โดยอาศัยการศึกษาหลักการต่างๆ ในพระพุทธศาสนาและการทำ
การทบทวนคุณธรรม
79
การทบทวนคุณธรรม
…อยู่ในวัฏฏ สงสาร ก็ขอให้มีสติปัญญาเป็นเลิศ มีขันติเป็นเลิศ มีความเคารพอ่อนน้อมถ่อมตน มีความกตัญญูกต เวทีเป็นเลิศ สามารถที่จะเตือนตัวเองให้มั่นคงอยู่ใน เส้นทางธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตลอดไป จะเหยียบจ…
การทบทวนคุณธรรมสำคัญในการพัฒนาตนเองและผู้อื่น โดยขอให้มีสติปัญญาและความเคารพต่อธรรมให้มั่นคง ช่วยให้เราเป็นกัลยาณมิตรและสามารถประคองหมู่คณะให้ร่วมกันเดินไปในเส้นทางแห่งธรรมตลอดจนถึงที่สุดแห่งธรรม.
การให้และการพิจารณาอาหารในพระพุทธศาสนา
13
การให้และการพิจารณาอาหารในพระพุทธศาสนา
…ยะ ยาวะ เทวะ อิมัสสะ กายัสสะ ฐิติยา ยาปะนายะ วิหิงสุ ปะระติยา พรหมมะจะริยา นุคคะหายะ อิติ ปุราณัญจะ เวทะนัง ปฏิหังขามิ นะวัญจะเวทะนัง นะ อุปาเทสสามิ ยาตรา จะเม ภะวิสสะติ อะนะวัชชะตา จะ ผาสุวิหา โรจาติ แป…
บทความนี้พูดถึงการทำบุญและการพิจารณาอาหารในพระพุทธศาสนา โดยเน้นถึงบทพิจารณาที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติมีจิตใจที่ตั้งมั่นและเข้าใจในการใช้ชีวิตอย่างถูกต้อง ไม่เพียงแต่การฉันอาหารเพื่อความอิ่มท้อง แต่เพื่อความ
การครองตนในวัยชรา
102
การครองตนในวัยชรา
…ย ตัวคนเดียวไม่มีพ่อแม่พี่น้องคงลำบากมาก ท่านมีคำ แนะนำอย่างไร จะทำให้อยู่ได้ โดยไม่เป็นที่น่าสมเพช เวทนาของคนอื่น ? คุณโยมจำเอาไว้ มีสุภาษิตจีนอยู่บทหนึ่งบอกว่า “ถ้ามีเงินเสีย อย่างเดียว ก็จ้างผีโม่แป้ง…
หญิงชราผู้ตัดสินใจอยู่คนเดียวได้สะท้อนถึงความกังวลในวัยแก่ที่อาจไม่มีครอบครัวดูแล การเตรียมความพร้อมโดยการสะสมเงินและมีบ้านเป็นขั้นตอนสำคัญในการใช้ชีวิตที่ไม่เป็นที่น่าสมเพช ในขณะที่ทำบุญจะช่วยสร้างบุ